Kerk en religie in het confessionele tijdperk - De dialectiek van het confessionele tijdperk - De dialectiek van het verbond met de staat

18 belangrijke vragen over Kerk en religie in het confessionele tijdperk - De dialectiek van het confessionele tijdperk - De dialectiek van het verbond met de staat

Wat is de Convocation in Frankrijk?

Representatieve vergadering van alle geestelijken in de kerk.

Wat is een constant gegeven in de ontwikkeling van de confessies door de eeuwen heen?

De toename van de macht van de overheden op de kerken.

1. Wat was een constant gegeven tijdens de vroegmoderne tijd?


Toename van de macht van de overheden over de kerken.
voorbeelden p 394

Binnen de traditionele kerken: RK en Anglicaanse
---> overheden profiteren van de steun van hervormingsgezinde groepen binnen de kerken zelf, die inzien dat alleen de overheid sterk genoeg is om de noodzakelijke verbeteringen door te voeren
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Waar leidde de macht van de katholieke mogendheden over de pauselijke stoel toe?

Opheffing van de jezuietenorde in 1773 door paus Clemens XIV.

Waar is de meest effectieve reactie op de absolutistische overheidspolitiek in kerkelijke zaken te vinden?

Bij groepen die stilzwijgend alle hoop op een positieve overheidspolitiek opgaven en religieuze vormen wisten te ontwikkelen die voor hun succes onafhankelijk waren van overheidsingrijpen.

Wat veroorzaakte het Jansenisme?

Een kerkscheuring in de Nederlanden en bijna ook in Frankrijk. Dit duurde 150 jaar.

Er waren een aantal effectieve reacties bij op de toenemende macht over de kerken door de overheid. Noem voorbeelden van religieuze vormen die onafhankelijk waren van overheidsingrijpen.

- Jansenisme in Frankrijk, zie volgende vraag.
- Puriteinen in Engeland: zij werden na herstel van de Engelse kroon erkende religieuze minderheden, die buitend de staatskerk stonden.
- Dissenters - nazaten van de puriteinen, zij opereerderen in een door kerk en staat niet bereikt gebied,
- Luthers Piëtisme in Duitsland, begonnen met de Pia desideria (1685) van Spener: superieur zwijgen over iedere mogelijke rol van de overheid, pleitte voor aaneensluiting ware vromen in kleine groepjes die elkaar bemoedigden.

3. Verzet in de Anglicaanse kerk: puriteinen

Zie aantekeningen en boek p. 396

Wat gebeurde er met de kerk in Engeland tijdens de Commonwealth?

De calvinisten ontmantelden de anglicaanse kerk, er heerste daarna absolute godsdienstvrijheid.  Nadat de monarchie weer herteld was werden de calvinisten geaccepteerd.

Op welke manier verzette het Jansenisme zich tegen de overheid in Frankrijk?

Door zich te onttrekken aan het publieke leven, was dit een krachtige impliciete oppositie tegen de Franse kroon.

Zij hadden de volgende visie: sinds zondeval geen rechtvaardiging meer op aarde. Wetten staten zijn nuttig maar niet rechtvaardig: uitoefening van geweld. Ook koningschap is niet goddelijk en berust niet op recht. Christenen moeten afzien van publiek handelen, beperken tot strikte persoonlijke moraal en gehoorzaamheid aardse machten, zonder deze te respecteren.

Jansenisten deden beroep op persoonlijke geweten van het publiek. Hierdoor een beweging die in de 18e eeuw grote groepen Fransen van de kerkelijke en staatkundige orde vervreemdde en hun loyaliteit ondergroef.

Wat behelste de krachtige impliciete oppositie van de jansenisten tegen de Franse kroon?

Zij verdedigden zich tegen de talrijke pogingen hen te bestrijden door te trachten de publieke opinie te mobiliseren en een beroep te doen op het persoonlijke geweten van dat publiek.

Bij welke groepering in Frankrijk was verzet tegen de religieuze politiek van de overheid te vinden?

De latere fasen van het Jansenisme.

Waaruit bestonden de door methodisten en evangelische dissenters opgebouwde bewegingen?

Kleine groepen die elkaars geestelijke en morele staat toetsen en verbeteren, waarbij enorme zendingsdrang tentoon werd gespreid.

Wat was een onderdeel van de absolutistische politiek van koning Karel I?

Het versterken van de hierarchische en autoritaire aspecten van de Engelse staatskerk.

Het zeventiende- en achttiende-eeuwse protestantisme kende een aantal stromingen die bijzondere waarde hechtten aan de vroomheid van het individu. Sommige daarvan scheidden zich af, andere bleven binnen de moederkerk.
Geef van beide categorieën een voorbeeld.

Nadere Reformatie (niet separatistisch),
piëtisme (niet separatistische en separatistische varianten), puriteinen (separatistisch).

Welke beweging ontstond in de 18e eeuw die was opgebouwd rond methodisten en evangelische dissenters?

Een beweging van bekeerde individuen., die zich in kleine groepjes aaneensloten om elkaars geestelijke en morele staat te toetsen en verbeteren. Enorme morele zendingsdrang. Hielden zich op afstand van politiek, probeerden kerk niet te verbeteren..

Wat bleek het eerste effectieve antwoord op de absolutistische godsdienstpolitiek van Duitse overheden?

Het Lutherse piëtisme - Pia desideria (1685) Philipp Jacob Spener

Wat stelde het hervormingsgeschrift Pia desideria (1685) van Philipp Jacob Spener?

Regeneratie (herstel) van kerk is alleen mogelijk door aaneensluiten ware vromen in kleine groepen die elkaar bemoedigen. Persoonlijke beleving is belangrijker dan de leer. (zorgde voor verbitterde strijd orthodoxie en piëtisme)

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo