De vrijheid, soevereiniteit en verzet - Calvinisten en verzet: de Franse monarchomachen
54 belangrijke vragen over De vrijheid, soevereiniteit en verzet - Calvinisten en verzet: de Franse monarchomachen
Wanneer bekeerde Calvijn zich tot het protestantisme?
1534
Calvijns belangrijkste werk was Institutio christianae religions (instuties der christelijke religie) eerste publicatie 1536 - nieuwe versie tot 1559.
Calvijn was geestelijk en moreel leider van Geneve van 1536-1564 -/- 1538-1541.
Juist of onjuist?
juist
Na de Bartholomeusnacht 1572 heerste er onder de Calvinisten/de Hugenoten de vraagt naar de legitimatie van het politiek verzet. Dit werd ook wel de leer van de 'monarchomachen' (strijders tegen de alleenheerschappij) genoemd. Welk werk van wie was de apotheose van het Franse denken over de legitimiteit van het politiek verzet?
Vindiciae contra tyrannos van Philippe du Plessis-Mornay 1549-1623
Vindiciae stoelde op twee verbonden
De monarchomachen waren in staat de ommezwaai van een zuiver religieuze verzetstheorie naar een politiek revolutietheorie te maken waaruit een moreel recht (en niet slechts een religieuze plicht) kon worden afgeleid om verzet te plegen tegen een vorst die faalde in zijn verplichting het welzijn van het volk via zijn publiek handelen te behartigen.
Vindiciae stoelde op twee verbonden
- convenant tussen God, koning en volk, opdat het volk Gods volk moge zijn
- relatie tussen vorst en volk, het volk maakt de koning en niet de koning het volk
De monarchomachen waren in staat de ommezwaai van een zuiver religieuze verzetstheorie naar een politiek revolutietheorie te maken waaruit een moreel recht (en niet slechts een religieuze plicht) kon worden afgeleid om verzet te plegen tegen een vorst die faalde in zijn verplichting het welzijn van het volk via zijn publiek handelen te behartigen.
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Paloma
Rechten 
Voor mijn 1e tentamen haalde ik een 6. Toen ben ik gaan zoeken naar manieren om beter te leren en ben ik Study Smart tegen gekomen. Sindsdien heb ik een 9,0 - 8,0 - 7,6 - 8,0 - 8,0 gehaald. Ik raad het echt íédereen aan die het maar horen wil. Ik ben er zo blij mee!!
Zeger
Handels- wetenschappen Met mijn oude methode was ik geslaagd voor maar 3 van de 8 vakken. Sinds ik mijn aantekeningen digitaal maak in study smart, ben ik voor alle vakken de éérste keer geslaagd. StudySmart neemt voor mij de stress van slagen of niet slagen weg.
Sara
Bestuurskunde Door StudySmart gaat het op zo veel vlakken beter met mij. Eerst had ik continu studiestress en ik had nergens tijd voor. Nu voel ik mij rustig en zelfverzekerd (door gebruik van het programma). Eerst haalde ik meestal een 7, nu vaak een 8 of zelfs een 9.
Fleur
Bedrijfskunde HBO Hey Chris, ik wil je echt hartelijk danken voor het ontwikkelen van het platform. Ik haalde hiervoor altijd rond de 6/10 voor m'n tentamens, nu een 8,6, een 7,9 en een 7,6!!
Amber
Psychologie (master) Sinds ik Study Smart gebruik, is mijn gemiddelde 1 punt gestegen. Ik heb zelfs een statistisch vak met een 10/10 afgerond terwijl ik slecht ben in statistiek. Nu volg ik extra vakken omdat vorig jaar zo goed ging door Study Smart. Veel dank!
Jana
Verpleegkunde Sinds ik ben gaan leren met StudySmart ben ik geslaagd voor al mijn examens!!! Geen herexamens!! Eerst was ik al blij met een voldoende en nu haal ik alleen maar goede cijfers. Veel dank!
Miloe
24 – Student B&O Ik heb alle vakken die ik met Study Smart heb geleerd gehaald. Met rechten ben ik van een 5 naar een 8 gegaan! Ik weet nu zeker dat ik al mijn vakken gewoon ga halen.
Nina
19 – Student Communication Ik dacht altijd dat ik goed studeerde. Mijn cijfers waren ook prima. Ik had mij nooit kunnen voorstellen dat ik zo veel beter en sneller zou studeren door het toepassen van deze vaardigheden.
Babette
19 – Student Marketing Ik voel mij voor het eerst 100% zeker over de manier waarop ik leer. Ik heb nu het complete overzicht en de structuur die ik nodig had
Kurt
22 – Student Industrial Eng Door Study Smart kreeg ik weer plezier in het studeren en haalde ik direct betere cijfers. Alles ging ineens beter. Ik raad Study Smart enorm aan aan scholieren en studenten.
Regan
24 – Student Law Met dit plaform kan ik super snel en gestructueerd studeren. Ik ben nooit meer de weg kwijt in de stof of in mijn aantekeningen en maak veel sneller goede samenvattingen.
Wouter
21 – Student Psychology Eerst waren mijn aantekeningen een zooitje. Nu gebruik ik Study Smart en studeer ik super gestructureerd. Het helpt mij om tijd te besparen waardoor ik ook andere dingen kan doen die ik belangrijk vind.
Janneke T
Teacher Leerlingen die met het systeem hebben gewerkt hebben gewoon een beter resultaat behaald. Het systeem past alle leertrucjes zo toe, dat zowel de kinderen die goed scoren, maar ook zij die minder scoren, aan hun trekken komen.
Sietse
Muziektherapie Hey Chris, ik wil je enorm bedanken. Het vak waar ik vorig jaar nog net een 5,5 voor haalde, heb ik nu voor ditzelfde vak maar liefst een 9,7 gehaald! Mede dankzij jouw methode! Heel erg bedankt!
Marije
Parent Het grootste effect is dat mijn kind veel enthousiaster is over school! Elke ouder wilt graag dat zijn kind het goed doet op school, en Study Smart draagt daar aan bij.
Delano
Diergeneeskunde Dankzij StudySmart heb ik vorig jaar al mn examens gehaald en ook veel betere punten gehaald. Maar bovenal heb ik nu gewoon een heel goede studiemethode onder de knie, waarmee ik zeker weet dat ik de rest van mijn studie gewoon ga halen.
Wie was Johannes Calvijn?
Johannes Calvijn 10-07-1509 Noyon. 1564 Genève
studeerde rechten in Frankrijk.
1534 bekering Protestantisme
Studeerde theologie in Zwitserland.
1536 Voornaamste werk: Instituties der christelijke regie. Tot 1559, steeds nieuwe en uitgebreidere edities.
Calvijn hoort bij Genève.Hij was daar geestelijk en moreel leider.
Genève werd als onafhankelijke stadsrepubliek het centrum van de reformatie.
studeerde rechten in Frankrijk.
1534 bekering Protestantisme
Studeerde theologie in Zwitserland.
1536 Voornaamste werk: Instituties der christelijke regie. Tot 1559, steeds nieuwe en uitgebreidere edities.
Calvijn hoort bij Genève.Hij was daar geestelijk en moreel leider.
Genève werd als onafhankelijke stadsrepubliek het centrum van de reformatie.
Korte levensloop Johannes Calvijn?
- Geboren in 1509 in Noord-Frankrijk.
- In 1534 bekering tot het protestantisme, vertrekt naar Zwitserland om theologie te studeren.
- Geestelijk leider van Genève van 1536 tot 1564 (sterft hij).
- Leidt met een ongekend sterke kerkelijke discipline de stad. Genève groeit uit van onafhankelijke stadsrepubliek tot het centrum van de Reformatie.
- In 1534 bekering tot het protestantisme, vertrekt naar Zwitserland om theologie te studeren.
- Geestelijk leider van Genève van 1536 tot 1564 (sterft hij).
- Leidt met een ongekend sterke kerkelijke discipline de stad. Genève groeit uit van onafhankelijke stadsrepubliek tot het centrum van de Reformatie.
1. Waaruit bestond rond 1560 in Frankrijk de aanhang van de calvinisten c.q. Hugenoten?
Rond 1560 was 10% van de Franse bevolking calvinist/hugenoot.
De aanhangers bestonden met name uit:
- handwerkers
- stedelijke elite
- adel (tot in de hoogste kringen rond het hof), daardoor vermengde de opgang van het protestantisme zich met de traditionele machtsstrijd tussen de diverse adellijke huizen met als dieptepunt de Bartholomeusnacht in 1572.
Wat is Calvijns voornaamste werk?
Institutio christianae religionis (Instituties der christelijke religie)
Calvijns structuur was gebaseerd op een persbyteriaanse kerkelijke organisatievorm met aan het hoofd een kerkenraad bestaande uit predikanten , ouderlingen, geleerde doctoren en diakenen. Met sterke kerkelijk discipline.
Juist of onjuist?
juist
2. Hoe kenmerkt zich de politieke strijd in Frankrijk tussen 1562 en 1598?
De politieke strijd werd tegelijk een religieuze strijd, waarbij een lange reeks bloedige conflicten woedde.
Op ideologisch vlak speelden de volgende vraagstukken een hoofdrol:
- politieke gehoorzaamheid
- verzet.
Welke stad is gekoppeld aan de naam Calvijn?
Geneve
In Frankrijk vermengde de opgang van het protestantisme zich met de traditionele machtsstrijd tussen diverse adellijke huizen. Een politiek en religieuze strijd tussen 1562-1598, met vraagstukken van politieke gehoorzaamheid en verzet.
Juist of onjuist?
juist
Wat is de beruchte St Bartholomeusnacht?
In augustus 1572 door de angst voor een te grote macht van de Hugenoten, keerde het koningshuis zich tegen de Hugenoten.
De bruiloft tussen de protestant Hendrik van Navarra en Margaretha van Valois (zuster van de Franse koning) bedoeld als teken van verzoening. Liep uit op een brute moordpartij.
Hierbij keerde het Frans koningshuis zich tegen het protestantisme.
Hierdoor moesten de Hugenoten hun politiek verzet grondig overzien.
De bruiloft tussen de protestant Hendrik van Navarra en Margaretha van Valois (zuster van de Franse koning) bedoeld als teken van verzoening. Liep uit op een brute moordpartij.
Hierbij keerde het Frans koningshuis zich tegen het protestantisme.
Hierdoor moesten de Hugenoten hun politiek verzet grondig overzien.
3. Op welke wijze rechtvaardigden de hugenoten hun streven naar erkenning en naar vrijheid voor de protestantse godsdienst tot 1572?
- Via constitutionele weg
- met loyaliteit aan het vorstelijk gezag voorop.
Waar won het calvinisme snel aan populariteit?
Schotland, de Nederlanden en Frankrijk
In Frankrijk verwoestende gevolgen van strijd tussen protestantisme en katholicisme. Welke overeenkomst hebben ze?
Verdedigers van de monarchie.
Welke bevolkingsgroepen bekeerden zich tot het calvinisme?
Handwerkers, stedelijke elites en adel, tot in de hoogste kringen.
Wat waren de gevolgen van de Bartholomeusnacht?
Het Franse koningshuis keerde zich tegen de Franse protestanten, de hugenoten. Die op hun beurt monarchomachen werden, strijders tegen de alleenheerschappij.
4. Hoe ging koningin-moeder Catharina de Medici om met de tegenstelling tussen de katholieken en de hugenoten?
Zij laveerde tussen de katholieken en hugenoten om de positie van het koningshuis en de eenheid in Frankrijk te bewaren.
Daarbij werden substantiële concessies gedaan aan de hugenoten.
In 1572 werd echter het beleid van het koningshuis veranderd omdat men bang was voor een te grote macht van de hugenoten: de beruchte Bartholomeusnacht. Het Franse koningshuis keert zich tegen het protestantisme.
Welke "huizen" bekeerden zich tot het protestantisme?
Het huis Bourbon en het huis Montmorency
Wat was het gevolg van de bekering tot calvinisme voor de adel?
De opkomst van het protestantisme vermengde zich met de machtsstrijd tussen diverse adellijke huizen.
Welke werken gaan over de gevolgen van de Bartholomeusnacht?
1. Francogallia (1573) van Francois Hotman. Hij beroept zich hier op oude franse wetten om het verzet tegen de koning te rechtvaardigen
2. Du trois des magistrats (1574) van Theodore Beze
3. Vindiciae contro tiranne (1579) van Phillipe Du Plessis-Mornay.
2. Du trois des magistrats (1574) van Theodore Beze
3. Vindiciae contro tiranne (1579) van Phillipe Du Plessis-Mornay.
Een volk kon zich verzetten tegen een vorst, maar kon dit ook als enkeling?
Nee, dat was niet het geval.Het recht van verzet was voorbehouden voor ambtsdragers van het koninkrijk, door het volk ingesteld en voorzien van macht en gezag, om het volk als geheel te representeren, de rechten van het volk te beschermen en ook uit te oefenen.
De koningin-moeder zorgt ervoor dat de zwakke, minderjarige vorsten zich kunnen handhaven. Hoe heet zij en hoe doet ze het?
Catharina de'Medici.
Laveren tussen strijdende facties. Ze doet substantiële concessies aan de hugenoten.
Frans koningshuis vreest echter een te grote macht voor de hugenoten. In 1572 de beruchte St. Bartholomeusnacht: brute moordpartij op hugenoten in Parijs door de Franse katholieke natie. Het Franse koningshuis keert zich onverhuld tegen het Franse protestantisme.
Hugenoten daarom gedwongen fundamentele overdenking van politiek verzet.
Laveren tussen strijdende facties. Ze doet substantiële concessies aan de hugenoten.
Frans koningshuis vreest echter een te grote macht voor de hugenoten. In 1572 de beruchte St. Bartholomeusnacht: brute moordpartij op hugenoten in Parijs door de Franse katholieke natie. Het Franse koningshuis keert zich onverhuld tegen het Franse protestantisme.
Hugenoten daarom gedwongen fundamentele overdenking van politiek verzet.
5. Wat maakte de Bartholomeusnacht de hugenoten duidelijk en wat was een antwoord?
De hugenoten bleken niet naast maar tegenover het koningshuis te staan.
Zij antwoordden met de zogenaamde leer der monarchomachen ("strijders tegen de alleenheerschappij").
Deze leer is in een aantal boeken geformuleerd:
- Francogallia
- Du droits des magistrats
- Vindiciae contra tyrannos
De hugenoten antwoorden op de St. Bartholomeusnacht met de zogenaamde leer der Monarchomachen (strijders tegen de alleenheerschappij). Noem 3 klassieke werken van 3 auteurs.
1. Francois Hotmans: Francogallia
2. Theodorus Beza: Du droits des magistrats (van de rechten van magistraten)
3. Philippe Du Plessis-Mornay: Vindiciae contra tyrannos (vonnis tegen tirannen)
2. Theodorus Beza: Du droits des magistrats (van de rechten van magistraten)
3. Philippe Du Plessis-Mornay: Vindiciae contra tyrannos (vonnis tegen tirannen)
Het antwoord van de hugenoten op de barholomeusnacht wad de leer der monarchomachen (strijders tegen alleenheerschappij).
juist of onjuist
juist
Tot welke geloofsgroepen behoorden de diverse adellijke huizen?
Guise: katholiek
Bourbon en Montmorency: calvinistisch. Zij werden de leiders van de hugenoten.
Bourbon en Montmorency: calvinistisch. Zij werden de leiders van de hugenoten.
6. Wat houdt Francogallia van Hotmans in?
- Politiek verzet wordt gerechtvaardigd op grond van oude Franse wetten
- Groot belang gehecht aan de Franse Staten-Generaal. Zij hebben als taak de regering te controleren ten aanzien van religieus beleid en rechtspraak
- de Franse monarchen zijn oorspronkelijk door het volk gekozen bewindslieden en dat de representanten van het volk, i.c. De Staten-Generaal een recht op toezicht hadden en uiteindelijk zelfs het recht bezaten het koningschap van iemand af te nemen
- Volkssoevereiniteit: het hoogste administratieve gezag lag uiteindelijk bij de Staten Generaal
Licht Francogallia van Hotmans toe.
Franse monarchen oorspronkelijk door het volk gekozen, de representanten van het volk (volgens Hotmans de Staten-Generaal) hebben recht op toezicht = volkssoevereiniteit.
Maar niet voldoende als rechtvaardiging voor het verzet van de hugenoten.
1. Het boek geeft geen directe, expliciete kritiek op het Franse koningshuis.
2. Zijn historische analyse is op vele punten voor kritiek vatbaar.
Dus hugenoten opteren voor een andere verzetstheorie!
Maar niet voldoende als rechtvaardiging voor het verzet van de hugenoten.
1. Het boek geeft geen directe, expliciete kritiek op het Franse koningshuis.
2. Zijn historische analyse is op vele punten voor kritiek vatbaar.
Dus hugenoten opteren voor een andere verzetstheorie!
7. Welke twee gebreken kent de Francogallia als rechtvaardiging van het verzet van de hugenoten?
- Het vormde geen directe, expliciete kritiek op het Franse koningshuis anno 1572
- De historische analyse bleek op vele punten voor kritiek vatbaar.
Francogallia probeerde het politiek verzet te rechtvaardigen op grond van fundamentele franse wetten. Feodale structuren en frans gewoonterecht beperkte de macht van de koning. Er was geen rol voor de Franse Staten Generaal.
Juist of onjuist.
onjuist. De staten generaal had tot taak de regering tav haar religieus beleid en de rechtspraak te controleren.
Wat speelde op ideologisch gebied de hoofdrol in de Franse conflicten?
Vraagstukken van politieke gehoorzaamheid en verzet.
8. De hugenoten opteerden uiteindelijk grotendeels voor een anders geaccentueerde verzetstheorie. Welke?
De tendens ging van een positiefrechtelijke rechtvaardiging van het verzet naar een meer abstracte, natuurrechtelijke rechtvaardiging van het verzet, zoals verwoord in de Vindiciae.
Wat was het gevolg van de Bartholomeus-nacht?
Hugenoten stonden niet naast, maar tegenover het koningshuis.
Tot 1572 rechtvaardigden de hugenoten hun streven naar erkenning langs constitutionele weg. Loyaliteit aan gezag vorst stond voorop. Hoe zat het met de katholieken?
Die wierpen zich ook op als verdedigers van de monarchie.
Hotman/ francogallia betoogde niet dat de volkssoevereiniteit bij het hoogste administratieve gezag, de staten generaal lag.
juist of onjuist
onjuist.
Wat was de politieke rol van Catharina de Medici?
Als koningin-moeder (er waren alleen zwakke, minderjarige vorsten) probeerde ze te laveren tussen de strijdende facties. Ze hoopte zo de eenheid van Frankrijk te bewaren.
De leer van de monarchomachen borduurt voort op de middeleeuwse scholastiek en de studie van het Romeins recht. Wat is het scholastieke beginsel én het startpunt voor het politieke denken van de monarchomachen?
Dat het volk vanuit een positie van natuurlijke vrijheid de soevereine beslissing genomen heeft een overheid in te stellen.
10. Wat was van belang bij het recht op verzet aldus de Vindiciae?
- Het volk heeft als collectief een verdrag met de vorst gesloten
- het recht op verzet is voorbehouden aan ambtsdragers van het koninkrijk, die door het volk zijn ingesteld
- er heerste geen eenduidigheid welke instanties als representanten van het volk konden optreden (de Staten-Generaal speelden in de Vindiciae geen rol van betekenis meer.
Wat is de leer der monarchomachen?
Strijd tegen alleenheerschappij.
(Hugenoten die tijdens godsdienstoorlogen in de 16e eeuw opkwamen voor het recht van onderdanen om zich te verzetten tegen een despotische vorst die het verdrag tussen vorst en volk schendt)
(Hugenoten die tijdens godsdienstoorlogen in de 16e eeuw opkwamen voor het recht van onderdanen om zich te verzetten tegen een despotische vorst die het verdrag tussen vorst en volk schendt)
11. Wat is het startpunt van het politieke denken van de Monarchomachen?
Het scholastieke beginsel uit de middeleeuwen: het volk heeft vanuit een positie van natuurlijke vrijheid de soevereine beslissing genomen een overheid in te stellen: constitutionalistische erfenis.
De vindiciae bevatte een meer abstracte, natuurrechtelijke rechtvaardiging van verzet dan de francogallia en Beza's du droits des magistrats.
juist of onjuist?
juist
12. Waarom is de leer van de monarchomachen van grote betekenis voor de ontwikkeling van het moderne politieke denken?
Zij waren in staat een ommezwaai te maken van een zuiver religieuze verzetstheorie (gebaseerd op het idee van een convenant om Gods wetten te handhaven) naar een werkelijk politieke revolutietheorie gebaseerd op een idee van een contract waaruit een moreel recht (en niet slechts een religieuze plicht) kon worden afgeleid om verzet te plegen tegen een vorst die faalde in zijn verplichting het welzijn van het volk via zijn publiek handelen voor te staan.
Hoe kwam het dat de politieke strijd rond 1560 tegelijkertijd een religieuze strijd werd?
Het calvinisme boekte groot succes in Zuid-Frankrijk, in de streken rond Bordeaux, La Rochelle en Geneve en in Normandië. Het vond veel aanhang onder handwerkers, in de stedelijke elites en onder de adel, tot in de hoogste kringen toe. Hierdoor vermengde de opgang van het protestantisme zich met de traditionele machtsstrijd tussen diverse adellijke huizen.
De argumentatie van de vindiciae stoelde op 2 convenanten. een convenant tussen God, koning en volk, opdat het volk Gods volk moge zijn. koning en volk verplichten zich hiermee beiden tot God. Het tweede convenant betrof relatie volk en koning. Het volk had besloten een koning te benoemen ter behartiging van de rechten van het volk en ter bevordering van het welzijn.
Juist of onjuist?
juist
Welke groepering ontstond uit het nadenken over verzet door de hugenoten?
De monarchomachen (strijders tegen de alleenheerschappij). Geformuleerd in de werken Francogallia, 1573, door Francois Hotmans, Du droits des magistrats, 1574, Theodorus Beza en Vindiciae, 1579, Philippe Du Plessis-Mornay
Door het convenant tussen God, koning en volk (uit Vindiciae) hadden alle steden en magistraten dezelfde verplichtingen. Hierdoor waren lager magistraten verplicht om in opstand te komen tegen een vorst die Gods kerk en de wet minachtte.
Juist of onjuist?
juist
De vindiciae benadrukte enerzijds dat het vorstelijk gezag door God was verordend, anderzijds dat de monarchie was ingesteld door en omwille van het volk.
Juist of onjuist?
juist
Geef enkele punten uit de Vindiciae contra Tyrannos (Philippe du plessis Mornay) (hugenoten)
1. Convenant tussen God, koning en volk (Religieus verzet)
Koning en volk verplichten zich beiden aan God.
Lagere magistraten verplicht in verzet tegen vorst die Gods kerk en werk minacht
2. Convenant tussen vorst en volk (politiek)
Vorst was een dienaar van het soevereine volk dat zijn oorspronkelijke soevereiniteit niet had opgegeven
Volk mag zich verzetten als vorst contractbreuk pleegt
De vindiciae betoogde dat de vorst slechts dienaar was van het soevereine volk. Wanneer de vorst contractbreuk pleegde, had het volk het politieke recht zich tegen de vorst te verzetten.
Het recht op verzet werd voorbehouden aan ambtsdragers van het konikrijk, door het volk ingesteld en voorzien van macht en gezag. Prive personen hadden geen legitieme aanspraak op verzet.
juist of onjuist?
juist
Wat was de apotheose voor de rechtvaardiging van verzet?
De Vindiciae.
Werd een bestseller, zeker ook in de Nederlanden.
Werd een bestseller, zeker ook in de Nederlanden.
Op welke twee convenanten stoelde de argumentatie in de Vindiciae?
- Het convenant tussen God, koning en volk. Koning en volk verplichtten zich aan God. Koning als stadhouder van God: kwaden straffen en goeden belonen. Gods wet handhaven. Als de vorst Gods wet minachtte moesten lagere magistraten tegen de vorst in verzet komen.
- De relatie volk-koning. In natuurrechtelijke vrijheid had het volk de koning gekozen. 'Het volk maakte de koning en niet de koning het volk'. Volk (als collectief) had oorspronkelijke soevereiniteit niet opgegeven en had het recht zich tegen de vorst te verzetten. Door de 'ambtsdragers van het koninkrijk', niet door individuen.
Op wie borduurden De Vindiciae en Beza voort?
Op de ideeën van constitutionele denkers als Bartolus van Sassoferrato, Baldus de Ubaldis en Marsilius van Padua, hoofdrepresentanten van de middeleeuwse scholastiek van de studie van het Romeins recht.
Verschil tussen denken over verzet in Frankrijk en Nederland
1. Belangrijke rol voor statenvergadering in Nederland. Door Franse monarchomachen werd betekenis uiteenlopend beoordeeld.
2. In Frankrijk werd monarchie geaccepteerd en filosofisch onderbouwd. In Nederland leidde Opstand tot afzetten landsheer (Filips II) en vestiging Republiek.
2. In Frankrijk werd monarchie geaccepteerd en filosofisch onderbouwd. In Nederland leidde Opstand tot afzetten landsheer (Filips II) en vestiging Republiek.
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
