Dienst en wederdienst - Inleiding

13 belangrijke vragen over Dienst en wederdienst - Inleiding

Noem voorbeelden van belangen voor een netwerk van clienten.

Politiek, Financieel en soms militaire steun

Waarom waren mensen in vroegmodern Europa afhankelijk van mensen met meer macht?

Wie iets wilde bereiken had daarvoor de hulp nodig van mensen met meer macht, geld of invloed dan hijzelf; anders gezegd, hij had behoefte aan 'patronage'.

Volgens centrale opvattingen was tussen 1400 en 1800 de staatsmacht gecentraliseerd, het bestuur geprofessionaliseerd, de politieke macht van aristocraten uitgehold en overgenomen door bureaucratieën. Rationalisatie, professionalisering en bureaucratisering verhielden zich slecht met het idee dat patronageverhoudingen in de 18e eeuw nog belangrijk waren.
juist of onjuist?

juist
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Was patronage in de 18e eeuw helemaal verdwenen?

Nee, er is juist aangetoond dat het nog steeds  bestond:
Max Weber: het informele had plaatsgemaakt voor formele patronage
Lewis Namier: briefwisseling tussen Rolt en Chippenham toont aan dat er nog steeds patronage bestond in 1760
Mousnier: toonde aan dat patronageverhoudingen (fidelite) juist verticaal banden had en zo de franse 16e en 17e eeuw bijeenhield.

Vanaf wanneer hadden veel belangrijke denkers het ancien regime bij uitstek gezien als een periode waarin de staatsmacht was gecentraliseerd en was overgenomen door bureaucratieen die primair in het belang van de vorst handelden?

Vroege negentiende eeuw

Door rationalisatie, professionalisering en bureaucartisering is de informele macht vervangen door formele macht.
juist of onjuist?

onjuist. In de 18e eeuw bleken patronageverhoudingen nog steeds belangrijk.

Waarom nam de conservatieve historicus Roland Mousnier het op tegen marxistische collega's?

Die meenden dat de politieke onrust in het Frankrijk van de zestiende en zeventiende eeuw moest worden gezien als een vorm van `klassenstrijd' waarin de bourgeoisie de `feodale' adel had trachten te vernietigen.

Hoe kwam het dat historici voor Lewis Namier het bestaan van patronageverhoudingen niet hadden opgemerkt?

Het type bronnen dat zij bestudeerden.
Instutionele bronnen. Instelling lijkt een autonome dynamiek te hebben waarin persoonlijke verhoudingen er niet zoveel toe doen.

Roland Mousnier, Franse historicus,  betoogde rond 1940, dat er van klassenstrijd in het vroegmoderne Frankrijk geen sprake was. Ipv horizontale banden tussen leden van dezelfde klasse waren het in het ancien regime nog verticale banden tussen hoger- en lagergeplaatste die de samenleving bijeenhielden.
juist of onjuist?

juist

Wat is volgens Mousnier fidelite?

Verticale banden, tussen hoger- en lagergeplaatsten die de Franse samenleving bijeenhielden, die `patronageverhoudingen' worden genoemd.

Volgens Mousnier was de hoge oude adel via fidelite verbonden met de nieuwere ambtsadel  en de bourgeoisie en speelde een belangrijke rol in lokale machtsnetwerken.
juist of onjuist?

juist

De reden waarom historici het bestaan van patronagenetwerken pas laat opmerkten had te maken met het bestudeerde bronnenmateriaal. Aandacht was gericht op persoonlijke correspondentie en niet op institutionele bronnen.
juist of onjuist?

onjuist. Aandacht was juist gericht op institutionele bronnen en niet op persoonlijke correspondentie en hoe de verschillende correspondenten verbonden waren.

In de jaren 1970-1980 werd het onderzoek naar patronage ook buiten Frankrijk opgepakt, met kennis van antropologen. Deze lieten zien hoe machtsverhoudingen zich kunnen manifesteren in verschijnselen als het uitwisselen van giften, gastvrijheid, symbolen en rituelen en concepten als eer en reputatie.
Juist of onjuist?

juist

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo