Rechtsbronnen en rechtsvinding - Rechtsvinding - De legitimatiefase

10 belangrijke vragen over Rechtsbronnen en rechtsvinding - Rechtsvinding - De legitimatiefase

Is de uitspraak van een rechter altijd een eindoordeel?

De rechter neemt een beslissing, die niet direct eindbeslissing hoeft te zijn maar ook tussenvonnis met een bewijsopdracht kan zijn.

De rechterlijke uitspraak bevat de redenen waarom de beslissing zo is uitgevallen als zij is gevallen. Welke twee beginselen spelen een belangrijkrijke rol?

  1. text-decorationHet gelijkheidsbeginsel: gelijke gevallen dienen zo veel mogelijk gelijk te worden beslist.
  2. text-decorationHet rechtszekerheidsbeginsel: de burger mag erop vertrouwen dat de rechter een eenmaal ingeslagen weg niet te snel zal verlaten (verwachting dient te worden gehonoreerd.

Wat is de motiveringsplicht van de rechter?

Wanneer de rechter een beslissing heeft genomen dient hij deze te verantwoorden. Hij dient zijn oordeel te onderbouwen met argumenten die steun vinden bij de aangedragen feiten en de wijze waarop de toepasselijke rechtsregels in rechtspraak en literatuur worden uitgelegd, zodat het hoe en waarom van de zijn uitspraak inzichtelijk wordt. 

  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Welke 2 soorten onderscheid zijn er te maken ten aanzien van de motivering van de rechterlijke uitspraak. 

- De logische kant;

 

- De inhoudelijke kant. 

De rechter moet zijn beslissing kunnen onderbouwen met argumenten die steunen op de toepasselijke rechtsregels.
Hoe heeft de  Hoge Raad de motiveringsplicht gemotiveerd:

voor partijen en voor derden (in geval van hogere voorzieningen) moet controleerbaar en aanvaardbaar zijn wat de gedachtegang van de rechter is geweest.

Aan welke vier eisen moet de logische kant van een uitspraak van een rechter voldoen?

vrij van tegenspraak zijnsystematisch opgebouwdsamenhangend.de argumentatie die de rechter aandraagt moet de beslissing kunnen dragen

Waar heeft de logische kant betrekking op? 

- Op de consistentie en coherentie van het rechterlijke oordeel. 

Waar hangt het van af hoe gedetailleerd  de motivering van een uitspraak van de rechter moet zijn?

de aard van het rechthet rechtsgebiedde stand van discussie in literatuur en rechtspraak

Welke omstandigheden bepalen hoe uitgebreid en diepgaand dient te worden gemotiveerd? 

- de aard van het recht (het belang dat erbij gediend is);

 

- het rechtsgebied (rechtsgebieden met een grotere vrijheid hebben een strakkere motivering nodig waarom); 

 

- de stand van discussie in literatuur en rechtspraak (nauwelijks omstreden gevallen minder, omstreden gevallen meer). 

Waarom zeggen sommige juristen en o.a. Paul Scholten (1875-1946) dat een uiteindelijke rechtvaardiging van een rechterlijke uitspraak niet te vinden is? 

- Omdat sommige juristen van mening zijn dat de laatste grondslag van het rechterlijke oordeel te vinden is in de maatschappijvisie of het geweten van de rechter. Volgens Paul Scholten is een rechtsbeslissing in de kern altijd een gewetensbeslissing. 

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo