Regeling van de schildklier en bijnier

52 belangrijke vragen over Regeling van de schildklier en bijnier

Welke soorten schildklierziekten zijn er?

Anatomie: struma
- diffuus
- uninodulair
- multinodulair
- benigne of maligne

Functie
- hyperthyreoïdie
- euthyreoïdie (normaal)
- hypothyreoïdie

Hoe is de verhouding van schildklierhormoon synthese in de schildklier?

T4 (80%)
T3 (meeste T3 in perifere weefsels gemaakt uit T4 (20%))

Hoe is de histologie van schildklier?

opgebouwd uit ruimtes waarin opslagmateriaal ligt
het colloid met daaromheen allemaal schildklierepitheelcellen
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Hoe is de opbouw van een schildklierepitheelcel?

Bloed stroomt langs basale zijde
NIS aan basale zijde
natrium jodium symproter aan basale membraan.

Als TSH signaal binnenkomt naar schildklier wordt natrium jodide symporter gestimuleerd tot opname van jodide uit het bloed. Door pendrine wordt het door apicale membraan het lumen in gepompt 

Onder invloed van TSH vindt synthese van thyrioglobuline plaats. Dit wordt het colloid uitgepompt en door het enzym thyroidperoxidase wordt er jodium aan toegevoegd.

Drie of vier jodiumgroepen: T4 of T3 .Via endocytose wordt dit opgenomen in de cel.
Vermselt met een lysosoom wordt een endolysoom. Er vindt proteloyse plaats.

Welke stappen in de schildkliercel stimuleert TSH?

Natrium jodide transporter
Syntese thyrioglobuline
TPO vorming
Opname complex
Vrijmaken T3 en T4

Basically dus alles.

Hoe kun je de schildklierfunctie meten?

Vrije fractie T4 meten.

Leg uit dat orale anticonceptie invloed heeft op meting van de schildklierfunctie.

Aanmaak van TBG stijgt bij pilgebruik.
Daardoor daalt het vrije T4.
Dit wordt teruggekoppeld aan hypofyse en hypothalamus regelrking.
TSH gaat dan omhoog.
Totaal T4 is verhoogd, vrij T4 is teruggeregeld naar streven.

Waar staan de afkortingen T3 en T4 voor?

T3 = tyriodothyronine
T4 thyroxine

Hoe gaat thyroidhormoon transport in T3 target cel?

T3 receptor is een kern receptor
T3 wordt bepaald door transporteiwitten die T3 de cel in transporteren.
T4 wordt door type 2 diodynase omgezet in T3.
T4 wordt doro type 3 diodynase omgezet in rT3 of T3 in T3.

T3 bindt aan de receptor die in de RXR ligt.
Als T3 bindt wordt het thyroid respons element geaactiveerd en wordt mRNA afgelezn en er wroden eiwitten gevormd die belangrijk zijn voor het signaal dat schildklierhormoon wil bewerkstellingen

Welke effecten op het lichaam heeft schildklierhormoon?

Groei en differentiatie
Metabolisme
Adrenerge effecten

Wat is primaire hypothyreoïdie?

Primair = ziekte ligt in de schildklier, het eindorgaan (meer dan 98%)
Oorzaak ligt in de schildklier, te weinig thyroid hormoon.
In bloed;: laag vrij T4 en hoog TSH
Als oorzaak in eindorgaan ligt dan is eindorgaan hormoon laag en hyypfoyse hoog.
Ziekte van Hashimoto: antistoffen tegen het thyroidperoxidase

Wat houdt de ziekte van Graves in?

Auto-immuunziekte
Antistoffen die TSI heten, TSH receptor anstioffen, geven een false signaal aan TSH receptoren
Hyperthyreoïdie
Specifieke symptomen: ophtalmopathy: ze binden aan oogeiwitten, steriele ontsteking waarbij oog naar voren komt
In bloed hoog vrij T4, verlaagd TSH  


Met het TSI kun je de diagnose stellen

Hoe diagnosticeer je hyperthyreoïdie?

In bloed meten, verhoogd vrij T4, verlaagd TSH, TSH antireceptorastofen
Schildklier scan met jodium of thenezium

- heel donker: hyperthyroidie
- wisselende mate: multinodulair struma
- knobbel die verhoogde mate jodium opneemt en de andere bijna niet: toxisch adenoom

Wat houdt de behandeling van hyperthyreoïdie in?

medicijnen geven: thionamide, strumasol thyroid peroxidase.
Struamsol remt de werking van thyroid peroxidase.

Radioactief jodium
operatief

Hoe wordt de bijnier gestimuleerd?

Hypothalamus geeft CRH af, via poortader naar hypofysevoorkwab
Cellen maken daar POMC aan. Dat splitst in ACTH en alfaMSH
ACTH gaat via het bloed naar de bijnier en zet bijnier aan tot productie van cortisol ena ndrogenen.

Hoe is bijnier opgebouwd? Welke hormonen worden er geproduceerd?

Bijnier is opgebouwd uit bijnierschors en darin bijniermerg.
Bijniergmerg: adrenaline en noradrenalinge oiv sympathisch zenuwstelsel
Bijnierschors: zona glomerulosa: aldosteronproductie oiv RAAS
zona fasciculata en reticularis: cortisol en androgeen regulatie, staan oiv van ACTH

Wat is de invloed van cortisol?

Cortison bindt op de kortisolreceptor, een kernreceptor.
Na binding daarvan vindt mRNA sythese plaats:
- metabolisme van vet, glucose en aminozuren
- immuun respons
- andere werkingen

Hoe kun je cortisol meten?

Cortisol kent een diurenaal ritme.
dag- en nacht ritme van cortisol secretie
's Ochtends rond 9 uur hogere productie , dit leidt er toe dat mensen mwakker worden
Overdag laag cortisol
's nacht daalt cortisol tot bijna 0.

Hoe kun je de diagnose hypocortisolisme stellen?

Prikken om 9.00 uur 's ochtends.
als cortisol < 0,1 (normaal 0,1-0,43) dan mag de diagnose gesteld worden.

Bijv erdenking:
- ACTH geven, meten van reactie vanb ijnier. Deze moet boven 0,43 uitkomen.
Als er een bijnier probleem is gebeurt dit niet.

Leg uit dat bij centrale bijnierinsufficiënte aldosteron nog wel aangemaakt wordt.

Bij centrale bijnierinsufficiëntie wordt aldosteron gewoon geproduceerd, want deze staat onder invloed van het RAAS syteem.

Wat zijn symptomen bij een bijnierinsufficiëntie?

Niet specifiek voor de diagnose
Relatief veel voorkomend in de algemene populatie
Vaak delay tot diagnose
vermoeidheid, futloosheid
anorexie, misselijkheid
diarree, gewichtsverlies
buikpijnen
spier en gerichtpijn
libidoverlies

Wat vind je bij lichamelijk onderzoek bij iemand met bijnierinsufficiëntie?

Hyperpigmentatie door eces alfa MSH
WAnener er geen cortisol aanwezig is gaan ACTH en alfa MSH omhoog
Ziekte van Addison.
Vertraagd herstel na infecties
Okselhaar verlies
Verlaagd ebloeddruk

Wat kunnen oorzaken zijn van een bijnierschorsinsufficiëntie

auto-immuun ziekte: ziekte van ADdison
Infectieuze adrenalitis (tbc, aids, schimmelinfecties)
aangeboren dfecten in de cortisolproductie

Wat zijn oorzaken van secundaire bijnierinsufficiëntie?

Verinderde afwezige aansturing van bijnierschors door verminderd ACTH
behandeling hypofyse tumor, hypofysetumor verdringt acth producerende cellen
Voorfgaand eoverdosering met cortisoteroïden.
prednison remt de productie van crh , het komt in een slaapstand

Wat zijn symptomen van het syndroom van Cushing?

DIkker door teveel aan cortisol
dunne benen en armen
dunne huid, bifide strae
rood vol gezicht
proximale spierzwakte,
niet kunnen afvallen

Wat wordt er gedaan als vaststaat dt er sprake is van syndroom van CUSHING?

ACTH bepaling:
- gesupprimeerd: beeldiagnostiek bijnieren
Niet-gesuprimeerd: hypofyse/thorax

Wt is congenitalie bijnierhyperplasie/adrenogenitaal syndroom?

Syndroom bij meisjes waarbij onduidelijkg eslacht was bij geboorte
Ze worden vaak in shock geboren, te weinig cortisol en aldosteron synthese.

Wat is het verschil tussen endoriene en exocriene klieren?

Endocriene klieren hebben geen afvoerbuizen maar geven hun producten rechtstreeks af aan de bloedbaan.
Exocriene klieren zijn georganiseerd in acini, bolletjes klierweesel die met buisjes verobnden zijn met de buitenwereld.q

Hoe ontstaan endocriene klieren?

Cellen bij elkaar met een basaal membraan
Omring door gefenestreerde capillairen.
Klontje kliercellen waarbij verbinding met de buitenwereld is verdwenen.

Wat voor soort klier is de hyofyse?

Glandula pituitaria
Samengestelde endocriene klier (adeno- en neurohypofyse) gelokaliseerd centraal in de basis van het brein.
Een korte stam: het infundibulum en een vasculair netwerk verbinden de hypofyse met de hypothalamus. Door infundibulum lopen zenuwen en verbinding netwerk met adenohypofyse

Uit welke soorten weefsel bestaat ectoderm?

ectodermaal: zakje van Rathke uit het monddak --> voorkwab
neuroectodermaal: bodem van het diencephalon/hypothalamus --> achterkwab

Wat is de ligging van de hypofyse?

in sella turcica
achter/onder chiasma
tussen carotiden
voert feedback regulatie uti

Uit welke delen bestaat de adenohypofyse?

anterior kwab

Pars distalis
pars tuburalis
parsintermedia

Via welke weg communiceren adenohypofyse en neurohypofyse met elkaar?

poortader

Uit welke delen bestaat de neurohypofyse?

pars nervosa
infundibulum
continu met de eminentia mediana van de hypothalamus
bevat neurosecretoire neuronen die de hypothalamohypofyseale tracti vormen

communicatie axonaal

Hoe wordt de adenohypofyse van bloed voorzien?

a. carotis interna
a. hypohysialis superior
Het primair capillair bed ligt in eminentia mediana en infundibulum. Takken naar capillair bed in pars distalis van adenohypofyse.

vv. portalis hypofysealis
secundair capillair bed in adenohypofyse

bloed afvoer via vv. hypofysialis

Leg uit waarom er een capillair bed in de neurohypofyse zit die een tweede capillair bed in het pars diastalis van de adenohypofyse geeft.

Zenuwen in de neurohypofyse kunnen hormonen produceren en uitstoten in het capillair systeem, waar de cellen van de adenohypofyse heel direct op kunnen reageren. Het is een endocrien systeem dat heel snel werkt.

Hoe is de vascularisatie van de neurohypofyse?

a. carotis interna aanvoer via:
a. hypohysialis inferior: capillair bed in pars nervosa
Bloed afvoer door vv. hypofysialis

Hoe ziet microscopie van het pars intermedia er uit?

Cysten met colloid: chromofoob, basofiel
Gefenestreerde capillairen in tegenstelling tot de lever zit er een diafragma in. Gaten zorgen ervoor dat de grote moleculen door het membraan kunnen

Waar bevinden zich de meeste basofiele cellen ind e adenohypofyse?

pars tuberalis

Wat zijn lichaampjes van Herring?

perivasculaire terminale axon-dilataties met neurosecretoire granula
bloedvaatjes in pars nervosa en aantal zenuwen met uitlopers op dat bloedvaatje.
Als daar hormoon geproduceerd wordt en dat loopt naar beneden, dan wordt het neuron een soor tballon.
Het lichaampje van Herring is een zenuwuitlopertje die altijd tegen een bloedvat aan ligt, want bevat ADH of oxytocine wat vrij gegeven moet worden.

Hoe ziet de microscopie er letterlijk uit van de neurohypofyse?

streperig patroon = axonen
bolletjes  (roze/paars) = lichaampjes van Herring

HOe werkt de regulatie van prolactine- oxytocine?

Afferente impulsen van nipple en afferente impulsen van cervicale dilatatie

Psychogene stimuli en dit zorgt voor afgifte oxytocine. via zenuwen gaat dat naar het capllair bed van adenohypofyse. Capillair van posterior lob . Oxytocine zorgt voor melk expulsie
Prolactine stimuleert melk productie

Wat is de embryonale ontwikkeling van de schildklier?

Ontstaat uit endoderm van mondbodem tijdens 3e week van de ontwikkeling
Twee lobbig door isthus verbonden
Ligging voor larynx en voor/naast trachea
omgeven door 2 fascies
cellen: follikecellen (
parafolliculaire cellen (4e kieuwzakje, 7e week ontwikeklign

Hoe is de bloedvoorziening van de schildklier?

a. thyroidalis superior
a. thyroidalis inferior

v. thyriodialis superior
v. thyrioidalis media
v. thyroidalis inerior

Hoe is de schildklier microscopisch gezien opgebouwd?

Bindweefselschotten lobben/lobulen.
klierfollikels (0.2 - 1 mm) die secreet opslaan in het midden. Vloeistof in het midden heet colloid. De cellen van dat bolletje zijn de folliculaire cellen (uit endoderm van de mondbodem)
-1 lagig kubisch cylindrisch epitheel
- folliculaire cellen: thyroglobuline en thyroxine
- parafolliculaire cellen: calcitonine

Centrale holte met colloid
gefenstreerde capillairen

Hoe is de embryonale ontwikkeling van de bijschildklier?

ontstaat uit endoderm van 3e en 4 e kieuwzakje
vormen glandula parathyroidea
2-6 erwtjes: glandula arathyroeoidea superiores/inferiores
ligging meestal tussen twee kapsels schildklier

Hoe is de embyronale ontwikkeling van de bijnier?

Glandula suprarenalis/adrenalis
- schors ontstaat uit intermediair mesoderm
- merg ontstaat uti ectoderm van neurale lijst

Hoe is de vascularisatie van de bijnier?

aa. suprarenales superiores/media/inferiores
v. suprarenalis

Capsulaire arteriën: bloed komt aan in een randsinus vanaf aar arteriolen naar cortex en merg.
Vanuit cortex lopen er portaal venen naar het capillair bed in de medulla.
- corticale arteriolae: subcapsulaire plexus, corticale sinusoidale capillairen, medullaire sinusoidale capillairen

- medulaire arteriolae: medullaire sinusoidale capillairen

centrale medullaire vene
circulair en longitduinaal glad spierwefsel

Uit welke lagen bestaat microscopie van de bijnier?

zona glomerulsa: dicht opeen gepakte ovoide cluster en gedurvde kolommen omgeven door capillairen. maken mineralcorticosteroïden zoals aldostern

zona fasciculata: cellen gerangschikt in lange rechte strengen, gescheiden door sinusoidale capillairen; maken glucocorticosteroiiden een gonado

zona reticularis: cellen kleiner (minder cytoplasma, kernen dichter opeen) dan in zona fasciculatie gerangschikt in anastomosterende strengen,g escheiden door capillairen   ; maken gonadocorticoïde en glucocorticosteroïden

Hoe kun je zona glomerulosa, zonula fasciulata en reticularis onderscheiden op een microscopie?

Midden streepjes: fasciculata
bovenkant bolletjes: glomerulsa
onderkant holletjes: reticularis

Wat zijn chromafine cellen?

In het merg:
Deze cellen maken adrenaline en noradrenaline en geven dat af aan mergenvevn. MErgvene zorgt ervoor de hormonen snel vrij te geven aan de rest van het lichaam. Hiervoor zijns pierbundels nodig.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo