Ademhalingsstelsel / gaswisseling

25 belangrijke vragen over Ademhalingsstelsel / gaswisseling

De ademhaling is op te delen in 4 processen welke zijn dit en wat gebeurt er?

  1. Ventilatie > het verversen van een medium waar o2 in zit
    1. 'tidel breathing (in-uit)
    2. 'flow-through breathing' (continue stroom)
  2. externe respiratie > d.m.v. Diffusie moet bijv. Het O2 in iets getransporteerd kunnen worden bij vertebraten > bloed
  3. transport van gassen
  4. interne respiratie > dit is de celademhaling

Wat is het verschil tussen water versus lucht ademen?

  • Water heeft een hogere viscositeit en bevat minder zuurstof > meer energie nodig) lucht is makkelijk in te ademen.
  • O2 concentratie van het water is veel lager > ca. 30x meer water nodig dan lucht
  • diffusie O2 in water is veel langzamer
  • oplosbaarheid O2 en CO2 is verminderd in zoutwater en bij hoge temperaturen.
  • CO2 concentratie is ongeveer gelijk

Hoe heten de arteriën waar het water langs stroomt voor o2 en co2 opname?

Arteria epibranchialis, gaat naar boven en arteria branchialis komt vanuit onder
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Waar vind de gasuitwisseling in een kieuw plaats?

Links en rechts van een kieuwseptum zitten kieuwplaten in de kieuwplaatjes vindt gas uitwisseling plaats. Vanuit de pharynx stroomt het water langs de kieuwplaatjes.
Hier stromen water en bloed in tegen gestelde richting langs elkaar voor optimale zuurstof opname. De vele plaatjes zorgen voor een groot oppervlakte.

Hoe wordt er gezorgd dat er een continue waterstroom is langs de kieuwplaatjes?

Water wordt opgezogen. Spieren in de kaak zorgen ervoor dat de ruimte kan vergroten en verkleinen. De lijn in de kieuwholte heet het kieuwgordijn.

Wat gebeurt er bij expiratie (uitademing) van de kieuwen.

Bij expiratie wordt de mondholte/kieuwholte kleiner gemaakt en ontstaat er overdruk, met als gevolg dat water eruit wil en dus naar buiten gaat langs het operculum.

Wat gebeurt er bij inspiratie (inademen) bij vissen?

Bij inspiratie worden de spieren zo aangespannen dat de mond/kieuwholte groter wordt en het operculum dicht gaat waardoor er onderdruk ontstaat. Hierdoor wordt er water via de mond aangezogen.

Hoe gaat de doorbloeding van een kieuw bij een kraakbeenvis zoals de haai?

De branchialis komt van uit onder en gaat het septum in en vervolgens gaat die weer naar de kieuwlamellen om o2 op te nemen en dan weer terug. Het water stroomt precies de andere kant op vergeleken met het bloed. Het bloed komt vanuit het septum en daarom stroomt het water naar het septum toe.

Hoe gaat de doorbloeding van een beenvis zoals de zalm?

Bij een beenvis heb je een kieuwboog met kieuwplaten en kieuwplaatsen. Ook hier geld het tegenstroom principe. Beenvis heeft alleen maar 1 epibranchialis tot tegenstelling van een kraakbeenvis die er 2 heeft.
zuurstofarm bloed gaat door een kieuwgordijn, het voordeel hiervan is dat het water eruit kan stromen langs de lamellen gaat, dit is handig voor een continue stroom.

Hoe werkt het tegenstroom principe?

Bij het tegenstroom principe blijf je druk houden. Het water geeft O2 af richting de bloedbaan. De concentratie O2 in het water is hoger dan in het bloed daardoor ontstaat er een delta P. Omdat de O2 in het bloed lager is, zal het O2 opnemen uit het water. Omdat het tegen elkaar instroomt zal er altijd een verschil zijn in O2 en zal het bloed O2 blijven opnemen.

Wat is de overgangsfase bij de ademhaling van een vis?

Van inspiratie naar expiratie krijg je dat er water naar binnen wil, omdat je bij inspiratie onderruk hebt. Dit water wil je niet naar binnen hebben, dus moet de waterstroom versnellen, zodat het water makkelijker er langs kan stormen. Hiervoor zet hij het kieuwgordijn open.

  • Waar ligt de pharynx
  • hoe stroomt bloed?
  • hoe stroomt het water?
  • is bloed in arteria branchialis o2 rijk of o2 arm?

  • Dit is een kraakbeenvis, vanwege het hebben van een septum.
  • de pharynx ligt rechtsboven in.
  • het bloed komt via de arteria branchialis de kieuw in en stroomt via de epibranchialis weer terug.
  • het water stroomt vanuit de pharynx langs het septum.

Beenvissen kunnen nog op andere manieren gasuitwissel welke manieren zijn dit?

  • Via de huid kan er ook zuurstof uit gewisseld worden
  • sommige beenvissen hebben een gas blaas (vaak vast aan darm), hier kan extra zuurstof in worden opgenomen
  • of longw=vissen zij hebben een soort uitstulping om zuurstof mee te kunnen uitwisselen.

  • Waar ligt de pharynx?
  • hoe stroomt het bloed?
  • hoe stroomt het water?

  • Dit is een beenvis, dit is te zien aan het ontbreken van het septum
  • de pharynx ligt links
  • het bloed stroomt van de binnenkant naar buiten
  • water van de buitenkant naar binnen.

Hoe zorgt de vis voor een effectieve ventilatie?

  • Continue stroom van water langs de kieuwplaatjes met tegenstroomprincipe
  • groot en dun difussie oppervlak (kieuwplaten met daarop kieuwplaatjes)
  • tegenstroomprincipe
  • Ram ventilatie: bij snel zwemmende vissen transport water door eigen snelheid, dus geen ademhalingspieren nodig

Hoe zorgen vissen ervoor dat ze op hoogte kunnen blijven?

  • Lichte botten (kraakbeenvissen)
  • veel vet in de lever (diepzee haaien)
  • gasblaas

Hoe gaat de ademhaling bij de tetrapoda, de kikker, een vierpotige?

  • De kikker verlaagd zijn mondbodem en zuigt hierdoor verse lucht naar binnen.
  • hierna ademt de kikker uit, hij doet dit door de mondbodem op en neer te bewegen en zijn buik aan te spannen, zo wordt de lucht de long in geperst via de neus.
  • kikker doet zijn neusgaten dicht waardoor de nieuwe lucht naar de longen toe gaat omdat de mondbodem omhoog geduwd wordt.
  • de long zit nu vol

Hoe ademt de krokodil?

  • De krokodil gebruikt zijn inwendige organen (lever) als een soort zuiger om lucht aan te zuigen.
  • de lever waar de spieren aan vast zitten wordt naar achtern getrokken waardoor er lucht in de longen komt.
  • met de buikspieren duwt de krokodil zijn darmen en lever weer naar voren waardoor de lucht uit de longen naar buiten gaat.

Hoe ademt een vogel?

    • inadmen
  • Op het moment dat de luchtzakken open gaan, vullen de achterste luchtzakken zich met verse lucht. vervolgens zullen ook de voorste luchtzakken zich vullen maar lucht uit de longen.
    • uitadamen
  • er ontstaat onderdruk waardoor de verse lucht door de parabronchus wordt gestuwd.
    • inademen
  • de lucht komt vanuit de parabronchus in de voorste luchtzak terecht, ook worden de achterste luchtzakken weer gevuld met verse lucht.
    • uitademen
  • bij de tweede uitademing zal de lucht uit de voorste luchtzak weer naar buiten geduwd worden.

Waarom komt de verse lucht bij vogels in de achterste luchtzakken terecht?

Dit komt doordat er een versmalling van de weg is waardoor de lucht versneld naar achteren wordt gestuwd. Dit versmalde stuk noemen we accelerating segment.

Wat houd het cross-current mechanisme in bij een vogel?

Dit is een variant van het tegenstroom principe. Omdat links de delta P hoger is dan rechts kan er meer zuurstof worden opgenomen in het bloed. Per capilair wordt het verschil dus groter waardoor er meer lucht opgenomen kan worden.

Welke 3 principes maken het ademhalingssysteem van vogels zeer efficient?

  • Lucht stroomt 1 richting op > continue verversing
  • cross-current (variant tegenstroom principe)
  • heel groot ademhalingsoppervalk (dunnen luchtcappilairen)

Wat zijn de verschillen tussen het ademhalings systeem van de vogel versus zoogdier?

Vogel
  • long met luchtcappilairen
  • cross-current systeem
  • luchtzakken (lucht in longen volledig ververst)
>
zoogdier
  • long met longblaasjes
  • O2 gehalte lucht/bloed bereikt evenwichtssituatie. 
  • geen luchtzakken dus geen volledige verversing

Welke dieren kunnen tijdelijk stoppen met ademhalen en hoe wordt dit genoemd?

Apnea
  • longvissen
  • amfibien
  • reptielen
  • zoogdier in winterslaap

Welke dieren ademen altijd omdat Co2 anders ophoopt waardoor verzuring ontstaat?

Endotherm
  • vogels
  • zoogdieren

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo