Sanctionering van onregelmatigheden in het strafproces

9 belangrijke vragen over Sanctionering van onregelmatigheden in het strafproces

Voordat artikel 359a van toepassing is geldt eerst een drempelvoorwaarde. Wat is dat?

Het afvoerpijparrest

1. Onherstelbare vormverzuim
2. Het onherstelbare vormverzuim moet zijn begaan in het voorbereidende onderzoek (politieonderzoek) en moet verband houden met feit dat de verdachte ten laste is gelegd
3. Toepassing Schutznorm
4. Vormverzuim mag niet gaan over dwangmiddelen waarover een rechter al heeft besloten
5. Het rechtsgevolg van het vormverzuim moet niet uit de wet blijken

Welke sancties kan de rechter toepassen wanneer sprake is van vormverzuim artikel 359a?

1. Declaratoire uitspraak (constateert verzuim, maar geen consequenties)
2. Bewijsuitsluiting
3. Strafvermindering
4. Niet ontvankelijkheid OM

Wat zijn onherstelbare vormverzuimen?

Schending wettelijke normen, verdragsbepalingen en ongeschreven normen
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Rechtsregel arrest onbevoegde Hulp-OVJ?

Wanneer kun je bewijsuitsluiting toepassen?
1. Recht op eerlijk proces is niet daadwerkelijk maar dusdanig geschonden art. 6 EVRM
2. EEN strafvordelijk voorschrift of rechtsbeginsel is in aanzienlijke mate geschonden en bewijsuitsluiting is een noodzakelijk middel om vergelijkbare vormverzuimen in de toekkomst te voorkomen.
3. MEERDERE vormverzuimen zonder dat de verantwoordelijke autoriteiten zich voldoende hebben ingespannen om overtredingen van het desbetreffende voorschrift te voorkomen

Wanneer kun je art. 359a lid 2 SV gebruiken?

1. Het belang dat het geschonden voorschrift dient
2. Ernst van het verzuim ( omstandigheden van belang waaronder verzuim is begaan+ mate van verwijtbaarheid van verzuim)
3. Nadeel dat daardoor wordt veroorzaakt bij verdachte

Stappenplan art. 359a SV + HR afvoerpijp+ HR onbevoegde OVJ

1.  sprake van vormverzuim
2. Begaan tijdens het voorbereidend onderzoek
3. Dien niet aan de rc kunnen worden voorgelegd
4. Rechtsgevolg blijkt niet uit de wet
5. Onherstelbare vormverzuim
6. Moet er een rechtsgevolg worden verbonden aan verzuim art. 359a lid 2 SV
7. Kies uit 359a lid 1 SV + motiveren waarom

Welke factoren zijn van belang bij de vraag welke van de drie - in zwaarte oplopende - sancties kan worden toegepast zijn de volgende factoren van belang:

  • het belang van de geschonden norm;
  • de ernst van het vormverzuim, en
  • het nadeel dat door het vormverzuim wordt veroorzaakt.

Welk criterium moet de rechter toepassen als hij besluit tot niet-ontvankelijkheidsverklaring van het OM als gevolg van een vormverzuim?

Dit wordt wel het Zwolsman-criterium genoemd naar het arrest waarin de Hoge Raad de mogelijkheid van niet-ontvankelijkheid noemde als gevolg van onrechtmatigheden. Het criterium luidt voluit: ‘indien er sprake is van ernstige inbreuken op de beginselen van behoorlijke procesorde, waarbij doelbewust of met grove veronachtzaming van de belangen van de verdachte aan diens recht op een eerlijke behandeling van zijn strafzaak is tekortgedaan’.

In het tekstboek kunt u lezen dat de mogelijkheid om in civielrechtelijke zin schadevergoeding te eisen, een reden zou kunnen zijn om niet tot sanctionering van vormverzuimen in de strafzaak zelf over te gaan. Voor zover het nadeel van de verdachte via een financiële tegemoetkoming kan worden gecompenseerd, ligt het volgens de daar aangehaalde Vellinga niet in de rede om tot strafvermindering over te gaan.
Welke argumenten voor bewijsuitsluiting zou aan de gedachte van Vellinga ten grondslag liggen? Welk van die argumenten verzet zich daartegen?

Vellinga gaat uit van de reparatiegedachte. Als de schade als gevolg van het vormverzuim op andere en betere wijze kan worden gerepareerd, dan ligt ’reparatie’ door middel van strafvermindering niet voor de hand. Nadeel hiervan is echter dat minder zichtbaar wordt dat vormverzuim ook consequenties voor de overheid heeft. Beschouwd vanuit het demonstratieargument zou dus schadevergoeding een minder goed alternatief zijn.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo