Startpagina / Samenvattingen / Class notes - Taalkunde II / vrouwen-termen-poldernederlands

Taal en sekse

17 belangrijke vragen over Taal en sekse

Benoem waar de verschillen zitten tussen het taalgebruik van een man en een vrouw.

We vinden de verschillen vooral op het vlak van fonologie, woordenschat en ook in het non-verbale gedrag.

Wanneer vond het grote onderzoek van Labov plaats en wat hield dit onderzoek in?

Labov begon in 1963 een onderzoek naar het verschil in status tussen mannen- en vrouwenrollen.

Welke bewering deed de onderzoekster Van Ginneken m.b.t. taal en sekse?

Van Ginneken (1913) beweert dat de
Nederlandse vrouw zich van de Nederlandse man onderscheidt door haar grote
gevoeligheid. Hierdoor schuwt een vrouw krachttermen (1), maar heeft tal van termen om zich genuanceerd te kunnen uiten (2). Ook is haar geest beperkter waardoor ze minder ingewikkelde zinnen gebruikt.

(1) Vrouwen: je-tje, jeminee
Mannen: godverdomme, godverdorie
(2) Vrouwen: babyblauw, zijdezacht
Mannen: blauw, zacht

Geef concreet aan waar Robin Lakoff het onzekerder gedrag uit afleidt.

Het gebruik van:
-he, toch
-onzekerheid in antwoorden
-bevelen
-gebruik modale werkwoorden/bijwoorden

Waarop leverde George Lakoff kritiek?

Hij leverde kritiek op het werk/onderzoek van de sociolinguïsten.
- de resultaten volgens de onderzoek (niet valide?)
- de verschillen worden vaak als absoluut voorgesteld terwijl ze dat niet zijn
- de invloed van andere belangrijke sociale factoren worden vaak buiten beschouwing gelaten

Overeind bleef:
-er zijn interactiepatronen in gesprekken
-mate van variatie in taalgebruik (hoe praten mensen in formele en informele situaties)

De taalwetenschapper George Lakoff ziet in metaforen ook de sleutel tot de ontwikkeling van het menselijk denken. Denken zonder metaforen is volgens hem alleen maar mogelijk als je het over de puur fysieke werkelijkheid hebt.

Noem vier bijzonderheden over vrouwen en taal.

1. vrouwen lijden minder vaak aan stotteren en dyslexie
2. vrouwen scoren gemiddeld beter op bepaalde taalvaardigheidstoetsen
3. vrouwen zijn gemiddeld beter in het leren van vreemde talen
4. vrouwen leiden bij (onbewuste) taalverandering

Waarom hanteren we/kennen we de term Poldernederlands?

De poldereconomie heeft de vrouwen heel veel gebracht, daarom spreken we van het Poldernederlands. Dit Poldernederlands wordt ook op tv gesproken door bijv. Katja Schuurmans. Bij het Poldernederlands zien we een verlaagde (wijde) uitspraak van de tweeklanken ei, ui, au. koud -->kaaut. Het Poldernederlands wordt gesproken door jonge, ontwikkelde vrouwen.

Noem de vier sociaal-culturele zaken waarbinnen we duidelijk verschillen zien tussen man en vrouw.

1. fonologie: toonhoogte, dynamisch bereik, intonatie, luidheid
(deels aangeboren, maar deels ook aangeleerd. De toonhoogte kent ook een culturele component. Lagere tonen zorgen er bijvoorbeeld voor dat je meer mannelijkheid toont.

2. woordenschat
3. spreekstijl
4. lichaamstaal

Geef het verschil aan tussen een impliciete en een expliciete uiting.

Bij een expliciete uiting is de uiting op zichzelf duidelijk, maar bij impliciet taalgebruik moet je heel veel uit de context kunnen halen.

Geef minimaal vijf stijlkenmerken van vrouwen en geef er ook vijf van mannen.

vrouwen: coöperatief, stellen vragen, vullen stiltes, minimale responsen, wachten op hun beurt, expliciet oordeel, verbindingen uitingen, onomatopische afkeuring.

mannen: concurrerend, spreken langer, wormzinnen, structureren hun betoog, interrumperen, zijn impliciet/geen oordeel, meer humor, imperatief

Verklaar waarom sommige beroepsnamen er alleen zijn voor mannen; of dat de waarde van de mannelijke variant in ieder geval sterker is. Denk aan: secretaris/secretaresse of directeur/directrice.

In het begin oefenden de vrouwen dit soort beroepen nog niet uit. De oude termen werden behouden.

Er zijn drie vormen waarin 'citaten' kunnen voorkomen. Welke zijn dit?

1. nazeggen: "Aboutaleb heeft gezegd:"het was ...mevrouw Verdonk." "
2. voorzeggen: "zegt u dan van: " ..." "
3. toespreken: "u hoort er eigenlijk niet bij"

We koppelen pseudo-citaten/nepcitaten vaak aan bepaalde groepen. Leg uit hoe dit samenhangt met een negatieve stereotypering/connotatie.

Vaak zien we het gebruik bij vrouwen, politieke verliezers en de lagere sociale klasse. We verbinden dan ook gemakkelijk een negatieve connotatie aan deeze groepen.

De onderzoekster/professor Robin Lakoff (v) was een voorstander van het deficiet paradigma. Leg uit wat dit inhoudt.

Het deficiet paradigma (R. Lakoff) zou de uitleg zijn tussen verschillend woordgebruik van mannen en vrouwen. Men gaat er hierbij vanuit dat de vrouw eigenlijk tekort komt t.o.v. de man.Dit paradigma staat lijnrecht tegenover het verschilparadigma van Labov.

Wat zijn oplossingen voor seksistisch taalgedrag?

Behouden van mannelijke termen (hoogleraar) !
Creëren van sekseneutrale termen (hoogleerkracht) !
Aanpassen: vrouwelijke termen + mannelijke termen (hoogleraar – hooglerares)

Wat is de functie van een pseudo-citaat?

creëren van afstand
weergeven van emoties
common ground
interactionele troefkaart

Welke kenmerken duiden op SLI?

ernstige vertraging in de taalontwikkeling
zeer beperkte zinslengte en complexiteit
fonologische problemen
morfologische/syntactische problemen
keuze werkwoord
beperkte woordenschat

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Taalkunde II

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding

Taal en sekse

17 belangrijke vragen over Taal en sekse

Benoem waar de verschillen zitten tussen het taalgebruik van een man en een vrouw.

Wanneer vond het grote onderzoek van Labov plaats en wat hield dit onderzoek in?

Welke bewering deed de onderzoekster Van Ginneken m.b.t. taal en sekse?

Geef concreet aan waar Robin Lakoff het onzekerder gedrag uit afleidt.

Waarop leverde George Lakoff kritiek?

Noem vier bijzonderheden over vrouwen en taal.

Waarom hanteren we/kennen we de term Poldernederlands?

Noem de vier sociaal-culturele zaken waarbinnen we duidelijk verschillen zien tussen man en vrouw.

Geef het verschil aan tussen een impliciete en een expliciete uiting.

Geef minimaal vijf stijlkenmerken van vrouwen en geef er ook vijf van mannen.

Verklaar waarom sommige beroepsnamen er alleen zijn voor mannen; of dat de waarde van de mannelijke variant in ieder geval sterker is. Denk aan: secretaris/secretaresse of directeur/directrice.

Er zijn drie vormen waarin 'citaten' kunnen voorkomen. Welke zijn dit?

We koppelen pseudo-citaten/nepcitaten vaak aan bepaalde groepen. Leg uit hoe dit samenhangt met een negatieve stereotypering/connotatie.

De onderzoekster/professor Robin Lakoff (v) was een voorstander van het deficiet paradigma. Leg uit wat dit inhoudt.

Wat zijn oplossingen voor seksistisch taalgedrag?

Wat is de functie van een pseudo-citaat?

Welke kenmerken duiden op SLI?

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan Taalcontact

Class notes - Taalkunde II

Het volle leven : Nederlandse literatuur en …

Geschiedenis van het Nederlands

Een nieuw vaderland voor de muzen

Voedingsdeskundige

Worm en Donder

Literaire leven in de middeleeuwen

Class notes - Poëzienanalyse

Class notes - Literatuurgeschiedenis 1562-18…

Class notes - Taalfilosofie

Class notes - Literatuurfilosofie