Regeling van de schildklier en bijnier
52 belangrijke vragen over Regeling van de schildklier en bijnier
Welke soorten schildklierziekten zijn er?
- diffuus
- uninodulair
- multinodulair
- benigne of maligne
Functie
- hyperthyreoïdie
- euthyreoïdie (normaal)
- hypothyreoïdie
Hoe is de verhouding van schildklierhormoon synthese in de schildklier?
T3 (meeste T3 in perifere weefsels gemaakt uit T4 (20%))
Hoe is de histologie van schildklier?
het colloid met daaromheen allemaal schildklierepitheelcellen
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Hoe is de opbouw van een schildklierepitheelcel?
NIS aan basale zijde
natrium jodium symproter aan basale membraan.
Als TSH signaal binnenkomt naar schildklier wordt natrium jodide symporter gestimuleerd tot opname van jodide uit het bloed. Door pendrine wordt het door apicale membraan het lumen in gepompt
Onder invloed van TSH vindt synthese van thyrioglobuline plaats. Dit wordt het colloid uitgepompt en door het enzym thyroidperoxidase wordt er jodium aan toegevoegd.
Drie of vier jodiumgroepen: T4 of T3 .Via endocytose wordt dit opgenomen in de cel.
Vermselt met een lysosoom wordt een endolysoom. Er vindt proteloyse plaats.
Welke stappen in de schildkliercel stimuleert TSH?
Syntese thyrioglobuline
TPO vorming
Opname complex
Vrijmaken T3 en T4
Basically dus alles.
Hoe kun je de schildklierfunctie meten?
Leg uit dat orale anticonceptie invloed heeft op meting van de schildklierfunctie.
Daardoor daalt het vrije T4.
Dit wordt teruggekoppeld aan hypofyse en hypothalamus regelrking.
TSH gaat dan omhoog.
Totaal T4 is verhoogd, vrij T4 is teruggeregeld naar streven.
Waar staan de afkortingen T3 en T4 voor?
T4 thyroxine
Hoe gaat thyroidhormoon transport in T3 target cel?
T3 wordt bepaald door transporteiwitten die T3 de cel in transporteren.
T4 wordt door type 2 diodynase omgezet in T3.
T4 wordt doro type 3 diodynase omgezet in rT3 of T3 in T3.
T3 bindt aan de receptor die in de RXR ligt.
Als T3 bindt wordt het thyroid respons element geaactiveerd en wordt mRNA afgelezn en er wroden eiwitten gevormd die belangrijk zijn voor het signaal dat schildklierhormoon wil bewerkstellingen
Welke effecten op het lichaam heeft schildklierhormoon?
Metabolisme
Adrenerge effecten
Wat is primaire hypothyreoïdie?
Oorzaak ligt in de schildklier, te weinig thyroid hormoon.
In bloed;: laag vrij T4 en hoog TSH
Als oorzaak in eindorgaan ligt dan is eindorgaan hormoon laag en hyypfoyse hoog.
Ziekte van Hashimoto: antistoffen tegen het thyroidperoxidase
Wat houdt de ziekte van Graves in?
Antistoffen die TSI heten, TSH receptor anstioffen, geven een false signaal aan TSH receptoren
Hyperthyreoïdie
Specifieke symptomen: ophtalmopathy: ze binden aan oogeiwitten, steriele ontsteking waarbij oog naar voren komt
In bloed hoog vrij T4, verlaagd TSH
Met het TSI kun je de diagnose stellen
Hoe diagnosticeer je hyperthyreoïdie?
Schildklier scan met jodium of thenezium
- heel donker: hyperthyroidie
- wisselende mate: multinodulair struma
- knobbel die verhoogde mate jodium opneemt en de andere bijna niet: toxisch adenoom
Wat houdt de behandeling van hyperthyreoïdie in?
Struamsol remt de werking van thyroid peroxidase.
Radioactief jodium
operatief
Hoe wordt de bijnier gestimuleerd?
Cellen maken daar POMC aan. Dat splitst in ACTH en alfaMSH
ACTH gaat via het bloed naar de bijnier en zet bijnier aan tot productie van cortisol ena ndrogenen.
Hoe is bijnier opgebouwd? Welke hormonen worden er geproduceerd?
Bijniergmerg: adrenaline en noradrenalinge oiv sympathisch zenuwstelsel
Bijnierschors: zona glomerulosa: aldosteronproductie oiv RAAS
zona fasciculata en reticularis: cortisol en androgeen regulatie, staan oiv van ACTH
Wat is de invloed van cortisol?
Na binding daarvan vindt mRNA sythese plaats:
- metabolisme van vet, glucose en aminozuren
- immuun respons
- andere werkingen
Hoe kun je cortisol meten?
dag- en nacht ritme van cortisol secretie
's Ochtends rond 9 uur hogere productie , dit leidt er toe dat mensen mwakker worden
Overdag laag cortisol
's nacht daalt cortisol tot bijna 0.
Hoe kun je de diagnose hypocortisolisme stellen?
als cortisol < 0,1 (normaal 0,1-0,43) dan mag de diagnose gesteld worden.
Bijv erdenking:
- ACTH geven, meten van reactie vanb ijnier. Deze moet boven 0,43 uitkomen.
Als er een bijnier probleem is gebeurt dit niet.
Leg uit dat bij centrale bijnierinsufficiënte aldosteron nog wel aangemaakt wordt.
Wat zijn symptomen bij een bijnierinsufficiëntie?
Relatief veel voorkomend in de algemene populatie
Vaak delay tot diagnose
vermoeidheid, futloosheid
anorexie, misselijkheid
diarree, gewichtsverlies
buikpijnen
spier en gerichtpijn
libidoverlies
Wat vind je bij lichamelijk onderzoek bij iemand met bijnierinsufficiëntie?
WAnener er geen cortisol aanwezig is gaan ACTH en alfa MSH omhoog
Ziekte van Addison.
Vertraagd herstel na infecties
Okselhaar verlies
Verlaagd ebloeddruk
Wat kunnen oorzaken zijn van een bijnierschorsinsufficiëntie
Infectieuze adrenalitis (tbc, aids, schimmelinfecties)
aangeboren dfecten in de cortisolproductie
Wat zijn oorzaken van secundaire bijnierinsufficiëntie?
behandeling hypofyse tumor, hypofysetumor verdringt acth producerende cellen
Voorfgaand eoverdosering met cortisoteroïden.
prednison remt de productie van crh , het komt in een slaapstand
Wat zijn symptomen van het syndroom van Cushing?
dunne benen en armen
dunne huid, bifide strae
rood vol gezicht
proximale spierzwakte,
niet kunnen afvallen
Wat wordt er gedaan als vaststaat dt er sprake is van syndroom van CUSHING?
- gesupprimeerd: beeldiagnostiek bijnieren
Niet-gesuprimeerd: hypofyse/thorax
Wt is congenitalie bijnierhyperplasie/adrenogenitaal syndroom?
Ze worden vaak in shock geboren, te weinig cortisol en aldosteron synthese.
Wat is het verschil tussen endoriene en exocriene klieren?
Exocriene klieren zijn georganiseerd in acini, bolletjes klierweesel die met buisjes verobnden zijn met de buitenwereld.q
Hoe ontstaan endocriene klieren?
Omring door gefenestreerde capillairen.
Klontje kliercellen waarbij verbinding met de buitenwereld is verdwenen.
Wat voor soort klier is de hyofyse?
Samengestelde endocriene klier (adeno- en neurohypofyse) gelokaliseerd centraal in de basis van het brein.
Een korte stam: het infundibulum en een vasculair netwerk verbinden de hypofyse met de hypothalamus. Door infundibulum lopen zenuwen en verbinding netwerk met adenohypofyse
Uit welke soorten weefsel bestaat ectoderm?
neuroectodermaal: bodem van het diencephalon/hypothalamus --> achterkwab
Wat is de ligging van de hypofyse?
achter/onder chiasma
tussen carotiden
voert feedback regulatie uti
Uit welke delen bestaat de adenohypofyse?
Pars distalis
pars tuburalis
parsintermedia
Via welke weg communiceren adenohypofyse en neurohypofyse met elkaar?
Uit welke delen bestaat de neurohypofyse?
infundibulum
continu met de eminentia mediana van de hypothalamus
bevat neurosecretoire neuronen die de hypothalamohypofyseale tracti vormen
communicatie axonaal
Hoe wordt de adenohypofyse van bloed voorzien?
a. hypohysialis superior
Het primair capillair bed ligt in eminentia mediana en infundibulum. Takken naar capillair bed in pars distalis van adenohypofyse.
vv. portalis hypofysealis
secundair capillair bed in adenohypofyse
bloed afvoer via vv. hypofysialis
Leg uit waarom er een capillair bed in de neurohypofyse zit die een tweede capillair bed in het pars diastalis van de adenohypofyse geeft.
Hoe is de vascularisatie van de neurohypofyse?
a. hypohysialis inferior: capillair bed in pars nervosa
Bloed afvoer door vv. hypofysialis
Hoe ziet microscopie van het pars intermedia er uit?
Gefenestreerde capillairen in tegenstelling tot de lever zit er een diafragma in. Gaten zorgen ervoor dat de grote moleculen door het membraan kunnen
Waar bevinden zich de meeste basofiele cellen ind e adenohypofyse?
Wat zijn lichaampjes van Herring?
bloedvaatjes in pars nervosa en aantal zenuwen met uitlopers op dat bloedvaatje.
Als daar hormoon geproduceerd wordt en dat loopt naar beneden, dan wordt het neuron een soor tballon.
Het lichaampje van Herring is een zenuwuitlopertje die altijd tegen een bloedvat aan ligt, want bevat ADH of oxytocine wat vrij gegeven moet worden.
Hoe ziet de microscopie er letterlijk uit van de neurohypofyse?
bolletjes (roze/paars) = lichaampjes van Herring
HOe werkt de regulatie van prolactine- oxytocine?
Psychogene stimuli en dit zorgt voor afgifte oxytocine. via zenuwen gaat dat naar het capllair bed van adenohypofyse. Capillair van posterior lob . Oxytocine zorgt voor melk expulsie
Prolactine stimuleert melk productie
Wat is de embryonale ontwikkeling van de schildklier?
Twee lobbig door isthus verbonden
Ligging voor larynx en voor/naast trachea
omgeven door 2 fascies
cellen: follikecellen (
parafolliculaire cellen (4e kieuwzakje, 7e week ontwikeklign
Hoe is de bloedvoorziening van de schildklier?
a. thyroidalis inferior
v. thyriodialis superior
v. thyrioidalis media
v. thyroidalis inerior
Hoe is de schildklier microscopisch gezien opgebouwd?
klierfollikels (0.2 - 1 mm) die secreet opslaan in het midden. Vloeistof in het midden heet colloid. De cellen van dat bolletje zijn de folliculaire cellen (uit endoderm van de mondbodem)
-1 lagig kubisch cylindrisch epitheel
- folliculaire cellen: thyroglobuline en thyroxine
- parafolliculaire cellen: calcitonine
Centrale holte met colloid
gefenstreerde capillairen
Hoe is de embryonale ontwikkeling van de bijschildklier?
vormen glandula parathyroidea
2-6 erwtjes: glandula arathyroeoidea superiores/inferiores
ligging meestal tussen twee kapsels schildklier
Hoe is de embyronale ontwikkeling van de bijnier?
- schors ontstaat uit intermediair mesoderm
- merg ontstaat uti ectoderm van neurale lijst
Hoe is de vascularisatie van de bijnier?
v. suprarenalis
Capsulaire arteriën: bloed komt aan in een randsinus vanaf aar arteriolen naar cortex en merg.
Vanuit cortex lopen er portaal venen naar het capillair bed in de medulla.
- corticale arteriolae: subcapsulaire plexus, corticale sinusoidale capillairen, medullaire sinusoidale capillairen
- medulaire arteriolae: medullaire sinusoidale capillairen
centrale medullaire vene
circulair en longitduinaal glad spierwefsel
Uit welke lagen bestaat microscopie van de bijnier?
zona fasciculata: cellen gerangschikt in lange rechte strengen, gescheiden door sinusoidale capillairen; maken glucocorticosteroiiden een gonado
zona reticularis: cellen kleiner (minder cytoplasma, kernen dichter opeen) dan in zona fasciculatie gerangschikt in anastomosterende strengen,g escheiden door capillairen ; maken gonadocorticoïde en glucocorticosteroïden
Hoe kun je zona glomerulosa, zonula fasciulata en reticularis onderscheiden op een microscopie?
bovenkant bolletjes: glomerulsa
onderkant holletjes: reticularis
Wat zijn chromafine cellen?
Deze cellen maken adrenaline en noradrenaline en geven dat af aan mergenvevn. MErgvene zorgt ervoor de hormonen snel vrij te geven aan de rest van het lichaam. Hiervoor zijns pierbundels nodig.
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden