Startpagina / Samenvattingen / Toetstermen 1. / besluit-regeling-belangen

Basisbegrippen/leerstukken

44 belangrijke vragen over Basisbegrippen/leerstukken

Waarom is het onderscheid tussen a-organen en b-organen van belang?

Voor de vraag in hoeverre de normen van de Awb op hun privaatrechtelijk en op hun puur feitelijk handelen van toepassing zijn. De a-organen vallen wel onder de Awb als ze privaatrechtelijke of feitelijke handelingen verrichten, de b-organen niet.

In welke vier categorieën kunnen potentieel belanghebbenden worden onderscheiden?

Natuurlijke personen, organisaties en groepen zonder rechtspersoonlijkheid, rechtspersonen en bestuursorganen.

Wanneer doet de vraag of iemand als belanghebbende kan worden aangemerkt zich hoofdzakelijk voor?

Bij anderen, niet de geadresseerde, de derdebelanghebbenden

Wat houdt het objectief bepaalbaar-criterium in?

Een belang dat alleen bestaat in iemand persoonlijke belevingswereld maar dat door anderen niet kan worden gedeeld is niet een belang als vereist door art. 1:2 Awb.

Wat houdt het actueel belang-criterium in?

Vrees voor ontwikkelingen die zich zouden kunnen voordoen als het besluit doorgaat, betreft te onzekere, toekomstige factoren.

Wat houdt het persoonlijk belang-criterium in?

Dat men zich onderscheid van willekeurige anderen. De belangrijkste eigenschappen die ertoe kunnen leiden dat iemand zich voldoende van andere geïnteresseerden kan onderscheiden, zijn nabijheid en het concurrentiebelang. Nabijheid speelt vooral een rol bij besluiten met duidelijk territoriale effecten. Concurrentiebelangen kunnen iets minder plaatsgebonden zijn, maar het moet wel om aantoonbare invloed van het besluit in kwestie op de belangen van de pretens belanghebbende gaan.

In welke twee typen situaties speelt dit vraagstuk?

1. degene die stelt belanghebbende te zijn heeft een contractuele relatie met een echte belanghebbende en 2. de door iemand gevreesde gevolgen van een besluit vloeien niet uit dat besluit zelf voort maar uit gevreesde, nadere beslissingen, die na het besluit dat nu aan de orde is, kunnen, maar niet per se zullen worden genomen.

Welke twee typen situaties kunnen worden onderscheiden bij afgeleide belangen?

1. die waarin de derde een belang heeft dat tegengesteld is aan dat van de geadresseerde van het besluit en 2. die waarin hun belangen parallel lopen.

Wat is het verschil tussen natuurlijke personen en rechtspersonen als belanghebbende?

Rechtspersonen kunnen naast belanghebbende met betrekking tot gewone eigen belangen van de rechtspersoon ook belangen statutair behartigen als het gaat om algemene of collectieve belangen.

Welke voorwaarden gelden voor toelating van een rechtspersoon tot de behartiging in rechte van algemene of van collectieve belangen?

Ze zal uiterlijk in de loop van de bezwaartermijn als zodanig moeten bestaan en de statuten zullen de behartiging van dat belang dan ook reeds als doel moeten vermelden.

Wat geldt nog meer voor belanghebbenden die in bezwaar of beroep ontvankelijk willen zijn?

hij moet ook een procesbelang hebben. Dat wil zeggen dat hij met het beroep ook iets moet kunnen bereiken.

Wat houdt de relativiteitseis in relatie tot belanghebbenden in?

De omstandigheid dat iemand belanghebbende is bij een besluit, wil nog niet zeggen dat de belangen die hem tot belanghebbende kwalificeren ook daadwerkelijk kunnen worden meegewogen. Dit laatste hangt af van de wettelijke regeling waarop het bestreden besluit berust. Bijv. economische belangen van de buren horen niet tot de belangen die door de Wet milieubeheer en de uitvoeringsbesluiten daarvan worden beschermd. Volgt ook uit eerste lid art. 3:4 Awb (specialiteitsbeginsel).

Wat betekent het dat een beslissing een rechtshandeling moet inhouden?

Dat is een handeling dien aar haar aard gericht is op rechtsgevolg. Dat wil zeggen dat ze erop is gericht verandering te brengen in de bestaande rechten of verplichtingen van sommigen, aan iets of iemand een wettelijke status te verlenen of te ontnemen, verandering te brengen in de bevoegdheid van sommigen om rechtshandelingen te verrichten.

Waar hangt de vraag of een beslissing zal worden gekwalificeer als besluit van af? (2)

niet alleen van de definitie van het besluitbegrip in de Awb, maar tevens van de vraag of het in het totale systeem van het bestuursrecht passend is dat tegen de beslissing beroep kan worden ingesteld bij de bestuursrechter.

Wat houdt de gelede normstelling van het bestuursrecht in?

De toepasselijke rechtsregels zijn zelden rechtstreeks en uitsluitend in de wet te vinden, maar meestal in een combinatie van met elkaar samenhangende regelingen.

Wat houdt de terugtred van de wetgever in?

Waaraan een particulier in concreto gehouden is, naar welke normen hij zich heeft te gedragen, wordt maar zeer ten dele door de parlementaire wetgever beantwoordt. Het hangt in veel gevallen vooral af van besluiten van bestuursorganen.

Wanneer is sprake van een gebonden beschikkingsbevoegdheid van een bestuursorgaan?

Als de wettelijke regeling precies voorschrijft wanneer welke beschikking moet worden genomen.

Wanneer is sprake van vrije of discretionaire beschikkingsbevoegdheden?

Het is vrij om te bepalen of een gevraagde vergunning zal worden verleend of niet, en als ze wordt verleend, ook hoe die verlening zal plaatshebben. In de meeste gevallen geeft de regeling wel een aantal criteria of aandachtspunten voor het beschikkende bestuur

Wanneer laat de wetgever een bestuursorgaan dus beoordelingsruimte?

Als de omstandigheden waaronder een bevoegdheid kan worden ingezet, niet heel precies zijn omschreven in de wettelijke regeling die de bevoegdheid geeft.

Wanneer mag de rechter pas overgaan tot vernietiging?

Als hij de opvatting van het bestuursorgaan over de toepasselijkheidscondities kennelijk onredelijk oordeelt, als hij meent dat het bestuursorgaan in redelijkheid niet tot zijn oordeel heeft kunnen komen.

`Wat impliceert beleidsruimte van het bestuursorgaan?

Dat die beleidsruimte per definitie het karakter heeft van beleidsvrijheid: dan is de vraag hoe beslist zal worden, in zoverre aan dat bestuursorgaan overgelaten. OOk hier mag de rechter slechts marginaal toetsen.

Waarom is het belangrijk om beoordelingsruimte en beleidsruimte goed uit elkaar te houden?

In de eerste plaats omdat de aanwezigheid van beoordelingsruimte voor het bestuur allerminst hoeft te betekenen dat die beoordelingsruimte moet worden gekwalificeerd als beoordelingsvrijheid, terwijl beleidsruimte wel altijd beleidsvrijheid impliceert. In de tweede plaats bleek de belangenafweging op de twee domeinen niet geheel dezelfde rol te spelen.

In welke twee categorieen vallen beslissingen van bestuursorganen uiteen?

Rechtshandelingen en andere beslissingen.

In welke twee categorieen kunnen door bestuursorganen verrichten rechtshandelingen worden onderscheiden?

In rechtshandelingen met louter interne werking en die met externe werking.

Wat is het verschil tussen rechtshandelingen met interne en externe werking?

Extern wordt beoogd rechtsgevolg in het leven te roepen voor een of meer anderen dan het besluitnemende bestuursorgaan zelf. Intern bindt alleen het orgaan zelf, zijn eventuele leden en zijn hierarchisch ondergeschikte personeelsleden.

In welke twee categorieen kunnen rechtshandelingen met externe werking wroden onderscheiden en wat is het verschil?

Privaatrechtelijke en publiekrechtelijke beslissingen. Bij de privaatrechtelijke vloeit de bevoegdheid tot het verrichten van de rechtshandeling voort uit het privaatrecht, bij de publiekrechtelijke berust de bevoegdheid op regels van publiekrecht.

In welke twee hoofdcategorieen vallen eenzijdige besluiten uiteen?

beschikkingen en besluiten van algemene strekking.

Wat moet achtereenvolgens worden onderzocht voor de vraag of een beslissing een besluit oplevert? (5)

a. beslissing van een bestuursorgaan of van een andere instantie?
b. schriftelijk of niet?
c. rechtshandeling of feitelijke handeling?
d. gericht op extern rechtsgevolg of alleen op intern rechtsgevolg?
e. publiekrechtelijk of privaatrechtelijk?

Moet een besluit per definitie schriftelijk idzn op papier te zijn?

Als wordt voldaan aan de vereisten van afd. 2.3 kan het ook een elektronisch bericht zijn, bijvoorbeeld een e-mail.

Wat houdt het strategisch besluitbegrip in?

Wetteksten moeten altijd worden geinterpreteerd. De bestuursrechter heeft het besluitbegrip van de Awb nader moeten uitleggen. De rechter vraagt zich in elke zaak of of een beslissing veel gemeen heeft met een echt besluit of met een echt niet-besluit, en, in samenhang daarmee, of toegang tot de bestuursrechter met betrekking tot die beslissing wel of neit passend moet worden geacht. Vanuit die attitude heeft de rechtspraak geleidelijk de contouren van eht besluitbegrip nader ingevuld.

Wat is sowieso vereist wil een bestuurshandeling op rechtsgevolg gericht kunnen zijn?

Dan moet ze normaliter berusten op een wettelijke regeling die dat rechtsgevolg regelt.

Wanneer wordt een bestuurlijk rechtsoordeel gelijkgesteld met een besluit?

Het uitlokken van een exht besluit kan soms onredelijk bezwarend zijn, dan wordt het bestuurlijke oordeel - dat dan wel definitief en zonder voorbehoud moet zijn gegeven - voor de vraag of er bezwaar en beroep tegen kan worden ingesteld, gelijk met een besluit, en behandelt het in dit opzciht dus als een rechtshandeling. Rechtspraak erg casuistisch

Worden gedoogverklaringen als besluit aangemerkt?

Niet zelden bevat een dergelijke schriftelijke verklaring tevens voorschriften die het karakter hebben van ontbindende voorwaarden. Ter wille van de rechtsbescherming van de geadresseerde en van derdebelanghebbenden heeft de jurisprudentie dergelijke verklaringen als rechtshandeling (besluit) aangemerkt.

Wanneer is een waarschuwing van een bestuursorgaan voor handhaving indien er sprake is van een overtreding een besluit?

Alleen als er een wettelijke regeling is die aan de waarschuwing rechtsgevolg verbindt.

Wat is een publiekrechtelijek bevoegdheid?

Een bevoegdheid om eenzijdig invloed uit te oefneen op andermans rechtspositie, dat wil zeggen op bevoegdheden, rechten, aanspraken of plichten van die ander, of om overeenkomsten af te sluiten over de uitoefening van zo'n bevoegdheid.

Wat geldt ten aanzien van nadeelcompensatie?>

Daarvoor bevat de wet soms nog een specifieke regeling. Bijv. met de Wro en de Wet milieubeheer. Als die er niet is dan kan worden teruggevallen op art. 4:126 Awb zodra die in werking zijn getreden.

Waarom is het verschil tussen beschikkingen en besluiten avn algemene strekking belangrijk?

Vanwege de al of niet toepasselijkheid van titel 4.1 Awb, met bepalingen over het aanvragen van beschikkingen, de voorbereiding ervan en beslistermijnen voor het nemen van beschikkingen.

Wat zin de belangrijkste criteria van beschikkingnen?

Die zien op de personen tot wie het besluit is gericht en de gevallen waarop het besluit betrekking heeft.

Aan welke formele en inhoudelijke vereisten moet zijn voldaan wil sprake zijn van een algemeen verbindend voorschrift? (3)

a. het moet gaan om een regeling die een overheidsorgaan heeft uitgevaardigd krachtens een wetgevende bevoegdheid welke uiteindelijk wordt ontleend aan de Grondwet of aan een wet in formele zin.
b. De regeling moet algemene regels inhouden waarin rechtsnormen zijn vervat.
c. de regeling moet externe werking hebben.

Wat is het belang van de vraag of een bepaald besluit van algemene strekking avv karakter heeft of niet?

1. De toepasselijkheid van de bepalingen van hfdst. 3 Awb en de mogelijkheid om tegen het besluit beroep bij de bestuursrechter in te stellen.

Wat houdt de algemeenheid in bij avv's?

Omvat zowel de algemeenheid van de groep geadresseerden als de abstractheid van het voorschrift, dat wil zeggen de toepasbaarheid op een open groep gevallen.

Wat is het belangrijkste verschil tussen beleidsregels en algemeen verbindende voorschriften? (3)

Beleidsregels kunnen alleen de wijze van toepassing van bestaande bevoegdheden betreffen, met inachtneming van de daarvoor geldende wettelijke regels.
In de tweede plaats kunnen beleidsregels geen verplichtingen scheppen voor anderen dan de bestuursorganen over wier bevoegdheid de beleidsregels gaan.
Ten slotte kennen beleidsregels een inherente afwijkingsbevoegdheid (art. 4:84 Awb), avv's niet.

Hoe is de toetsnig van rechters bij beleidsregels?

Bij beleidsregels die betrekking hebben op echte beleidsruimte van het bestuursorgaan zal de rechter de beleidsaspecten altijd slechts terughoudend, marginaal kunnen toetsen. beleidsruimte betekent per definitie beleidsvrijheid.

Hoe kan de rechter dan wel een oordeel geven over beleidsregels?

Dat gebeurt langs indirecte weg, nameljik als beroep is ingesteld tegen een beschikking die is genomen met toepassing van een beleidsregel. Bij de toetsing van zo'n beschikking past de rechter vaak een tweefasentoetsing toe. Eerst toetst hij de in de beleidsregel neergelegde opvatting; wordt die onrechtmatig geacht, dan is het daarop gebaseerde besluit logischerwijze ook onrechtmatig.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Toetstermen 1.

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding