Rede en openbaring in de Verlichting - Het deisme
27 belangrijke vragen over Rede en openbaring in de Verlichting - Het deisme
Hoe staat de achttiende eeuw bij velen bekend?
Bij een klein deel van de Europese bovenlaag vond in de 1e helft 18e eeuw gaandeweg het denkbeeld ingang dat het verstand van nature, dus zonder hulp van enige genade, over het vermogen beschikte het bestaan en wellicht ook de eigenschappen van het Opperwezen te doorgronden. Er ontstond een natuurlijke religie, in wisselende gedaante en wisselende mate van radicaliteit.
Juist of onjuist?
De 18e eeuw staat bekend als "de eeuw der rede" Leg uit.
Dit werd bij tijdgenoten gezien als een ongelovige houding.
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Voor mijn 1e tentamen haalde ik een 6. Toen ben ik gaan zoeken naar manieren om beter te leren en ben ik Study Smart tegen gekomen. Sindsdien heb ik een 9,0 - 8,0 - 7,6 - 8,0 - 8,0 gehaald. Ik raad het echt íédereen aan die het maar horen wil. Ik ben er zo blij mee!!
Met mijn oude methode was ik geslaagd voor maar 3 van de 8 vakken. Sinds ik mijn aantekeningen digitaal maak in study smart, ben ik voor alle vakken de éérste keer geslaagd. StudySmart neemt voor mij de stress van slagen of niet slagen weg.
Door StudySmart gaat het op zo veel vlakken beter met mij. Eerst had ik continu studiestress en ik had nergens tijd voor. Nu voel ik mij rustig en zelfverzekerd (door gebruik van het programma). Eerst haalde ik meestal een 7, nu vaak een 8 of zelfs een 9.
Hey Chris, ik wil je echt hartelijk danken voor het ontwikkelen van het platform. Ik haalde hiervoor altijd rond de 6/10 voor m'n tentamens, nu een 8,6, een 7,9 en een 7,6!!
Sinds ik Study Smart gebruik, is mijn gemiddelde 1 punt gestegen. Ik heb zelfs een statistisch vak met een 10/10 afgerond terwijl ik slecht ben in statistiek. Nu volg ik extra vakken omdat vorig jaar zo goed ging door Study Smart. Veel dank!
Sinds ik ben gaan leren met StudySmart ben ik geslaagd voor al mijn examens!!! Geen herexamens!! Eerst was ik al blij met een voldoende en nu haal ik alleen maar goede cijfers. Veel dank!
Ik heb alle vakken die ik met Study Smart heb geleerd gehaald. Met rechten ben ik van een 5 naar een 8 gegaan! Ik weet nu zeker dat ik al mijn vakken gewoon ga halen.
Ik dacht altijd dat ik goed studeerde. Mijn cijfers waren ook prima. Ik had mij nooit kunnen voorstellen dat ik zo veel beter en sneller zou studeren door het toepassen van deze vaardigheden.
Ik voel mij voor het eerst 100% zeker over de manier waarop ik leer. Ik heb nu het complete overzicht en de structuur die ik nodig had
Door Study Smart kreeg ik weer plezier in het studeren en haalde ik direct betere cijfers. Alles ging ineens beter. Ik raad Study Smart enorm aan aan scholieren en studenten.
Met dit plaform kan ik super snel en gestructueerd studeren. Ik ben nooit meer de weg kwijt in de stof of in mijn aantekeningen en maak veel sneller goede samenvattingen.
Eerst waren mijn aantekeningen een zooitje. Nu gebruik ik Study Smart en studeer ik super gestructureerd. Het helpt mij om tijd te besparen waardoor ik ook andere dingen kan doen die ik belangrijk vind.
Leerlingen die met het systeem hebben gewerkt hebben gewoon een beter resultaat behaald. Het systeem past alle leertrucjes zo toe, dat zowel de kinderen die goed scoren, maar ook zij die minder scoren, aan hun trekken komen.
Hey Chris, ik wil je enorm bedanken. Het vak waar ik vorig jaar nog net een 5,5 voor haalde, heb ik nu voor ditzelfde vak maar liefst een 9,7 gehaald! Mede dankzij jouw methode! Heel erg bedankt!
Het grootste effect is dat mijn kind veel enthousiaster is over school! Elke ouder wilt graag dat zijn kind het goed doet op school, en Study Smart draagt daar aan bij.
Dankzij StudySmart heb ik vorig jaar al mn examens gehaald en ook veel betere punten gehaald. Maar bovenal heb ik nu gewoon een heel goede studiemethode onder de knie, waarmee ik zeker weet dat ik de rest van mijn studie gewoon ga halen.
Welk denkbeeld ontstond, onder invloed van het rationalisme, bij een kleine bovenlaag mbt. religie ?
1. Welk denkbeeld hebben de verschillende soorten deïsme gemeen?
Naast het kritische aspect van de Verlichting:
het gezag van kerk, overlevering en openbaring dient aan het kritische oordeel der rede te worden onderworpen.
Bestond er ook een positief aspect, hetgeen alle vormen van het deïsme gemeen hebben:
het verstand beschikt reeds van nature over het vermogen het bestaan en wellicht ook de eigenschappen van het Opperwezen te doorgronden, dus zonder hulp van enige genade.
Het deïsme is een natuurlijke religie.
Wat was het positieve aspect van het met de rede beoordelen?
Men beschikte over het vermogen om het bestaan of de eigenschappen van het opperwezen te doorgronden.
Hierdoor ontstond de natuurlijke religie ofwel het deïsme.
Het deïsme was er in vele soorten en wisselde in radicaliteit.
Welke vier richtingen van het deïsme onderscheidde Samuel Clarke (1675-1729) in het begin van de eeuw al?
- Meest radicale: loutere erkenning van bestaan God.
- Ook geloof in voorzienigheid.
- Ook geloof in zijn morele eigenschappen.
- Geloof in vergelding in het hiernamaals.
Het Deïsme bewoog tussen (zeldzame) atheïsme en de traditionele geopenbaarde godsdienst.
Welke vier richtingen onderscheidde de Britse theoloog Samuel Clarke in het begin van de verlichte eeuw?
Hier ontstond bijna ongemerkt een natuurlijke religie: Het deïsme.
Het deisme bewoog zich altijd tussen het (nog zeldzame) atheisme en de traditionele, geopenbaarde godsdienst.
juist of onjuist?
3. Waarom was bij de deïsten geen plaats voor het specifieke van de christelijke openbaring?
Het substraat van het christendom en van alle overige positieve godsdiensten was de ieder mens aangeboren redelijke religie.
Deze gold bij deïsten dan ook als het enige criterium waaraan de plausibiliteit en de waarde van godsdienstige uitspraken mochten worden afgemeten.
Volgens Matthew Tindal (1657-1733) was de christelijke godsdienst een vorm waarin de natuurlijke religie opnieuw bekend werd gemaakt. Hierdoor werd de werkingssfeer van de openbaringsgetuigenis beperkt (1730)
juist of onjuist?
Wat is de grondslag van het deïsme dat in een klein deel van de Europese bovenlaag ingang vond.
Hoe dachten deïsten over de christelijke openbaring?
Het deïsme was van mening dat bij ieder mens de aangeboren redelijke religie aanwezig was. Alleen vanuit deze natuurlijke religie kon men godsdienstige uitspraken doen.
Deze aangeboren redelijke religie was sinds de dagen vanAbraham, of zelfs van Abraham aanwezig.
Het zuivere religieuze besef werd volgens de deïsten overwoekerd door priesterbedrog enerzijds en bijgeloof anderzijds.
Mensen konden eenvoudig naar de natuurlijke religie terugkeren als men met het gezonde verstand de bijbel, koran of Veda te bekijken en deze te bekijken met natuurwetenschappelijke ogen.
4. Wat waren de positieve godsdiensten volgens deïsten?
Niets anders dan verbasteringen van een natuurlijke, monotheïstische oerreligie, die reeds sinds de dagen van Abraham, Noach en misschien zelfs Adam had bestaan.
Louter priesterbedrog aan de ene kant en bijgelovigheid aan de andere kant hadden dit zuivere religieuze besef overwoekerd.
Wat bracht de Engelse vrijdenker Matthew Tindal als stelling?
De christelijke godsdienst te beschouwen als een vorm waarin de natuurlijke religie opnieuw bekend wordt gemaakt.
Volgens Gotthold Efraim Lessing (1729-1781) 'zo geeft de openbaring de mensheid niets waarop de menselijke rede, aan zichzelf overgelaten, niet ook zou komen; de belangrijkste van die dingen gaf en geeft zij hem alleen eerder'.
juist of onjuist?
Wie concludeerde dat de werkingssfeer van het openbaringsgetuigenis de soort uitspraken van Tindal beperkt?
Gotthold Efraim Lessing (1729-1781)
Wat werd specifiek aan het kritische oordeel der rede onderworpen?
6. Hoe kan men de meeste verschijningsvormen van het deïsme typeren?
Als een complex kritische, ondogmatische opvattingen omtrent het begrip 'openbaring'.
Het pleidooi voor de natuurlijke religie ging daarbij als vanzelf gepaard met de afwijzing van het exclusieve waarheidsmonopolie dat het christendom reeds van oudsher claimde.
Want in de ogen van de deïsten kon alleen hij die deze bovenmenselijke 'pretentie' opgaf, werkelijk tolerant zijn.
7. Noem een tweede kenmerk van deïsme, dat met name in de oudere geschiedschrijving voorkomt.
Afstandelijk godsbeeld.
De regelmaat in de werking van het heelal die door Newton ontdekt is, werd gebruikt als legitimatie van een afstandelijk godsbeeld.
De ingenieur in ruste: na het construeren en in beweging zetten van zijn kunstige machine weinig of niets meer van zijn maaksel aantrok.
Het deisme leidde tav de christelijke openbaring tot de conclusie dat veel van de profetieen en wondergeschiedenissen uit het Oude en Nieuwe testament als falsificaties moesten worden beschouwd. ook in de geloofsleer benoemden de deisten onredelijke of onzedelijke elementen.
juist of onjuist?
Wat vond de Duitse deïst Hermann Samuel Reimarus (1694-1768) van elementen van het traditionele geloof?
8. Waarom is het onjuist het afstandelijke godsbeeld kenmerkend te achten voor het gehele deïsme?
Omdat vooral Engelse deïsten zich liever richtten naar een door de Stoa beïnvloedde theologie, die wel uitging van een voorzienige goddelijke leiding.
Het deisme is ook beinvloed door de newtoniaanse fysica en de levensbeschouwelijke conclusies die daaraan werden verbonden. In het voetspoor van Voltaire's Element de la Philosopie de Newton (1738) werd de door Newton ontdekte regelmaat gebruikt als legitimatie van een afstandelijk godsbeeld. De planeten beschreven hun baan ook zonder ingrijpen van het Opperwezen.
juist of onjuist?
De Engelse deisten (itt de franse) richtte zich liever naar een door de Stoa beinvloede theologie, die wel uitging van een voorzienige goddelijke leiding.
juist of onjuist?
Wat is nog een ander kenmerk van het deïsme?
Hoe konden mensen - volgens het deïsme - weer terugkeren tot de religieuze natuurtoestand?
- Het gezonde verstand
- Reiniging van het het openbaringsgetuigenis van de Bijbel, Koran of Veda door nuchtere toepassing van historische, natuurwetenschappelijke en zedelijke kritiek
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden
