Samenvatting: Taalfilosofie

Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van Taalfilosofie

• Introductie taalfilosofie

• Wat bestudeert de taalfilosofie?

  Taalfilosofie bestudeert de betekenis van taal in haar relatie tot de werkelijkheid, en in het verlengde daarvan de waarheid. De taalfilosofie heeft raakpunten met de linguïstiek, maar haar onderzoek is eerder conceptueel van aard.

• Zijn er naast letterlijke en figuurlijke betekenissen nog andere soorten betekenissen?

  'Waar rook is, is vuur'?
  Pas als we iets hebben afgesproken, betekent het iets.
  
  Gebaren? Arbitraire symboolbetekenissen?

• Hoe kunnen we de betekenis van een woord indelen? (De Saussure)

  Woorden hebben allereerst een woord- en klankbeeld --> 'koe' en (ku)
  Daarnaast hebben woorden een referent: een betekenis in de werkelijkheid (signifiant). Tot slot kennen we de woordenboekbetekenis: de signifié. Alleen het woord heeft hier betekenis.

• Zijn er woorden zonder een referent?

  Bijna alle woorden hebben een referent in je hoofd. Bij woorden zoals engel, eenhoorn, weerwolf hebben we toch een mentale voorstelling die we kunnen oproepen. En als we een collectieve of individuele voorstelling hebben, dan hebben we te maken met een referent.

• Is een woord zonder een betekenis wel een woord?

  Blurb heeft geen betekenis, maar wel een referent. 
  Eigenlijk zeggen we dat woorden zonder betekenis geen woorden zijn. Het is net waar je de grens legt.

• Hoe verwijzen kunstwerken naar referenten? Heeft een schilderij wel een referent?

  In de balletwereld heeft een bepaalde pose ook een referent. Er zijn afspraken over gemaakt. Voor een leek is dit onduidelijk. Twee kunstwerken kunnen ook verwijzen naar dezelfde referent. Muziek heeft geen directe betekenis, maar kan wel iets voor je betekenen.

• Hebben fonemen een betekenis? En hoe zit dat dan met morfemen?

  Ja, ook fonemen hebben een betekenis.  En morfemen ook, want een morfeem is een deel van een woord met een eigen betekenis, dat niet in kleinere woorddelen met eigen betekenissen kan worden opgesplitst. Deze eenheden dragen dus bij aan de betekenis.

• Filosofie van tekst en teken

  Dit is een preview. Er zijn 4 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 25/11/2015
  Laat hier meer flashcards zien

• Geef aan van welke betekenissen er sprake is in de volgende zinnen:Jouw brief betekende veel voor me. Als de vlag halfstok hangt, betekent dit niet dat je je pillen hebt genomen. Dat jij nu rode vlekken hebt, betekent dat je je pillen niet hebt genomen.Het Engelse woord 'concrete' betekent 'beton'.

  
  Jouw brief betekende veel voor me=waardebetekenis 
  
  Als de vlag halfstok hangt, betekent dit niet dat je je pillen hebt genomen=effectbetekenis
  
  Dat jij nu rode vlekken hebt, betekent dat je je pillen niet hebt genomen. effectbetekenis 
  
  Het Engelse woord 'concrete' betekent 'beton'=conventioneel-arbitraire tekens.

• Wat kan de volgende uitspraak betekenen: 'X betekent ....'?

  1. X heeft waarde voor iemand (waarde-betekenis (met niveaus van gradatie))
  2. X heeft bepaalde gevolgen (effect-betekenis (soms met gradatieverschil))
  3. X is een teken of indicatie van iets (indicatieve betekenis (conventioneel of natuurlijk)
  4. X dient een bepaald doel (doel-betekenis (geeft zin aan iets)

• Geef twee voorbeelden van lettersequenties zonder betekenis.

  Lettersequenties zijn geen woorden. Een voorwaarde voor een woord is immers dat het betekenis draagt. Voorbeelden: bozbezbozzel en jenk.