De staat in opmars - Een Europese geschiedenis

21 belangrijke vragen over De staat in opmars - Een Europese geschiedenis

Wat is de verbindende factor in Europa's geschiedenis?

Het is een geschiedenis van verschil, van pluralisme, van een goot aantal staten die met elkaar verbonden zijn door onderlinge concurrentie.

Wat is bijzonder in mondiaal perspectief voor wat betreft het Europees staatsvormingsproces?

Het ontbreken van imperia of keizerrijken.
In andere werelddelen werden volgens socioloog Max Weber initiatieven in de kiem gesmoord door almachtige heersers.
Europese vorsten hadden belang bij innovatie en hervorming wanneer die hen meer geld opleverde. Dit wegens de onderlinge wedijver van de staten.

1. Waarom is het van belang geweest voor de Europese politiek tijdens het ancien régime dat er in Europa geen keizerrijken/imperia waren?


In andere werelddelen werden initiatieven tot hervormingen juist in de kiem gesmoord door almachtige heersers.

Vorsten in Europa hadden ivm de onderlinge wedijver juist belang bij innovatie en hervormingen wanneer die hen meer geld opleverden.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat was in Europa de uitzondering?

In Europa was het Habsburgse rijk de uitzondering.
Ten tijde de regering van KarelV (1515-1555) had het imperialistische dimensies.
Het werd ook wel het rijk waar de zon nooit onder ging genoemd.
Eigenlijk was het een zeer groot uitgevallen samengestelde staat. er was geen hoofdstad waaruit bestuurd werd. KarelV reisde het hele rijk rond waar hij vorstelijk gezag uitvoerde.
Zijn zoon en opvolger Filips II regeerde vanuit Madrid over het rijk dit was niet effectief.

2. Waarom is het Habsburgse Rijk, ondanks dat er een keizer aan het hoofd stond, geen imperium?


  • Het is in wezen een groot uitgevallen samengestelde staat.

  • Het heeft ten tijde van Karel V geen hoofdstad. Karel V is een rondreizend vorst, itt zijn zoon Filips II die vanuit Madrid bestuurt.

  • De keizertitel is niet erfelijk. De keizer wordt door 7 Duitse keurvorsten gekozen.


Bij zijn terugtreden verdeelt Karel V het rijk in:
  • Duits-Oostenrijkse delen: broer Ferdinand
  • Spanje, Italie en Nederlandse delen: zoon Filips II

Waaruit bestond het Habsburgse rijk (Karel V, 1515 - 1555)

- Oostenrijkse erflanden van de Habsburgers
- de Lage Landen
- Hertogdom Bourgondië
- Franche- Comté (deel Bourgondië)
- Lombardije
- Koninkrijk Napels
- Spanje met Amerikaanse en Aziatische koloniën 
- Aragon (Incl. Zuidelijk deel Italië: Sicilië, Napels en Sardinië)
- Castilië

Het Habsburgse rijk was een uitzondering in europa. Vanwege zijn omvang onder Karel V (1515 - 1555) (oostenrijkse erflanden, Lage Landen, Franche- Comte, Lombardije, Napels, Spanje en Amerikaanse en Aziatische kolonie) kon het een imperium genoemd worden.
juist of onjuist

juist, gelet op de uiterlijke kenmerken. Gelet op de interne kenmerken was het geen imperium, maar een groot uitgevallen samengestelde staat:
- Er was ten tijde van Karel V geen hoofdstad
- Karels Keizertitel was niet erfelijk

Onder wiens regering kreeg het Habsburgse rijk grote dimensies?

Karel V

Was het Habsburgse tijdens de regering van Karel V een imperium en waarom?

Het was geen imperium, al lijkt dat op het eerste gezicht wel zo, maar een groot uitgevallen samengestelde staat. Er was geen hoofdstad van waaruit het rijk bestuurd werd. Karel reisde rond langs de verschillende gebieden.
De keizerstitel van Karel was niet erfelijk, zeven Duitse keurvorsten kozen de opvolger.

3. Wat zijn de echte imperia in Europa?


Rusland en op de Balkan (Ottomaanse rijk)

Rusland = Moscovië
Enorm groot: 30 x Frankrijk.
Deze enorme grootte is van invloed op het staatvormingsproces: het regime bedient zich van een mengsel van willekeur en dwang.
Bijvoorbeeld de belastingheffing:
inwoners moeten cavalerist onderhouden: staatsslaven.

Waarom volgde Europa een ander ontwikkelingen traject dan de rest van de wereld?

1. De erfenis van de middeleeuwse erfenis van de feodale anarchie.
2. De ongelijke verdeling van economische hulpbronnen die regeerders tot hun beschikking hadden.
Daarnaast, de strijd tussen kerk en staat, de Reformatie (einde aan universeel gezag Paus), misschien de grote geografische verscheidenheid van het Europese vasteland. Maar deze factoren hebben vooral invloed omdat ze zich konden enten op de eerste twee hoofdoorzaken.

De modernisering van de staat was geen eenvormig proces, het bewoog zich langs verscheidene trajecten. Zo reproduceerde de veelvormigheid van Europa zich ook weer in de veelvormigheid van de Europese politiek.

Was de manier van regeren van Filips II effectief?

Nee, hij probeerde vanuit Madrid te regeren en ging nooit naar zijn gebieden. De manier van regeren van zijn vader was veel effectiever.

4. Wat valt er samenvattend te zeggen over de Europese geschiedenis?


De Europese geschiedenis is een geschiedenis van pluralisme.
Een groot aantal staten van beperkte omvang die met elkaar verbonden zijn door hun onderlinge concurrentie.

Waar bevonden de echte imperia zich?

Aan de grenzen ven Europa: Rusland en op de Balkan (Ottomaans rijk).

Het russische regime bediende zich willekeur en dwang bij bestuur, waaronder belastingheffing. Onder de pomest e moesten enkele tientallen huishoudens gezamenlijk een cavalerist onderhouden. Eerst werd de belasting door ambtenaren eind, later door de cavaleristen zelf.
Juist of onjuist?

Juist

6. Welke dynamiek gaat er schuil achter de Europese nieuwe politieke orde tijdens het ancien régime?

De veelvormigheid van Europa leidt tot een veelvormigheid van de Europese politiek.

Wat bespoedigde het staatsvormingsproces in West-Europa?

1.  Middeeuwse erfenis van feodale anarchie
2. Ongelijke verdeling van economisch hulpbronnen die regeerders tot hun beschikking hadden.

3. Strijd kerk en staat
4. Reformatie
Deze laatsten hadden zo'n grote invloed dankzij de eerste twee oorzaken)

Het Habsburgse rijk was een groot uitgevallen samengestelde staat omdat het geen hoofdstaat had (Karel V reisde langs alle gebieden waar hij het gezag uitoefende), de keizerstitel was niet erfelijk ( Duitse keurvorsten kozen opvolger) en er werd geen eenheid nagestreefd.
Juist of onjuist

Juist

Het was op basis van de feodale erfenis, en mbv de middelen die zij aantroffen in hun domeinen, dat de vorsten van de renaissance een nieuwe politieke orde begonnen te scheppen. Hun positie op het snijvlak van internationale en nationale machtsevenwichten dwong de de vorsten, maar stelde ze ook in staat, om het project moderne staat ten uitvoer te brengen. Er werden uiteenlopende oplossingen bedacht en het proces bewoog zich langs verscheidene trajecten.
Juist of onjuist?

Juist. de veelvormigheid van Europa is terug te zien in de veelvormigheid van de Europese politiek.

Karel V deelde zijn rijk in twee delen op bij zijn aftreden:
- De duits-oostenrijkse delen naar zoon Filips
- de spaanse, Italiaanse en Nederlandse gebieden naar broer Ferdinand.
Juist of onjuist?

onjuist. Filips kreeg Spanje, Italie en de Nederlanden. Fredinand de Duits-Oostenrijkse delen.

Rusland, of Moscovie, was een imperium aan de rand van Europa. In 1700, ten tijde van tsaar Peter de Grote was de oppervlakte 15,3 mij km2, 30 keer zo groot als Frankrijk.
Juist of onjuist?

juist

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo