Rechtvaardigheid in personeelsselectie - Verwachtingen van rechtvaardigheid

confirmation bias-attention bias-interpretation bias-self-fulfilling prophecy

zorgen dat er bv in de media een beeld ontstaat dat alle sollicitanten op eenzelfde manier behandeld zullen worden

• analoog aan de vier vormen van rechtvaardigheidspercepties onderscheiden Bell, Ryan en Wiechmann (2004) verwachtingen met betrekking tot de rechtvaardigheid van de uitkomst, de procedure, de interpersoonlijke behandeling en de informatie die men zal ontvangen
• deze verwachtingen zullen in belangrijke mate bepalen hoe de selectieprocedure gepercipieerd wordt en hoe sollicitanten reageren op percepties van onrechtvaardigheid

• Bell et al. (2004) gaan er in hun theoretische model van rechtvaardigheidsverwachtingen van uit dat sollicitanten vaak de neiging hebben om datgene te zien wat ze verwachten te zien --> confirmation bias
• afhankelijk van de inhoud van de verwachtingen wordt selectief aandacht besteed aan informatie die in overeenstemming is met wat men verwachtte --> attention bias
• deze informatie wordt vertekend geinterpreteerd zodat de perceptie in overeenstemming is met wat men verwachtte --> interpretation bias
• vandaar dat verwachtingen een zeer belangrijke rol spelen in het vormen van percepties van rechtvaardigheid

negatief affect en psychologisch terugtrekgedrag zijn

• het hoogst wanneer sollicitanten veel rechtvaardigheid verwachten maar weinig krijgen (--)
• het laagst wanneer sollicitanten veel rechtvaardigheid verwachten en veel krijgen (++)

• directe ervaringen verwijzen naar ervaringen met dezelfde of gelijkaardige situaties in het verleden
• Gilliland (1993) stelde dat ervaren sollicitanten beschikken over 'selectiescripts': indien in een vorige selectieprocedure een rechtvaardigheidsregel geschonden werd, wordt de sollicitant meer gevoelig en gaat meer onrechtvaardigheid verwachten in een volgende selectieprocedure
• Gilliland en Steiner (2001) stelden dat onervaren sollicitanten toleranter zijn ten opzichte van schendingen van rechtvaardigheid omdat ze nog geen uitgesproken rechtvaardigheidsverwachtingen hebben

• meer algemene opvattingen en overtuigingen, zoals het geloof in een rechtvaardige wereld en culturele waarden en normen

• Steiner en Gilliland (2001) stellen bijv. dat verschillende culturele dimensies, zoals communicatiepatronen en de manieren waarop instellingen en sociale systemen georganiseerd zijn en opereren in een bepaalde cultuur, invloed uitoefenen op de distributieve en procedurele regels waarvan mensen verwachten dat ze worden nageleefd in een bepaalde context
• deze verwachtingen fungeren als een soort lens waardoor mensen naar de werkelijkheid kijken

• gezien de invloed van verwachtingen op percepties is het belangrijk voor organisaties niet te wachten tot de sollicitant de selectieprocedure doorloopt, maar al daarvoor in te grijpen
• een mogelijke manier van een organisatie om hier invloed op uit te oefenen is via het organiseren van orientatie- of  informatiesessies waarin negatieve verwachtingen kunnen worden omgebogen en waarin het rechtvaardige karakter van verschillende aspecten van de selectieprocedure in de verf gezet kan worden

• Informatie-sessies organiseren (waarbij negatieve oordelen nog omgebouwd kunnen worden)
  
• Werken aan imago
  
• Bekendheid geven aan gelijke-kansenbeleid
  
• Huidige werknemers correct en rechtvaardig behandelen