Communisme en nationalisme in Centraal- en Oost-Europa 1945-1989 - Nationalisme en binnenlandse politiek

Het werd gebruikt als instrument ter legitimatie van de macht door de regeerders en het moest noodgedwongen concessies doen aan de traditie, de geschiedenis en de geo-politieke realiteit van de regio.

Het communisme had geen rijk verleden en het staatsnationalisme vereiste een manipulatie van de geschiedenis. Men creeerde een nieuwe mythologie van de natie met nationale helden en symbolen. Het hoogtepunt van een vanzelfsprekende progressieve gang van de geschiedenis, was de communistische heerschappij.

De hegemoniale aspiraties van de SU.

De kerk gaf de nationale identiteit spirituele waarden en normen. Religieuze instituties en overtuigingen werden beschouwd als nationaal.

Zowel een belangrijk rivaal als een onverwachte bondgenoot.

Onderscheid tussen rooms-katholiek en orthodoxe kerken.

text-decorationRK had traditie van verzet en hoedster van de belangen van de minderheden. Getolereerd in DDR, Joegoslavië, Hongarije en Slowakije en onderdrukt in Roemenië, Tsjechië, SU en Albanië). 

text-decorationOrthodoxe kerk pleitbezorger en woordvoerder van de belangen van de communistische regeerders (Roemenië, Bulgarije, SU en Servië). Status van onderworpenheid in ruil voor interne autonomie. Was een instrument van officieel nationalisme.

Het nationalisme van de dominante nationaliteit. Minderheden konden zich niet herkennen in deze collectieve mythologie van de natie.

De communistische regimes grepen in in de samenstelling van de bevolking ten behoeve van nationalistische politieke doeleinden. Zij steunden de verdrijving van de Volksduitsers, en de gedwongen migratie van overige bevolkingsgroepen.

De minderheden werden formeel gelijkgerechtigd. De positie van de minderheden onderscheidde zich niet meer tijdens de hoogtij-dagen van het Stalinisme dan van de dominante nationaliteit.

Zij waren er beter aan toe nà 1948 dan voor en tijdens WOII.

Nee, maar slechts onderdrukt.

Etnische en nationale minderheden beschikten dikwijls over een bepaalde mate van culturele vrijheid (binnen de grenzen van het systeem). Genoten de mogelijkheid van onderwijs in de eigen taal, kranten, tijdschriften en overige publicaties. Verenigd in eigen sociale en culturele organisaties met leider echter aangewezen door communistisch regime. Politieke autonomie was echter uit den boze!

Jawel, vertegenwoordigers van de verschillende minderheden werden hierin opgenomen maar zij moesten het algemeen belang dienen en niet dat van de minderheid. De positie van de minderheden werd bepaald door het ontbreken van democratische rechten en politiek pluralisme.

Nee, in de wijze waarop de Joegoslaven hun federatie hebben vormgegeven lag uiteindelijk de mislukking van hun politiek besloten. Verspreiding van de minderheden gaf hier extra voeding aan en Joegoslavië is er niet in geslaagd de twee alfabetten, drie religies, vier talen, vijf nationaliteiten en zes republieken tot een werkelijke eenheid te smeden.

Nee, beide werden beschouwd als de idee van 'georganiseerde samenleving'. Communisten en nationalisten baseerden hun uitverkorenheid, hun missie en vooruitgangsoptimisme aan de geschiedenis ontleende rechten.

1. Economische hervormingen werden niet doorgevoerd omdat dit ten koste zou gaan van de politieke stabiliteit.

2. De 'echte' politiek bleef beperkt tot een kleine, afgesloten elite. De authentieke en traditionele normen en waarden  die de samenlevingen in meerderheid deelden werden niet binnengedrongen door de communistische regeerders.

3. Geringe economische en culturele mogelijkheden. Nationalisme werd opgelegd aan de samenleving want vorm en inhoud waren voorgeschreven waarbij iedere spontaneïteit zorgvuldig werd vermeden.