Principes en procedures voor rechtvaardiging

25 belangrijke vragen over Principes en procedures voor rechtvaardiging

Wat zijn de basis principes van rechtvaardiging?

  • Rechtvaardiging;
  • Optimalisatie;
    • ALADA;
    • ALARA;
  • Dosislimieten
    • Voor personeel en bevolking;
    • Niet voor patiënten.

De ontstaanswijze van de richtlijnen varieert. Welke verschillende ontstaanswijze zijn er?

  1. Expert opinion/ panel
    Door een groep experts wordt er een richtlijn opgesteld, op basis van hun expertise, dit komt niet altijd overeen met de wetenschap.
  2. Consesus opinion
    Er wordt een doorsnede van de beroepsgroep gevraagd, onder aanvoering van een aantal experts, om met elkaar de inhoud van de richtlijn te bepalen.
  3. Evidence based Methoden
    Op basis van wetenschappelijke kennis / literatuur.

De ontstaanswijze van de richtlijnen varieert. Welke verschillende ontstaanswijze zijn er?

  1. Expert opinion/ panel
    Door een groep experts wordt er een richtlijn opgesteld, op basis van hun expertise, dit komt niet altijd overeen met de wetenschap.
  2. Consesus opinion
    Er wordt een doorsnede van de beroepsgroep gevraagd, onder aanvoering van een aantal experts, om met elkaar de inhoud van de richtlijn te bepalen.
  3. Evidence based Methoden
    Op basis van wetenschappelijke kennis / literatuur.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Richtlijnen streven naar een betere gemiddelde opnamen kwaliteit (zorg en patiëntveiligheid). Wat is de richtlijn van het KNMT?

  • Maximaal 10% mag slecht gemaakt worden --> heropnamen;
  • Maximaal 20% fouten vertonen die geen invloed hebben op de diagnostische informatie;
  • Maximaal 70% moet in één keer goed.


Twee basis richtlijnen in Europa (In Nederland is het KNMT)
1. Radiation protection 136 (intra-oraal en panorama opname, schedel-profiel);
2. Radiation protection 172 (concebeam CT).

Wat is de aanbeveling 3A uit de Europese richtlijn 136?

Alle röntgenonderzoeken moeten per patiënt worden verantwoord door aan te tonen dat de voordelen opwegen tegen de mogelijke nadelen. De verwachte voordelen zijn dat de röntgenfoto nieuwe informatie toevoegt om de behandeling van de patiënt te ondersteunen.

Wat is de aanbeveling 3B uit de Europese richtlijn 136?

Er mogen geen röntgenfoto’s worden gemaakt, tenzij er een anamnese is afgenomen en klinische onderzoek is uitgevoerd. De “routine” radiografie is onaanvaardbaar.

Wanneer is het rechtvaardig om een bitewing opname te maken?

  • Het voorschrijven van bitewing opnamen voor cariësdiagnostiek moet gebaseerd zijn op de risicobeoordeling van cariës (laag-, middel-, hoog cariësrisico);·
  • Intervallen tussen opeenvolgende bitewings moeten elke nieuwe periode opnieuw beoordeeld worden, omdat patiënten in de loop van de tijd in en uit risicocategorieën voor cariës kunnen gaan.

Wat zijn de indicaties van een solo-opname?

  • Indicatie peri-apicale opnamen;
  • Opsporen van apicale afwijkingen en/of ontstekingen;
  • Beoordelen van de aanwezigheid en/of positie van (nog) niet doorgebroken elementen;
  • Tijdens endodontische behandelingen (pre-operatief, wortel/ werklengte bepalen, postoperatief en jaar na de behandeling);
  • Onderzoeken van wortelvorm bij extractie (bij complicaties in het verleden, moeilijkheden in het verleden, orthodontische extractie, geïmpacteerde elementen of als er een nauwe relatie is met anotomie);
  • Beoordelen van botdefecten (bijvoorbeeld cysten, tumoren);
  • Beoordelen van parodontale gezondheid;
  • Beoordelen van implantaten na plaatsen;
  • Bij tandtraumata.

Wat is de rechtvaardiging van een panorama opname?

  • Veel tandartsen volgen een routine als ze nieuwe volwassenen patiënten krijgen door een panorama opname of full-mouth-intra-orale opnamen te maken;
  • Routinematige röntgenopnamen zijn onacceptabel!
  • Het meeste bewijs toont aan dat panoramische radiografie minder nauwkeurig is voor de gebruikelijke tandheelkundige radiografische diagnostische taken (diagnose cariës, peri-apicale diagnose) dan intra-orale opnamen;
  • Naast deze veel voorkomende taken is het niet toegestaan om routinematig panoramische opnamen te maken op zoek naar asymptomatische botlaesies zonder klinische symptomen. Vanwege de lage prevalentie van dergelijke afwijkingen;
  • Er is geen rechtvaardiging om op willekeurige tijdsintervallen een panorama opnamen te maken.

Wat is de richtlijn voor de rechtvaardiging van een panorama opname?

  • Voor een nieuwe volwassene patiënt moet er een radiografische keuze worden gemaakt nadat er een anamnese is afgenomen, klinisch onderzoek is gedaan en er een individuele specifieke indicatie voor de opname;
  • Voor een nieuwe volwassene patiënt kan er een panoramische opname gemaakt worden bij een beperkt aantal tandheelkundige behandelingen, met name bij orthodontische beoordeling en bepaalde orale chirurgische ingrepen (bijvoorbeeld van de verstandskiezen).

Wat is de indicatie van een panorama opname?

  • Grote afwijkingen die op een peri-apicale opname niet in zijn geheel af te beelden is;
  • Implantologie (voorafgaand aan..) --> controle met peri-apicale bitewing (hoogte/ breedte meting, anatomische structuren);
  • Orthodontische behandelplan;
  • Ernstig gemutileerde dentities;
  • Kaakgewrichtsdiagnostiek (vaak over-projectie bij het kaakgewricht, door de richting van de röntgenbundel is er altijd een vertekening van het kaakgewricht);
  • (Indien intra-orale opname niet mogelijk is).

Waarom is een bitewing opname beter dan een panorama opname, omdat?

  • Aansluiting restauraties;
  • Cariës;
  • Het botniveau;
  • Inferieure kwaliteit van de panorama ten opzichte van een intra-orale foto

Wat is een "Fan" Beam Geometry?

Er worden CT-opnamens gemaakt, die weergegeven zijn als "plakjes foto's". Op de afbeelding wordt rechtsonder in het blauwe kolom de CT-opname weergegeven. Vervolgens worden deze plakjes foto's aan elkaar gemaakt en ontstaat er een secondary reconstruction (3D).

Wat is een "Cone" Beam Geometry?

Bij een "Cone" Beam Geometry wordt er door middel van een spiraalvorm straling gegeven, hierdoor ontstaat er, terwijl de CT-apparatuur om de patiënt heen draait, 360 verschillende foto's vanuit steeds een andere hoek. Vervolgens worden de verschillende opnamen aan elkaar gemaakt en ontstaat er een secondary reconstruction (3D)

1. Wat is axiale vlak?
2. Wat is sagittale vlak?
3. Wat is frontale/ coronale vlak?

  1. Dwars door de as van het lichaam
  2. Dwars door het midden/ sagittaal van het vlak
  3. Dwars door de patiënt heen

Gedeelde verantwoordelijkheid voor verwijzer (TMS tandheelkundige basis) en diegene die de opname maakt (TMS tandheelkundige CBCT). De verwijzer moet welke relevante gegevens aanleveren?

  • Medische/ tandheelkundige indicatie;
  • Bestaande opnamen;
  • Vermoede afwijking (verdenking);
  • Gewenste informatie;
  • Beveiligde data transmissie.

TMS tandheelkundig CBCT: rechtvaardiging op basis van aangeleverde gegevens en eigen onderzoek/ inschatting.

Wat is de indicatie voor een CBCT?

  • Implantologie;
  • Endodontische behandeling;
  • Orthodontie;
  • Geïmpacteerde elementen;
  • Derde molaar impactie;
  • Kaakgewricht;
  • Algemene pathologie.

Wat is de indicatie van een CBTC bij implantologie?

Een CBTC indicatie bij implantologie
  • Planning van guided implant surgery;
  • Planning van bot augmentatie;
  • Wanneer er klachten zijn na het implanteren;

Bij twijfel over
  • De vorm en dimensies van de processus alveolaris;
  • De botkwaliteit;
  • De locatie van anatomische structuren;
    • Nervus alveolaris inferior en aftakkingen naar de mediaan;
    • Sinus maxillaris;
    • Canalis naso-palatinus.

Wat is Guided Surgery Planning Software?

Het is een software waarbij implantaten gepositioneerd kunnen worden in de processus alveolaris. Vervolgens kan er een mall gemaakt worden, waarbij er geboord kan worden op bepaalde locaties die op de planning staan. Zodat uiteindelijk de schroeven op de juiste plaats geplaatst worden.

Wat is Guided Surgery Planning Software?

Het is een software waarbij implantaten gepositioneerd kunnen worden in de processus alveolaris. Vervolgens kan er een mall gemaakt worden, waarbij er geboord kan worden op bepaalde locaties die op de planning staan. Zodat uiteindelijk de schroeven op de juiste plaats geplaatst worden.

Wat is de indicatie van een CBTC bij endodontologie (als 2D opname niet voldoende is)?

  • Wortelkanaal anatomie;
  • Beoordeling van parodontitis apicalis;
  • Beoordeling van tandletsel trauma en verticale wortel fracturen;
  • Beoordeling van externe/ interne wortelresorptie;
  • Dento-alveolaire traumata.

*In het college worden meerdere afbeeldingen als voorbeelden weergegeven (college 4B)


Bij de diagnostiek van fracturen met een CBCT opname? Wanneer mogelijk wortelkanaalvulling verwijderen in verband met artefacten. Dit komt doordat het materiaal overlapt met elkaar en de diagnose kan verbloemen/ verergeren.

Wat is de indicatie van een CBTC bij orthodontie?

Een CBTC indicatie bij orthodontie
  • Kleinste adequate veld en lage resolutie;
  • Kinderen zijn gevoeliger voor straling, dus rechtvaardiging des te belangrijker;
  • Met weinig straling zijn er goed bruikbare beelden te maken.

Wat is de indicatie van een CBTC bij kaakgewricht diagnostiek?

Een CBTC indicatie bij kaakgewricht diagnostiek
  • Weinig toegevoegde waarde voor diagnostiek bij de meest voorkomende TMJ problemen;
  • CBCT eventueel bij het vermoeden van benige pathologie;
  • Voor beoordeling van discus articularis of weke delen, kan er beter een MSCT of MRI worden gebruikt.

Wat is de indicatie van een CBTC bij derde molaar impactie?

Een CBTC indicatie bij derde molaar impactie
Europese richtlijnen
  • CBCT kan worden toegepast wanneer conventionele röntgenopnamen een nauwe relatie tussen de canalis mandibularis en de derde molaar aantonen, én;
  • Wanner de beslissing is genomen om dit element chirurgisch te gaan verwijderen.

Wat is de indicatie van een CBTC bij algemene pathologie?

Een CBTC indicatie bij de algemene pathologie (bijvoorbeeld tumoren, cysten)
  • Bij benige pathologie op andere opnamen geconstateerd;
  • Voor diagnostiek weke delen beter MSCT of MRI indiceren.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo