Voorwaarden voor strafbaarheid
21 belangrijke vragen over Voorwaarden voor strafbaarheid
Wanneer is wederrechtelijkheid en schuld bestanddeel? En wat zijn de gevolgen hiervan?
Bij deze delicten zal de OvJ de wederrechtelijkheid of verwijtbaarheid opnemen in de tenlastelegging. Dit heeft tot gevolg dat:
- Ontbreken van wederrechtelijkheid of verwijtbaarheid al beantwoord moet worden bij de eerste stap van beslissingsmodel en;
- Bij aanname strafuitsluitingsgrond de wederrechtelijkheid of verwijtbaarheid vervalt, en de tenlastelegging niet bewezen kan worden > Vrijspraak.
Wat houdt het 'ontbreken van materiële wederrechtelijkheid' in?
- Deze buitenwettelijke rechtvaardigingsgrond is ondanks vele pogingen slechts eenmaal door de HR geaccepteerd.
- Biedt (enkel) kans op succes indien het belang dat door de geschonden wetsbepaling wordt beschermd, door de overtreding niet is geschonden of zelfs beter is gediend door het overtreden van de bepaling dan bij naleving het geval was geweest. (Arrest-veearts)
Wat houdt 'Afwezigheid van alle schuld (avas)' in?
- Melk en water-arrest: uitgangspunt 'geen straf zonder schuld'
- Als een dader geen wetenschap heeft van het verboden feit (geen opzet), die wetenschap niet hoefde te bezitten (geen onachtzaamheid) en hem niets valt te verwijten blijft hij straffeloos op grond van geen straf zonder schuld / avas
- Dit geldt niet alleen t.a.v. de feiten, maar ook t.a.v. van de norm (motorrijder Losser-arrest)
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Voor mijn 1e tentamen haalde ik een 6. Toen ben ik gaan zoeken naar manieren om beter te leren en ben ik Study Smart tegen gekomen. Sindsdien heb ik een 9,0 - 8,0 - 7,6 - 8,0 - 8,0 gehaald. Ik raad het echt íédereen aan die het maar horen wil. Ik ben er zo blij mee!!
Met mijn oude methode was ik geslaagd voor maar 3 van de 8 vakken. Sinds ik mijn aantekeningen digitaal maak in study smart, ben ik voor alle vakken de éérste keer geslaagd. StudySmart neemt voor mij de stress van slagen of niet slagen weg.
Door StudySmart gaat het op zo veel vlakken beter met mij. Eerst had ik continu studiestress en ik had nergens tijd voor. Nu voel ik mij rustig en zelfverzekerd (door gebruik van het programma). Eerst haalde ik meestal een 7, nu vaak een 8 of zelfs een 9.
Hey Chris, ik wil je echt hartelijk danken voor het ontwikkelen van het platform. Ik haalde hiervoor altijd rond de 6/10 voor m'n tentamens, nu een 8,6, een 7,9 en een 7,6!!
Sinds ik Study Smart gebruik, is mijn gemiddelde 1 punt gestegen. Ik heb zelfs een statistisch vak met een 10/10 afgerond terwijl ik slecht ben in statistiek. Nu volg ik extra vakken omdat vorig jaar zo goed ging door Study Smart. Veel dank!
Sinds ik ben gaan leren met StudySmart ben ik geslaagd voor al mijn examens!!! Geen herexamens!! Eerst was ik al blij met een voldoende en nu haal ik alleen maar goede cijfers. Veel dank!
Ik heb alle vakken die ik met Study Smart heb geleerd gehaald. Met rechten ben ik van een 5 naar een 8 gegaan! Ik weet nu zeker dat ik al mijn vakken gewoon ga halen.
Ik dacht altijd dat ik goed studeerde. Mijn cijfers waren ook prima. Ik had mij nooit kunnen voorstellen dat ik zo veel beter en sneller zou studeren door het toepassen van deze vaardigheden.
Ik voel mij voor het eerst 100% zeker over de manier waarop ik leer. Ik heb nu het complete overzicht en de structuur die ik nodig had
Door Study Smart kreeg ik weer plezier in het studeren en haalde ik direct betere cijfers. Alles ging ineens beter. Ik raad Study Smart enorm aan aan scholieren en studenten.
Met dit plaform kan ik super snel en gestructueerd studeren. Ik ben nooit meer de weg kwijt in de stof of in mijn aantekeningen en maak veel sneller goede samenvattingen.
Eerst waren mijn aantekeningen een zooitje. Nu gebruik ik Study Smart en studeer ik super gestructureerd. Het helpt mij om tijd te besparen waardoor ik ook andere dingen kan doen die ik belangrijk vind.
Leerlingen die met het systeem hebben gewerkt hebben gewoon een beter resultaat behaald. Het systeem past alle leertrucjes zo toe, dat zowel de kinderen die goed scoren, maar ook zij die minder scoren, aan hun trekken komen.
Hey Chris, ik wil je enorm bedanken. Het vak waar ik vorig jaar nog net een 5,5 voor haalde, heb ik nu voor ditzelfde vak maar liefst een 9,7 gehaald! Mede dankzij jouw methode! Heel erg bedankt!
Het grootste effect is dat mijn kind veel enthousiaster is over school! Elke ouder wilt graag dat zijn kind het goed doet op school, en Study Smart draagt daar aan bij.
Dankzij StudySmart heb ik vorig jaar al mn examens gehaald en ook veel betere punten gehaald. Maar bovenal heb ik nu gewoon een heel goede studiemethode onder de knie, waarmee ik zeker weet dat ik de rest van mijn studie gewoon ga halen.
Wat is het 'subsidiariteit- en proportionaliteitsvereiste'?
- Bestond voor het handelen (d.w.z. het ten laste gelegde feit) een redelijk, minder vergaand, alternatief dat hetzelfde effect zou hebben bereikt?
Proportionaliteitsvereiste:
- Stond de manier van handelen in redelijke verhouding tot het te bereiken doel?
- Bij deze vereisten gaat het steeds om redelijke eisen die an de verdachte worden gesteld. 'optimaal handelen' of 'heldenmoed' worden niet van de verdachte verlangd (alhoewel de vraag naar wat redelijk is af kan hangen van het specifieke karakter van de strafuitsluitingsgrond zelf).
- Bij deze vereisten gaat het steeds om redelijke eisen die an de verdachte worden gesteld. 'optimaal handelen' of 'heldenmoed' worden niet van de verdachte verlangd (alhoewel de vraag naar wat redelijk is af kan hangen van het specifieke karakter van de strafuitsluitingsgrond zelf).
Inhoud van de strafbaarheidvoorwaarde 'wederrechtelijkheid'
Wederrechtelijkheid kan in 2 verschillende vormen voorkomen:
-wederrechtelijkheid als voorwaarde voor strafbaarheid
-wederrechtelijkheid als bestanddeel van het strafbare feit (dus expliciet benoemd in de delictomschrijving, bijv. om van het wegnemen van een goed, diefstal te maken)
Als algemeen uitgangspunt van het strafrecht geldt: een gedraging is slechts strafbaar indien die gedraging wederrechtelijk is en aan de dader is te verwijten.
Wettelijk voorschrift (rechtvaardigingsgrond)
- In forumlering 'Ter uitvoering' liggen drie eisen besloten:
- Wettelijke plicht
- Doel
- Evenredigheid tussen doel en middelen
Wat houdt de wettelijke rechtvaardigingsgrond wettelijke grondslag in?
Drie eisen voor het feit begaan ter uitvoering van een wettelijke voorschrift
- er moet een wettelijke plicht (niet alleen een recht) zijn waarnemen zich beroept.
-er moet evenredigheid bestaan tussen doel en middelen (proportionaliteitseis)
- 'Ter uitvoering' duidt op een doel en geeft daarmee een begrenzing aan.
Gaat met name om handelen van overheidsdienaren.
Wat zijn de voorwaarden voor 'Ontoerekenbaarheid' ? (schulduitsluitingsgrond)
- Had de verdachte tijdens het ten laste gelegde feit een van de genoemde afwijkingen? (psychische stoornis, psychogeriatrische aandoening, verstandelijk handicap)
- Heeft die afwijking invloed gehad op het begaan van het ten laste gelegde strafbare feit (causaal verband)
- In hoeverre kan de verdachte het strafbare feit worden toegerekend?
- Slaagt alleen als de rechter bij de derde vraag tot het oordeel van algehele ontoerekeningsvatbaarheid komt. Enkel maatregel op te leggen.
- Verdachte kan ook (enigszins, sterk) verminderd toerekenbaar zijn. In deze gevallen slaagt het beroep op de schulduitsluitingsgrond niet en kan de verdachte zowel een straf als maatregel opgelegd krijgen.
Wat houdt de wettelijke rechtvaardigingsgrond ambtelijk bevel in?
*let op onbevoegd gegeven ambtelijk bevel (dit is een schulduitsluitingsgrond) waarbij uitzondering is voor plegers van genocide, misdaden tegen de menselijkheid of van ongedwongen verdwijningen.
Wat zijn de voorwaarden voor 'Noodweer'? (rechtvaardigingsgrond)
- Noodweersituatie
- Ogenblikkelijke wederrechtelijke aanranding van eigen of eens anders lijf, eerbaarheid of goed.
- Noodzakelijk en geboden verdediging
- Noodzakelijk: subsidiariteitsvereiste
- Geboden: proportionaliteitsvereiste
Bij ontbreken proportionaliteit kan beroep worden gedaan op noodweerexces
Wat houdt de wettelijke rechtvaardigingsgrond Overmacht in?
*Absolute overmacht: valt eigenlijk buiten de delictomschrijving omdat (minstens) 1 bestanddeel van het strafbare feit niet wordt vervuld. Bv iemand wordt onopzettelijk door een ruit gedrukt. Gevallen van absolute overmacht zullen zelden voor de rechter komen, omdat het OM en Politie deze seponeren.
*Rechtvaardigende overmacht/noodtoestand:plictenconflict waarbij slechts het verzaken van een van de plichten strafrechtelijk repercussies heeft (Opticien-arrest) Bv Huisarts overschrijdt maximumsnelheid voor spoedgeval. Het gaat hierbij om het juiste oordeel van de verdachte.
Wat zijn de voorwaarde voor 'Noodweerexces' en welke varianten kennen we? (schulduitsluitingsgrond)
- Noodweersituatie
- Ogenblikkelijke wederrechtelijke aanranding van eigen of eens anders lijf, eerbaarheid of goed.
- Ogenblikkelijke wederrechtelijke aanranding van eigen of eens anders lijf, eerbaarheid of goed.
- Dubbele causaliteit:
- causaal verband tussen de aanranding en de hevige gemoedsbeweging; en
- causaal verband tussen de hevige gemoedsbeweging en de overschrijding van de proportionaliteit (of de subsidiariteit).
Varianten:
- Intensief noodweerexces: het als gevolg van de hevige gemoedsbeweging inzetten van zwaardere verdedigingsmiddelen dan nodig is.
- Extensief noodweerexces: het als gevolg van de hevige gemoedsbeweging doorgaan met de verdediging, terwijl de noodweersituatie al is beëindigd.
Wettelijke rechtvaardigingsgronden noodweer, wettelijk voorschrift, bevoegd ambtelijk bevel en noodtoestand.
*Een rechtvaardigingsgrond heft de wederrechtelijkheid van het feit op.
*Er bestaan algemene rechtvaardigingsgronden (noodweer, wettelijke voorschrift, bevoegd ambtelijk bevel en noodtoestand)
*Er zijn ook speciale rechtvaardigingsgronden, deze betreffen alleen het delict in de wet waar zij bij vermeld staan in het Sr.
De buitenwettelijke rechtvaardigingsgrond 'ontbreken van de materiele wederrechtelijkheid'
Slechts eenmaal door de HR geaccepteerd.
Wat zijn speciale rechtvaardigingsgronden?
*Deze kunnen op 2 manieren vermeld staan:
-uitzonderingsmethode: de niet-strafbaarheid staat in een apart lid bij het wetsartikel geformuleerd ('Tenzij..')
*Aanwijzigingsmethode: In de strafbepaling zelf staat de wederrechtelijkheid geformuleerd: 'Zonder vergunning" 'Zonder toestemming' "onnodig" etc.
Wat is Psychische overmacht? (schulduitsluitingsgrond)
*eisen van subsidiariteit en proportionaliteit gelden ook bij overmacht
*Verschil met noodweer: noodweer=verdediging van recht tegen onrecht; bij overmacht worden mensen (belangen) geschaad die 'onschuldig' zijn (recht tegen recht)
Wat is het onderscheid tussen het 'wettelijk schuldbegrip' en het 'theoretisch schuldbegrip'?
- Schuld in de betekenis van het gedaan hebben, zoals in de definitie van diefstal.
- Schuld als bestanddeel, zoals in de definitie van dood door schuld (culpa).
- Schuld als verzamelterm voor alle gradaties van de 'schuldvormen' opzet en schuld.
Theoretisch schuldbegrip:
- Schuld als element: verwijtbaarheid, algemene voorwaarde voor strafbaarheid.
Wat is het onderscheid tussen een inzichttekort en wilstekort (ontoerekenbaarheid)?
- Inzichttekort (cognitief tekort): de persoon is niet in staat het ongeoorloofde van de daad te beseffen.
- Wilstekort: wanneer de persoon niet overeenkomstig de ernst van de daad zijn eigen wil kan bepalen.
Wat is de leer van 'fait matériel'?
Wat is onbevoegd gegeven ambtelijk bevel?(schulduitsluitingsgrond)
Buitenwettelijke schulduitsluitingsgrond afwezigheid van alle schuld (AVAS)
Let op onderscheid tussen:
Enerzijds: de voorwaarde van strafbaarheid
Anderzijds: de voorwaarden voor vervolgbaarheid (art. 68 sr, is feit verjaard? (Is verdachte in leven?) en/of de voorwaarden voor uitvoerbaarheid (zijn de termijnen verstreken?) Is straf verjaard? (Is veroordeelde in leven?)
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden
