Startpagina / Samenvattingen / Thema 3 Marktfalen en overheidsingrijpen op de zorgverzekeringsmarkt. / moreel-risicoselectie-kosten

Marktfalen en overheidsingrijpen op de zorgverzekeringsmarkt

32 belangrijke vragen over Marktfalen en overheidsingrijpen op de zorgverzekeringsmarkt

Wat bepaalt de mate van premiedifferentiatie in de verzekeringssector?

- Mate van variatie in verwachte schade
- Mate van marktverzadiging
- Kosten versus opbrengst van premiedifferentiatie
- Zelfregulering binnen de branche
- Maatschappelijke druk en overheidsregulering

Op welke manier wordt het equivalentiebeginsel toegepast bij productdifferentiatie in de verzekeringssector?

- Productdifferentiatie: verzekeraar biedt meerdere producten aan voor mensen met verschillende risiconiveaus.

Wat is risicoselectie in de verzekeringssector?

- Acties door consumenten en verzekeraars om niet uitgedrukte risicoverschillen te benutten
- Voorkomen van samenvoegen heterogene risico's in één pool

Wat zijn de effecten van anti-selectie in de verzekeringssector?

- Onderverzekering van lage risico's
- Welvaartsverlies door financiële onzekerheid
- Ontoegankelijkheid van (dure) zorg
- Mogelijke opwaartse premiespiraal

Wat zijn de twee kanten van risicoselectie?

- Selectie door consumenten (anti-selectie)
- Selectie door verzekeraars (cherry-picking & lemon dropping)

Wat zijn de vormen van solidariteit in verzekeringen?

- Kanssolidariteit: solidariteit binnen een groep met dezelfde kans op schade.
- Subsiderierende solidariteit: kruissubsidies tussen groepen met verschillende risico's of inkomens.
- Risicosolidariteit: veel poolen van kosten van heterogene risico's. De mensen met een lage risico zullen bijdrage aan de kosten van mensen met een hoog risico.
- Inkomensolidarieit: Zijn kruissubsidies met mensen van een hoog inkomen naar mensen met een laag inkomen. Mensen met een hoog inkomen zullen meer bijdragen dan mensen met een laag inkomen.

Wat zijn de noodzakelijke voorwaarden voor anti-selectie?

- Keuze van dekking door verzekerde
- Verzekerde heeft meer informatie dan premie/acceptatiebeleid

Hoe kan risicosolidariteit worden georganiseerd en gereguleerd?

- Regulering voor het organiseren van risicosolidariteit kan d.m.v. subsidies, regulering of een combinatie daarvan.

Wat is equivalentie in termen van premie-risicogroepen?

- Zo min mogelijk kostenpooling van heterogene risico's

Wat is risicosolidariteit in termen van premie-risicogroepen?

- Zo veel mogelijk kostenpooling van heterogene risico's
- Tegenstrijdig in competitieve verzekeringsmarkt

Welke verschillende vormen van regulering voor risicosolidariteit bestaan er?

- Verbod op premiedifferentiatie.
- Standaard verzekeringsdekking.
- Verzekeringsplicht.
- Acceptatieplicht.

Wat houdt risicoselectie in en wat wordt er gedaan om het te voorkomen?

- Risicoselectie: Exploitatie van ongebruikte risicofactoren.
- Voorkomen: Vermijden van samenvoeging van heterogene risico's.

Wat zijn vijf vormen van risicoselectie in de verzekeringssector?

- Selectie door verzekerden (anti-selectie)
- Via keuze wel/geen verzekering
- Via keuze omvang/kwaliteit verzekeringsdekking
- Selectie door verzekeraars
- Via acceptatiebeleid
- Via productdifferentiatie
- Via andere wegen

Waarom zijn risicoafhankelijke subsidies nodig in een situatie zonder premiergulering?

Om verzekeringen betaalbaar te maken voor mensen met hoge verwachte kosten, met behoud van prikkels tot doelmatigheid.

Waarom zijn risicoafhankelijke subsidies nodig in een situatie met premiergulering?

Om risicoselectie door verzekeraars tegen te gaan, met behoud van prikkels tot doelmatigheid.

Hoe kan risicoselectie worden tegengegaan als gevolg van een verbod op premiedifferentiatie?

- Verdere regulering: Standaard verzekeringsdekking, verzekeringsplicht, acceptatieplicht
- Subsidies: Kostenafhankelijke subsidies, risicoafhankelijke subsidies

Wat zijn de drie soorten modaliteiten voor risicoverevening?

- Vouchermodel
- Externe risicoverevening
- Interne risicoverevening

Wat wordt bedoeld met moral hazard in de context van verzekeringen?

- Gedrag veranderen door afwezigheid financieel risico
- Onmogelijkheid om alles in contract vast te leggen
- Redenen: informatieasymmetrie, transactiekosten
- Gedragsverandering door afgesloten contract

Leg het concept van moreel risico bij zorgverzekeraars uit.

- Meer/dure medische diensten door vergoeding kosten
- Consument-geïnduceerd en aanbod-geïnduceerd moreel risico
- Hogere zorgkosten door risicovol gedrag

Wat is het verschil tussen ex-ante en ex-post moreel risico binnen consument-geïnduceerd moreel risico?

- Ex-ante: (gedragseffect) Minder inspanningen om gezondheidsrisico's te voorkomen
- Verschuiving vraagcurve naar elke prijs
- Ex-post: (prijseffect) Grotere vraag wanneer geen prijs wordt ervaren
- Meer vraag bij lagere prijs, treedt op bij benodigde zorg

Wat wordt verstaan onder aanbod-geïnduceerd moreel risico in de context van zorgverzekeringen?

- Zorgaanbieder geeft meer behandelingen zonder directe kosten voor patiënt
- Bijvoorbeeld: tandarts die frequenter foto's maakt

Waarom treedt moreel risico vaker op bij zorgverzekeringen dan bij andere vormen van schadeverzekeringen?

- Schade moeilijk te taxeren door verzekeraar door informatie-asymmetrie met zorgaanbieder.
- Moeilijk om premie te relateren aan preventieve activiteiten, vermindert prikkel voor preventie.
- Verzekeraar kan geen beroep doen op schadebeperkingsplicht.

Wat is het welvaartsverlies in relatie tot zorgverzekeringen?

Als het nut van extra zorgconsumptie door verzekeringsdekking niet opweegt tegen kosten, treedt welvaartsverlies op.

Hoe leiden zorgverzekeringen tot een welvaartswinst?

- Risico-overdracht leidt tot welvaartswinst voor risicoaverse mensen.
- Toegang tot anders onbetaalbare zorg.

Wat zijn enkele methodologische problemen bij onderzoek naar de omvang van moreel risico bij zorgverzekeringen?

- Selectie effecten: Mensen zonder verzekering hebben meestal een lager risico.
- Ontbreken van relevante informatie over zorgkosten.
- Simultane andere veranderingen in bevolkingssamenstelling.
- Latente vraag bij plotselinge uitgebreide verzekeringen zoals Obamacare.

Wat was het resultaat van het Oregon-experiment met betrekking tot zorgkosten?

- Groep met extra verzekering had 35% hogere zorgkosten
- Duidt op moral hazard

Welke beleidsinstrumenten kunnen verzekeraars en overheden gebruiken om moreel risicogedrag tegen te gaan aan de aanbodzijde van de gezondheidszorg?

- Selectief contracteren van zorgaanbieders
- Utilization management
- Bekostiging van zorgaanbieders

Welke instrumenten worden gebruikt bij managed care technieken? Geef voorbeelden van elk.

- Selectie van zorgaanbieders: Verzekerd bij gecontracteerde aanbieders houden voor concurrentie.
- Financiële prikkels: Andere betalingsvormen zoals pre-payment en capitation.
- Zorggebruik-management: Controleren of de zorg doelmatig is en de huisarts als poortwachter.

Wat is managed care en wat is de doelstelling ervan?

- Techniek van HMO om zorggebruik te beheersen
- Kosten van gezondheidsvoordelen verlagen
- Kwaliteit van zorg verbeteren

Wat was er in de jaren '90 sprake van tegen managed care, met name tegen selectieve inkoop?

- Toenemende weerstand, voornamelijk van zorgaanbieders.

Wat waren de gevolgen van de Managed Care Backlash?

- Beperkende regulering door overheid.
- Aanpassingen in inkoopstrategieën door verzekeringsmaatschappijen.
- Kostenstijging, hogere premies en minder dekking.

Wat zijn Accountable Care Organizations (ACO's) en wat houdt hun verantwoordelijkheid in?

- Groepen zorgaanbieders verantwoordelijk voor zorg aan een specifieke populatie, zowel financieel als zorginhoudelijk.
- Vergelijkbaar met HMO's in termen van gedeelde verantwoordelijkheid.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Thema 3 Marktfalen en overheidsingrijpen op de zorgverzekeringsmarkt.

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding