Dienst en wederdienst - Patronage en staatsvorming
28 belangrijke vragen over Dienst en wederdienst - Patronage en staatsvorming
Wat vormde rond 1500 nog de hoeksteen van de politieke organisatie?
Verstrengeling van particuliere en openbare belangen
Tegenwoordig wordt gedacht dat informele machtsrelaties een sleutelrol speelden in het staatsvormingsproces. De staat werd sterker omdat die erin slaagde de controle over patronage naar zich toe te trekken, deels door de opbouw van een bureaucratie waarin patroon-clientrelaties een belangrijke rol speelden, deels door er, via patronage, voor te zorgen dat de elites een belang hielden bij versterkt vorstelijk gezag.
Juist of onjuist?
Patronage en staatsvorming voor 1500.
- Staatsfinancien en privé-uitgaven van de vorst waren gelijk.
- Functioneren van de staat was afhankelijk van de persoonlijkheid van de vorst (vrouw of minderjarig maakte de positie zwak)
- In theorie kon de vorst alleen in oorlogstijd een beroep doen op militaire diensten van de edelen. Verder betaalde hij alles zelf.
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Voor mijn 1e tentamen haalde ik een 6. Toen ben ik gaan zoeken naar manieren om beter te leren en ben ik Study Smart tegen gekomen. Sindsdien heb ik een 9,0 - 8,0 - 7,6 - 8,0 - 8,0 gehaald. Ik raad het echt íédereen aan die het maar horen wil. Ik ben er zo blij mee!!
Met mijn oude methode was ik geslaagd voor maar 3 van de 8 vakken. Sinds ik mijn aantekeningen digitaal maak in study smart, ben ik voor alle vakken de éérste keer geslaagd. StudySmart neemt voor mij de stress van slagen of niet slagen weg.
Door StudySmart gaat het op zo veel vlakken beter met mij. Eerst had ik continu studiestress en ik had nergens tijd voor. Nu voel ik mij rustig en zelfverzekerd (door gebruik van het programma). Eerst haalde ik meestal een 7, nu vaak een 8 of zelfs een 9.
Hey Chris, ik wil je echt hartelijk danken voor het ontwikkelen van het platform. Ik haalde hiervoor altijd rond de 6/10 voor m'n tentamens, nu een 8,6, een 7,9 en een 7,6!!
Sinds ik Study Smart gebruik, is mijn gemiddelde 1 punt gestegen. Ik heb zelfs een statistisch vak met een 10/10 afgerond terwijl ik slecht ben in statistiek. Nu volg ik extra vakken omdat vorig jaar zo goed ging door Study Smart. Veel dank!
Sinds ik ben gaan leren met StudySmart ben ik geslaagd voor al mijn examens!!! Geen herexamens!! Eerst was ik al blij met een voldoende en nu haal ik alleen maar goede cijfers. Veel dank!
Ik heb alle vakken die ik met Study Smart heb geleerd gehaald. Met rechten ben ik van een 5 naar een 8 gegaan! Ik weet nu zeker dat ik al mijn vakken gewoon ga halen.
Ik dacht altijd dat ik goed studeerde. Mijn cijfers waren ook prima. Ik had mij nooit kunnen voorstellen dat ik zo veel beter en sneller zou studeren door het toepassen van deze vaardigheden.
Ik voel mij voor het eerst 100% zeker over de manier waarop ik leer. Ik heb nu het complete overzicht en de structuur die ik nodig had
Door Study Smart kreeg ik weer plezier in het studeren en haalde ik direct betere cijfers. Alles ging ineens beter. Ik raad Study Smart enorm aan aan scholieren en studenten.
Met dit plaform kan ik super snel en gestructueerd studeren. Ik ben nooit meer de weg kwijt in de stof of in mijn aantekeningen en maak veel sneller goede samenvattingen.
Eerst waren mijn aantekeningen een zooitje. Nu gebruik ik Study Smart en studeer ik super gestructureerd. Het helpt mij om tijd te besparen waardoor ik ook andere dingen kan doen die ik belangrijk vind.
Leerlingen die met het systeem hebben gewerkt hebben gewoon een beter resultaat behaald. Het systeem past alle leertrucjes zo toe, dat zowel de kinderen die goed scoren, maar ook zij die minder scoren, aan hun trekken komen.
Hey Chris, ik wil je enorm bedanken. Het vak waar ik vorig jaar nog net een 5,5 voor haalde, heb ik nu voor ditzelfde vak maar liefst een 9,7 gehaald! Mede dankzij jouw methode! Heel erg bedankt!
Het grootste effect is dat mijn kind veel enthousiaster is over school! Elke ouder wilt graag dat zijn kind het goed doet op school, en Study Smart draagt daar aan bij.
Dankzij StudySmart heb ik vorig jaar al mn examens gehaald en ook veel betere punten gehaald. Maar bovenal heb ik nu gewoon een heel goede studiemethode onder de knie, waarmee ik zeker weet dat ik de rest van mijn studie gewoon ga halen.
Waaruit bleek dat persoon en functie van de vorst samenvielen?
Er werd geen onderscheid gemaakt tussen de staatsfinancien en de persoonlijke uitgaven van de koning en zijn familie.
Particuliere en openbare belangen waren rond 1500 verstrengeld. De macht van vorsten was persoonsgebonden en kwam van God. De vorst belichaamde het algemeen belang.
Juist of onjuist?
Patronage en staatsvorming in de 16e en 17e eeuw.
- Vorsten reizen veel om alle gebieden te bezoeken.
- Deelgebieden werden bestuurd door regenten en gouverneurs uit eigen geleding.
Wat maakte de noodzaak om veel van de koninklijke macht te delegeren aan gouverneurs en regenten?
De grote afstanden binnen de rijken.
Wat werd ook ingewikkelder naarmate de militaire, juridische en fiscale organisatie van de staat complexer werd?
Rond 1500 waren vorsten nog sterk afhankelijk van medewerking van machtige onderdanen voor financien (vorstelijk gezag moest zichzelf bedruipen) en militaire inzet. Bovendien waren grote delen van de koninkrijken onder controle van edellieden.
juist of onjuist?
Waarom ambieerden de vorsten een verbreding van hun gezagsbasis?
2. er was meer behoefte aan rechtspraak
3. fiscaal gezien was er meer werk te doen.
Wat is de betekenis van gouverneur?
Ze behoorden vrijwel altijd tot de koninklijke familie of tot de hoge adel en konden door de vorst worden benoemd en ontslagen.
Waarom gebruikten de vorsten patronage om deze verbreding te bewerkstelligen?
De belangrijkste europese koningen creeerden in de loop van de 16e en 17e eeuw een geweldsmonopolie. Maar door de grote afstanden binnen rijken was het noodzakelijk macht te delegeren aan gouverneurs en regenten.
juist of onjuist?
Hoe ontbrandde de strijd om patronage in de Nederlanden?
Lokale machthebbers als Willem van Oranje en de graaf van Egmont enerzijds en kardinaal Granvelle anderzijds.
Waaruit blijkt dat de uitoefening van macht verbonden bleef met adellijke status?
Gouverneurs en regenten waren door de vorst benoemd en konden in principe worden ontslagen. toch waren zij meestal zeer autonoom en gingen posten over van vader op zoon. Ze hadden een machtsbasis in het gebied dat ze bestuurden.
Juist of onjuist?
Er ontstonden twee adelstanden, welke?
2. noblesse de robe; ambtsadel (hieronder viel ook de noblesse de cloche, de hoge ambtsfuncties.
Als vorsten gouverneurs en regenten benoemden in een gebied waar deze geen machtsbasis hadden, waren die sterk afhankelijk van de lokale elites. De binding werd versterkt door patronage
Juist of onjuist
Waarom en wanneer begon de vorst meer behoefte te hebben aan een eigen leger?
Lang werd gedacht dat de toenemende bureaucratisering primair bedoeld was om de macht van de adel in de regio's te breken. Tegenwoordig wordt ook gedacht dat vorsten en adel elkaar nodig hadden
juist of onjuist?
Vorsten legden al hun patronage neer bij de hoge adel, voor verdere verdeling onder hun cliënten.
juist of onjuist?
Er waren verschillende redenen om het aantal ambtenaren uit te breiden:
- militaire revolutie waardoor de omvang van de legers toenam;
- meer handelsactiviteit, meer juridische beslechting van conflicten
- intensievere belastingnheffing
Hierdoor werd ook het beheer van het ambtenarenapparaat ingewikkelder.
juist of onjuist?
Patronage was in sommige opzichten een inefficiente manier om een ambtenarenapparaat in te richten, maar had als voordeel dat het redelijk goedkoop was en het speelde in op de bestaande lokale machtsverhoudingen. De vorst delegeerde een deel van zijn macht aan de adel, die zijn belangen op lokaal niveau vertegenwoordigden en als makelaars de koninklijke macht verdeelden.
juist of onjuist?
De vroege bureaucratieën kregen geleidelijk het karakter van een tweede adelstand. Naast de oude noblesse d'epee (zwaardadel) ontstond een noblesse de robe (ambtsadel).
juist of onjuist?
De meeste patronage werd door de vorst rechtstreeks vergeven. De rest door makelaars.
juist of onjuist?
Het uitgangspunt bij het verdelen van patronage was dat de hele elite in principe van de koninklijke patronage moest kunnen profiteren.
juist of onjuist?
Patronage speelde ook een belangrijke rol bij het organiseren van militaire compagnieën en rekruteren van soldaten door de adel. de rol van patronage nam echter geleidelijk af omdat er meer gebruik gemaakt werd van huurlegers. Edellieden werden afhankelijker van de koning en hadden geen eigen militaire macht meer.
juist of onjuist?
Het heffen van belasting was in de 16e eeuw geen vanzelfsprekend recht. Cliënten in de standenvergaderingen en stedelijke bestuursorganen werden bij de onderhandelingen ingeschakeld.
Daarnaast leenden de meeste vorsten regelmatig grote sommen geld van hun cliënten, die daarvoor passend beloond moesten worden.
juist of onjuist?
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden
