Startpagina / Samenvattingen / Veelvormige dynamiek : Europa in het ancien régime, 1450-1800 / revolutie-politiek-burgerij

De Engelse, Amerikaanse, Franse en Nederlandse revolutie in vergelijkend perspectief - De Franse Revolutie

44 belangrijke vragen over De Engelse, Amerikaanse, Franse en Nederlandse revolutie in vergelijkend perspectief - De Franse Revolutie

Wat werd in het Noorden de eerste fase van de patriottenstrijd?

De Vierde Engelse Oorlog (1780-1784).

Was de Opstand alleen om afstand te doen van de koning?

Het was ook een godsdienstoorlog.
Zuid katholicisme grote invloed contrareformatie. Noord calvinisme, gereformeerd.

Wanneer eindigde de Opstand en hoe ging het land verder?

Vrede van Münster (1648). De 17 gewesten werden gescheiden. Republiek der 7 verenigde Nederlanden en het Zuiden bleef onder gezag van de Spaanse Habsburgers.
Bij vrede van Utrecht, 1713, na Spaanse successieoorlogen kwam het Zuiden bij Oostenrijk.

Waar ging het volgens Kossmann om bij de afzetting van Philips II?

Niet het moderne soevereiniteitsbegrip (Bodin) of volkssoevereiniteit. Het ging om behoud van rechten, vrijheden en privileges die nog uit de late middeleeuwen stamden en telkens opnieuw door vorsten zijn bezworen.

Hoe verging het de Zuidelijke Nederlanden in de laatste decennia van de 18e eeuw?

Opstand en revolutie.
Verzet tegen absolutistisch hervormingsbeleid Jozef II. Krachtige conservatieve vleugel onder leiding van Hendrik vd Noot --> naar oude toestand terug. Onder leiding van Vonck wilde men een democratische staat, oude historische vrijheden, Verlichting, staatskundige hervormingen, participatie volk. Verzet liep uit op Brabantse Omwenteling (1789). Confederale republiek.
1790: keizer Leopold II herstelde gezag kortstondig. Hervormingen teruggedraaid.
1792: Frankrijk verklaart oorlog aan Oostenrijk. België twee keer bezet.
1 oktober 1795: inlijving bij Frankrijk, ook bisdom Luik.

1. Waarom kan men de Opstand (1568-1648) geen revolutie noemen?

De Opstand was conservatief geschoeid:
men eiste het behoud van de afzonderlijke vrijheden, rechten en plichten uit de late Middeleeuwen.
Juist de vorst, Filips II, was een moderne vorst: en voor vernieuwing:

centralisering van staatsbestuur
uniformering van het recht
groeiende staatsbureaucratie

Daarnaast was de Opstand ook een godsdienststrijd:
zuiden:

katholicisme (grote invloed van de contra-reformatie)

noorden:

calvinisme
géén staatskerk
minderheden werden oogluikend toegestaan

De revolutie brak uit toen de vertegenwoordigers van de 3e stand zich uitriepen tot Nationale Vergadering, bijgevallen door het volk van Parijs dat de bastille bestormde.
juist of onjuist?

juist

2. Wat wordt er met de Vrede van Munster beklonken?

Noordelijke Nederlanden

scheiding van 17 Nederlandse gewesten wordt definitief
niet langer onder Habsburgs gezag

Zuidelijke Nederlanden

komen onder Habsburgs gezag: eerst Spanje, later Oostenrijk

Vervolg was de periode van de Terreur (1793-1794), de gematigde fase waarin de gegoede burgerij de lakens uitdeelde en ten slotte door de militaire dictatuur van Napoleon Bonaparte.
juist of onjuist?

juist

Wat gebeurde er bij de Vrede van Munster?

De onder de Habsburgers behorende 17 Nederlandse gewesten, werden definitief gescheiden.
De particularistische statenbond van de zeven soevereine gewesten, Gelderland, Holland, Zeeland, Utrecht, Friesland, Overijssel en Groningen gingen als onafhankelijk gemenebest verder.

3. Hoe vergaat het de Oostenrijkse Nederlanden?

Eind 18e eeuw:

hervormingsbeleid van keizer Jozef II roept verzet op
verzet liep uit op Brabantse Omwenteling, 1789
1790: uitroepen van Verenigde Staten van België
keizer Leopold II herstelt het gezag
hervormingen van Jozef II worden teruggedraaid
1795: door Frankrijk ingelijfd

De Franse revolutie kan of gezien worden als een samenhangend geheel met vier verschillende fasen of als meerdere revoluties na of naast elkaar.
Juist of onjuist?

juist

Wat gebeurde er met de Zuidelijke Nederlanden?

De Zuidelijke Nederlanden bleven onder het gezag van De Spaanse Habsburgers.
In1713 bij de Vrede van Utrecht gingen deze over in Oostenrijkse handen.

De notabelen, de burgerij en het volk van Parijs en de boeren hebben ieder hun eigen doelen nagestreefd in de revolutie, desondanks was er een gezamenlijk doel.
juist of onjuist?

onjuist, De doelen gingen soms lijnrecht tegen elkaar in. In deze zienswijze is er geen spraak van een samenhangende revolutie, maar van meerdere revoluties en contrarevoluties.

Wat was de opstand nog meer geweest buiten een strijd tegen de Spanjaarden?

Het was ook een godsdienst strijd.In het zuiden was men katholiek, de invloed van de contrareformatie was er groot. In het Noorden was het calvinisme (gereformeerde kerk) groot. Het was de publieke kerk, maar niet de staatskerk. de katholieke minderheid(30-40%) werd er getolereerd. evenals, lutheranen, doopsgezinden en het Jodendom.

Adel en bourgeoisie bleken in economisch opzicht veel met elkaar gemeen te hebben, beiden hadden hoge belastingen te verduren, alleen de handelssteden profiteerden van uitzonderingsprivileges en rijke burgers werden makkelijk in de adelstand opgenomen. Adel en burgerij vormden een hecht front aan de vooravond van de revolutie.
juist of onjuist?

onjuist. Adel en burgerij vormden geen hecht front, omdat bij de bijeenkomst van de Staten-Generaal in 1788 de formele regels van het ancien regime gevolgd werden, De burgerij werd ook nog eens politiek gefrustreerd.

Ook volgens Doyle moet de zienswijze van Lefebvre genuanceerd worden:
Het misbuik van privilege en adelstand was de vernietiging van een van laatste heilige aspecten van de adel in verval. Het gevolg was dat Frankrijk geregeerd werd door mannen met eigendom, niet door mannen van geboorte.
juist of onjuist?

juist

Volgens Ernest Labrousse viel de politiek crisis in een tijd van een ernstige economische crisis met hoge prijzen , dalende lonen en massale werkloosheid. De volksoproer werd veroorzaakt door ellende.
Aan deze crisis was echter een lange periode van welvaart voorafgegaan, het plotselinge contrast leidde tot de revolutie.
juist of onjuist?

juist.

In de Franse revolutie was in tegenstelling tot de Engelse revolutie geen sprake van een agrarische of demografische revolutie. In 1789 kwam alleen in politiek opzicht een eind aan het ancien regime, economische bleef dit tot circa 1840 bestaan.
juist of onjuist?

juist

Volgens Daniel Mornet bestaat er geen direct verband tussen de verlichte ideeen en de revolutie. De verklaring van de complottheorie gaat dus niet op. Wel speelde een kritische denkhouding tegenover alles was met de oude orde te maken had een rol.
juist of onjuist?

juist

Volgens Lefebvre was de Verlichting de ideologie van de bourgeoisue, het program van de groepering die de revolutie ha bewerkstelligd. Deze zienswijze klopt echter niet. In de vrijmetselarij waren zowel voor- en tegenstanders van de revolutie actief en evenveel aristocraten als burgers.
juist of onjuist?

juist

Het Contrat Social van Rousseau (1762) was bij de Franse revolutionairen van 1789 vrijwel onbekend.
juist of onjuist

juist

Een van de belangrijkste factoren van de Franse revolutie is het sterk veranderende ideologisch klimaat. Er was sprake van een nieuwe politiek cultuur, de subjectieve dimensie van het politieke systeem, de manier waarop tegen de politieke realiteit werd aangekeken en over ideeen als vrijheid, tolerantie, despotisme en democratie werd gesproken.
juist of onjuist?

juist

De veranderde politieke cultuur bleek uit de toename van publieke debatten via de pers (pamfletten, karikaturen, kranten) en mondeling (salons en clubs). Er werd openlijk gediscussieerd en zowel de burgerij als het gewone volk raakten vertrouwd met een nieuwe revolutionaire woordenschat.
juist of onjuist

onjuist. Er was wel een toename van publieke debatten, maar openlijk discussieren was verboden.

Ondanks de veranderende politiek cultuur bleef de koning nog buitenschot. Auteurs namen in 'libelles' vooral de decadente hogere geestelijkheid op de korrel.
juist of onjuist?

juist

Het clubwezen werd de kern van de revolutionaire organisatie. In alle lagen van de bevolking drong het breukbesef door. Via feesten van de revolutie werd dit in collectieve banen geleid.
juist of onjuist?

juist

Tussen de verschillende groepen in de Franse revolutie waren er grote belangen tegenstellingen, maar er waren ook belangenverstrengelingen tussen diverse groeperingen.
juist of onjuist?

juist

Het motief van de aristocraten voor de revolutie was dat zij met een nieuwe Fronde hun privileges veilig wilden stellen. De notabelen (edelen en burgers) hadden als gemeenschappelijk motief: een einde maken aan de financiele chaos en het consolideren van het eigendomsrecht.
juist of onjuist?

juist

Het motief van de burgerij (bourgeoisie des talents- leden van vrije, intellectuele beroepen) wilde juist de privileges van de adel en geestelijkheid afschaffen om die van haarzelf te beveiligen. Liberte was hun leus.
juist of onjuist?

juist

De Bourgeoisie werd onderscheiden in de bourgeoisie des talents (kooplieden en financiers) en bourgeoisie des affaires (vrije en intellectuele beroepen)
juist of onjuist?

onjuist. Bourgeoisie des affaires = kooplieden en financiers, bourgeoisie des talents = vrije, intellectuele beroepen.

Het initiatief van de Franse Revolutie lag bij de aristocraten, die dwongen in 1787 de koning de Staten-Generaal bijeen te roepen. In 1789 riep de Staten-Generaal op voorstel van abbe Sieyes zich uit tot Nationale Vergadering en beloofden ze Frankrijk een grondwet te geven.
juist of onjuist?

juist

In 1790 besloot de Constituante (nationale vergadering) tot instelling van een staatskerk: bisschoppen en pastoors werden voortaan democratisch gekozen.
juist of onjuist?

juist

De burgerij voerde haar debatten over democratie en haar begrenzingen in de Jakobijnenclub en later in de Club des Feuillants. In 1792 stuurde de burgerij aan op oorlog. de Feuillants (voorstanders constitutionele monarchie) omdat de positie van de koning erdoor versterkt zou worden, de Girondijnen (voorstanders van federalisme en decentralisatie) om gunstige handelsverdragen af te kunnen sluiten na de overwinning.
juist of onjuist

juist

10-8-1792 werd de koning afgezet en werd met algemeen kiesrecht een Conventie gekozen. 21-9-1792 werd de Franse repubiek (une et indivisible) uitgeroepen. De burgerij herkreeg haar invloed na de val van Robespierre (1758-1794)in 1794.
juist of onjuist?

juist

De invloed van het volk op de besluitvorming werd groter toen de club van de Cordeliers (Danton, 1759-1794, Marat, 1743-1793) de gewone man bij de politiek betrok. Ook de jakobijn robespierre hield voortaan rekening met de stemming op straat.
juist of onjuist?

juist

Toen de inflatie steeg en voedseltoevoer stagneerde richtten ambachtslieden en middenstanders sansculottenlegers op om het platteland tot leveranties te dwingen. Tijdens de Terreur werden de sansculotten het wapen waarmee Robespierre politieke tegenstanders kon uitschakelen.
juist of onjuist?

juist

Robespierre verloor zijn krediet bij het volk toen hij weigerde in te gaan op de eis om landhervorming en onteigening van bezit door te voeren.
juist of onjuist?

juist

In 1795 werd de Conspiration des Egaux olv Gracchus Babeuf verijdeld en verloor het volk van Parijs zijn greep op de revolutie.
juist of onjuist?

juist

In 1789 brak onder boeren paniek uit, de Grande Peur, de boeren verwoestten kastelen en abdijen, om de wanbetalers uit handen van de wrekende heren te houden. Grote delen van het platteland bleven gedurende de hele revolutieperiode in verzet tegen het nieuwe bewind.
juist of onjuist?

juist

Na 1789 hadden de jacqueries (boerenopstanden) een ideologische achtergrond, als onderdeel van de royalistische contrarevolutie olv de geestelijkheid die zich tegen de revolutionaire kerkhervorming verzette. tijdens de terreur keerden sommige delen van het platteland zich tegen de ontkersteningspolitiek en tegen de controlled economy van de jacobijnen.
juist of onjuist?

juist

Niet de boeren of het volk in de stad, maar de notabelen trokken profijt uit de revolutie. Zij waren in staat om de voormalige kerkelijke goederen, die in grote kavels te koop werden aangeboden te kopen. De kloof tussen rijk en arm werd in de revolutie alleen groter.
juist of onjuist?

juist

In 1792 voerde de conventie een revolutionaire kalender in die begon 1 dag na de afschaffing van het koningschap (22-9-1792 -> le premier jour de l'an 1). Een ingrijpende maatregel met economische en antiklerikaal effect, vanwege de afschaffing van zon- en feestdagen.
juist of onjuist?

juist

Volgens JM Roberts was de revolutie niet zo vernieuwend: Het waren voornamelijk mannen van de oude orde, net als de juristen voor wie ze werkten. Er moest eerst een generatie opgroeien voordat substantiele effecten in denken en gedrag merkbaar waren.
juist of onjuist?

juist

De Franse revolutie was wel revolutionair omdat zij niet de pretentie had om terug te willen keren naar een geidealiseerd en mythisch verleden. Nieuw had een betoverende klank en de term Ancien Regime, tijdens deze revolutie ontstaan, was geen compliment.
juist of onjuist?

juist

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Veelvormige dynamiek : Europa in het ancien régime, 1450-1800 | 9789058751577 | Willem Frijhoff

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan De Engelse, Amerikaanse, Franse en Nederlandse revolutie in vergelijkend perspectief - De Franse Revolutie

De Engelse, Amerikaanse, Franse en Nederlandse revolutie in vergelijkend perspectief - De Franse Revolutie

44 belangrijke vragen over De Engelse, Amerikaanse, Franse en Nederlandse revolutie in vergelijkend perspectief - De Franse Revolutie

Wat werd in het Noorden de eerste fase van de patriottenstrijd?

Was de Opstand alleen om afstand te doen van de koning?

Wanneer eindigde de Opstand en hoe ging het land verder?

Waar ging het volgens Kossmann om bij de afzetting van Philips II?

Hoe verging het de Zuidelijke Nederlanden in de laatste decennia van de 18e eeuw?

1. Waarom kan men de Opstand (1568-1648) geen revolutie noemen?

De revolutie brak uit toen de vertegenwoordigers van de 3e stand zich uitriepen tot Nationale Vergadering, bijgevallen door het volk van Parijs dat de bastille bestormde. juist of onjuist?

2. Wat wordt er met de Vrede van Munster beklonken?

Vervolg was de periode van de Terreur (1793-1794), de gematigde fase waarin de gegoede burgerij de lakens uitdeelde en ten slotte door de militaire dictatuur van Napoleon Bonaparte. juist of onjuist?

Wat gebeurde er bij de Vrede van Munster?

3. Hoe vergaat het de Oostenrijkse Nederlanden?

De Franse revolutie kan of gezien worden als een samenhangend geheel met vier verschillende fasen of als meerdere revoluties na of naast elkaar. Juist of onjuist?

Wat gebeurde er met de Zuidelijke Nederlanden?

De notabelen, de burgerij en het volk van Parijs en de boeren hebben ieder hun eigen doelen nagestreefd in de revolutie, desondanks was er een gezamenlijk doel. juist of onjuist?

Wat was de opstand nog meer geweest buiten een strijd tegen de Spanjaarden?

In de Franse revolutie was in tegenstelling tot de Engelse revolutie geen sprake van een agrarische of demografische revolutie. In 1789 kwam alleen in politiek opzicht een eind aan het ancien regime, economische bleef dit tot circa 1840 bestaan. juist of onjuist?

Volgens Daniel Mornet bestaat er geen direct verband tussen de verlichte ideeen en de revolutie. De verklaring van de complottheorie gaat dus niet op. Wel speelde een kritische denkhouding tegenover alles was met de oude orde te maken had een rol.juist of onjuist?

Het Contrat Social van Rousseau (1762) was bij de Franse revolutionairen van 1789 vrijwel onbekend. juist of onjuist

Ondanks de veranderende politiek cultuur bleef de koning nog buitenschot. Auteurs namen in 'libelles' vooral de decadente hogere geestelijkheid op de korrel. juist of onjuist?

Het clubwezen werd de kern van de revolutionaire organisatie. In alle lagen van de bevolking drong het breukbesef door. Via feesten van de revolutie werd dit in collectieve banen geleid. juist of onjuist?

Tussen de verschillende groepen in de Franse revolutie waren er grote belangen tegenstellingen, maar er waren ook belangenverstrengelingen tussen diverse groeperingen. juist of onjuist?

Het motief van de aristocraten voor de revolutie was dat zij met een nieuwe Fronde hun privileges veilig wilden stellen. De notabelen (edelen en burgers) hadden als gemeenschappelijk motief: een einde maken aan de financiele chaos en het consolideren van het eigendomsrecht. juist of onjuist?

Het motief van de burgerij (bourgeoisie des talents- leden van vrije, intellectuele beroepen) wilde juist de privileges van de adel en geestelijkheid afschaffen om die van haarzelf te beveiligen. Liberte was hun leus. juist of onjuist?

De Bourgeoisie werd onderscheiden in de bourgeoisie des talents (kooplieden en financiers) en bourgeoisie des affaires (vrije en intellectuele beroepen)juist of onjuist?

Het initiatief van de Franse Revolutie lag bij de aristocraten, die dwongen in 1787 de koning de Staten-Generaal bijeen te roepen. In 1789 riep de Staten-Generaal op voorstel van abbe Sieyes zich uit tot Nationale Vergadering en beloofden ze Frankrijk een grondwet te geven. juist of onjuist?

In 1790 besloot de Constituante (nationale vergadering) tot instelling van een staatskerk: bisschoppen en pastoors werden voortaan democratisch gekozen. juist of onjuist?

10-8-1792 werd de koning afgezet en werd met algemeen kiesrecht een Conventie gekozen. 21-9-1792 werd de Franse repubiek (une et indivisible) uitgeroepen. De burgerij herkreeg haar invloed na de val van Robespierre (1758-1794)in 1794. juist of onjuist?

De invloed van het volk op de besluitvorming werd groter toen de club van de Cordeliers (Danton, 1759-1794, Marat, 1743-1793) de gewone man bij de politiek betrok. Ook de jakobijn robespierre hield voortaan rekening met de stemming op straat. juist of onjuist?

Toen de inflatie steeg en voedseltoevoer stagneerde richtten ambachtslieden en middenstanders sansculottenlegers op om het platteland tot leveranties te dwingen. Tijdens de Terreur werden de sansculotten het wapen waarmee Robespierre politieke tegenstanders kon uitschakelen. juist of onjuist?

Robespierre verloor zijn krediet bij het volk toen hij weigerde in te gaan op de eis om landhervorming en onteigening van bezit door te voeren. juist of onjuist?

In 1795 werd de Conspiration des Egaux olv Gracchus Babeuf verijdeld en verloor het volk van Parijs zijn greep op de revolutie.juist of onjuist?

In 1789 brak onder boeren paniek uit, de Grande Peur, de boeren verwoestten kastelen en abdijen, om de wanbetalers uit handen van de wrekende heren te houden. Grote delen van het platteland bleven gedurende de hele revolutieperiode in verzet tegen het nieuwe bewind. juist of onjuist?

Niet de boeren of het volk in de stad, maar de notabelen trokken profijt uit de revolutie. Zij waren in staat om de voormalige kerkelijke goederen, die in grote kavels te koop werden aangeboden te kopen. De kloof tussen rijk en arm werd in de revolutie alleen groter. juist of onjuist?

In 1792 voerde de conventie een revolutionaire kalender in die begon 1 dag na de afschaffing van het koningschap (22-9-1792 -> le premier jour de l'an 1). Een ingrijpende maatregel met economische en antiklerikaal effect, vanwege de afschaffing van zon- en feestdagen. juist of onjuist?

Volgens JM Roberts was de revolutie niet zo vernieuwend: Het waren voornamelijk mannen van de oude orde, net als de juristen voor wie ze werkten. Er moest eerst een generatie opgroeien voordat substantiele effecten in denken en gedrag merkbaar waren. juist of onjuist?

De Franse revolutie was wel revolutionair omdat zij niet de pretentie had om terug te willen keren naar een geidealiseerd en mythisch verleden. Nieuw had een betoverende klank en de term Ancien Regime, tijdens deze revolutie ontstaan, was geen compliment. juist of onjuist?

Onderwerpen die gerelateerd zijn aan De Engelse, Amerikaanse, Franse en Nederlandse revolutie in vergelijkend perspectief - De Franse Revolutie