Startpagina / Samenvattingen / Systeemgericht werken / deel Basisboek / loyaliteit-gedrag-gezin

Het werkterrein van de systeemgerichte social worker

Q: Welke twee soorten interactiepatronen tussen mensen met een duurzame relatie hebben Bateson e.a.(1959) onderscheiden?

symmetrische interactie : gedrag van de een roept hetzelfde gedrag bij de ander op. Kenmerk is: concurrentie . Het gaat om macht die steeds verder escaleert tot een van de twee het opgeeft. Begeleiding: 'verwijten' vervangen door 'verzoeken'. complementaire interactie : tegengesteld gedrag, gebaseerd op ongelijkheid . Leidende en volgende rol (zieke en verzorgende) versterken elkaar. De verhoudingen worden steeds extremer. Begeleiding: leren dat de 'gever' ook mag 'ontvangen' en omgekeerd.

61 belangrijke vragen over Het werkterrein van de systeemgerichte social worker

Wat gebeurt er bij RET Rationeel Emotieve Training?

Client leer om irratonele gedachten, gevoelens en gedragingen om te zetten in rationele gedachten, gevoelens en gedragingen. Hiermee kun je hem sterker maken en leren zijn grenzen aan te geven

Een uitgangspunt van de algemene systeemtheorie is:
streven naar homeostase
Wat wordt hiermee bedoeld?

verschillende factoren vragen om een nieuw evenwicht, bijvoorbeeld geboorte kind, verhuizing, nieuwe baan
flexibiliteit is nodig om dit aan te kunnen

Welke vormen van systeemgericht werken zijn er bij het individuele systeem?

De individuele cliënt vormt een klinische en psychische eenheid. De sw heeft aandacht voor die eenheid;
De client staat in relatie tot de overige vier punten van het systeempentagram. De sw richt zich op deze relaties

Een uitgangspunt van de algemene systeemtheorie is:
circulaire feedbackprocessen
Wat wordt hiermee bedoeld?

evenwicht hangt samen met verschillende feedbackprocessen.
positief feedbackproces: leidt tot veranderingen in het systeem.
negatief feedbackproces: remt veranderingen in het systeem

Noem twee voorbeelden van systeemgerichte interventie bij een individueel systeem

inventariseren van mogelijke steunbronnen en de cliënt stimuleren, ondersteunen en activeren om deze in te zetten;
het voorbereiden van een gesprek van de cliënt met zijn lastige baas.

De veranderende rol van de familie vraagt om een andere houding van de hulpverlener:

van een hulpverlener die de regie in handen heeft naar een hulpverlener aan de zijling, die vertrouwt op het oplossingsvermogen van de familie

Een uitgangspunt van de algemene systeemtheorie is:
equifinaliteit
Wat wordt hiermee bedoeld?

Het zelfde resultaat kan bestaan uit verschillende beginpunten.

multifinaliteit / Equipotentionaliteit: een begintoestand kan meerdere eindtoestanden hebben.

Welke twee soorten interactiepatronen tussen mensen met een duurzame relatie hebben Bateson e.a.(1959) onderscheiden?

symmetrische interactie: gedrag van de een roept hetzelfde gedrag bij de ander op. Kenmerk is: concurrentie. Het gaat om macht die steeds verder escaleert tot een van de twee het opgeeft.
Begeleiding: 'verwijten' vervangen door 'verzoeken'.
complementaire interactie: tegengesteld gedrag, gebaseerd op ongelijkheid. Leidende en volgende rol (zieke en verzorgende) versterken elkaar. De verhoudingen worden steeds extremer.
Begeleiding: leren dat de 'gever' ook mag 'ontvangen' en omgekeerd.

Wat zijn systemische interventies en technieken?

huiswerkopdrachten geven
gezinstekening
eigen kracht conferentie
multi systeem theorie
cognitief gedragstherapeutische technieken: storende / helpende gedachten en heretiketteren.

Wat zijn de kernprincipes van Eigen Kracht?

client is eigenaar van het probleem
client is eigenaar van de conferentie en het plan
client houdt de regie over de uitvoering van het plan

De verantwoordelijkheid voor het probleem en de oplossing ervan worden bij de client en zijn naasten gelaten.

Wat zijn de zes uitgangspunten van de communicatietheoretische benadering?

Het is onmogelijk om niet te kunnen communiceren
inhouds- en betrekkingsniveau: conflicten worden op inhoudsniveau uitgevochten terwijl het gaat om het onderliggende betrekkingsniveau
interpunctie: proberen om aan te geven waar de oorzaak ligt, namelijk bij de ander (terwijl het circulair is)
inconsistente communicatie: tegenstrijdigheden die verwarrend zijn.
interactiepatronen: complimentair: verschillende posities op betrekkingsniveu, beide partijen accepteren dit. symmetrisch: gelijkwaardige posities, probleem ontstaat als geen van beide wil volgen. paralel: gezonde relatie, afwisseling van complementair en symmetrisch.
psychische problemen

Wat voor systeemtherapievormen zijn MST en FFT?

Multisysteemtherapie en Functionele Familietherapie zijn therapievormen die zich qua doelgroep richten op jongeren met ernstige gedragsproblemen, antisociaal en/of delinquent gedrag.

Wat betekend intergenarationeel

banden binnen en tussen generaties, daar vanuit wordt een groot deel van pijn en vreugde in het persoonlijke leven bepaald.

NAGY: welke vier dimensies hebben invloed op relaties?

feiten: levensloop, ingrijpende gebeurtenissen en geschiedenis
psychologisch: welke wensen / gevoelens spelen een rol bij 1?
interacties: die plaatsvinden tussen personen
relationele ethiek: balans van geven, nemen en loyaliteit.

Wat zijn asymmetrische verticale relaties?

onomkeerbaar
verticale loyaliteitsbanden
vader --> zoon

Wat zijn symmetrische horizontale relaties?

omkeerbaar
vriendschaps- en partnerrelaties
vader --> moeder

Hoe breng je de balans terug?

ontschuldigen
later goedmaken. compenseren op bijvoorbeeld de kleinkinderen wat je bij je eigen kinderen niet is gelukt.

Wat is familie erfgoed?

Alles wat een kind meekrijgt van ouders en grootouders

Wat is primaire loyaliteit?

kan de partnerrelaties (horizontale loyaliteit) in de weg staan.

Tussen wie vind primaire loyaliteit plaats?

ouder kind

Wat is gespleten loyaliteit?

heeft een kind als de ouders gaan scheiden.

Wat is het doel van contextuele therapie

Het beïnvloeden van de dynamiek van de balans.
Wat in de ene generatie fout gaat in de volgende generatie weer in evenwicht brengen.

Wat is een therapeutische houdingq

meerzijdig partijdig
geen deloyale vragen stellen: loyaliteit niet aantasten
verbindend werken, aanzetten tot actie: onschuldigen
meta communicatie

Word er in het systeempentagram onderscheid gemaakt tussen verschillende systemen?

NEE

Wie is de grondlegger van de structurele theorie?

Salvador Minuchin

Waarop richt de structurele therapie zich?

Op het hier en het nu, het is een actie therapie en gericht op het herstructureren van transacties.

Wat betekend mimicry?

De therapeut past zich aan, aan de taal van het gezin.

Wat betekend tracking?

Dat de therapeut doorvraagt over persoonlijke kwesties.

Noem drie algemene principes over menselijke communicatie!

- Al het gedrag is communicatie
- Inhoudsniveau of rapportaspect en betrekkingsniveau of bevelaspect (inhoud vaak in woorden, betrekking vaak in toon/houding/gebaren/context)
- Interpunctie

Strategische therapeuten benadrukken twee niveaus van communicatie namelijk?

- het niveau van feitelijke communicatie. Hierbij gaat het m het observeerbare gedrag en de vicieuze, zichzelf organiserende interactiereeksen.
- Het niveau van interpuncties en premissen (de niet genoemde argumenten), van waaruit de gezinsleden de interactionele gebeurtenissen betekenis geven.

Om een gezinssysteem te analyseren gebruikt een strategisch gezinstherapeut vier concepten:

1: De interactiereeks, als een steeds terugkerend stereotiep proces
2: Hiërarchisch ordening van gezinsinteracties
3: De meervoudige betekenis van symptomen ( verwijst naar ineffectieve oplossing van een probleem, heeft beschermende functie, levert macht op, kan symbolisch verwijzen naar andere symptomen in het gezin) (metafoor)
4: De levenscyclus van het gezinssysteem

Het relationeel-ethisch model onderscheidt vier dimensies in de relationele werkelijkheid van de mens, welke zijn dit?

- De dimensie van de feiten ( persoonsgegevens en gebeurtenissen in de familie vallen hieronder ( scheiding, adoptie, werkloosheid)
- De dimensie van psychologie ( gevoelens, gedachten en emotie binnen het individu)
- De dimensie van relationele ethiek (is nodig om mensen te motiveren tot verandering) je kan deze dimensie beschrijven in termen als rechtvaardigheid in relaties, parentificatie, loyaliteit, meerzijdige partijdigheid en de balans van het geven en het nemen.
- De dimensie van de transactie of machtsconstellaties (interactie en communicatie patronen, de rollen en onderlinge beïnvloeding tussen mensen.

Wat is existentiële loyaliteit?

Dat je altijd aan je ouders verbonden blijft hoe slecht de relatie nu ook is of hoe onverantwoord je ouders zich gedragen hebben.

Wat is verticale loyaliteit?

De loyaliteit tussen generaties in. Kan niet verbroken worden, wel ontkent of beschadigt.

Wat is horizontale loyaliteit?

Deze ontwikkeld zich tussen gelijke partners vrienden en collega's. De partijen zijn gelijkwaardig en de balans tussen geven en nemen is gelijk.

Wat is verworven loyaliteit?

De loyaliteit op basis van verworven diensten. Dit gebeurt vaak bij ouder/verzorger en kind relaties, de ouder doet investeringen ter wille van zijn kind.

Wat is destructief gerechtigde aanspraak?

Is daar waar iemand onrecht wordt aangedaan, waar iemand niet ontvangt waar hij redelijkerwijs recht op heeft, of waar iemand niet in staat wordt gesteld om te geven of te veel gaf zonder daarvoor iets terug te krijgen.

Wat is pathologische parentificatie?

de same shit

Wat zegt Steinglass over het gezinssysteem?

Dat het gedrag van de gezinsleden het product is van de organisatie van het gezin.

Wat is laissez fair?

dat alles mag, de 'laat maar waaien' opvoedingsstijl. kind krijgt bij driften zijn zin.

Waar richt de structurele stroming zich op?

vooral op het gezag

Wat is een affectieve relatie?

Een gevoelsrelatie

Wat is het johari venster en wat wordt hierin duidelijk gemaakt?

de betekenis van feedback wordt duidelijk gemaakt en het is een schematische weergave van iemand persoonlijkheid, bestaande uit vier delen.

Hoe kan je de vrije ruimte vergroten, de blinde vlek en het verborgen gebied verkleinen van het johari venster ?

aan de hand van feedback wordt je vrije ruimte groter en je blinde vlek kleiner.

Wat is MST? (multi systeem therapie)

is een intensieve ambulante behandelingsmethode gericht op jongeren met ernstig antisociaal en delinquent gedrag, die op het punt staan om uit huis geplaatst te worden.

Wat is MDFT? (multidimensionale familie therapie)

Is een gezinstherapie aangevuld met bemoeizorg. richt zich iet alleen op de jonge zelf maar ook op het gezin en de bredere sociale omgeving van de jongere.

Wat is FFT? (functionele familie therapie)

Is een gezinsbehandeling voor jongeren van 11 tot 18 jaar met gedragsproblemen (waaronder crimineel gedrag) en hun gezinnen.

Welke soorten screening ken je en wat houden deze in?

primaire screening: gaat snel en vanuit een reflex. eerste oordeel

secundaire screening: de analyse of er wel of niet iets gedaan moet worden aan de situatie. en elkwe mogelijkheden je hiertoe hebt.

hernieuwde screening: een nieuwe beoordeling o.b.v. nieuwe informatie

Welke zes systeemaspecten onderscheidt Van Oudshoorn

sociale aspecten de context waarin het gezin of gezinslid functioneert.
gezinsysteemaspecten hier gaat het om de gezinsrelatie problemen, pathologische / pathogene interacties, verstoorde hiërchie binnen het gezin.
gedragsmatige en cognitieve aspecten problemen en stoornissen van de aangemelde cliënt op het gebied van gedrag, cognities en emoties.
psychodinamische aspecten mogelijke instra psychische conflicten of slecht verwerkte en gedissocieerde psychotrauma's, die achter de klachten schuil gaan.
ontwikkelings- en persoonlijkheidsaspecten duurzame, vaak diepgewortelde, eigenschappen. denk hierbij aan inteligentie of bijvoorbeeld temperament.
biologische aspecten de genetisch bepaalde en verworven biologische aspecten

Wat zijn positieve gedragsveranderings bekrachtigers? (4)

primaire: voor bijna ieder mens bekrachtigend zoals voedsel, drinken en bescherming
secundair: per persoon verschillend. bijv. hobbies
sociale aandacht: waardering of een compliment
tokenbekrachtiging: fishe, stikker, balon, (beloning)

Welke zes varianten zijn er van het operante leerproces?

toedienen of versterken van een prikkel
wegnemen of verzwakken van een prikkel
het uitblijven van een prikkel

Wat zijn lineaire vragen en wat zijn circulaire vragen?

Bij lineaire vragen richt je meer op de oorzaak en gevolg: wat is de oorzaak van jullie ruzie.
Bij circulaire vragen richt je meer op de onpartijdigheid door bijvoorbeeld te vragen wat vindt je partner ervan als je zo boos bent?

Wat is change and stay?

Elk gezinslid schrijft 5 positieve en 5 negatieve punten op over zichzelf en andere gezinsleden

Wat is een familie netwerkberaad?

Proberen tot de passende vorm te komen die bij het gezin past bijvoorbeeld:
Familie overleg, buurtnetwerkoverleg, schooloverleg, toekomstplanning, familieberaad, crisisberaad

Wat is de object relatie theorie?

De relatie die een kind vroeger is aangegaan met bijvoorbeeld een knuffel

Wat is het grootboek van Nagy?

Hierin wordt het geven en nemen binnen een gezin bijgehouden. Dit is vaak niet te zien en het wordt dus ook wel onzichtbare grootboek genoemd.

Oplossingsgerichte werkers zijn steeds meer opzoek naar?

Het verschil dat een verschil maakt

10 uitgangspunten van de oplossingsgerichte benadering:

1. Weerstand is geen bruikbaar begrip
2. Er is altijd spraken van samenwerking
3. verandering is onvermijdelijk
4. slechts een kleine verandering is nodig
5. de meeste cliënten zijn al in bezit van hulpbronnen die zij nodig hebben bij verandering
6. problemen zijn niet succesvolle pogingen om moeilijkheden op te lossen
7. Het is niet nodig veel over het probleem te weten om het te kunnen oplossen
8. de cliënt definieert het behandeldoel
9. De werkelijkheid wordt door de observator bepaald
10. Er zijn veel manieren om naar een situatie te kijken, alle zijn even juist

4 Oplossingsgerichte vragen om een cliënt uit te nodigen succesverhalen te vertellen:

Hoe deed u dat?
Hoe besloot u dat te doen?
Hoe lukte het u dat te doen?
Hoe houdt u het vol?

Wat is een contra indicatie?

Een omstandigheid waardoor een behandeling niet kan worden toegepast

Sociaal weker in 5 systemen

1. Indivuduele systeem
2. Subsysteem
3. Gezinssysteem
4. Suprafamiliar systeem
5. De omgeving

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Systeemgericht werken / deel Basisboek | 9789006951905 | Marius Nabuurs

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.