Startpagina / Samenvattingen / Class notes - Theoretische Verklaringsmodellen van het speciaal leren / sli-kinderen-problemen

Taalontwikkeling bij leerlingen met speciale leerbehoeften

Q: Hoe is de language disorder zichtbaar?

In verminderde woordenschat beperkte syntax stoornissen in het vertellen/houden van gesprek

36 belangrijke vragen over Taalontwikkeling bij leerlingen met speciale leerbehoeften

Wat zijn de didactische leerdomeinen bij taalontwikkeling?

spreken
begrijpend lezen
spellen
tweede/derde taal

Wat is de mening van Maaike Verrips m.b.t. taal? Hoe staat Albert hier tegenover?

Dat taalontwikkeling vanzelf op gang komt; het vanzelf gebeurt.
Albert zegt hier over dat we niet voor niets spreken over ontluikende geletterdheid en kinderen daarom eerst woordenschat moeten verwerven, voordat de taalontwikkeling op gang zal komen.

Hoe komt het dat het moeilijk is om een taalstoornis aan te wijzen/te benoemen?

Het is moeilijk om de problemen te benoemen en er is veel sprake van heterogeniteit. Ook zijn de achterstanden op verschillende taalfacetten en deze zijn wisselend per leeftijd en afhankelijk van geboden hulp.

Hoe is de language disorder zichtbaar?

verminderde woordenschat
beperkte syntax
stoornissen in het vertellen/houden van gesprek

Wat zijn de verklaringen op biologisch niveau?

Drie verschillende chromosoomregio's zijn gelikt aan het ontstaan van een taalstoornis. Deze hebben invloed op de frontale basale circuits en op de linker temporele regio's.

Wat houdt de linguïstische verklaring in?

- Alleen taalontwikkeling is gestoord,
met name op gebied van syntax, morfologie en fonologie

- Stoornis in ontwikkelen van (deels interne) grammaticale regels

Wat houdt de surface hypothese in?

Dat het gaat om oppervlaktekenmerken van fonemen en niet om grammaticale kenmerken.

Wat zijn verklaringen voor een taalstoornis op cognitief niveau?

- motoriek
- auditieve verwerking (werkgeheugen)
- fonologie (klanksysteem)
- semantiek; het woordleren is zwak of verstoord

Wat bedoelt men met de hybride verklaring?

De twee verschillende cognitieve verklaringen: linguïstische vaardigheden en de auditieve verwerking van informatie in het geheugen.

Wat zijn de comorbide problemen bij TOS?

Leerproblemen
Sociaal-emotionele problemen in adolescentie
Psychiatrische comorbiditeit in de volwassenheid

Noem de drie belangrijkste factoren waar tegenaan wordt gelopen bij leesproblemen.

fonologie
woordenschat
rapid naming

Op welk onderdeel scoren kinderen met SLI niet lager dan kinderen met een normale taalontwikkeling?

Algemene intelligentie

Wat kunnen grammaticale vaardigheden in groep 2 voorspellen?

Of leerlingen in groep 3 (zowel met als zonder SLI) kunnen optellen en aftrekken.

Wat zijn voorspellers voor sociaal-emotionele problemen in de adolescentie bij SLI?

de taalvaardigheden; hoe slechter, hoe groter de kans op sociaal emotionele problemen
emotieregulatie
zelfvertrouwen

Wat is een voorspeller bij pestgedrag in adolescentie en wat niet bij SLI?

NIET: taal- en leesvaardigheid
WEL: kwaliteit van vriendschappen

Hoe ziet de mentale representatie in je hoofd eruit?

Orthografie - fonologie - semantiek

Welke drie bedreigingen zijn er mogelijk bij de lexicale kwaliteit van woorden?

gehoorbeperking
taalarm milieu
visuele beperking

Welke resultaten kwamen uit het onderzoek van Miller (2000)?

Hij toetste welke zinnen werden gebruikt door horenden en doven; helpende, neutrale of misleidende zinnen.
Doven scoorden het best op helpende, daarna op neutrale en het slechts op misleidende.
Horenden scoorden het beste op helpende zinnen, verder was er geen verschil voor hun op neutrale of misleidende zinnen.

Wat zijn de belangrijkste resultaten uit het onderzoek van Wauters (2005)?

Doven scoorden op tekstbegrip onder horenden-niveau en hebben zelfs van woorden met heel concrete referenten veel minder kennis van horenden.

Op welke termijn dient iemand met SLI vermindering van problemen te zien voor een positieve prognose?

Binnen 1,5 jaar

Wat vertelt de oppervlakte hypothese?

Deze theorie gaat er vanuit dat bepaalde onderdelen van een taal vaker gebruikt worden of zichtbaar zijn. Klanken die je beter hoort; zal je juist sneller gebruiken.

Wat zegt het connectionisme over taalverwerving?

Problemen op hoger niveau worden door deze theorie veroorzaakt door problemen op lager niveau. In dit geval worden problemen op syntactisch gebied veroorzaakt door lager liggende problemen, zoals fonologische encoding en representatie, die weer ontstaan uit auditieve perceptuele problemen.

Wat houdt de Procedureel Deficit Hypothesis in?

Dat het procedurele geheugen wordt gecompenseerd door het declaratieve geheugen.

Waar moeten interventies bij SLI zich op richten?

Op expressieve fonologie en woordenschat

Tussen wat is een causale relatie volgens onderzoek?

Tussen auditieve verwerking en taalbegripvaardigheden; deze zijn belangrijk voor de hersenplasticiteit.

Benoem kenmerken die aantonen dat kinderen met SLI in het nadeel zijn als het gaat om vriendschappen.

minder positieve sociale interacties
minder gevoelig voor initiatieven van anderen
minder ontwikkelde vaardigheden om een toespraak te voeren
geven verbale reacties die niet passend zijn bij de situatie

Hoe scoren kinderen met SLI op motivatie, zelfwaardering en verlegenheid i.v.m. kinderen zonder SLI?

- gelijke motivatie
- lager op zelfwaardering
- hoger op verlegenheid

Wat zijn de voorspellers van de kwaliteit van vriendschap?

- niveaus van moeilijk gedrag
- pro-sociaal gedrag
- taal en leesvaardigheid
- non-verbaal IQ

Wat zijn de factoren die er voor zorgen dat kinderen met SLI worden gepest? Wat is geen factor?

WEL:

weinig vriendschappen
slechte kwaliteit van vriendschappen
lage acceptatie door leeftijdgenoten

NIET: - taal of leesvaardigheid!

Welke twee factoren hebben een grote invloed op het ontstaan van een psychiatrische stoornis bij kinderen met SLI?

beschikbare steun
self-help

Artikel Elbro: Voor wie is de prognose slechter? Kinderen met SLI of met een niet-specifieke taalstoornis?

De lange termijn prognose is voor kinderen met nonspecifieke taalstoornis slechter dan voor kinderen met een specifieke taalstoornis.

Welke associaties werden door Ebro gevonden tussen IQ, neurologische problemen en psychiatrische diagnoses?

Er is vooral een relatie gelegd tussen een laag IQ en neurologische problemen en een laag IQ en psychiatrische diagnoses.

Wat is de sterkste voorspeller voor werkgelegenheid, sociale relaties et. voor volwassenen met een taalstoornis? En de minste voorspeller? (Ebro)

Verbaal geheugen.
Productieve fonologie

Wat is productieve en wat is receptieve woordenschat? Wat is groter?

Productieve woordenschat: wanneer je het ziet, het juiste woord benoemen.
Receptieve woordenschat: Bij het horen/lezen het juiste plaatje aanwijzen.

Receptieve woordenschat is groter!

Ellis (1995) benoemt impliciet en expliciet leren. Leg deze definities uit.

Impliciet = formeel herkennen en produceren van een woord
expliciet = leren van de betekenis en het bewust gebruiken van een woord

Noem de drie dimensies van woordenschatkennis zoals Hendriksen (1999) deze benoemt:

1.     partial-precise knowledge: ken je het woord oppervlakkig of weet je de precieze beschrijving.
2.     depth of knowledge: kan je het woord plaatsen binnen een netwerk, labelen, linken, aan elkaar koppelen. Dat je al denkend tot de diepere betekenis komt.
3.     receptive-productive: heb je kennis van het woord, of heb je kennis van het woord en kan je het ook echt gebruiken.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Theoretische Verklaringsmodellen van het speciaal leren

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding