Bevolking, economie en sociale verhoudingen - Landbouw - Agrarische expansie
32 belangrijke vragen over Bevolking, economie en sociale verhoudingen - Landbouw - Agrarische expansie
Op welke manier ontstond een Gutsherrschaft?
Wat wordt bedoeld met Bauernlegen en Guttherrschaft?
Hoe verliep de agrarische expansie in Europa
In Centraal- en Oost-Europa door bevolkingscrises in ME gronden verlaten.
In het oosten van Dld werden 'Wüstungen' in gebruik genomen door kapitaalkrachtige landeigenaren (=Bauerlegen). Kleine boeren verdreven Grote bedrijven.
Meer naar het oosten, in Polen, Centraal- en Oost-Europa werden de boeren economisch en juridisch gebonden aan de grond. 'Gutsherrschaft': grote landgoederen met boeren die door verplichte arbeid en verplichte leveringen de status van lijfeigenen kregen.
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Na 1500 was er meer vraag naar agrarische producten. Hiervoor werden verlaten grond (Wüstungen) weer in gebruik genomen door kapitaalkrachtige landeigenaren. Hoe ging dit in Oost Europa in zijn werk, wat waren de verschillen.
Verder naar het Oosten, delen van Polen, Centraal en Oost Europa, was de bevolkingsdichtheid lager. Daardoor werd voorkomen dat de arbeidskrachten zouden vertrekken, ze werden juridisch en economisch aan de grond verbonden.
Hierdoor ontstond het Gutsherrschaft.
Na 1500 werden nieuwe agrarische gronden in gebruik genomen. Hoe heetten deze in de diverse landen?
- Centraal- en Oost-Europa Wüstungen. Vooral in Oosten van Duitsland zag je Bauernlegen.
- Verder Oostelijk werden arbeidskrachten juridisch en economisch aan het land gebonden: Gutsherrschaft. Arbeiders werden lijfeigenen.
- In Engeland enclosures. Kleine boeren werden verdreven door grote landeigenaren. Boeren gebruikten eigen en gemeenschappelijk land. Aantal nam toe in 16e en 18e eeuw.
Welke vormen van agrarische expansie vonden plaats na 1500 in Europa?
Gutsherrschaft
Enclosures
Inpoldering / drainage moerassen
Irrigatie droge perselen
In de 17e eeuw verminderde de agrarische expansie
In Europa werden na 1500 onder invloed van de toenemende vraag naar agrarische producten gronde opnieuw in gebruik genomen
- In Centraal en Oost-Europa waren dit tijdens de bevolkingscrisis verlaten gronden (Wustungen)
In west en zuid Europa nieuw land door inpoldering, drainage en irrigatie
Juist of onjuist?
Wat wordt bedoeld met Bauernlegen, Guttherrschaft, Enclosures?
In Oostelijke delen van Duitsland: kleine boeren verdreven: Bauernlegen.
Verder naar het oosten (Polen, Centraal- en Oost Europa): arbeidskrachten juridisch en economisch aan grond binden: Gutherrschaft: grote landgoederen met lijfeigenen. Tweede feodaliteit
In Engeland vergelijkbaar fenomeen: Enclosures: gemeenschappelijke gronden opgedeeld in particuliere omheinde landerijen, gebruikt voor commerciële akkerbouw/veehouderij. Kleine boeren verdreven.
Op welke manier ontstonden enclosures?
Wat waren de oorzaken van de dalende graanprijzen na 1620?
- Aanbod van graan was toegenomen
- Nieuwe voedingsmiddelen werden geïntroduceerd die met het graan concurreerden (maïsteelt, rijstteelt, boekweitteelt)
- Effect van de aardappel - in de 18e eeuw.
Wat is de Gutsherrschaft (polen, Centraal en Oost-Europa)?
met arbeidsdiensten en verplichte leveringen - ten bate van de grondeigenaren producerend - de status van lijfeigenen verkregen. Boeren werden juridisch en economisch gebonden
Op welke wijze werd in 16e eeuw (1500-1600) 'nieuw' land in gebruik genomen en welke gevolgen had die voor de productie
Vanwege de kapitaalsintensieve werkzaamheden betekende dit dat deze gebieden alleen commerciële producten konden verbouwen.
In Nederland door verpachting met productie van vlas en hennep.
In Middellandse zee gebied door grootschaligheid door productie van graan, katoen, suikerriet, olijf- en wijngaarden.
Het kostte veel geld nieuw land te creëren. Hoe werden de gebieden rendabel en wat werd waar verbouwd?
In het Middellandse Zeegebied productie van graan, katoen, suikerriet olijf- en wijngaarden.
In periode 1650-1700 werd de verbouw van commerciële agrarische producten ook gestimuleerd door?
Wat was ook nog een methode om nieuw land in gebruik te nemen in bv Nederland?
Er werden voor de markt bestemde producten geteeld. In NL bv Vlas en Hennep, in het middelandszee gebied katoen, olijven.
Waarom hadden de enclosures in Engeland een positief effect op de agrarische productie?
- nieuwe gewassen
- teeltechnieken (b.v.b. betere bemesting)
Vertel over de verminderde agrarische expansie in de 17e eeuw (1600-1700)?
- Geen uitbreidingen meer buiten de verstedelijkte gebieden in de Nederlanden en Engeland
- bodemerosie door ontbossing b.v. Sicilië
- Centraal- en Oost-Europa weer verlaten dorpen; de 'Gutsherrschaft' zette zich door!
- In West-Rusland trek naar zuid en oost; ontvluchten lijfeigenschap.
- In West-Europa trekarbeid (tot in de 19e eeuw)
De economische problemen in de 17e eeuw werden veroorzaakt door de dalende graanprijzen na 1620. Door welke oorzaken nog meer?
- 30-jarige oorlog 1618- 1648: Bohemen (nu: Tsjechië) , Westfalen en Bourgondië.
- Zweeds-Poolse oorlog 1655- 1660 voornamelijk in noorden en midden va Polen
- na 1650: slagveld van de Habsburgse en Turkse legers in Centraal-Europa en Balkan.
In de zeventiende eeuw ontstonden er economische problemen, door de dalende graanprijzen.Er was ook een factor wat zorgde voor een vertraagde bevolkingsgroei. wat was dat?
Oorlogen waren een niet te negeren negatieve factor.
De dertigjarige oorlog (1618-1648)
De Zweeds-Poolse oorlog.(1655-1660)
Wat voor ontwikkeling van de graanprijzen was er na 1620 en waardoor werd dit veroorzaakt?
Bovendien werden er in de zeventiende eeuw nieuwe voedingsmiddelen geintroduceerd die met het graan concurreerden.
Wat veroorzaakte de economische problemen in de zeventiende eeuw?
Dertigjarige oorlog, Zweeds-Poolse oorlog (1655-1660) en Habsburgers - Turken in Centraal Europa en N-Balkan.
Om deze kapitaalintensieve werkzaamheden rendabel te maken moesten er voor de markt bestemde producten verbouwd worden.
Hoe uitte zich dat in:
1. De Nederlanden?
2. Het Middellandse Zeegebied?
2. Productie van graan, katoen, suikerriet en olijf- en wijngaarden.
De dalende graanprijzen in de 17e eeuw werden niet alleen veroorzaakt door afnemende bevolkingsgroei. Welke oorzaak was er nog meer?
- het aanbod van graan was toegenomen
- concurrerende producten werden geïntroduceerd (denk aan de vraag welke producten werden sinds wanneer verbouwd?)
Welke producten zorgde voor een dalende graanprijs na 1620?
concurrerende voedingsmiddelen van graan waren:
Mais(Portugal, Spanje en Italië.
rijst (Italië)
boekweit (Nederland Duitsland)
In de 18e eeuw de aardappel was een nog grotere concurrent.
Hoe ontwikkelde de landbouw zich in het ancien regime?
17e eeuw (dertigjarige oorlog) expansie liep terug. Aanbod van graan liep terug en er kwam concurrentie van mams, rijst en boekweit.
18e eeuw het herstelde, maar kwam er vanaf 1710 concurrentie van de aardappel.
Waar waren de dalende graanprijzen na 1620 nog meer door veroorzaakt (buiten de vraag naar minder voedsel)?
Nieuwe voedingsmiddelen: maïs in Spanje, Portugal, Italië. Rijst in Italië, boekweit in Duitsland en Nederlanden.
In de 17e eeuw verminderde de agrarische expansie in de meeste delen van Europa, hoe uitte dat zich in:
1. Sicilië
2. Centraal- en Oost-Europa
3. Rusland
4. West-Europa
2. Hernieuwd verlaten van dorpen, Gutsherrschaft duurt voort
3. Trek naar zuidelijke en oostelijke gebieden om door de ontginning van nieuwe gronden lijfeigenschap te ontvluchten
4. Overtollige arbeidskrachten trekken in het hooi- en oogstseizoen naar de kust (waar een arbeidstekort was) om te werken. Deze trekarbeid duurt voort tot in de 19e eeuw
Wat had een groot effect op de graanprijzen in de 18e eeuw in de dichtbevolkte noordwestelijke zones?
In Oost-Europa vond deze verandering pas 50-100 jaar later plaats.
Wat zijn de oorzaken van de dalende graanprijzen na 1620?
- Toename aanbod graan
- Concurrentie nieuwe voedingsmiddelen (mais, rijst, boekweit)
- introductie aardappel in 1700
Welke drie oorlogen veroorzaakten de bevolkingsafname in de 17e eeuw?
1. De Dertigjarige oorlog 1618-1648 (Bohemen, Westfalen en Boergondië)
2. Zweeds-Poolse oorlog 1655-1660 (voornamelijk in Polen)
3. Grote Turkse oorlog 1683-1700 (in Centraal-Europa en de noordelijke Balkan)
De graanprijs daalde in de 17e eeuw niet alleen door verminderde vraag, het aanbod was toegenomen. Ook werden er nieuwe voedingsmiddelen geïntroduceerd die gingen concurreren met graan. Welke drie voedingsmiddelen waren dit?
2. Rijst (Italië)
3. Boekweit (Duitsland en de Nederlanden)
Welk voedingsmiddel kwam daar in de 18e eeuw bij?
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden