Tijd van monikken en ridders - Leenheren, leenmannen en horige

20 belangrijke vragen over Tijd van monikken en ridders - Leenheren, leenmannen en horige

Door onder andere de volksverhuizingen viel het west Romeinse Rijk. De volkeren plunderden steden en de situatie werd onveilig. Reizen was onveilig en het handelen in producten ook. In die tijd tijdens de volksverhuizingen drongen Germaanse volkeren, de Franken, het Romeinse rijk binnen en namen de macht over. Door wie werden ze aangevoerd?

Door krijgsheren. Maar meestal hadden zij alleen maar voor de duur van de veldtochten leiding.

Hoe kwam het vroegmiddeleeuwse koningschap tot stand?

De romeinen gaven aan sommige krijgsheren de titel ‘koning’, om die krijgsheren aan zich te binden. Toen sommige Germaanse volken binnen het romeinse rijk eigen staten stichtten, werd het koningschap erfelijk binnen één familie. Het was niet zo dat de oudste zoon altijd zijn vader opvolgde. Vaak wordt een koninkrijk bij de dood van de koning onder al zijn zonen verdeeld.

Wat gebeurde er aan het einde van het west Romeinse Rijk?

  • Volksverhuizingen germanen 3e eeuw n. Chr. (invallen, plunderingen etc)
  • Splitsing van Romeinse Rijk:
    • West-Romeinse Rijk (Rome)
    • Oost-Romeinse Rijk (Constantinopel)
  • Goed georganiseerde bestuur valt weg
  • Wegen verdwijnen, steden verdwijnen, handel verdwijnt
  • Geld verdwijnt zo goed als, ruilhandel komt weer
  • Val van Rome 476
  • Romeinse keizer wordt afgezet
  • Leger is er niet meer:
    • Boeren worden niet meer beschermd
    • Lokale heren grijpen de macht
    • Kleine ministaatjes
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat is een vazal? En wat is een ander woord voor vazal?

Dat was aanvankelijk iemand die deel uitmaakte van het gevolg van de vorst en zich door een eed van trouw aan hem had verbonden. Later min of meer een synoniem voor leenman.
Een ander woord voor vazal is leenman.

Waarmee beloonde de Koning zijn vazallen?

Sieraden, wapens, paarden en tot slaaf gemaakte krijgsgevangenen. Karel Martel beloonden zijn vazallen daarnaast ook met landgoederen. Maar zij hadden de grond slechts in leen.

Wat voor een soort boeren zijn er en noem de kenmerken ervan?

  • Vrije boeren → Eigen grond
  • Horige boeren → Hoorde bij de landheer.  Mag het land niet verlaten zonder toestemming.
  • Lijfeigenen → Eigendom van landeigenaar. Lijkt op slavernij. Opvolger van de slaven in de Romeinse tijd.
  • Lage adel→ Had grondgebied waarop horige en lijfeigenen werkten.

Het was ingewikkeld om een rijk te besturen in de middeleeuwen. Waardoor kwam dat?

Alles wat de Romeinen hadden gedaan was eigenlijk in verval geraakt.
  1. Romeinse wegen waren vervallen:
  2. Gebieden waren onbewoonbaar
  3. Er waren geen Romeinse steden meer. daarmee ook de handel en nijverheid.
  4. Mensen konden niet meer lezen of schrijven.

Horige boeren ontstonden eind Romeinse Rijk, waar waardoor?

  • Oogst begon terug te lopen
  • Inkomsten liepen terug
  • Edellieden verplichten daardoor horigen om op hun land te blijven wonen.

Het was heel lastig om een een groot rijk te besturen in de middeleeuwen. Welk systeem heeft Karel de Grote hiervoor gebruikt? En hoe noemen we dit systeem?

Karel de Grote bedacht om hulp in te schakelen van hoge edelen. En hij gebruikte het leenstelsel.  Daarbij was Karel de leenheer. De leenheer leende zijn gebied uit aan iemand anders. En die persoon noem je een leenman. Zo kon Karel de Grote zijn rijk verdelen in stukjes, en elk stukje werd bestuurd door een leenman. Als het gebied ook nog te groot was voor die leenman dan leende hij dat op zijn beurt weer aan achterleenmannen (dit maakte hem dan leenman en leenheer tegelijkertijd). Dit systeem noemen we feodale verhoudingen.

Hoe kwam dat dat steeds meer vrije boeren ook horige boeren werden?

Redenen:
  • Honger
  • Armoede
  • Onveiligheid
Oorzaak:
  • Welvaart was in die tijd teruggelopen.
  • Geen leger voor bescherming. Koning was ver weg. dus ze richten zich op de lage Adel. Vrije boeren waren op zoek naar bescherming.
  • Struikrovers, plunderaars, bendes.

De leenmannen mochten stukken land besturen van de leenheer. Maar wat moesten leenmannen daarvoor in ruil doen?

De leenman belooft trouw aan de leenheer. Hij zou Karel de Grote bijstaan in raad en daad.  Dus ook als Karel een oorlog zou beginnen, zouden zij meevechten en zouden zij soldaten leveren.
De leenmannen moesten in ruil ook belasting betalen.

Wat is het verschil tussen hofstelsel en leenstelsel/feodalisme?

  • Hofstelsel draait om economie en sociale verhoudingen.
  • Leenstelsel draait om politiek. Het hoort bij de adel. Boeren hebben daar niets mee te maken, die staan daar buiten.

De vroege middeleeuwen was een onveilige tijd. De edele/ leenmannen moesten zorgen voor orde en veiligheid.
Wat was er onveilig in die tijd en hoe zorgden de edele/ leenmannen voor orde en veiligheid?

In de 9de en de 10e eeuw was er veel onveiligheid door:
  1. de politieke verdeeldheid
  2. Overvallen van roversbende
  3. Invallen van Vikingen
Edelen/ leenmannen  zorgden voor orde en veiligheid met kastelen voetsoldaten en ridders (militairen te paard)

Wat waren de problemen waar de germaanse koninginnen tegenaan liepen?

  • Alleen geestelijke konden lezen en schrijven. Geschreven wetten werkte niet. Niemand kon lezen.
  • Wegens slecht onderhouden. Hij kon ook niet reizen om alle wetten uit te leggen. Geen belastingen heffen doordat reizen moeilijk was.
  • Verdwijnen van handel. Hierdoor minder gebruik gemaakt van geld.

Het systeem dat Karel de Grote had bedacht, de feodale verhoudingen, werkte lange tijd heel goed. Op een gegeven moment niet meer. Waardoor kwam dat?

In de loop van de negentiende eeuw werd het Frankische rijk steeds verder opgedeeld. Op een gegeven moment werd het rijk verdeeld over de drie kleinzonen van Karel de Grote.  Het Middenrijk, het West-Frankische rijk en het Oost-Frankische Rijk. Zo versplinterde de macht.
Tegelijkertijd gingen de edelen hun gebieden steeds meer als hun eigendom beschouwen.
Nieuwe invallers teisterden Europa. De nakomelingen Van Karel de Grote waren er niet tegen opgewassen.

Wie was Karel martel en hoe probeerde hij het rijk te besturen?

Karel Martel was hofmeier, beheerder van de domeinen van de koning.
  • Koning beloonde met:
    • het delen van de buit. Sieraden wapens, paarden tot slaafgemaakte krijgsgevangenen
    • inkomen en levensonderhoud.
  • Vazallen zorgen voor:
    • trouw
    • bescherming. En ze vochten voor hem.

Bij wie is er feodale stelsel ontstaan en hoe kwam dat?

Karel de Grote
Kleinzoon van Karel Martel, Karel de Grote beloonde ook andere mensen met het lenen van grond. Namelijk graven, hertogen en andere bestuurders. Het feodalisme ontstond. Dmv het feodalisme probeerde de koning macht bij elkaar te houden. Hij kon het rijk niet in zijn eentje besturen.

   Hoe ziet het feodale stelsel eruit?

  • Koning:
    • Land is te groot
    • Land wordt verdeeld over hoge Adel.
    • Leenmannen mochten de grond lenen.
  • Leenmannen:
    • Moest en trouw zweren aan de Koning.
    • Land was vaak ook te groot voor leenman.
    • Leenman verdeelt vervolgens land aan lage Adel.
    • Achterleenmannen
  • Achterleenmannen:
    • Achter leenmannen zweren trouw

Hoe kwam het dat bij Karel de Grote het feodale stelsel perfect werkte?

Bij hem lukte het feodale systeem perfect. Door voortdurend rond te reizen hield hij zijn leenmannen onder controle. Na zijn dood lukte het niet meer en viel zijn rijk snel uit elkaar.

Hoe kwam het dat bij de drie kleinzonen van Karel de Grote het feodalisme niet werkte?

Het Frankische rijk steeds meer opgedeeld. De 3 kleinzonen van Karel de Grote verdeelden het rijk onder elkaar. Zo versplinterde de macht. Hertogen en graven maakten hier misbruik van

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo