Wettelijke verdeling en TESTAMENT

37 belangrijke vragen over Wettelijke verdeling en TESTAMENT

Wanneer kunnen de rechten van 4:29BW niet worden uitgeoefend door de echtgenoot die bij overlijden de woning bewoonde.

  1. Indien  het object de woning respectievelijk de inboedel daarvan niet tot de nalatenschap behoorde.
  2. Ook wanneer echtgenoot de wettelijke verdeling ongedaan maakt.
  3. De nalatenschap verwerpt. 



Als men langstlevende tot legaat maakt, kan hij bij verwerping alsnog gebruik maken van art 4:29 BW

Wat wordt met zuiver legaat bedoeld?

Een legaat waar geen sprake is van sublegaten, geen sprake is van testamentaire lasten of andere beperkingen.

Art. 4:33 lid 1 BW bevoegdheden kantonrechter.

Kantonrechter kan op verzoek eigenaar diens verplichting tot medewerking aan vestiging van vruchtgebruik opheffen als er geen behoefte blijkt te bestaan respectievelijk  een reeds gevestigd vruchtgebruik op die grond te beëindigen.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Welke nadere invulling heeft de HR gedaan omtrent het begrip verzorgingsbehoefte?

Dat de artikelen 4:29 en 4:30 BW bedoeld zijn als een vangnet waarbij aansluiting gelden voor vruchtgebruik dat is gevestigd in het kader van de uitoefening van een WILSRECHT.

Art 4:31 lid 1 BW.

Welke vrijstellingen gelden voor de vruchtgebruiker.

De vruchtgebruiker kent de vrijstellingen van de jaarlijkse opgave, de vrijstelling tot zekerheid stellen en de vrijstelling van de toonplicht. 

  1. 3: 205 lid 4 BW
  2. 3:206 lid 1 BW
  3. 3:206 lid 2 BW

Welke regel kent zaaksvervanging.

Voor zaaksvervanging wordt aangesloten bij art 3:213 BW.

Wanneer ontstaat het recht op vruchtgebruik?

Bbinnen 6 maanden aanspraak na overlijden erflater. 4:31 lid 2 BW...

Er geldt verschil tussen verwijzing art. 4:29 en 4:30 BW.

Wat kunnen erfgenamen niet doen met de zaken zolang een aanspraak is op vruchtgebruik.

1. Vervreemden, bezwaren, verhuren of verpachten.

2. Dit kent een termijn van maximaal 6 maanden.

3. Tevens zijn de uitwinbaarheid van zaken voor schulden van nalatenschap beperkt. Dit impliceert dat onder meer legitimaris en legataris de ommekomst van 6 maanden moeten afwachten voor aleer zij zich kunnen verhalen. 

4:30 BW vruchtgebruik ter verzorging van echtgenoot bij nalatenschap. (vruchtgebruik van andere goederen van de nalatenschap)

  1. Uitsluitend door echtgenoot ingeroepen. 
  2. Niet voor samenwoonpartner.

Wat is het object van recht van 4:30 BW?

Goederen anders dan de woning en inboedel als bedoeld in art 4:29 BW.

Indien de langstlevende echtgenoot de wettelijke verdeling in stand heeft gelaten wanneer kan vruchtgebruik ook worden ingeroepen?

Indien een geldvordering eerder opeisbaar is geworden dan in de gevallen als bedoeld in artikel 4:13 BW
- faillissement
- overlijden
- schuldsanering

Uitspraak HR ECLI:NL:HR:2013:BX9831

Wat betekent het voor vruchtgebruik als bedoeld in art. 4:30 BW het als erfgenamen als begunstigde worden aangegeven bij een sommenverzekering?

Dat de langstlevende geen vruchtgebruik kan vestigden op de sommenverzekering.

Slechts als de verzekeringnemer zichzelf als begunstigde heeft aangegeven of geen begunstigde heeft aangegeven (blanco polis), zal de uitkering tot de (ontbonden) huwelijksgemeenschsp en/of nalatenschap horen.

Welke oplossing kent de wet voor de overbrugging tussen het openvallen van de nalatenschap en daadwerkelijk vestigden van vruchtgebruik?

De wetgever voorziet in een regeling voor zaaksvervanging. 4:30 lid BW 

Deze regeling ontbreekt in art. 4:29 BW

Welke oplossing heeft zaaksvervanging voor de vruchtgebruiker?

Indien het vruchtgebruik op goederen van de nalatenschap niet toereikend zijn kan de vruchtgebruiker verhalen op giften door erflater gedaan en, indien ook dat niet toereikend is, op hetgeen een legitimaris door inkorting van giften heeft verkregen.

Voorwaarde voor vestiging verzorgingsbehoefte.

Criteria waar rekening moet worden gehouden in artikel 4:33 BW
De kantonrechter houdt rekening met in iedergeval ;
  • Leeftijd
  • Samenstelling van huishouding waartoe de echtgenoot behoort
  • Mogelijkheid in voorzien d.m.v. Aarbeid
  • Pensioen
  • Eigen vermogen of andere middelen of voorzieningen

Welke verplichtingen van de langstlevende spelen ook een rol bij het bepalen van verzorgingsbehoefte?

  • Kosten voor verzorging en opvoeding minderjarige
  • Respectievelijk levensonderhoud en studie van meerderjarige kinderen met een leeftijd van 18-21 jaar.

Aart 4:30 lid 7 BW

Implementatie op verzorgingsbehoefte, van wat men had kunnen krijgen krachtens erfrecht.

Maar
Vruchtgebruik van woning en inboedel is uitgezonderd indien langstlevende had kunnen krijgen op grond van art 4:29 BW.

Hhoe ontstaat het recht op vruchtgebruik van art. 4:30 BW?

Door binnen jaar na overlijden erflater aanspraak er op te doen. Aart. 4:31 Lid 2 BW
Vervaltermijn kan niet worden gestuit.

Welke artikelen omvatten “de sommen ineens”

Art. 4:35 en 4:36 BW.

Onderverdeling van sommen ineens

  • Onderhoudsverplichting
  • Vergoeding voor verrichte arbeid

Wie is object van recht op sommen ineens?

Het kind heeft uitsluitend recht, en nog niet leeftijd van 21 bereikt heeft. 4:35 lid 1 BW

Kent sommen ineens een maximum?

Ja zij mag niet meer bedragen dan helft van waarde van de goederen van de nalatenschap art. 4:37 lid 4 BW

4:38 BW Ook een echtgenoot van (stief)kind van erflater kan als voortzetter fungeren. Hoe is dan een verzoek op basis van de dit artikel geregeld?

De echtgenoot van (stief) kind is aangewezen op de bereidwilligheid van (stief) kind. Hij mag niet zelf een verzoek indienen.

Erflater  drijft onderneming van bv of nv. Voortzetter verlangt overdracht van aandelen. Wat is vereist?

Vereist is dat erflater bestuurder was van vennootschap en al dan niet samen met andere bestuurders, meerderheid van de aandelen hield.

Beperking vrijheid van erflater: legitieme portie.

4:63 BW e.v.
Onterfde legitimaris slechts. Aanspraak op geld.

  • Afstammelingen van erflater
  • Door wet als afstammelingen
  • Uit hoofde hetzij uit plaatsvervulling



Legitimaris die nalatenschap verwerpt, verliest recht op legitieme portie, tenzij verklaring tegenspreekt.

Wie is legitimaris en hoe groot is het recht?

4:63 lid 2 BW
  • Afstammelingen erflater
  • Door wet tot erfgenaam tot nalatenschap geroepen.
  • Of bij plaatsvervulling de afstammelingen van kind van erflater

In versterfrecht kan Plaatsvervulling om 5 tal redenen optreden. Legitieme portie geldt beperkt begrip.

Uitsluiting afstammelingen van vooroverleggen of onwaardige kunnen bij wege van plaatsvervulling opkomen.


  • Verwerping
  • Onterving of
  • Vervallenverklaring
bij erfrecht voor toepassing legitieme
Portie geen sprake na plaatsvervulling. 

Legitimaire massa ofwel omvang legitieme portie.

Art 4:65 BW
  • Over waarde van goederen der nalatenschap
  • Waarde vermeerderd bepaalde in aanmerking te nemen. Giften,
  • Verminderd met schulden
  • Behoudens ........

Met welk artikel dien je rekening te houden met de omvang?

Art. 4:64 jo. 4:6 BW


Er hoeft geen rekening te worden gehouden met waardedrukkende effect dat uitgaat van een eventuele vruchtgebruik gevestigd in kader van uitoefening wilsrecht van 4:29 en 4:30 BW

Waardering giften geldt 4:66 BW

  • Naar tijdstip prestatie
Zie artikel

In welke artikelen vind je de giften die in aanmerking worden genomen?

4:65, 4:67- 4:69 BW


Wettelijke quasilegaat giften blijven buiten aanmerking voor de berekening van de massa.

Wwat volgt na vaststelling legitimaire massa?

Dan kan de aanspraak worden berekend.

Legitimaris inferieure making wil verwerpen artikel. 4:72 en 4:73 lid 1 BW

  • Zzeer korte termijn
  • Verlengen kan bij kantonrechter 4:77, Zelfs bij verstreken tijd


2 gevallen moet bezwaar op verkrijging geaccepteerd worden.
  • In kader bedrijfsopvolging
  1. Aan voortzetter gedelegeerd tegen inbreng van waarde van gedelegeerde goederen. Inbrengsverplichting is subdelegaat.


  • 4:73 BW en 4:74 bw

Welke oplossing wordt geboden indien van de wettelijke verdeling wordt afgeweken indien het betreft de opeisbaarheid van de legitieme portie?

Dan geldt dat de erflater een regeling omtrent de opeisbaarheid in zijn testament dient op te nemen.
  • art 4:82 BW
  • art. 4:83 BW

Stel de erflater heeft een testamentaire voorziening voor zijn partner getroffen. Welke hoofdregel geldt dan voor de opeisbaarheid van de legitieme portie?

De hoofdregel van 6 maanden geldt, tenzij de erflater in zijn testament heeft bepaald dat de vordering van legitimaris, voor zover die ten laste komt van de partner, pas opeisbaar is bij het overlijden van de partner.
  • art. 4:82 tweede volzin


uitsluitingsclausule geldt uitsluitend indien men een gemeenschappelijk huishouden voerde EN de bedingen waaronder die huishouding werd gevoerd zijn opgenomen in een notariële akte.

Wat wordt met eigenlijke inkorting genoemd en in welk artikel te vinden?

Eigenlijke inkorting impliceert dat erfstellingen, legaten en bepaalde testamentaire lasten naar evenredigheid van hun waarde worden ingekort. Dit volgt na de oneigenlijke inkorting.


  • art. 4:87 lid 2 BW

Art. 4:87 lid 3 BW

  • Gedeelte kan als laatste worden ingekort
  • beide legitimarissen krijgen een evenredig deel van hun legitieme portie.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo