Startpagina / Samenvattingen / Thema's Maatschappijleer / macht-parlement-machten

Rechtsstaat - Trias politica: scheiding of evenwicht van machten - Samenspel tussen de drie machten

4 belangrijke vragen over Rechtsstaat - Trias politica: scheiding of evenwicht van machten - Samenspel tussen de drie machten

Hoe vullen de drie machten elkaar aan?

De wetgevende macht neemt een wet aan (uitgebreide identificatieplicht). De uitvoerende macht kan een boete opleggen als iemand geen identiteitsbewijs kan tonen. Er moet echter wel een 'redelijke noodzaak' bestaan om iemand aan te houden. Iemand die zo'n boete krijgt opgelegd en twijfelt over de rechtmatigheid ervan, kan aan de rechterlijke macht de vraag voorleggen of de legitimatieplicht in dat specifieke geval 'noodzakelijk' was.

Wat is de scheiding tussen de posities van de drie machten?

Parlementsleden worden gekozen door het volk en ministers worden gecontroleerd door het parlement. Rechters worden niet gekozen en controle vindt alleen binnen de rechterlijke macht zelf plaats (hoger beroep en cassatie). De rechter kijkt achterom naar wat gebeurd is, terwijl de wetgever altijd vooruit kijkt en regels en wetten maakt voor de toekomst. Het parlement kan een rechterlijke uitspraak niet ongedaan maken, maar kan wel besluiten de wet te wijzigen of aan te passen.

Wat is het evenwicht tussen de posities van de drie machten?

Rechters zijn gebonden aan de wetten die het parlement heeft goedgekeurd. Rechters geven soms wel advies over nieuwe wetten.

Hoe kun je de verhoudingen tussen de drie machten verbeteren?

Meer dualisme, want hoewel parlementsleden volgens het dualistische stelsel een eigen taak hebben ten opzichte van ministers, stemmen de regeringspartijen in het parlement vaak vanzelfsprekend in met het kabinetsbeleid. Hierdoor levert het parlement macht in ten opzichte van de uitvoerende macht. Om dit te veranderen zouden regeringspartijen meer verantwoordelijkheid moeten nemen om hun wetgevende en controlerende taak uit te voeren.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Thema's Maatschappijleer | Marijke Linthorst

Bekijk samenvatting