Startpagina / Samenvattingen / Stichting, Vereniging en personenvennootschappen Class notes / stichting-aandelen-bestuurder

Procedures en aansprakelijkheid

Q: Wie kan in het geval van een stichting verzoeken om de vernietiging van een besluit?

Artikel 2:15 lid 3 sub a BW: ' degene die een redelijk belang heeft bij de naleving van de verplichting die niet is nagekomen .' Dit zou bijvoorbeeld een vereniging van werknemers kunnen zijn ex 2:347 BW.

37 belangrijke vragen over Procedures en aansprakelijkheid

Bij welke soorten ondernemingsrechtelijke procedures uit Boek 2 valt er te denken?

Denk onder meer aan de enqueteprocedure, de geschillenregeling, uitkoop, jaarrekeningenprocedure en de vernietigingsprocedure van artikel 2:15 BW.

Geldt de vernietigingsprocedure voor besluiten uit artikel 2:15 BW ook voor de vereniging en stichting?

De vernietigingsprocedure van besluiten uit artikel 2:15 BW is op genomen in het algmene deel van Boek 2 BW. Deze bepaling geldt dus ook voor de vereniging en stichting.

Wie kan een vernietigingsprocedure ex 2:15 BW starten?

Bij een BV zal dat vaak een aandeelhouder zijn, maar een stichting heeft geen aandeelhouders. Voor degene die een vernietigingsprocedure ex 2:15 BW kan starten wanneer er geen aandeelhouders zijn is artikel 2:15 lid 3 sub a BW van belang: degene die een redelijk belang heeft bij de naleving van de verplichting die niet is nagekomen.

Wie kan in het geval van een stichting verzoeken om de vernietiging van een besluit?

Artikel 2:15 lid 3 sub a BW:

'degene die een redelijk belang heeft bij de naleving van de verplichting die niet is nagekomen.'

Dit zou bijvoorbeeld een vereniging van werknemers kunnen zijn ex 2:347 BW.

Waarom wordt de stichting het meest belicht in dit college?

Omdat de stichting het meeste afwijkt van de NV's en BV's, bij een stichting zijn geen rechtstreeks belanghebbenden te vinden zoals de aandeelhouders bij een NV en BV.

Is er bij een stichting een orgaan waar de economisch belanghebbenden rechtstreeks hun stem kunnen laten gelden?

Bij een stichting is geen orgaan waar de economisch belanghebbenden rechtstreeks hun stem kunnen laten gelden.

Welke varianten van stichtingen zijn er te onderscheiden?

De volgende varianten van stichtingen zijn te onderscheiden:

1. De klassieke/ideële stichting;

2. De stichting die een onderneming drijft;

3. De beschermingsstichting;

4. De stichting Administratiekantoor.

Wat is de 'Klassieke/ideële stichting'?

De klassieke/ideële stichting is een 'recht toe recht aan' stichting zoals de stichting ook is bedoeld. Hierbij moet je denken aan de doelstelling van de stichting waarbij die niet gericht is op het maken van winst, etc. De ideële stichting is de meest zuivere vorm van een stichting.

Wat is 'De stichting die een onderneming drijft'?

Dit zijn commerciële stichtingen die je met name tegen komt in de zorg, ze verlenen diensten die ook op commerciële basis zouden kunnen worden verleend.

Welke uitspraak heeft betrekking op een commerciële stichting?

De Mevita-uistpraak heeft betrekking op de commerciële stichting. Mevita is het resultaat van een aantal stichtingen in de zorg. De zorg is van oudsher een branche waar men niet de winst voorop had staan, maar het bieden van geode zorg. Tegenwoordig is dat vaak wel anders.

Wat is een ander voorbeeld van een commerciële stichting?

Een ander voorbeeld van commerciële stichting is de woningcorporatie. Voorheen stond niet de winst voorop, maar het verschaffen van woonruimte aan inwoners. Inmiddels zijn het echter stichtingen die een onderneming drijven waarin veel geld omgaat.

Wat is nog weleens een groot probleem in geval van stichtingen?

Waarom het nog weleens mis gaat bij stichtingen is omdat er weinig controle is uit de markt, er is geen sprake van checks and balances bij de stichting. Zo is er bijvoorbeeld geen algemene vergadering die het bestuur tot de orde kan roepen.

Wanneer wordt er een beschermingsstichting opgericht?

IN geval een partij bezig is met een overnamebod, dan heeft het bestuur van de NV de mogelijkheid om preferente aandelen uit te geven aan de 'Stichting continuïteit'. De gedachte is dat wanneer het overnamebod dreigt te slagen, de stichting haar preferente aandelen in kan roepen. Alle aandelen die de bieder al had en eventueel zou verwerven die verwateren dan en daardoor krijgt degene die de overname wil doen niet de zeggenschap meer waar hij recht op had.

Waarom heeft men bij de bescherming van een NV gekozen voor de vorm van een stichting?

De stichting heeft geen belanghebbenden in economische zin.

Andere reden dat men voor stichting kiest is dat nu een stichting geen belanghebbenden heeft, zij onafhankelijk kan functioneren.

De aandelen die de stichting houdt, die zijn letterlijk in een dode hand omdat er bijvoorbeeld toch geen dividend hoeft te worden uitgekeerd. ER is niemand die in geval van een stichting continuïteit zal vragen wanneer de aandelen te gelde zullen worden gemaakt. Een stichting heeft geen economische belanghebbenden.

Wat is de doelstelling van een 'Stichting continuïteit'?

De doelstelling van een beschermingsstichting is 'het waarborgen van de continuïteit van de onderneming die gebonden is aan de vennootschap van wie de stichting preferente aandelen heeft'. Het is dus eigenlij keen ideële doelstelling.

Wat zijn twee belangrijke redenen waarom men bij de bescherming van een vennootschap door middel van een 'Stichting continuïteit/beschermingsstichting' heeft gekozen voor de rechtsvorm van de stichting?

De stichting heeft geen belanghebbenden in economische zin.

Andere reden dat men voor stichting kiest is dat nu een stichting geen belanghebbenden heeft, zij onafhankelijk kan functioneren.

Hoe ziet de Stichting Administratiekantoor eruit?

Wanneer er sprake is van een familie BV waarbij de vader een stichting opricht dan kan hij zich de bestuurder van die stichting maken en zo de controle houden. Wanneer hij overlijdt voorkomt de vader zo dat zijn erven rechtstreeks aandeelhouder worden en er ruzie kan ontstaan en daarmee de continuïteit van de BV op het spel wordt gezet. Gedachte is dat wanneer de vader overlijdt, er wordt voorzien in een bestuur dat onafhankelijk is van de erven. Dat bestuur mag gaan bepalen wat het beleid wordt, wie de bestuurder wordt, of er wordt uitgekeerd, etc.

Waarom kiest men bij een dergelijk administratiekantoor voor een stichting?

De STAK heeft geen conische doelstelling voor zichzelf, op economisch gebied is de STAK gewoon een doorgeefluik voor het doorschuiven van het dividend aan de certificaathouders.

Is het mogelijk dat er een STAK is bij een beursgenoteerde NV?

Ja dat is mogelijk, zie bijvoorbeeld ING. Het komt echter steeds minder voor. De situatie is dus dat er geen aandelen, maar certificaten aan de beurs zijn genoteerd.

Wat is het verschil tussen de tijdsduur voor de 'STAK' en de 'Beschermingsstichting/Stichting continuïteit'?

De stichting continuïteit mag slechts tijdelijk van aard zijn. De stichting is er om partijen de ruimte te geven om tot een oplossing te komen voor de ontstane situatie en is niet bedoeld om die aandelen in lengte van jaren te houden.

Bij de STAK kan dit juist wel de bedoeling zijn. Wanneer een vader van mening is dat zijn kinderen niet slim genoeg zijn om het bedrijf in stand te houden dan kan hij door middel van de STAK voorkomen dat ze ooit invloed op het bedrijf uit kunnen oefenen.

Is de stichting continuïteit verplicht een bod uit te brengen op de rest van de aandelen?

Wanneer een aandeelhouder 30% van de aandelen in een beursfonds heeft is hij verplicht een bod uit te brengen op de overige aandelen. M.b.t. de stichting continuïteit is hiervoor een uitzondering gemaakt.

Wat is een andere vorm bij een STAK dan een familiebedrijf?

Een andere vorm van een stak is die van de personeelsparticipatie, de gedachte is hier dat een bedrijf het personeel (vaak het hogere personeel) meer betrokken wil laten zijn bij de onderneming door ze certificaten te geven. Op die manier hebben ze dus wel aandelen, maar krijgen ze geen zeggenschap binnen de onderneming. Vaak parkeert men dan 10% van de aandelen bij een STAK en dan kan de stichting deze aandelen gebruiken om certificaten daarvan aan de werknemers te geven. De STAK houdt de certificaten in beheer.

Welke drie zaken zijn er bij bestuurders nauw met elkaar verbonden?

Bij bestuurders zijn de volgende zaken nauw met elkaar verbonden:

- Verantwoordelijkheid;

- Bevoegdheid; en

- Aansprakelijkheid.

Waarom zijn 'Verantwoordelijkheid', 'Bevoegdheid' en 'Aansprakelijkheid' nauw met elkaar verbonden?

Het is niet mogelijk verantwoordelijkheid te hebben als je geen bevoegdheden hebt. Wanneer je je verantwoordelijk niet neemt dan kan dat uitmonden in aansprakelijkheid. Het is van belang om te zien dat iemand eerst bevoegdheden moet hebben voor hij zijn verantwoordelijkheid kan nemen.

Hoe zit het met verantwoordelijkheid van bestuurders van een stichting?

Artikel 2:9 lid 1 BW is van belang voor rechtspersonen in het algemeen en is dus ook van toepassing op de stichting. De taakstelling in geval van een stichting is geregeld in artikel 2:291 BW.

Wat is de hoofdverantwoordelijkheid van een bestuurder van een stichting?

De hoofdverantwoordelijkheid van de bestuurder is het besturen van een rechtspersoon.

Waar gaat het met name om bij de aansprakelijkheid van een stichting-bestuurder?

Het gaat voornamelijk over de zwart-wit lijn wat goed is (dat zit binnen de taakstelling) en of je buiten je verantwoordelijkheid bent getreden. Je moet als bestuurder heel dicht blijven bij de uitvoering van de doel van de stichting waar je bestuurder bent. Treed je daarbuiten dan kan het zijn dat je gemakkelijker aansprakelijk bent omdat je niet hebt gehandeld m.b.t. het doel van die stichting.

Is artikel 2:138 BW nou interne of externe aansprakelijkheid?

Artikel 2:138 BW Is louter externe aansprakelijkheid, in het artikel staat: "zijn de bestuurders tegenover derden hoofdelijk aansprakelijk voor de schade".

Is een stichting verplicht jaarrekeningen te deponeren?

Nu artikel 2:138 BW voor stichtingen geldt (die aan vennootschapsbelasting zijn onderworpen) kan je je afvragen of een stichting een jaarrekening moet deponeren, dat staat in 2:138 BW. De vraag of een stichting een jaarrekening moet deponeren hangt er vanaf, artikel 2:297a BW.

Waarom werd de bestuurder in de zaak JOR 2000/252 aansprakelijk gehouden?

De bestuurder had niet alleen moeten zorgen voor de ideële doelstelling dat er gelden binnen kwamen, maar hij had ook voor de concurrente schuldeisers moeten zorgen dat er geld binnen kwam (huur etc.). Dat had ie niet gedaan en daarom is ie aansprakelijk voor het tekort in de boedel.

Wat is het gevaar bij de aansprakelijkheid van bestuurders van een stichting?

Het is gevaarlijk om te lichtvaardig te denken over de aansprakelijkheid van stichtingbestuurders. Ondanks dat er sprake is van een 'slechts' ideële doelstelling van een stichting, kan het toch zijn dat een bestuurder op andere gronden aansprakelijk is, zie ook arrest JOR 2000/252.

Wat doet de HR met het verweer van een bestuurder van een stichting die zegt: 'U moet niet zo hard over mij oordelen, want ik deed werk waarvoor ik niet werd betaald'?

Er wordt gekeken naar wat je verantwoordelijkheden zijn. Het argument dat je het werk doet zonder dat je er daadwerkelijk voor wordt betaald is geen relevant argument.

Wat gebeurt er wanneer een bestuurder volgens de Algemene vergadering van een BV, NV of vereniging niet handelt zoals het volgens de AVA hoor te zijn?

Dan kan de Algemene vergadering die bestuurder eruit gooien. Bij stichtingen is dit niet het geval.

Is het mogelijk om als bestuurder van een stichting de statuten zomaar te wijzigen?

Stel je geeft geld aan KWF en als het geld bij de Stichting KWF eenmaal binnen is, veranderen de bestuurders de doelstelling van de stichting in bijv. verbouwen privehuis. Je kan niet zomaar de statuten wijzigen van de stichting waardoor er opeens een andere bestemming van het geld is, want hiervoor moet je naar de rechtbank gaan. Dat is de waarborg bij de stichting, net als wanneer je de statuten bij de BV wilt wijzigen je toestemming moet vragen aan de ava met gekwalificeerde meerderheid.

Wie kan er in het geval van een stichting een enqueteverzoek indienen?

In het geval van een stichting kan een enqueteverzoek worden ingediend door:

- De stichting zelf (artikel 2:346 lid 1 onder d BW)

- De vakbonden

- Het OM

- Of een bij statuten aangewezen persoon X

Als je belanghebbende bent van een stichting en je vindt dat die stichting er een zooitje van maakt, wat kan je dan doen?

Wanneer je belanghebbende bent van een stichting en je vindt dat die stichting er een zooitje van maakt dan kan je 2 dingen doen:

- Artikel 2:298 BW

- Andere mogelijkheid is om naar het OM te stappen. Zie bijvoorbeeld stichting Martijn.

Komt het voor dat belanghebbenden naar het OM stappen wanneer een stichting er een zooitje van maakt?

Is nog niet voorgekomen.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Stichting, Vereniging en personenvennootschappen Class notes

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding