Plaats en functie van het recht - Functie van het recht

22 belangrijke vragen over Plaats en functie van het recht - Functie van het recht

Waarom kan het recht niet worden gezien als een instrument, een system of social engineering?

De maatschappij laat zich niet analyseren als iets maakbaars, als een natuurkundig verschijnsel. Er is verscheidenheid en beweging, een maatschappij en normen veranderen. Het recht kan daarom niet alleen maar instrumenteel benaderd worden. Er moeten steeds opnieuw belangen worden afgewogen om de vrede te handhaven.

Waarom zeggen ze dat gerechtigheid en vrede kussen elkaar?

Omdat het recht moet bijdragen aan een vreedzame ordening van de samenleving: Het recht is vrede (dit is weliswaar een metafoor)

Welk onderscheid maakt Aristoteles in rechtvaardigheid?

  • de verdelenden of distributieve rechtvaardigheid: geeft aan iedereen naar zijn verdienste, zijn kwaliteit. Zij leidt niet tot gelijkheid, maar tot evenredigheid. Zij beheerst de betrekkingen tussen de gemeenschap enerzijds en haar leden anderzijds.
  • de vergeldende of commutatieve rechtvaardigheid: geeft aan iedereen evenveel ongeacht zijn persoonlijke kwaliteit, louter naar prestatie welke hij in concreto levert. Komt veelal voor in het handelsverkeer (gelijkheid) en beheerst de relatie tussen de burgers onderling. Als vergelding van verdorven kwaad komt dit ook voor in strafrechtstheoriëen.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Het recht heeft een intrinsiek morele lading. wat wordt bedoeld met deze uitspraak?

Het moet voldoen aan ons rechtsgevoel, dat is; ons rechtvaardigheidsgevoel.

Wie zijn de godinnen van Vrede en Orde?

Irene en Eunomia 

Waar konden men lezen in de bijbel over gerechtigheid en vrede

Psalmen en in de visioenen van Jesaja zijn recht, gerechtigheid, vrede  ten nauwste met elkaar verbonden

Wat is de paradox  wanneer jurisdische regels vastgelegd worden?

Het recht moet generaliseren omdat bij het ontbreken van algemene regels onzekerheid ontstaat over wat recht is en wat onrecht. Maar rechtsregels moeten ook nauwkeurig genoeg zijn zodat een rechterlijke beslissing , en de juridische gevolgen, voorspelbaar is (lex certa beginsel)

Wat is de wijze waarop het recht tot ordening komt?

Door afweging van belangen en het afdwingen van de daarbij gemaakte keuzen.

Wat houdt het formele rechtsbegrip in?

Zoals Epicurus zei  : het geheel algemeen verbindende voorschriften, zoals afkomstig is van bevoegde overheidsinstanties. Tegenwoordig heet dit de positivistische visie.

In welk opzicht onderscheidt recht zich van politiek?

Politiek betreft het bepalen van de prioriteiten van verschillende maatschappelijke belangen. In het recht wordt slechts aangegeven hoe bepaalde belangen moeten worden afgewogen. Het stelt procedures vast, ordeningen dei het mogelijk maken beschermde belangen in evenwicht te brengen.

Je hebt het recht zoals het is (het positieve recht). Je hebt ook de stroming die naar recht kijkt zoals het zou moeten zijn ('the greatest happiness for the greatest number'). Hoe heet deze stroming?

Het Utilisme

Welke belangen moet het recht zich  aantrekken en welke prioriteiten daarbij gelden?

Het selecteren van de te beschermen belangen en het opstellen van de daarbij toe te kennen prioriteiten zouden daarom niet anders zijn dan het ontwerpen van een politiek program:Geen juridisch, maar een  politiek vraagstuk 

Wat is de functie van het recht?

Het handhaven van de vrede door te dwingen tot een nauwgezette afweging van de tegenstrijdige belangen en het vestigen van een evenwicht daartussen.

Wat staat tegenover de positivistische rechtsleer? (formeel rechtsbegrip)

Het materieel rechtsbegrip. Het gaat ervan uit dat de menselijke ratio de meetlat is die voorschrijft wat (on)recht is. Ook wel genoemd : natuurrechtsleer.

Wat betekent system of social engineering?

Van vele rechtsregels kan worden gezegd da t zij uitsluitend strekken tot het realiseren van een bepaald vooropgesteld doel, maar dit geldt daarmee nog niet voor het recht als geheel.Volgens policologen betekent: een vorm van beïnvloeding van sociaal gedrag en attitudes.

Wat is het doel van het recht,  wat beoogt het  of welke rol speelt het in de samenleving.

Het streven naar een vreedzame ordening van de samenleving en naar rechtvaardigheid.

Wat houdt het begrip rechtszekerheid in?

Dat je enigszins de rechterlijke beslissing moet kunnen voorspellen.

Aan welke eisen moet het recht tegemoet komen?

1. Het recht moet voor ieder kenbaar zijn
2. Het recht moet een zekere bestendigheid hebben
3. Het recht mag in principe niet met terugwerkende kracht worden ingevoerd

De positivistische opvatting (recht is wat de overheid voorschrijft) kan ertoe leiden dat recht gelijk is aan 'de letter der wet'. Hoe heet het als het zo strict wordt gezien?

Legisme. Uitleg en interpretatie vinden ze overbodig.Louter in de letter der wet menen ze het recht te kunnen terugvinden.

Alleen juist door interpretatie kan de positivist te voorkomen dat legisme rigide wordt. Hoe de wetgever het bedoeld heeft geeft een belangrijk houvast.

De rol van wetsinterpretatie is zo belangrijk geworden dat ook gesproken wordt van een rechtsvormende rol van de rechter.

Op welke manier zouden de eisen van rechtszekerheid kunnen botsen met het streven naar rechtvaardigheid ?

Rechtszekerheid houdt in dat er algemene rechtsregels gelden zodat men in het algemeen weet wat recht of onrecht is. Algemene regels doen niet altijd recht aan individuele gevallen. Bijv : de verjaring. Het kan als onrechtvaardig voelen als je na jaren iets claimt (met recht) maar wat vanwege verloop van tijd nietig is.
De andere kant moet voorkomen worden dat rechtsregels  holle frases worden omdat iets in praktijk allang niet meer is zoals het was. Dan moet het recht buigen voor de feiten en weegt algemeen belang zwaarder dan het individuele geval.

Is rechtvaardigheid vooral te koppelen aan individuele gevallen? Daar lijkt het in het boek wel op..

Dat is te eenzijdig. Als het op individuen hangt, dan krijg je een eindeloze rij beslissingen zonder samenhang waarbij bij wijze van spreken iedere jongere per persoon beoordeeld wordt of ie wel mag drinken. Daarom is gewoon de grens getrokken op  18 jaar.

Wat wordt bedoeld met checks and balances? (in relatie tot de trias politica)

Montesquieu bepleitte scheiding van de machten. Reden : verdelen van de macht. Maar ook verwachtte hij dat de wetgevende en uitvoerende macht elkaar zo in toom houden (checks and balances)

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo