Afwijkingen van de orale mucosa - Ulceratieve afwijkingen

10 belangrijke vragen over Afwijkingen van de orale mucosa - Ulceratieve afwijkingen

Mucositis a.g.v radiotherapie (reactief)

  • Ontstaat bij 80% van de pt, bij wie geen preventieve maatregelen getroffen wordt
  • Uiterlijk + pathologie:
    • Witte verkleuring na een week (reactieve hyperkeratose)
    • Gaat snel over in een hyperemisch beeld (vasodilatatie)
    • Na 3 weken: ernstige vorm van mucositis
      • Mucosa geheel defect & ulceraties
      • Bedekt met fibreus beslag (pseudomembraneuze mucositis)
    • Geneest binnen 2-3 weken na staken behandeling
  • Etiologie:
    • Ontstekingsreactie in de (snel delende) epitheelcellen
    • Daarna geleidelijk tekort in aanmaak van nieuwe cellen

Mucositis a.g.v chemotherapie

  • Uiterlijk en pathologie:
    • Witte/rode stadium ontbreekt vaal
    • Mucosa atrofieert eerst
    • Na 7-11 dagen ontstaat een pseudomembraneuze/ ulceratieve mucositis
  • Etiologie:
    • Directe weg:
      • remming van celdeling in basaalmembraan
      • mucosa atrofieert
    • Indirecte weg:
      • beenmergdepressie
      • door ontwikkelde neutropenie ontstaat een ontstekingsreactie

Gonorroe (Ulceratieve afwijking met microbiële oorzaak - Reactief)

  • SOA die zelden orale laesies veroorzaakt
  • Beperkte ulceratieve laesie
  • Faryngeale mucosa vaker aangedaan
  • Etiologie:
    • Neissera gonorrhoeae
    • Overdracht via direct oro-genitaal contact & beschadiging van het epitheel (tijdens overdracht!)
    • Diagnose via kweek of serologisch onderzoek
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Syfilis (Ulceratieve afwijking met microbiële oorzaak - Reactief)

  • Ookwel lues
  • SOA die zelden orale laesies veroorzaakt
  • Klassieke congenitale syfilis: trais van Hutchinson: hypoplasie van de incivieken en molaren, doofheid en interstitiële keratitis
  • Etiologie:
    • Spirocheet Treponema pallidum
    • Overdracht via oro-genitaal contact, bloedtransfusie of congenitaal door transplacentale inoculatie
    • Zonder behandeling zijn er 3 stadia waarin de ziekte ontwikkelt

Tuberculose (Ulceratieve afwijking met microbiële oorzaak - Reactief)

  • Uiterlijk en pathologie:
    • Secundaire ulceraties
    • Aspecifieke ulcus met diameter van ± 1 cm
  • Etiologie:
    • Mycobacterium tuberculosis
    • Primaire infecties in de mond komen zelden voor
    • Voorkeurslocatie: palatum en tong

Actinomycose (Ulceratieve afwijking met microbiële oorzaak - Reactief)

  • Etiologie:
    • Actinomyces israelii
    • Behoort tot normale mondflora
    • Kan onder speciale omstandigheden aanleiding geven tot ontsteking + ulceratie
      • Trauma / chirurgische ingreep / geleidingsanesthesie
      • Lange incubatieperiode
    • Klachten: (in cervicofaciale gebied)
      • Geringe zwelling
      • Zeurende pijn

Aften (Ulceratieve afwijkingen bij onderliggende immuunstoornissen)

  • Meest voorkomende, niet-traumatische ulceratie in de mond
  • Komt voor bij 20-30% van de populatie
  • Meestal een recidiverende afwijking
    • Kunnen solitaire of multipele laesies zijn
  • Etiologie: onbekend
    • Bevorderende factoren:
      • Traumatische beschadiging orale mucosa
      • Overgevoeligheid voedingsstoffen
      • Hormonale schommelingen
      • Stress

Syndroom van Behcet (Ulceratieve afwijkingen bij onderliggende immuunstoornissen)

Oculourgenitaal syndroom
  • Uiterlijk
    • Stomatitis aphtosa (multipele aften)
    • Vergelijkbare laesies op het oog en genitaliën
  • Etiologie:
    • Zelfde als aften + erfelijk component
    • Mannen van 20-40 jaar
  • Klachten:
    • Artritis van de enkels, knieën of polsen

Erythema multiforme (Ulceratieve afwijkingen bij onderliggende immuunstoornissen)

  • Ookwel erythema exsudatiuvum multiforme
  • Heeft multipele klinische uitingen (multiforme)
  • Voorkeurslocaties mond:
    • Wangmucosa
    • Gingiva
    • Peri-orale regio (lippen)
  • Etiologie: onbekend
    • Associatie met onderliggende immuunstoornis
    • Hypersensitiviteit van de huid en/of orale mucosa
    • Minor vorm door HSV
    • Major vorm door medicatie
  • Uiterlijk:
    • Huidlaesies: 2-3 cm groot
      • Rode striae
      • Schietschijflaesies
  • Syndroom van Stevens & Johnson
    • Aparte vorm van erythema multiforme

Lupus erythematodes (Ulceratieve afwijkingen bij onderliggende immuunstoornissen)

Twee vormen

  • Systemische (gedissimineerde) vorm (SLE)
    • Auto-immuunafwijking
    • Collageenziekte
    • Eerst huidlaesies (vlindervormig)
    • Aantasting van andere organen (nier, hart, longen) en gewrichten
    • Behandeling: corticosteroïden


  • Chronische discoïde vorm
    • Bij beide vormen: ulceraties gekenmerkt door centrale atrofie of erosie
    • Orale laesies bij 25-30% van de gevallen

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo