Vervolgtheorie. 287 goede vragen, hier goed beantwoord

We zien nog steeds dat apotheker zelf bepaald geneesmiddel in aangepaste vorm/speciale samenstelling moet bereiden. Ook kan dosering op verzoek van behandelend arts worden aangepast. In recept geeft arts dan aan op welke wijze dit moet gebeuren.

Hier komt echte oude artsenijbereidkunde om de hoek kijken, we spreken dan ook van magistrale receptuur.

Wanneer zullen bijwerkingen sneller optreden?

Bijwerkingen zullen sneller optreden wanneer sprake is van polypragmasie, d.w.z. patiënt krijgt verscheidene geneesmiddelen tegelijkertijd toegediend. De kans op ongewenste interacties neemt dan toe. Bijwerkingen en ongewenste interacties zijn helaas vaak onvermijdelijke aspecten van geneesmiddelengebruik.

Nationale vergiftigingencentrum is voor elke arts/apotheker dag en nacht bereikbaar.

Vragen over gevolgen en behandelingswijze kunnen daar direct worden beantwoord.

Op handgeschreven recept moeten volgende gegevens staan vermeld:

Naam en woonplaats van voorschrijver
Nauwkeurige datum van voorschrijven
Aanhef ’’R/’’ met daaronder:
Samenstelling(naam)van geneesmiddel, hoeveelheid(gewichtseenheid)en toedieningsvorm. Bijvoorbeeld totaal aantal tabletten, vaak in Romeinse cijfers aangegeven.
Duidelijke gebruiksaanwijzing volgend op ‘’S’’, d.w.z. instructie aan apotheek voor tekst op etiket.
Instructie of recept wel/niet herhaald mag worden en hoe vaak.
Naam en adres van patiënt voor wie recept bestemd is(bij kind ook leeftijd)en/of van instantie waar geneesmiddel gebruikt zal worden.
Ondertekening door arts, met paraaf of handtekening.

Afspraak bestaat dat automatisch door apotheek waarschuwing wordt gegeven dat het geleverde geneesmiddel(bijv. tranquillizers)invloed zou kunnen hebben op rijvaardigheid.

Men brengt hierbij gele sticker aan op verpakking met tekst: Dit geneesmiddel kan reactievermogen/rijvaardigheid beïnvloeden.

Biologische beschikbaarheid van geneesmiddel

Onder biologische beschikbaarheid van geneesmiddel verstaat men totale hoeveelheid geneesmiddel van middel dat na absorptie in bloedbaan terechtkomt en zodoende beschikbaar is asl biologisch actieve stof.

Wat is de zin van toedienen van enteric-coated-tablet?

Tabletten worden gefabriceerd door geneesmiddel van bepaalde sterkte(hoeveelheid)samen met aantal hulpstoffen te mengen met en in tabletvorm samen te persen(comprimeren). Bij samenstelling van meeste vaste geneesmiddelen wordt meestal vulmiddel toegevoegd om
actieve stof, handzame vorm te geven, en zwelmiddel om tablet in maag goed uiteen te doen vallen.

Waar kan men geneesmiddelen voor uitwendig gebruik in verdelen?

Geneesmiddelen voor uitwendig gebruik kan men verdelen in vaste en vloeibare geneesmiddelen. Tot vaste toedieningsvormen behoren onder andere poeders, zetpillen en eitjes. Tot vloeibare toedieningsvormen van geneesmiddelen behoren o.a. Poeders, zetpillen en eitjes. Tot vloeibare toedieningsvormen van geneesmiddelen behoren o.a. Oplossingen, emulsies, suspensies, verstuivers of aërosolen, injecties, druppels, zalven, pasta's, crèmes en lotions.

Biotransformatie en excretie(uitscheiding)

Biotransformatie en exretie(uitscheiding) vormen samen eliminatieprocessen om vreemde stoffen uit lichaam te verwijderen. Menselijk lichaam wil z.s.m. Van vreemde stof af. Dit uitschakelen/elimineren begint al zodra stof in bloed verschijnt.

Hartaandoeningen berusten in algemeen op afwijkingen in:

Anatomische structuren: bijv. afwijkingen van kleppen/septum(=tussenschot).
Fysiologie: bijvoorbeeld aritmie(=ritmestoornis).
Combinatie van a en b.

Oorzaken decompensatio cordis

Oorzaken van decompensatio cordis kunnen naast slecht werkende kleppen zijn: slechte werking van myocard/na myocardinfarct en ritmestoornissen.

Als er in andere plaatsen in hart prikkelvorming optreedt, spreekt men van extrasystole.

Extrasystole(= extra prikkel tot contractie)gaat buiten sinusritme om en veroorzaakt al contractie voordat bedoelde contractie uit normale sinusritme kan plaatsvinden.

Oorzakelijke factoren hypertensie:

Overmatig dropgebruik, a. renalisstenose(= vernauwing van nierslagader), afwijking in hormoonstelsel/hyperthyreoïdie(= te hard werkende schildklier). Mogelijke complicaties: ontstaan van hart- en vaataandoeningen: verhoogde kans op: hartinfarct, angina pectoris en hersenberoerte(CVA). Daarnaast komen als complicaties beschadigingen van arteriën voor in bijvoorbeeld nieren en ogen. Dit kan ernstige nierfunctiestoornissen en blindheid tot gevolg hebben.

Therapie bij essentiële hypertensie:

Tot leefregels en adviezen behoren o.a. Verminderen/staken dropgebruik, eventueel dieetvoorschriften, regelmatige lichaamsbeweging, bij overgewicht afvallen, en advies om met roken te stoppen. Wanneer adviezen en leefregels onvoldoende resultaat opleveren en er is geen/onvoldoende bloeddrukdaling dan zal met medicamenteuze behandeling begonnen worden. Antihypertensiva/bloeddrukverlagende middelen zijn afkomstig uit verscheidene groepen farmaca, zoals: diuretica, bètablokkers, centraal werkende antihypertensiva, ACE-remmers, calciumantagonisten en vasodilatantia.

Diuretica worden onderverdeeld in 2 groepen:

Diuretica met algemene werking kunnen terugresorptie van water sterk remmen door te verhinderen dat natrium-ion wordt teruggeresorbeerd. Omdat water noodzakelijk is als oplosmiddel voor natrium-ion, wordt er nu ook meer water met natrium in urine uitgescheiden. Door toegenomen wateruitscheiding wordt bloedvolume kleiner en daalt bloeddruk.

Wat zijn ritmestoornissen/aritmieën. En op welke 2 manieren kunnen ze ontstaan?

Ritmestoornissen/aritmieën zijn stoornissen in frequentie en ritme van hart. Ze kunnen op 2 manieren ontstaan:
Er ontstaan extra prikkels in hartspier/extasystolen, die buiten sinusritme om contractie van hart/delen van hart veroorzaken.
Door stoornis in prikkelgeleiding ontstaat er hartblok. Men onderscheidt totaal blok, waarbij geleiding helemaal verbroken is en gedeeltelijk blok, waarbij geleiding gedeeltelijk prikkels goed doorlaat naar kamers.

Angina pectoris/hartkramp

Angina pectoris/hartkramp is plotseling optredend onaangenaam beklemmend gevoel en pijn op borst. Het wordt veroorzaakt door acuut zuurstofgebrek van hartspier. Angina
pectoris kan voorloper zijn van myocardinfarct. Bij myocardinfarct leidt zuurstoftekort tot afsterven van deel van hartspier achter vernauwing en afsluiting van coronairvat.

Welk gevaarlijk risico heeft men met trombose?

Schiet zo'n stolsel los en verplaatst het zich via bloedbaan, dan kan het zeer ongelukkig terechtkomen in belangrijke toevoervat van vitale organen, zoals hersenen, hart, longen en nieren. Losgeschoten bloedprop(embolus)veroorzaakt dan verderop in vaatbed en afsluiting(embolie)van bloedvat, met zeer ernstige en vaak levensbedreigende gevolgen.

Specifieke symptomen van longziekten:

Hoesten, sputumproductie, dyspneu/kortademigheid, pijn op borst, piepende en brommende geluiden.

Seizoensgebonden allergische rhinitis

Seizoensgebonden allergische rhinitis wordt hooikoorts genoemd en wordt veroorzaakt door stuifmeelkorrels van windbestuivende planten.

Otitis media serosa

Otitis media serosa(= chronische middenoorontsteking)is chronische ontsteking van slijmvlies van buis van Eustachius en trommelholte, waardoor permanente onderdruk heerst in middenoor en zich vocht ophoopt. Dit vocht is steriel, waardoor naam otitis niet juist is, omdat er geen sprake is van echte ontsteking. Men noemt het daarom ook wel lijmoor/''glue ear''.

Expectorantia, emollientia en mycolytica

Expectorantia zorgen ervoor dat er meer dunner(wateriger)slijm worden geproduceerd. Als gevolg hiervan is sputum vloeibaarder en minder taai en kost het patiënt minder moeite om
dit op te hoesten. Emollientia vormen beschermend laagje op geïrriteerde slijmvliezen en werken verzachtend. Mycolytica vergemakkelijken het ophoesten doordat zij slijm minder taai maken. Deze sputumvervloeiers breken structuur van sputum af met enzym.

Middenoorontsteking(otitis media)

Middenoorontsteking(otitis media): Verkoudheid, acute infecties van bovenste luchtwegen zijn meestal oorzaak. Verwekkers van otitis media zijn dezelfde als bij verkoudheden en infecties van luchtwegen: virussen, Haemophilus, influenzae, streptokokken en pneumokokken. Wanneer trommelvlies door druk dreigt te scheuren, prikken sommige artsen trommelvlies door. Er wordt dan klein sneetje in trommelvlies gemaakt, zogenaamde paracentese, waardoor pus kan afvloeien. Na paar dagen groeit gaatje weer dicht.

Onderverdeling van fractuur naar factuurlijn(richting van breuk):

Onderverdeling van fractuur naar fractuurlijn(richting van breuk): Dwarse fractuur, schuin verlopende fractuur, spiraalfractuur en verbrijzelingsfractuur: bot is in veel stukken gebroken.

Arthrosis deformans(=artrose)

Arthrosis deformans(= artrose)is proces van slijtage in gewrichten veroorzaakt door veroudering van deze gewrichten.

Halfzijdige verlamming/hemiplegie

Er zijn patiënten die aan 1 lichaamshelft verlamd zijn. Dit wordt halfzijdige verlamming/hemiplegie genoemd.

Apoplexie (=beroerte/attaque)

Apoplexie (= beroerte/attaque)is CVA die gepaard gaat met uitgebreide bloeding in hersenen. Deze ziekte is meestal fataal voor patiënt.

2 soorten pathogene bacteriën:

– Conditioneel pathogene bacteriën: bacteriën die slechts onder bijzondere omstandigheden die gunstig zijn voor hun groei, mens ziek maken.
– Obligaat-pathogene bacteriën: pathogene bacteriën die ons altijd ziek maken als ze lichaam zijn binnengedrongen en strijd winnen tegen natuurlijke afweersysteem van lichaam.

Tegen welke kinderziekten wordt gevaccineerd?

Rodehond(rubella), mazelen(morbilli), bof(parotitis epidemica), kinkhoest(pertussis) en bacteriële hersenvliesontsteking(nekkramp, meningitis).

Symtomen tetanus(kaakklem):

Kenmerkend is trismus(kramp van kauwspieren waardoor kaken op elkaar geklemd blijven). Ook buik- en rugspieren worden hypertoon en later ook vooral extensoren(trekkers)van ledematen. Larynxspieren kunnen ook meedoen, waardoor patiënt kan stikken. Aanvallen zijn zeer pijnlijk en er is geen bewustzijnsverlies. Na 4-6 weken kan herstel optreden, maar patiënt kan ook overlijden door hyperpyrexie(temperatuur tot 42C)en shock t.g.v. Hersenstamintoxicatie.

Door plasmacellen van humorale immuniteit worden verschillende typen immunoglobulinen(antistoffen)gevormd:

IgA, IgD, IgG, IgM en IgE, waarbij elke plasmacel en haar nakomelingen 1 type immunoglobuline vormen. Er zijn omstandigheden waardoor deze plasmacellen ontsporen, gaan woekeren en er 1 bepaald type immunoglobuline in abnormaal grote hoeveelheden worden gevormd. Bovendien is gevormde antistof afwijkend van vorm: Bence Jones-eiwit, dat kan worden aangetoond in bloed en urine.

Begrip allergie(overgevoeligheid)wordt gebruikt voor abnormaal sterke reacties van afweermechanisme:

Immunologisch systeem werkt als ware te goed. Deze allergische/overgevoeligheidsreacties kunnen gepaard gaan met weefselbeschadiging.

Mestcellen zitten vol met biologisch zeer actieve stof:

Histamine, opgeslagen in blaasjes.

Histamine speelt rol bij ontstekingsreacties;

Het veroorzaakt verwijding van bloedvaten(bloeddrukdaling en kans op shock), vernauwing van kleine bronchiën(kans op benauwdheid)en zet verder aan tot grotere slijmproductie door slijmvliezen(loopneus).

Waarom worden corticosteroïdpreparaten gebruikt tegen allergische aandoeningen?

Om ontstekingsreactie tegen te gaan, met name in luchtwegen maar ook van huid, worden corticosteroïdhoudende middelen direct toegepast op plaats waar ze nodig zijn: crèmes tegen huidreacties en inhalatiecorticosteroïden om astma-aanval te doorstaan. Deze middelen bootsen werking na van cortisol(bijnierschorshormoon): zij onderdrukken ontstekingsreacties en hierdoor vermindert prikkelbaarheid van luchtwegen.

Bij voedselallergie bestaat er sensibilisatie (bepaalde gevoeligheid)voor bepaald allergeen;

Dit betreft meestal eiwitverbinding.

Wat zijn gevolgen van cystische fibrose/taaislijmziekte/mucoviscidose op spijsvertering?

Door productie van te weinig en taai secreet is spijsvertering verstoord, met name vertering van vetten en eiwitten. Baby produceert vaak volumineuze, stinkende, vettige ontlasting.

Wat kan er gebeuren als galsteen voor afsluiting van ductus cysticus zorgt?

Galstenen geven meestal geen klachten. Pas als steen voor afsluiting van galblaas zorgt, ontstaat er galaanval, die soms wordt gevolgd door acute ontsteking van galblaas: cholecystitis. Is afsluiting niet volledig en komt deze herhaaldelijk voor, dan kan er chronische cholecystitis ontstaan. Als steen galblaas afsluit, ontstaat er galaanval met icterus en kan cholangitis pancreatitis ontstaan.

Van welk hormoon is er tekort bij hypofunctie van achterkwab van hypofyse?

Het opvallendst bij hypofunctie van achterkwab is tekort aan ADH. Dit ziektebeeld wordt diabetes insipidus genoemd.

Symptomen diabetes insipidus:

Polyurie(veel plassen) en polydipsie(veel drinken).

Welke effecten op botweefsel worden waargenomen bij hyperparathyroïdie?

Doordat er voortdurend calcium aan botten wordt onttrokken, wordt botweefsel week. Dit noemt men osteomalacie. Hierdoor vermindert ook hoeveelheid botweefsel, waarbij bot smaller wordt. Dit verschijnsel wordt osteoporose genoemd.

Symptomen van syndroom van Cushing zijn:

– bol gelaat(vollemaansgezicht)
– dikke romp door vermeerderde vetafzetting; dunne extremiteiten
– dunne slappe spieren
– dunne atrofische huid
– soms verschijnselen van diabetes mellitus.
In geval van verhoogde ACTH-productie spreekt men van ziekte van Cushing.

Hoe is het beloop van aandoening cystenieren bij volwassenen?

Vaak rond 40ste levensjaar ontstaat lendenpijn, hematurie, hypertensie, nierstenen, recidiverende urineweginfecties. Er ontstaat chronische nierinsufficiëntie. Ook elders in lichaam(lever, hersenvaten)kunnen zich cysten vormen.

Waar kan een zeer grote steen in nierbekken tot leiden?

Zeer grote steen in nierbekken(koraalsteen genoemd)kan leiden tot afvloedbelemmering, dus tot stuwing, hydronefrose, en atrofie van nierweefsel, maar geeft vaak opvallend weinig klachten. Een veel kleinere steen die vastzit in ureter en deze min/meer afsluit, geeft koliekpijnen. Dit zijn zeer heftige pijnaanvallen met karakteristieke bewegingsdrang(patiënt rolt letterlijk van de pijn en kan niet stilliggen), misselijkheid en braken. Tussen de aanvallen door is er geen pijn. Verder komen hematurie(=bloed in urine)voor en vaak zijn er ontstekingsverschijnselen.

Veelvoorkomende vorm van incontinentie

Veelvoorkomende vorm van incontinentie is stressincontinentie. Hierbij is sprake van onwillekeurig verlies van urine als druk in buikholte wordt verhoogd(hoesten, lachen, soms al bij opstaan uit zittende houding). Door slappe ophangbanden/door verzakking van urethra(bijvoorbeeld na (meer)bevalling(en)ligt urethra lager dan bekkenbodem en daardoor kan druk in blaas hoger worden dan die in urethra. Het gevolg is dat patiënt ongewild urine verliest.

Waarvan kan een complete/gedeeltelijke ruptuur van urethra het gevolg van zijn?

Complete/gedeeltelijke ruptuur van urethra kan gevolg zijn van bijvoorbeeld katheteriseren/passage van (blaas)steen, bekkenfractuur, zogenaamd zadeltrauma, of stomp trauma van perineum(=gebied tussen uitwendige geslachtsdelen en anus).

Syndroom van Klinefelter & en Syndroom van Turner

Syndroom van Klinefelter is afwijking van geslacht die bij ongeveer 1 op 10.000 levend geboren mannen voorkomt. Cellen hebben X-chromosoom te veel. Het geslachtschromosomenpatroon bestaat dus uit XXY. Syndroom van Turner komt voor bij vrouwen. Hierbij ontbreekt een van de X-chromosomen in alle cellen. Geslachtschromosomenpatroon is hierbij dan ook X0(X-nul).

Aangeboren afwijkingen van uterus

Aangeboren afwijkingen van uterus zijn er in veel soorten. Relatief veelvoorkomende anatomische afwijking is uterus bicornis, uterus met twee hoornen.

Ander soort liggingsafwijking van uterus

Ander soort liggingsafwijking van uterus is verzakking. Hier wordt onderscheid gemaakt tussen prolaps en descensus. Van descensus(=letterlijk indaling)is sprake als verzakking niet tot gevolg heeft dat er organen buiten vulva te zien zijn. Bij prolaps is dit wel het geval. Bij partiële prolaps is gehele uterus zo ver uitgezakt dat deze buiten vulva te zien is. Dit is echter zeldzame situatie.

Welke van goedaardige gezwellen is belangrijkste om te bespreken?

Van goedaardige gezwellen is myoom(=vleesboom)belangrijkste om te bespreken. Myoom is goedaardige tumor van gladde spierweefsel van myometrium. Indien het veel bindweefsel bevat, wordt het ook fibromyoom genoemd.

Hyperemesis gravidarum (gestose)

Een daarvan is hyperemesis gravidarum, overmatig braken van zwangere in eerste vier maanden van zwangerschap, mogelijk ook langer. Behandeling bestaat uit absolute rust. Herstel treedt dan meestal snel in.

Wat is net als bij somatische aandoeningen en afwijkingen ook zinvol bij psychiatrische aandoeningen?

Net zoals het geval is bij somatische aandoeningen en afwijkingen, is het echter ook bij psychiatrische aandoeningen zinvol om diverse pathologische verschijnselen zo zorgvuldig mogelijk in te delen naar oorzaken, symptomen en dergelijke, zodat duidelijker wordt welke diagnostische en therapeutische middelen bij bepaalde psychiatrische aandoening kunnen worden toegepast.

Stoornis in vorm van denken is perseveratie:

Patiënt herhaalt steeds hetzelfde antwoord op verschillende vragen die hem worden gesteld. Tempo van denken kan versneld/vertraagd zijn.

Het tegendeel van depressie wordt manie(=uitgelatenheid)genoemd. Zo'n toestand wordt gekenmerkt door sterk opgewonden gedrag:

Patiënten zijn overactief en luidruchtig. Deze mensen doen vrolijk om hun verdriet/problemen te verbergen. Ook springen zij met hun gedachten van de hak op de tak; zij menen alles aan te kunnen en zien ongemotiveerd optimistisch.

Oorzaken dement gedrag

Bij 15 tot 30% van mensen met dement gedrag is dit gedrag niet het gevolg van seniele dementie, maar is er andere oorzaak voor aan te wijzen. Dit kan lichamelijke zijn, maar ook psychische of sociale stoornissen(isolement)kunnen een pseudo-dementie veroorzaken.

Stadia seniele dementie(na 65ste jaar):

– Lichte dementie
– Matige dementie
– Ernstige dementie
– Diepe dementie

Geestelijke handicaps: Dergelijke ontwikkelingsstoornissen hebben verschillende oorzaken:

– chromosomale afwijkingen(bijvoorbeeld Down-syndroom)
– erfelijke afwijkingen
– infecties van moeder tijdens zwangerschap(rodehond)
– zuurstoftekort voor baby tijdens geboorte
– meningitis(hersenvliesontsteking)na geboorte.

Men onderscheidt 3 graderingen van geestelijke handicaps:

Licht gehandicapten, ernstig gehandicapten en zeer ernstig gehandicapten.

Sociaal-pedagogische dienst (SPD)

Sociaal-pedagogische dienst (SPD)biedt hulp aan mensen met verstandelijke handicap, hun ouders en verwanten. Zij kunnen er terecht voor informatie en advies over allerlei zaken die te maken hebben met verstandelijke handicap. Wanneer ouders bijvoorbeeld op zoek zijn naar juiste dagopvang/woonvoorziening, kan SPD hen daarbij begeleiden. Deze dienst ook begeleiding bij zelfstandig wonen(WBZ)en bemiddelt eventueel bij het plaatsen. SPD begeleidt eveneens bij het vinden van werk. Verder biedt SPD ondersteuning aan ouders en aan mensen met verstandelijke handicap bij persoonlijke opvoedingsproblemen.

Waar wordt schizofrenie gekenmerkt door?

Schizofrenie is bekend ziektebeeld dat gekenmerkt wordt door episoden met psychosen.

Bewustzijnsverandering tijdens epileptische aanval

Bewustzijnsverandering tijdens epileptische aanval; dat kan kortdurende bewustzijnsdaling/bewustzijnsverlies zijn, die plotseling begint en ineens weer ophoudt. Dit noemt men een absence.

Bijwerkingen anti-epileptica bij volwassenen

Bijwerkingen anti-epileptica bij volwassenen zijn meestal afhankelijk van dosis: aan hand van bloedspiegel kan men dit goed bewaken. Vaak genoemde intoxicatieverschijnselen zijn: sufheid, maagdarmklachten, duizeligheid, geheugenverlies, soms ook depressief.

Prognose ziekte van Parkinson

Ziekte van Parkinson kan niet worden genezen. Wel kan men door medicatie proberen evenwicht tussen dopaminerge en cholinerge systeem te herstellen en verschijnselen te verminderen. Er zijn 2 soorten aanpak mogelijk om gevolgen van achteruitgang van dopaminerge systeem tijd lang met geneesmiddelen op te vangen en te maskeren. We kunnen symptomen hiermee verminderen, maar niet ziekte genezen. Door toediening van anticholinergica kan cholinerge systeem worden verzwakt, of met dopaminerge middelen kan werking van dopaminesysteem worden versterkt.

Er zijn anti-emetica uit diverse groepen in gebruik:

– Stoffen met directe invloed op maagdarmperistaltiek
– Antihistaminica

Groep analgetica/pijnbestrijdingsmiddelen

Groep analgetica/pijnbestrijdingsmiddelen bestaat uit groep niet-narcotische analgetica en groep narcotische analgetica. Tot deze eerste groep behoren salicylaten en middelen zoals paracetamol. Groep van narcotische analgetica omvatten opiumderivaten zoals pethidine. Lokaal werkende analgetica die via injectie toegediend moeten worden, zoals lidocaïne.

Veelvoorkomende bijwerkingen van opioïden/opiaten zijn:

Sufheid, ademhalingsdepressie, misselijkheid en braken, stemmingsveranderingen, obstipatie. Kenmerkend voor opioïdegebruiker is sterke pupilvernauwing, zo klein als speldenknop.

Toepassingsgebieden lokale anesthesie:

Oppervlakte-anesthesie: men brengt geconcentreerde oplossing van geneesmiddel aan op slijmvliesoppervlak van bijvoorbeeld keel, neus, blaas en rectum. Het is vaak toegepaste vorm van verdoving die voorafgaat aan onderzoek van maag, luchtwegen of blaas.
Infiltratieanesthesie: als we anestheticum onderhuids injecteren rondom het te verdoven gebied, worden huid en onderliggende weefsels gevoelloos gemaakt voor ingreep(bijvoorbeeld hechten van snijwond).
Geleidingsanesthesie: als men anestheticum in verloop van zenuw inspuit. Hierbij wordt groter gebied, namelijk gebied dat door zenuw wordt geïnnerveerd, gevoelloos gemaakt.

Heel vaak wordt antacidum gebruikt zonder arts te raadplegen.

Bij deze zelfmedicatie past gebruiker op eigen gezag een middel tegen te veel maagzuur toe zonder oorzaak van zijn klacht te kennen. Men loopt hierdoor het risico dat behandeling voor maagzweer te lang wordt uitgesteld. Het gevaar is dan niet denkbeeldig dat levensgevaarlijke maagbloeding optreedt. Wanneer maagzweer niet tijdig wordt ontdekt en behandeld, kan intussen zich uitbreidende zweer bloedvat aantasten en daardoor zeer heftige bloeding veroorzaken.

Wanneer wordt er medicamenteus behandeld? In volgende gevallen bestaat er indicatie voor farmacotherapie (diarree)?

– bij dreigende uitdroging
– acute diarree bij risicogroepen, zoals zuigelingen en peuter, ouderen
– acute diarree, die om praktische redenen onaanvaardbaar is.

Tot geneesmiddelen die bij acute diarree kunnen worden toegediend, behoren:

– orale rehydratievloeistof/ORS
– Antidiarrhoica

Anti-emetica zijn stoffen die braakneiging kunnen onderdrukken. Ze worden alleen toegepast bij symptomatische bestrijding van misselijkheid en braken. Daarbij beschikt arts over:

– antihistaminica

– parasympathicolytica
– dopaminereceptor-antagonisten.

Antibacteriële middelen/antibiotica

Antibacteriële middelen/antibiotica zijn werkzaam tegen infectieziekten die veroorzaakt worden door bacteriën. Antibiotica hebben geen rechtstreekse invloed op herstelproces. Antibiotica werken meestal alleen in op stofwisseling van bacterie en niet op die van
menselijk cellen. Alleen door onze afweermechanismen kan lichaam weer herstellen. Antibacteriële middelen zorgen ervoor dat bacteriën niet meer kunnen leven en worden uitgeschakeld. Dit kan door bacteriën te doden met bactericide(= bacteriedodende)middelen of door groei te remmen met bacteriostatische(= bacteriegroeiremmende)middelen. Daarna moet menselijk lichaam zelf opgelopen schade, zoals pus, necrose, vermagering weer herstellen.

Antimicrobiële middelen/antibiotica

Antimicrobiële middelen/antibiotica kunnen ook bijwerkingen hebben. Een van meest voorkomende bijwerkingen is overgevoeligheid. Er bestaan verschillende soorten overgevoeligheidsreacties die kunnen optreden, zoals o.a. Anafylactische reactie. Dat is reactie waarbij gehele afweerapparaat reageert op vreemde stof in bloed. Dat kan o.a. Leiden tot levensbedreigende anafylactische shock maar ook tot jeukende uitslag of opgezette oog- en neusslijmvliezen. In ander type reactie reageren bloedcellen en ontstaat er bloedarmoede door afbraak van rode bloedcellen of ontstaat er tekort aan witte bloedcellen.

Antivirale middelen/virusstatica

Antivirale middelen/virusstatica zijn stoffen die werkzaam zijn tegen virussen. Virusstatica zijn middelen die werkzaam zijn tegen virussen. Ze worden gebruikt ter voorkoming/bij behandeling van virusinfecties. Ze remmen groei van virus in cel. Omdat stofwisseling van virus weinig verschilt van dat van gastheercel, zullen virusstatica ook gezonde cellen kunnen aantasten. Deze virusstatica hebben dus vrij veel toxische eigenschappen en worden vanwege bijwerkingen alleen bij zeer ernstige infecties gebruikt.

Centrum voor hormonale regulering

Centrum voor hormonale regulering is hypofyse. Hypofyse is kleine endocriene klier, die met hypothalamus verbonden is. Hypothalamus is regelcentrum in hersenen. Hypofyse krijgt van hypothalamus signalen om hormonen af te scheiden of dit juist niet te doen. Door aanmaak van deze trope hormonen bestuurt hypofyse alle andere hormoonproducerende klieren. Trope hormonen stimuleren vervolgens andere endocriene klieren om hormonen te produceren.

Testes produceren mannelijke geslachtshormonen(androgenen)waarvan testosteron belangrijkste mannelijk geslachtshormoon is. Ovaria produceren 2 hormonen:

– oestrogenen
– progesteron

Welke ontwikkelingen beïnvloeden oestrogenen?

In puberteit beïnvloeden oestrogenen ontwikkeling van borsten met melkklieren en van kleine schaamlippen. Ook andere vrouwelijke geslachtskenmerken zoals kenmerkende onderhuidse vetverdeling, beharing van schaamstreek worden hierdoor ontwikkeld. Oestrogenen zorgen voor opbouw van endometrium en zijn onmisbaar voor innesteling van bevruchte eicel. Dat geldt ook voor normaal verloop van zwangerschap.

Hormonale anticonceptiva zijn orale geneesmiddelen, die gebruikt worden om zwangerschap te voorkomen. Er bestaat ook parenterale vorm, namelijk prikpil. Andere indicaties voor hormonale anticonceptiva zijn reguleren van cyclus en bestrijden van pijnlijke menstruatie. Door combinatie van oestrogenen en progestagenen bestaat uit werking van pil uit meer factoren:

– oestrogenen verhinderen eisprong (ovulatie)
– transport van eicel door eileider wordt belemmerd
– baarmoederslijmvlies is niet meer geschikt voor innesteling

Meeste anticonceptiva zijn combinatiepreparaten, die zowel oestrogeen als ook progestageen bevatten. Combinatiepreparaten worden ingedeeld in:

– eenfasepreparaten
– driefasepillen
Normale menstruele cyclus wordt nagebootst door verloop van hormoonspiegel.

Wat kan er gebruikt worden om een vroege bevalling te verhinderen? En hoe kan een weeënactiviteit worden opgewekt en bevalling worden ingeleid?

Wanneer er te vroege bevalling dreigt door voortijdige weeënactiviteit, bijvoorbeeld tussen 16de en 36ste week, kunnen bèta 2-sympathicomimetica worden gebruikt om dit te
verhinderen. Door toediening van prostaglandines/oxitocine kan weeënactiviteit worden opgewekt en bevalling worden ingeleid.

Kenmerkende klachten en verschijnselen diabetes/suikerziekte:

Patiënten komen met aantal kenmerkende klachten en verschijnselen, zoals veel moeten plassen(polyurie), veel dorst hebben, vermoeidheid en honger, regelmatig wazig zien.

Op lange termijn kunnen bij diabetes volgende chronische gevolgen (complicaties) optreden:

– arteriosclerose
– microangiopathie (= afwijkingen van haarvaten)
– aandoeningen van zenuwen

Ontwikkeling in psychologische zin betekent:

Doorlopende en onomkeerbare verandering in gedrag en innerlijke ervaring van mens, die elkaar beïnvloeden. Belangrijk in deze definitie is dat ontwikkeling altijd doorloopt en dat opgedane ervaringen onuitwisbaar zijn en mens gedeeltelijk bepalen.

Peuters zullen ook proberen plannen van hun opvoeders naar hun hand te zetten.

Over het algemeen gaan we ervan uit dat baby's niet kunnen worden verwend. Voor peuters ligt dit anders, want zij weten wel degelijk wat fijn en prettig is en proberen dus ook minder
belangrijke persoonlijke wensen in vervulling te laten gaan. Ontdekken wat prettig en fijn is, maar wat toch niet altijd kan, in combinatie met leren rekening houden met anderen, zijn als het ware ontwikkelingstaken van peuter.

Als kleuters met elkaar spelen, verdelen ze taken, wachten ze op elkaar, wisselen ze ideetjes uit, lenen ze spullen van elkaar.

Kortom: kleuters kunnen rekening houden met anderen.

3 punten waarom gezin voor ontwikkeling van kind belangrijk is:

Acceptatie, leiden en gezag, goede communicatie.

3e jaar van basisschool

In derde jaar van basisschool moet kind volledig in staat zijn zich aan schoolleven aan te passen. Ontwikkeling is dan zover gevorderd dat we kind schoolbekwaam noemen. Hiermee wordt bedoeld dat kind zo nodig aandachtig kan luisteren, even zonder steun kan van leerkracht, zich aan regels kan houden en gedurende korte tijd voor zichzelf kan werken zonder anderen te storen.

Omgaan met leeftijdgenoten is kind van groot belang om volgende redenen:

– Kind leert zich meten met anderen, het leert voor zichzelf op te komen.
– Door het optrekken met leeftijdsgenootjes leren kinderen hoe ze zich moeten gedragen in grotere groepen.
– Kind bepaalt aan hand van reacties van leeftijdgenoten zijn identiteit: Waar ben ik goed in? Waar ben ik minder goed in? Kan ik tegen mijn verlies? Kan ik delen met anderen? Vinden anderen mij aardig?
– Leeftijdgenoten helpen het kind zelfstandiger te worden ten opzichte van ouders.

Het is voor schoolkinderen erg belangrijk dat ze binnen groepjes waartoe ze behoren, ook echt worden geaccepteerd.

Dit geeft hun gevoel van geborgenheid. Verder bestaat er ook wel sterke pressie vanuit groep waarmee niet elk kind zo gelukkig is. Om erbij te horen, moet je bijvoorbeeld meedoen met pesten van klasgenootjes of waaghalzerijen uithalen.

Een kind kan heel populair zijn in groep en toch geen echte vriend/vriendin hebben met wie het persoonlijke band heeft.

Vriendschap bestaat tussen 2/enkele kinderen. Populariteit bestaat in een groep.

Meisjes worden geslachtsrijp in periode van 8 tot 18 jaar. Deze ontwikkeling vindt als volgt plaats:

Als eerste teken ontwikkelen tepels zich (8 tot 13 jaar). Vervolgens begint schaambeharing te groeien (10 tot 13 jaar). Meestal vrij kort voor eerste menstruatie neemt bindweefsel van borsten toe, waardoor ronding van borsten ontstaat. Eerste menstruatie, menarche genoemd, vindt veelal plaats rond het 13e jaar. Veel meisjes zijn eerder, anderen wat later. Vanaf ongeveer het tiende jaar kan menarche plaatsvinden.

Jongens worden gewoonlijk geslachtsrijp tussen 9 en 17 jaar (gemiddeld 12 à 13 jaar).

Bij hen begint dit proces met versnelde groei van testikels en scrotum(9 tot 13 jaar). Daarna wordt penis langer(10 tot 15 jaar). Eerste zaadlozing ofwel eerste ejaculatie ofwel spermarche vindt gemiddeld rond 13,5 jaar plaats. Vervolgens begint groei van schaambeharing(12 tot 14 jaar), groei van adamsappel en stembanden(13 tot 16 jaar), okselbeharing en baardgroei(14 tot 16 jaar)en tot slot borstbeharing(na zestiende jaar).

Beschreven ontwikkeling van intelligentie/intellectuele ontwikkeling heeft aantal belangrijke gevolgen voor persoonlijkheid van jongeren:

– Relatie ouder-kind verandert. Pubers gaan inzien dat hun ouders ook hun zwakheden hebben. Zij ontwikkeling een kritische houding over discrepantie tussen normen en werkelijke gedrag van ouders.
– Pubers krijgen enorme belangstelling voor onderwerpen die niet hier en nu worden ervaren, maar bijvoorbeeld in toekomst aan orde kunnen zijn, zoals beroepskeus en andere maatschappijvormen.
– Puber kan zichzelf meer van afstand bekijken. Deze zelfreflectie leidt vaak tot zelfbeoordeling en zelfkritiek.

Cognitieve vermogen (jongeren)

Ook op cognitief gebied worden er grenzen bereikt. Dat wil niet zeggen dat een persoon na bepaalde leeftijd niets meer leert. Iedere keer kom je namelijk terecht in nieuwe situaties en kom je in contact met andere personen, waardoor je weer nieuwe dingen leert en nieuwe ervaringen opdoet. Het feit dat grenzen van cognitieve vermogen bereikt zijn, wil zeggen dat grenzen van intelligentie bereikt zijn. Het denkvermogen heeft zich maximaal ontwikkeld.

Verder zijn volgende aspecten van school van invloed op ontwikkeling van jongere:

– Opvoedingsstijl van school
– Relatie school-samenleving
– Organisatiestructuur van school
– Normen en waarden

Het verschijnsel dat zo'n groep leeftijdgenoten onderscheidend gedrag vertoont, wordt aangeduid met term subcultuur. Binnen subcultuur nemen we doorgaans het volgende waar:

– eigen normen- en waardenpatroon
– bepaald woordgebruik en typerend uiterlijk
– kenmerkend manier van optreden
– onderlinge band
– aantal sociale posities en bijbehorende status
– mogelijkheid in bepaalde behoeften te voorzien, waar elders niet/moeilijk aan tegemoet kan worden gekomen.

Gebruik van harddrugs kan leiden tot ernstige moeilijkheden voor gebruiker:

– Harddrugsgebruikers raken lichamelijk verslaafd: zonder voldoende doses per dag kunnen ze niet meer functioneren. Harddrugs zijn erg duur. Doordat ze op den duur veel geld nodig hebben, lift diefstal/prostitutie voor de hand.
– Harddrugsgebruik veroorzaakt lichamelijke schade: overdosis heroïne kan bijvoorbeeld dodelijk zijn. Het gebruik van vuile injectiespuiten kan allerlei ziekten, onder andere geelzucht en aids, tot gevolg hebben. Snuiven van (meestal slechte) cocaïne geeft neus- en hersenbeschadigingen.
– Als iemand bekend staat als drugsgebruiker, kan dat zijn maatschappelijk functioneren belemmeren. Baan vinden wordt moeilijker, relaties lopen stuk.

Gaat het men name om lichamelijke aspect, dan is definitie van volwassenheid:

Lichamelijk volgroeid zijn. Volgens Nederlandse wetgeving is iedereen in Nederland boven 18 jaar volwassen, dat wil zeggen met 18 jaar hebben jongeren het recht zonder toestemming van hun ouders te trouwen en moeten ze economisch zelfstandig kunnen zijn. Hier geldt leeftijd dus als criterium. In dagelijks leven spraakgebruik bedoelen we met volwassenheid meestal: geestelijk volgroeid zijn. In onze cultuur houdt dat in dat iemand zelfstandig kan functioneren, in eigen onderhoud kan voorzien, duurzame relaties met anderen kan onderhouden en verantwoordelijkheid voor kinderen kan dragen.

Lichaam van jongvolwassene is volledig uitgegroeid. Vanaf 20 tot ongeveer 40 jaar blijven lichamelijke krachten van man zich ontwikkelen tot hoogtepunt. In biologisch opzicht functioneert mens optimaal. Vanaf begin van deze levensfase, ondanks grote fysieke fitheid, eerste tekenen van lichamelijk verouderingsproces waarneembaar, zoals:

– ontwikkelen van meer vetweefsel
– verslechteren van gehoor
– afnemen van kracht en spanning van spieren na plusminus 30-jarige leeftijd.

Verschillen tussen mensen in intellectueel functioneren worden nog groter.

Dat wil zeggen dat mensen die op jongere leeftijd hoog scoorden op allerlei intellectuele vaardigheden, bij ouder worden nog hoger scoren.

Betekenis van werk voor mens kunnen we aan hand van aantal punten beschrijven:

– Arbeid maakt wezenlijk deel uit van leven van mens. Het is bepalend voor zijn status, financiële positie en vormt zijn binding met samenleving. Werken en carrière maken vormt voor veel mensen belangrijke bouwsteen voor hun identiteit.
– Werk kan ook instrumentele betekenis hebben: het kan vooral middel zijn tot het verkrijgen en vergroten van gevoel van eigenwaarde en erkenning door anderen.
– Werken is veelal ook sociale activiteit, voor meesten van groot belang.
Gezien hiervoor genoemde punten, wordt werkeloosheid dan ook als zeer negatief beschouwd.

Wanneer vrouwen opnieuw willen gaan werken, zijn hierop onder ander volgende aspecten van invloed (herintreedsters):

– motivatie bij oorspronkelijke beroepskeus
– lengte van werkonderbreking
– vraag en aanbod op arbeidsmarkt inclusief eventuele gelegenheid om in deeltijd te gaan werken
– motivatie opnieuw te gaan werken, bijvoorbeeld uit bittere noodzaak(scheiding, ziekte/werkeloosheid van man)of omdat ze het graag wil
– vroegere werkervaring
– mogelijkheid tot beroepsoriëntatie, om- en bijscholing
– nieuwe werksituatie: wel of niet gunstig, goede onderlinge contacten, hulp bij het inwerken en dergelijke
– houding van man en kinderen, maar ook van samenleving ten opzichte van het werken door vrouw.

Negatieve beeld van ouderdom is in onze samenleving aan veranderen. Door welke 3 ontwikkeling is dat in gang gezet?

Op eerste plaats moeten we wel anders denken, omdat groep ouderen sterk in aantal toeneemt. Op tweede plaats verandert karakter van groep oudere mensen. Op derde plaats, ten slotte, zal hogere levensverwachting het beeld van oudere mens onduidelijker maken.

Oudere persoon is gedurende zijn hele volwassen leven lid geweest van veel groepen:

Werk, verenigingen, buurt etc. Maar als hij met pensioen gaat, verliest hij langzaam het contact met deze groepen. Hij wordt als het ware teruggeworpen op zelfde groep als waarmee hij ook zijn eerste contacten in leven had: familie. Dit terugtrekken uit sociale leven of het geïsoleerd raken, geldt niet voor alle ouderen.

Kinderen moeten verhoogde belangstelling van hun ouders respecteren.

Ze moeten hobby's hebben of in elk geval bepaalde interesses. Aanleren van nieuwe vaardigheden levert nogal eens problemen op voor oudere mensen. Ze moeten nog over goede gezondheid en veel vitaliteit beschikken en voldoende financiële mogelijkheden hebben. Met alleen AOW-uitkering heb je weinig armslag.

Verpleegkundige van thuiszorg komt meestal rond zesde dag na bevalling langs bij moeder en kind.

Bij kind wordt dan beetje bloed afgenomen via hielprikje. Dit bloed wordt onderzocht op 18 zeldzame stofwisselingsziekten, o.a. fenylketonurie(PKU)en congenitale hypothyroïdie(CHT). Wanneer deze ziekten vroegtijdig worden opgespoord, kan door medisch ingrijpen een verstandelijke/lichamelijke handicap voorkomen.

In ons land worden volgende inentingen gratis verstrekt via consultatiebureaus:

DaKTP, Haemophilus influenzae type B, HepB, pneumokokken, HiB, BMR-vaccinatie, meningokokken C, DaTP en HPV. Kinderen van wie de moeder besmet is met hepatitis B-virus(draagster), krijgen binnen 48 uur na geboorte hepatitis B-vaccinatie.

Het is belangrijk dat basisschoolkind onder medische controle staat.

Het kind is in groei en er zouden afwijkingen kunnen ontstaan waar kind zijn verdere leven nadelen van zou kunnen ondervinden. Bij volledig onderzoek kunnen afwijkingen van ogen en oren, vergroeiingen van rug, inwendige afwijkingen, platvoeten, beginstadium van bepaalde ziekte, sterke overvoeding(vetzucht)of slechte algehele conditie aan licht komen. Aan hand van antwoorden van ouders wordt onder meer gesproken over eten, slapen, spelen en vriendjes.

Voortdurende verbeteringen in gezondheidszorg, voeding en leefomgeving (bv. Hygiëne, huisvesting) hebben ertoe bijgedragen dat mensen steeds ouder worden.

Hierdoor en als gevolg van dalende geboortecijfer neemt percentage ouderen in onze samenleving toe. We noemen dit proces vergrijzing.

Gecoördineerd ouderenwerk heeft zestal functies:

1. coördinatie: het op elkaar afstemmen van verschillende voorzieningen voor ouderen, zoals thuiszorg, verzorgings- en verpleeghuizen, ouderenbonden, woningbouwverenigingen, kerken en vrijwilligersorganisaties.
2. Organisatie: het inventariseren van behoefte van ouderen aan bepaalde voorzieningen
3. ontwikkeling: het ontwikkelen van samenwerkingsverbanden tussen verschillende instellingen
4. service
5. advies
6. informatie

Laatste jaren is er steeds verfijndere apparatuur op markt gekomen, waarmee men in noodgevallen anderen kan alarmeren.

Vaak gaat het om spreek/luisterverbinding. Zo kan in geval van nood met 1 druk op knop verbinding worden gemaakt met telefoon- of zorgcentrale van thuiszorgorganisatie/verzorgingshuis. Er kan dan bekende worden gebeld die sleutel van huis heeft of er wordt binnen halfuur hulp geboden door deskundige.

Woongroep/vorm van centraal wonen

Het wonen in een woongroep/vorm van centraal wonen maakt het mogelijk zo lang mogelijk zelfstandig te blijven. (Echt)paar/alleenstaande sluit zich aan bij woongroep voor ouderen, waar men eigen ruimte heeft en aantal bezigheden samen met andere bewoners kan verrichten, zoals het gezamenlijk zorgen voor het eten, het huishouden en de tuin.

Voorzieningen verzorgingstehuizen/zorgcentra:

– maaltijdverstrekking
– hulp op gebied van persoonlijke verzorging en huishouden
– alarmeringssysteem
– recreatiemogelijkheden, zoals kaarten en andere spelvormen
– sociaal-culturele activiteiten, bijvoorbeeld tijdens feestdagen
– activiteiten als Meer bewegen voor Ouderen
– groepsverzorging(vorm van dagverzorging)
– tijdelijke opname(bij afwezigheid/zieke mantelzorger).

Functies verpleeghuis: Iemand kan opgenomen worden omdat hij/zij:

– door ziekte tijdelijk niet voor zichzelf kan zorgen
– in geheel niet meer voor zichzelf kan zorgen
– aan chronische ziekte lijdt en 24 uur per dag verpleging nodig heeft
– door ziekte/ongeval bepaalde functies heeft verloren en gerevalideerd moet worden alvorens weer naar huis terug te keren
– zoveel beslag legt op huisgenoten dat deze voor kortere/lange tijd ontzien moeten worden.

Welke groepen patiënten kan men in verpleeghuis tegenkomen?

– Langdurig zieken; dit zijn chronisch zieke patiënten, voor wie het verpleeghuis meestal het eindstation is.
– Terminale patiënten; dit zijn mensen van wie men verwacht dat ze binnen korte tijd zullen sterven.
– Tijdelijke patiënten; dit zijn mensen die tijdelijk worden opgenomen om huisgenoten, die normaal deze personen verzorgen, gelegenheid te geven een poosje op vakantie te gaan/anderszins tot rust te komen.
– Revalidatiepatiënten; dit zijn mensen die na een verblijf in ziekenhuis worden opgenomen.

Doel somatische dagbehandeling:

Zo lang en goed mogelijk in eigen woonomgeving kunnen functioneren. Doel psychogeriatrische dagbehandeling: hierbij gaat het om mensen met dementie, gedragsstoornissen/depressiviteit. Zij krijgen begeleiding en ondersteuning bij besteden van de dag.

5 manieren waarop men het zorgveld van algemene/geestelijke gezondheidszorg kan indelen:

– zorg naar functie en zwaarte van probleem
– zorg naar zorgbehoefte
– zorg naar plaats van behandeling
– zorg naar behandelingsniveau
– zorg naar doelgroep

Algemene procedures binnen ggz: van aanmelding tot ontslag:

– Aanmelden
– Intake en diagnostiek
– Advies en behandelovereenkomst
– Behandeling
– Biologische behandelvormen
– Sociaal-maatschappelijke behandelvormen
– Psychologische behandelvormen/interventies
– Einde behandeling: ontslag

Behandelstafsamenstelling van ggz-instelling is multidisciplinair.

Dit wil zeggen: er werken hulpverleners vanuit verschillende (geestelijke) gezondheidszorgberoepen.

4 soorten zorg algemene ggz volwassenen:

– ambulante zorg
– deeltijdzorg
– gemengd-residentiële zorg
– residentiële zorg

Preventieprogramma's die binnen ggz volwassenen aangeboden worden, kunnen betrekking hebben op:

Sociale vaardigheden, assertiviteit, burn-out, depressie, angst/paniek, rouwverwerking, mindfulness, agressieregulatie, lotgenotencontact, omgaan met ziekte(van familieleden), stresshantering, eenzaamheid, zingevings- en geloofsproblemen.

In grote lijnen zijn er 3 soorten klinische instellingen die forensische zorg verlenen, die verschillende niveaus van behandeling en beveiliging bieden:

– Forensisch psychiatrisch centrum(FPC)
– Forensisch psychiatrische kliniek(FPK)
– Forensisch psychiatrische afdeling(FPA)

Bij mensen met (licht) verstandelijke handicap wordt vaak ook gedrags- en psychiatrische problematiek waargenomen. Volgende behandelvormen worden ingezet bij doelgroep LVB:

– Psychosociale behandeling.
– Behandeling gericht op dagelijkse omgeving.
– Ouder- en gezinsbegeleiding.
– Geïntegreerde begeleidingsmodellen.
– Dagbesteding, vakantiedagopvang en woonvoorzieningen

Wet zorg voor jeugd

Wet zorg voor jeugd is erop gericht gehele jeugdzorg onder gemeentelijke regie te brengen. Wet stelt dat alle taken op gebied van jeugdzorg overgaan naar gemeenten: jeugd-ggz, provinciale jeugdzorg, gesloten jeugdzorg, jeugdreclassering, jeugdbescherming en jeugd-LVG. Bedoeling is dat er 1 financieringssysteem komt voor preventie, vroeghulp en alle vormen van gespecialiseerde jeugdzorg. Centrum voor Jeugd en Gezin(CJG)wordt frontoffice voor deze jeugdzorg.

Cognitief onderzoek bij ouderen

Cognitief onderzoek bij ouderen wordt gedaan om enerzijds duidelijk beeld te verkrijgen van niveau van functioneren van cliënt alsmede achteruitgang van functies in kaart te brengen voor het stellen van diagnose. Anderzijds biedt duidelijk beeld van functioneren ook handvatten in verdere begeleiding van cliënt.

Maatschappelijke functies die gezin worden toebedacht wanneer men spreekt over: gezin als hoeksteen van samenleving:

– Economische functie: vroeger was gezin arbeidseenheid; er werden goederen geproduceerd voor eigen gebruik maar ook voor maatschappij.
– Seksuele en voortplantingsfunctie en koesteringsfunctie: Gezin is nog altijd meest aangewezen plaats, vindt men, om kinderen te baren en op te voeden.
– Opvoedingsfunctie: Binnen het gezin worden geldende normen en waarden in deze cultuur geldende op de nieuwe generatie overgebracht.

Gezinnen van nu zijn erg op zichzelf gericht (gesloten gezinnen) in vergelijking met gezin van voor industriële revolutie.

Vroeger leefde men meer in kleine geïsoleerde dorpen. Gezinnen daarbinnen stonden in dienst van gemeenschap (open gezinnen). Scheiding tussen privé en gemeenschap was erg klein.

Welke 3 factoren zijn van invloed op hoe mens bepaalde rollenpatronen invult?

– Per cultuur kunnen er grote verschillen zijn in hoe men bepaalde rol vervult. Ook in tijdsbeeld kan er veel veranderen.
– Naast cultuur speelt sociale klasse waartoe ouders in eerste instantie behoren, een rol in hoe iemand zijn persoonlijkheid ontwikkelt. Want sociale klasse bepaalt voor deel hoe iemand inhoud geeft aan rollen die hij op zijn weg tegenkomt.
– Naast cultuur en sociale klasse waarin iemand opgroeit, is invloed van gezin op persoonlijkheid van ieder mens het sterkst.

Moeilijker ligt het als het gezin niet goed functioneert hoewel er geen ingrijpende gebeurtenissen hebben plaatsgevonden.

Oorzaak van problemen moet dan onderzocht worden in processen die zich tussen gezinsleden afspelen. Het heeft vrijwel nooit zin om in zo'n geval een afzonderlijk gezinslid onder de loep te nemen. Gezin is zo'n hecht verband dat het gedrag van gezinslid vrijwel altijd te maken heeft met dat van andere leden van het gezin. Oorzaak ligt dus niet bij 1 persoon, maar bij het gezin als geheel. Onduidelijke, oneerlijke communicatie tussen alle gezinsleden en starre rolpatronen die zich in loop der jaren ontwikkeld hebben, zijn in meeste gevallen oorzaak van slechte functioneren.

Meer informatie over echtscheiding, scheiding van tafel en bed of ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed

Voor meer informatie over echtscheiding, scheiding van tafel en bed of ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed, kan men telefonisch contact opnemen met ministerie van Justitie, afdeling in- en externe communicatie. Ook zijn er brochures verkrijgbaar die telefonisch te bestellen zijn bij Postbus 51 Infolijn.

Situaties waarin dergelijke intieme verhoudingen voorkomen, zijn met name het gezinsleven zelf, maar kunnen zich ook buiten het gezin voordoen bij ziekte, liefde, vriendschap etc.

Binnen zo'n afhankelijkheidsverhouding worden op paradoxale manier signalen overgebracht. Voorbeeld van paradox is: ''Wees spontaan!'' Er wordt dus iets bevolen, maar als je doet wat je wordt opgedragen, moet je het gebod overtreden, want je kunt niet in op bevel spontaan zijn!

Enkele samenlevingsverbanden die naast het gezin in Nederland voorkomen:

Samenwonende paar, eenoudergezinnen en woongroep.

6 redenen waarom mensen vaak bang zijn als ze weten dat ze binnenkort sterven:

– Je weet niet wat er na de dood komt
– Angst voor pijn
– Angst voor eenzaamheid
– ''Ik kan niets meer meemaken''
– ''Ik kan de mensen die op mij aangewezen zijn niet meer verzorgen''
– ''Het verdriet dat anderen zullen hebben als ik doodga''

In huidige westerse maatschappij speelt het vraagstuk van dood veelvuldig.

Euthanasie en abortus zijn grote ethische problemen die voor ingewikkelde discussies zorgen. Beslissen over leven en dood is mogelijk. Deze wetenschap is voor veel mensen frustrerend. Het belemmert ze om op een ontspannen manier te leven. Sommigen zien het absurde in van keihard werken en bezitsvergaring. Voor anderen is het krijgen van kinderen een probleem geworden. Ze vragen zich af of ze het wel voor zichzelf kunnen verantwoorden kinderen op deze wereld te zetten.

Er zijn verschillende fasen in het stervensproces. Iedere fase kan korter of langer duren:

Dagen, weken, soms zelfs maanden. Ook kunnen bepaalden fasen meermalen voorkomen of in een andere volgorde voorkomen. En het komt ook voor dat iemand maar 1 fase doormaakt. Dit is voor ieder mens anders. Iedereen sterft op zijn eigen persoonlijke manier. Wijze waarop mensen hun leven geleefd hebben, is vaak ook terug te zien in manier waarop zij sterven. Je kunt het stervensproces dus nooit los zien van de persoon die stervende is. Vragen als ''Hoe staat patiënt tegenover de dood?'', hebben invloed op het proces.

Ontkenning van eindigheid van het leven zien we in hele maatschappij, maar bij uitstek aan ziekbed.

Denk maar aan meest ingewikkelde operaties en transplantaties van organen. Wanneer blijkt dat iemand niet meer te genezen is, faalt de geneeskunde. Er zijn artsen en verpleegkundigen die dat moeilijk kunnen verwerken. Het medisch handelen van artsen, verpleegkundigen en verzorgenden heeft als doel de dood tot het uiterste bestrijden. Dit is tegengesteld aan het begeleiden van stervenden. Voor het begeleiden van stervenden moet je dus een andere instelling hebben.

Je kunt wel proberen om het fatale gesprek minder beladen te maken.

Voor ieder onderzoek dat een patiënt moet ondergaan, kun je vertellen waarom het gedaan wordt en erna wat de uitslag is. Zo ontstaat niet het enorme verschil in kennis tussen arts en patiënt. En het is juist dat verschil in kennis van de situatie dat het gesprek naderhand zo moeilijk maakt.

Mensen willen niet met de dood en sterven geconfronteerd worden.

Ze willen zo lang mogelijk blijven geloven in hun eigen onsterfelijkheid.

In onze westerse samenleving hebben we echter nooit geleerd om onze gevoelens een plaats te geven, we hebben al van kinds af aan geleerd flink te zijn.

Verstand en gevoel moeten met elkaar in evenwicht zijn en dat valt niet mee. Rouwen doe je niet met je verstand.

Mensen die belemmerd worden in hun rouwproces, die hun gevoelens verdringen/verwaarlozen, krijgen na verloop van tijd last van:

Sterke gevoelens die ze verdringen/verwaarlozen, kunnen in vorm van psychosomatische klachten terugkomen, zoals ziek orgaan, voortdurend hoofdpijn/maagklachten, slapeloosheid, angsten/desinteresse in zichzelf en/of omgeving.

Rouwen is niet alleen het verliezen van een dierbaar persoon. Veel meer mensen rouwen in veel meer situaties en situaties waarin mensen kunnen rouwen, zijn:

Werkeloos worden, met pensioen gaan, invalide worden, scheiden, een gehandicapt kind krijgen en verhuizen. Mensen krijgen in deze situaties vaak een depressief gevoel en dat gevoel blijkt bij het rouwproces te horen.

Ervaringen van mensen die (bijna) dood waren:

Mensen die dood waren, voelden zich prima. Zij hadden een vredig gevoel over zich.
Velen van hen herinnerden zich dat zij na hun dood hun lichaam zagen. Bijvoorbeeld: men zag hoe artsen bezig waren hun leven te redden.
Groot percentage van de overledenen werd direct na hun dood aan de andere kant begroet door iemand van wie zij gehouden hadden, in een omgeving met lieflijke kleuren en/of mooie muziek.
Alle geïnterviewden voelden een boosheid toen zij weer tot leven waren gewekt.

ICF beschrijft het functioneren van mensen. Met begrippen in ICF kun je het functioneren van mensen en eventuele problemen die mensen in het functioneren hebben, beschrijven. Met ICF kun je iemand functioneren beschrijven vanuit 3 verschillende perspectieven:
mens als organisme, als lichaam
menselijk handelen, activiteiten die iemand uitvoert
participatie, deelname aan maatschappelijk leven

Perspectief 1:

Perspectief 1: mens als organisme > Zowel functies van lichaam als anatomische eigenschappen worden beschreven. Functies zijn fysiologische en mentale eigenschappen van het menselijk organisme. Met anatomische eigenschappen wordt bedoeld de positie, aanwezigheid, vorm en continuïteit van onderdelen van het menselijk lichaam. Als een functie of anatomische eigenschap niet optimaal is, spreken we van een stoornis.

ICF beschrijft het functioneren van mensen. Met begrippen in ICF kun je het functioneren van mensen en eventuele problemen die mensen in het functioneren hebben, beschrijven. Met ICF kun je iemand functioneren beschrijven vanuit 3 verschillende perspectieven:
mens als organisme, als lichaam
menselijk handelen, activiteiten die iemand uitvoert
participatie, deelname aan maatschappelijk leven

Perspectief 2:

Perspectief 2: het menselijk handelen > Activiteiten zijn onderdeel van iemands handelen: bijvoorbeeld zitten, schoonmaken of beslissingen nemen. Als er problemen zijn met het uitvoeren van een activiteit, spreken we van een beperking. Beperkingen zijn moeilijkheden die iemand heeft met het uitvoeren van activiteiten.

ICF beschrijft het functioneren van mensen. Met begrippen in ICF kun je het functioneren van mensen en eventuele problemen die mensen in het functioneren hebben, beschrijven. Met ICF kun je iemand functioneren beschrijven vanuit 3 verschillende perspectieven:
mens als organisme, als lichaam
menselijk handelen, activiteiten die iemand uitvoert
participatie, deelname aan maatschappelijk leven

Perspectief 3:

Perspectief 3: participatie > Bij participatie gaat het om de persoon in wisselwerking met zijn/haar omgeving: kan iemand meedoen aan het maatschappelijk leven op alle levensterreinen en doet hij of zij dat ook? Participatieproblemen zijn problemen die iemand heeft met het deelnemen aan het maatschappelijk leven.

Voorbeelden van lichamelijke handicaps/stoornissen:

Zintuiglijke stoornissen
Motorische stoornissen
Orgaanstoornissen
Spraak- en taalstoornissen

Houding van omgeving speelt belangrijke rol in hoe het kind zich voelt en gedraagt.

Dit geldt in eerste plaats voor de ouders van het kind. Het is belangrijk dat ouders hun gehandicapte kind op dezelfde manier opvoeden als hun andere kinderen. Ook wanneer het bijvoorbeeld gaat om het geven van standjes. Hoe moeilijk dit vaak ook is, het is onjuist om het kind in dit opzicht te ontzien.

Afhankelijk zijn wordt door de meeste mensen als onaangenaam ervaren en geeft in veel gevallen een gevoel van minderwaardigheid.

Let er daarom op dat je alleen hulp biedt wanneer dat absoluut noodzakelijk is.

Het is de vraag of we ons in onze huidige maatschappij voldoende realiseren dat mensen met handicap recht hebben op een menswaardig bestaan.

Het is bijvoorbeeld moeilijk voor gehandicapte om een baan te vinden. En let maar eens op hoe weinig huizen, winkels, telefooncellen, huisarts- en tandartspraktijken goed toegankelijk zijn voor rolstoelgebruikers. En ook het openbaar vervoer is lang niet altijd even rolstoelvriendelijk.

Wij vinden het vaak vanzelfsprekend dat mensen kunnen eten, slapen, wonen en werken.

Maar er zijn ook mensen bij wie dat anders gaat. Bijvoorbeeld omdat hun verstand minder goed/minder snel werkt. Wanneer dit op jonge leeftijd al duidelijk is, spreken we over mensen met een verstandelijke handicap. Dit is een aangeboren/vrij snel na geboorte ontstane stoornis van verstandelijke functies. Zij kunnen gebruikmaken van alle voorzieningen die er ook voor mensen zonder handicap zijn. Daarnaast is er ook een aantal speciale voorzieningen. Van welke diensten iemand gebruikgemaakt, hangt af van zijn mogelijkheden en behoeften.

Verstandelijke handicap kan op verschillende manieren ontstaan:

Voor de geboorte door afwijkingen in chromosomen, bijvoorbeeld het syndroom van Down (mongolisme), of tijdens de zwangerschap door bijvoorbeeld medicijngebruik of de ziekte rode hond. Ook kan de handicap tijdens bevalling ontstaan door zuurstofgebrek. Als het kind wat ouder is, kan verstandelijke handicap ontstaan door onder andere een niet- of te laat behandelde ziekte, bijvoorbeeld hersenvliesontsteking, of door ongeval met hersenletsel.

Lichaam en geest beïnvloeden elkaar, ze zijn niet van elkaar te scheiden.

Mensen die onder druk staan, hebben bijvoorbeeld grotere kans op hartinfarct. En mensen die ziek zijn, voelen zich daardoor angstig en afhankelijk. Wanneer mensen zich niet lekker voelen in bepaalde situatie, kunnen zij die situatie veranderen. Het kan ook zijn dat ze zich daar niet capabel toe voelen en onvrede tot uiting laten komen in lichamelijke kwaal.

Over oorzaken en behandelingen van geestesziekten wordt verschillend gedacht. Er zijn 2 grote stromingen te onderscheiden:

Enerzijds is er een groep die denkt volgens het medisch
model, dat wil zeggen: zij zoeken oorzaken van ziekte in persoon zelf, vergelijkbaar met lichamelijke kwalen. Aan de andere kant is groep die denkt volgens sociologisch model, dat wil zeggen: men denkt dat oorzaken van dit afwijkend gedrag, hoewel soms aanwezig in persoon zelf, overwegend voortkomen uit ziekmakende relatie tussen cliënt en mensen die dicht bij hem staan.

Tegenwoordig heerst opvatting dat in een groot aantal gevallen stoornis optreedt onder invloed van samenspel van factoren.

Bijvoorbeeld: kind met erfelijke aanleg voor psychische stoornis zal mogelijk bij sterke overbelasting en verstikkende gezinsstructuur later geestesziek kunnen worden. Als de communicatie met persoon voor zeer lange tijd paradoxaal is geweest, zal deze zich uiteindelijk zo klemgezet voelen dat hij een uitweg zoekt in afwijkend gedrag. Normaal reageren is niet meer mogelijk, door voortdurende ervaring van geen uitweg zien is belangrijke relatie met ouders niet meer mogelijk. Zo is ook aangetoond dat een tekort aan menselijke warmte en gebrek aan veilige, stimulerende omgeving tijdens prille kindertijd, grote gevolgen heeft voor geestelijke gezondheid.

Naast sociopsychologische oorzaken van geestesziekten zijn er ook zuiver lichamelijke oorzaken.

Bijvoorbeeld: bij ongeval kan iemand hersenbeschadigingen oplopen die resulteren in gestoord gedrag. Ook een tumor in hersenen kan leiden tot gestoord gedrag.

Veel ziekten, waaronder geestesziekten, vinden hun oorzaak in verstoord chemisch evenwicht, doordat het lichaam essentiële voedingsstoffen in verkeerde verhouding binnenkrijgt.

Gevoeligheid voor allergieën (bijvoorbeeld voor additieven in het voedsel) kunnen ertoe bijdragen dat iemand gevoelig wordt voor spanningen in het dagelijks leven.

Indeling in categorieën is zeer discutabel. Er bestaan veel categorieën en veel vormen van afwijkend gedrag zijn niet te diagnosticeren. Een aantal veelgebruikte termen zijn:

Neurosen, psychosen en psychopathieën

Professor. dr. David Pinto definieert cultuur als volgt:

''Cultuur is een evoluerend systeem van waarden, normen en leefregels. In groep van mensen die zich lid voelen van hun groep wordt cultuur van generatie op generatie doorgegeven en zo geïnternaliseerd. Voor mensen in
groep is hun cultuur vaak onbewust richtinggevend voor hun gedrag en voor hun kijk op de wereld.''

Pinto verklaart cultuurverschillen door culturen in te delen in F- en G-culturen

F-culturen worden gekenmerkt door fijnmazige structuur van gedragsregels. In F-culturen bestaan er voor vrijwel iedere situatie gedetailleerde gedragsregels, en het individu hoeft deze slechts na te leven. In F-culturen heeft het individu veel minder ruimte om zijn eigen gedragsregel te creëren dan in G-culturen. In G-culturen overheerst een grofmazige structuur van gedragsregels. In G-culturen moet ieder individu zelf de algemene regels vertalen naar gedragsregels voor zijn specifieke situatie. Dit laat individuen in G-culturen een tamelijk grote vrijheid van gedrag.

Mensen hebben bepaalde verwachtingen van hoe je je in bepaalde situaties hoort te gedragen.

Deze min of meer bindende verwachtingen over hoe je wel of niet moet handelen worden normen genoemd.

Piramide van menselijke behoeften naar cultuursoort:

– G-culturen: Primaire behoeften > zekerheid > acceptatie > erkenning > zelfontwikkeling
– F-culturen: Elementaire behoeften > behagen groep > goede naam > eer

Bij jonge moslims in Europa is een liberale beweging op gang komen.

Steeds meer wordt er afstand genomen van traditionele geloofsbeweging en komt focus te liggen op eigen identiteit. Tegelijkertijd is het ook duidelijk dat er onder tweede generatie moslims in Europa een conservatievere, zelf fundamentalistische beweging op gang is gekomen. Aanhangers gebruiken de islam veelal om zich te verzetten tegen de westerse samenleving.

Naast het gevaar te veel gericht te zijn op de feitelijke gebeurtenissen die mensen overkomen zijn en gevoelens daarover op een lager plan te plaatsen, is er altijd het gevaar om snel over personen te oordelen.

Iedereen is anders en daardoor kunnen mensen dezelfde dingen op een andere manier beleven. De manier waarop je iets beleeft, is niet beter of meer waar dan die van iemand anders. Als je iemand die van streek is voorhoudt dat hij kalm moet zijn omdat er niets is waar over hij zich druk hoeft te maken, is dat een veroordeling van zijn gevoelens. Dat zal hem belemmeren in het verder uitspreken van wat hem bezighoudt. Hij moet zich volgens uw opmerking beheersen en verder maar alleen uitzoeken.

Assertiviteit heeft te maken met het accepteren van jouw gevoel, om vervolgens te kiezen voor reactie:

– Uitspreken wat je voelt en denkt en daarmee reageren op gebeurtenis. Het is hierbij belangrijk om bij jezelf na te gaan of je dit wel aandurft. Pas goed op dat je jezelf niet gaat forceren.
– Niet op het moment zelf, maar op een later tijdstip terugkomen op gebeurtenis, waarmee je alsnog jouw gevoelens en/of ideeën uitspreekt. Het gevaar van later op een gebeurtenis terugkomen, kan zijn dat je in tussentijd jouw gevoel wegpraat. Wanneer je gaat nadenken over gebeurtenis, kan jouw gevoel hierdoor op de achtergrond raken; jouw gevoel lijkt dan niet meer zo de moeite waard.

Wanneer je als medewerker in gezondheidszorg afstudeert, moet je een eed/belofte afleggen.

Het doel daarvan is dat je geen gegevens over patiënten zult verstrekken aan mensen die dat niets aangaat. Dit houdt in dat je hier ook niet met of bij jouw familie, vrienden, kennissen etc. over mag praten.

Mensen maken tijdens hun leven deel uit van verschillende groepen

Zo kun je tegelijkertijd behoren tot groep van volwassenen, tot groep sportliefhebbers, tennisclub, groep studenten van bepaalde opleiding, het gezin en studentenvereniging. Groep bestaat uit individuen met ieder een eigen persoonlijkheid.

Wanneer iemand zich niet aan afspraken van regels van groep houdt, kunnen volgende situaties ontstaan:

– Iemand functioneert binnen groep als buitenbeentje omdat hij zich niet aan de regels houdt. Het afwijkend gedrag wordt geaccepteerd door andere groepsleden.
– Gedrag wordt niet geaccepteerd door de andere groepsleden en hij wordt uit de groep gezet of treedt vrijwillig uit de groep.

Conflicten tussen mensen hoeven niet altijd groot te zijn.

Zij zijn een gevolg van vele gevoelens die onbewust een rol spelen in onze houding en in ons gedrag. Aangezien ieder mens dergelijke gevoelens heeft, kun je stellen dat conflicten bij het leven horen. Niemand kan ze vermijden en we moeten er op constructieve manier mee leren leven.

Conflicten tussen mensen ontstaan vaak doordat mensen verschillende belangen hebben:

Conflicten tussen mensen ontstaan vaak doordat mensen verschillende belangen hebben: ieder streeft zijn eigen doelstellingen na, die ten opzichte van elkaar niet of nauwelijks verenigbaar zijn.

Conflicten tussen collega's oplossen:

– Doelbewuste verandering van uiterlijke omstandigheden
– Streven naar hoger doel dat beide tegenstellingen omvat
– Bewust beïnvloeden van anderen

Als je je aangevallen voelt, kun je een stapje opzij doen.

Door ontvangende houding aan te nemen, wordt aanvallende houding van andere partij ontkracht. Je nodigt patiënt als het ware uit om alle informatie te verstrekken die je nodig hebt om tot een juiste beslissing te komen. Je toont begrip voor patiënt door op zijn gevoelens van boosheid te reageren. Je stelt patiënt in gelegenheid stoom af te blazen en op andere manier verder te gaan met zijn verhaal. Deze manier kost minder energie en heeft vaak sneller effect.

Welke strategie kun je als medewerker in gezondheidszorg het beste hanteren om met lastige patiënt tot een afspraak te komen?

Winnen en winnen: beide partijen laten winnen is beste strategie. Je kunt dat bereiken door zo veel mogelijk aan belangen van tegenpartij tegemoet te komen. Houd het belang van ander voor volle 100 % in de gaten. Stel je eigen belang veilig. Probeer samen naar een oplossing te zoeken, zodat het niet is: jij tegen patiënt, maar jij en patiënt samen.

6 zaken die van belang zijn bij het onderhandelen:

– Scheid het probleem van patiënt.
– Houd rekening met emoties van patiënt.
– Richt je op belangen van patiënt, niet op zijn standpunten, en neem deze belangen serieus.
– Zorg ervoor dat je je eigen belangen veiligstelt en niet ui
– Creëer alternatieven voordat je een besluit neemt.
– Maak gebruik van objectieve criteria, volgens regels van instelling.
– Zorg dat beide partijen winnen.
– Doe een stapje opzij wanneer je voor het blok wordt gezet.

Neem een klacht altijd serieus en laat persoon die klaagt, uitpraten of stoom afblazen.

Zorg ervoor dat je klacht niet opblaast, afzwakt of te veel relativeert.

Het woord ethiek komt van het Griekse woord ethos (= zeden/gewoonten, die door de mens worden gehanteerd).

Ethiek kan beschouwd worden als zedenleer of moraal die aangeeft wat goed is en wat niet.

Het geweten speelt een belangrijke rol bij ethisch behandelen.

Het is bij iedere mens verbinding tussen ethiek en het handelen in specifieke situaties en het geeft aan wat goed en kwaad is. Bij gewetensvolle beslissing zal het verstand oordelen over een situatie. Het gevoel speelt wel een rol, maar verstand beslist uiteindelijk wat er gaat gebeuren.

Hoe heet de eed die artsen afleggen bij afsluiting van hun studie?

Deze eed staat bekend als de eed van Hippocrates.

Uitgangspunten medische ethiek:

– Integriteit van menselijk lichaam is belangrijk punt in maatschappij.
– Een ander belangrijk uitgangspunt is het recht op zelfbeschikking/informed consent: patiënten mogen zelf beslissen over wat er met hen gebeurt. Dat wil zeggen dat patiënt moet worden ingelicht over wetenschappelijk onderzoek.
– Een ander belangrijk uitgangspunt van medische ethiek is het voorkomen van ondraaglijk lijden. Dit heeft een belangrijke invloed gehad bij discussie over euthanasie.

Wat is de belangrijkste ethische vraag in het voorbeeld van het meisje dat door machines in leven wordt gehouden?

Kern van dit verhaal is of dit meisje nog een menswaardig bestaan leidt, of het leven voor haar nog zinvol is.

Welke vragen spelen mee bij de beslissing over het leven van de oudere dame?

De vraag die we ons bij dit voorbeeld kunnen stellen, is: heeft patiënt het recht een behandeling te weigeren? Zo ja, aan welke voorwaarden moet zo'n weigering dan voldoen?

Terwijl politiek niet tot gezamenlijk standpunt en dus niet tot wetswijziging kwam, kreeg euthanasiepraktijk vorm onder invloed van rechterlijke uitspraken.

Uiteindelijk is de Eerste Kamer akkoord gegaan met wijziging van de Wet op de lijkbezorging waarin euthanasie wordt geregeld: (actieve) euthanasie is nog steeds strafbaar, maar artsen die voorgeschreven procedure volgen (inclusief melding van euthanasie) worden in principe niet vervolgd.

Discussie rond euthanasie heeft ertoe geleid dat mensen kunnen beschikken over verklaringen waarin hun wensen over hun levenseinde vermeld staan.

Voorbeeld hiervan is wilsverklaring. In negatieve wilsverklaring kan je aangeven wat je niet wilt: bijvoorbeeld geen sondevoeding, geen beademing en geen reanimatie (dat is behandeling van hart- en ademstilstand). In positieve wilsverklaring kan je aangeven wat je wel wilt: bijvoorbeeld behandeling om het leven te beëindigen als er geen uitzicht op herstel is.

Bij kiembaan-gentherapie spelen heel andere problemen een rol.

Genetische veranderingen in zulke cellen komen ook weer terecht in cellen van nakomelingen en daarmee is genetische samenstelling van nageslacht van mens in het geding.

Met deze overgebleven embryo's kunnen verschillende dingen gebeuren, namelijk:

– ze kunnen worden ingevroren en bewaard voor eventuele volgende poging
– ze kunnen aan een andere vrouw worden afgestaan
– ze kunnen worden gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek
– ze kunnen worden vernietigd.

Welke vormen van onderzoek met embryo's zijn mogelijk?

– ter verbetering van IVF-techniek
– ten gunste van prenatale diagnostiek en bijvoorbeeld gentherapie
– ter vergroting van kennis op gebied van embryonolgie, genetica voor het testen en ontwikkelen van nieuwe medicijnen

Jochem komt met zijn moeder op het spreekuur bij de huisarts. Jochem vertelt dat zijn moeder er soms niet helemaal bij is. 'Het ene moment kan ik prima met haar praten, maar soms is ze helemaal verward en slaperig. 's Nachts weet ze soms niet meer waar ze is'. De arts observeert de vrouw. Ze maakt een bange indruk en vertelt dat ze overal kleine beestjes op de muur ziet. Van welke ziekte is hier waarschijnlijk sprake?

Delier

Een voorbeeld van een stoornis in de motoriek (als symptoom bij een psychiatrische aandoening) is...

Conversie

Welk van de onderstaande bijwerkingen kunnen parasympathicolytica hebben?

Slecht zien, droge mond en problemen bij het plassen

Wat is de juiste theoretische indeling van het rouwproces?

Shock, wegvloeien van energie, heftige emoties, schuldig voelen, diepe pijn, opluchting, aanvaarding

Wat is een voorbeeld van een gedragsmatig signaal bij huiselijk geweld?

Niet over eigen geld mogen beschikken

Welke bewering over een huilbaby is juist?

Het begrip huilbaby geldt als de baby 0-4 maanden oud is, overmatig huilt, meer dan drie keer per week, meer dan drie uur per etmaal, minstens drie weken lang

Welke bewering over de kleuter is NIET juist?

Met name de grove motoriek ontwikkelt zich in deze fase zeer sterk

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. De beoordeling van de geestelijke handicap kan plaatsvinden op grond van het IQ.
II. Een geestelijke ontwikkelingsstoornis berust altijd op een erfelijke afwijking.

I en II zijn beide onjuist

Janneke heeft last van smetvrees. Wanneer ze iets heeft aangeraakt, moet ze onmiddellijk haar handen wassen. Ze denkt dat ze anders ernstig ziek wordt. Janneke wast haar handen wel vijftig keer op een dag. Het beheerst haar leven. Van welke stoornis is hier sprake?

OCD

Bij een ziekte die men rekent tot de organische psychiatrie, staat vast dat...

lichamelijke aanwijsbare afwijkingen de oorzaak zijn van de psychiatrische aandoening

Welke toedieningswijze van diazepam wordt NIET toegepast?

Subcutaan

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. De werking van opiaten op de tractus digestivus is stimulerend.
II. Aan een pupilverwijding kan men de gebruiker van opiaten herkennen.

Beide

Bij welke groep mensen komt gonatrose het meest voor?

Bij mensen met obesitas

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Iemand is pas allergisch als hij is gesensibiliseerd.
II. Vertraagde allergie wordt ook wel allergie type IV genoemd.

I en II zijn beide juist

Welk van de onderstaande middelen is alleen werkzaam tegen gisten?

Nystatine

Welke bewering over de peuter is juist?

De aandacht is sterk gericht op ontlasting

Welke bewering over het schoolkind is juist?

Het schoolkind is erg afhankelijk van de groep waartoe hij behoort

Zwangerschapscontroles worden van de 24ste tot de 32ste week om de ... uitgevoerd.

drie weken

Om te begrijpen wat er in een kind omgaat als het te maken krijgt met de dood van een geliefd persoon, wordt onderscheid in leeftijd gemaakt. Bij welke leeftijd begint het kind het woord 'dood' echt te gebruiken?

Vier tot zeven jaar

Een telefoongesprek kent vijf fasen. Wat is de juiste volgorde?

Intake, Beeldvorming, Informatie, Besluitvorming, Afronding

Bij de ziekte van Kahler constateert men...

abnormale woekering van plasmacellen

In de parasympathicus wordt de prikkeloverdracht naar het eindorgaan verzorgd door...

Acetylcholine

Wat is een onderdeel van de therapie bij Myasthenia gravis?

Bedrust

Bij de meeste mannen wordt de prostaat in de loop van hun leven groter en dikker. Met een aantal adviezen kan men met een prostaatvergroting goed leven. Welk van de onderstaande adviezen is NIET juist?

Veel drinken

Bij oudere mensen komt artrose veel voor. Coxartrose betekent..

Versleten heup

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Tijdens de pubertijd worden op cognitief gebied de grenzen bereikt.
II. De pubertijd is een fase waarin de puber zich losmaakt van zijn ouders.

Alleen bewering II is juist

Welke van de onderstaande factoren dragen bij aan de behoeftenniveaus van een kind?

Acceptatie, leiding en veiligheid

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Bètablokkers stimuleren de productie van het kamerwater zonder pupilvernauwing.
II. Timolol is een voorbeeld van een bètablokker.

Alleen II is juist

Een mogelijk gevolg van een verstoring van het celmetabolisme bij een volwassene is...

necrose

Karel zit in een rolstoel. Hij vertelt iedereen dat hij sinds zijn jeugd niet kan lopen, omdat hij zijn wervels heeft gebroken bij het skiën. Zijn zus weet dat hij nooit is wezen skiën. Ze gelooft hem niet helemaal. Van welke ziekte is bij Karel waarschijnlijk sprake?

Syndroom van Münchhausen

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Bepaling van het IQ is een maat voor de sociale redzaamheid.
II. Bepaling van het IQ is het belangrijkste hulpmiddel bij de diagnose van ADHD.

I en II zijn beide onjuist

Wat is GEEN bijwerking van sympathicolytica?

Snelle hartslag

Hartklepgebreken t.g.v. endocarditis wijzen op doorgemaakte...

Roodvonk

Bij welk van de volgende onderzoeken wordt alleen contacteczeem onderzocht?

Plakproef

Bij welke allergie is er sprake van gezwollen lippen?

Voedselallergie

Wat is een voorbeeld van een uiterlijk signaal van huiselijk geweld?

Brandwonden

Wat is de normale gang van zaken bij het vragen van hulp bij psychiatrische problemen?

Eerst aanmelding en intake bij een Riagg, daarna het opstellen van een behandelplan.

Een crisis bij sikkelcelanemie kan door bepaalde factoren worden uitgelokt. Welk van de onderstaande factoren hoort daar NIET bij?

Bloedtransfusie met verkeerde bloedgroep

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Bronchuscarcinoom heeft over het algemeen een goede prognose.
II. De belangrijkste oorzaak van longkanker is een erfelijke aanleg.

I en II zijn beide onjuist

Een middel dat met de aanwezige eiwitten een beschermend laagje vormt voor het slijmvlies, behoort tot de...

adstringentia

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Astma wordt gekenmerkt door hypperreactiviteit.
II. De verschijnselen van chronische bronchitis worden veroorzaakt doordat als reactie op bepaalde prikkels histamine wordt afgegeven door cellen in de luchtwegen.

Alleen I is juist

Welk van de onderstaande uitspraken is NIET juist?

Bij een tekort aan foliumzuur maakt het lichaam te weinig hemoglobine aan

Welk middel is NIET geschikt bij reis- en wagenziekte?

Metoclopramide

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Allergische reacties ten gevolge van antibioticagebruik treden niet op wanneer de dosis wordt verlaagd.
II. Resistentie tegen antibiotica is het gevolg van een mutatie bij de patiënt.

I en II zijn beide onjuist

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Bij een koemelkeiwitallergie speelt IgE een belangrijke rol.
II. Voedselallergie en voedselintolerantie zijn in feite hetzelfde.

Alleen I is juist.

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Rodehond wordt veroorzaakt door een bacterie.
II. Roodvonk wordt veroorzaakt door een bacterie.

Alleen II is juist

Wat is kenmerkend gedrag voor een kind in de wanhoopsfase?

Het kind reageert onverschillig op de ouders

Waarvoor staat de afkorting AGGZ?

Ambulante geestelijke gezondheidszorg

Een patiënt heeft al drie weken last van heftige steken in zijn maag. Hij gaat hiermee naar de huisarts. Hoe wordt het eerste gesprek tussen deze patiënt en de arts genoemd?

Anamnese

Voortgeleiding van een impuls in de synaps gaat via...

het vrijmaken van neurotransmitterstof

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Het risico voor een snelle verslaving aan opiaten berust op een veranderde celstofwisseling.
II. Ontwenning kan zeer snel en zonder noemenswaardige klachten gebeuren.

Alleen I is juist

Bij plasmacelaandoeningen vindt overproductie plaats van...

een bepaald type immunoglobuline

Welk van de onderstaande beweringen over de ziekte van Addison is juist?

De patiënt heeft een lage bloeddruk

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Nabestaanden hebben een grotere kans om te sterven.
II.Vrij snel na de crematie of begrafenis vinden nabestaanden een nieuw evenwicht.

Alleen I is juist

In welke periode van het eerste levensjaar treedt de angst voor vreemden op de voorgrond?

Achtste maand

Waarvoor is verlate kwaamzorg NIET bedoeld?

Als de familie de eerste dagen de zorg voor moeder en kind op zich heeft genomen

Wat is GEEN functie van een beschermde woonvorm?

Huishouding wordt overgenomen door hulpverleners

Een arts moet de patiënt vertellen dat hij een ernstige ziekte heeft. Hij begint het gesprek met de vraag: hoe voelt u zich op dit moment? Is dit een goed begin van het gesprek?

Nee, want hij kan beter direct vertellen wat er aan de hand is

Een patiënt wordt bij steeds minder inspanning kortademig en moet 's nachts op meer kussens slapen om het niet benauwd te krijgen. Deze verschijnselen wijzen op...

linksdecompensatie

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Corticosteroïden worden in de bijnierschors geproduceerd.
II. Een vollemaansgezicht, osteoporose, groeivertraging bij kinderen en een vertraagde wondgenezing zijn enkele bijwerkingen van corticosteroïden.

I en II zijn beide juist

Wat wordt verstaan onder een atopisch sydroom?

Een ziekte van het afweersysteem

In de maag kunnen sommige geneesmiddelen niet goed worden geabsorbeerd, maar wel in de dunne darm. Dit komt doordat...

elektrisch geladen deeltjes de maagwand moeilijk passeren

Uitsluiten van anti-epileptica bij direct reagerende behandeling...

kan na een aanvalsvrije periode van twee jaar zonder veel problemen

Welk van de volgende bijwerkingen komt bij alle salicylaten voor en is het gevolg van overdosering?

Verzuring van het bloed

Wat wordt met de RAST gemeten?

Welke soorten IgE in het bloed zitten

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Een geneesmiddel dat bacteriostatische eigenschappen vertoont, doodt bacteriën.
II. Antimicrobiële middelen oefenen hun werking uit in de lichaamscellen van de patiënt.

I en II zijn beide onjuist

Wat is een belangrijk verschil tussen een neusverkoudheid en een allergische rhinosinusitis?

Bij een allergische rhinosinusitis is er sprake van jeuk in de neus en bij een neusverkoudheid niet

Welk van de volgende uitgangspunten behoort NIET tot de medische ethiek?

Respect voor het individu

Welk van onderstaande stof is een indirect werkende anticoagulantia?

Acenocoumarol

Bij Bram is zijn bloed onderzocht. De uitslag is positief. Welke situatie is het meest waarschijnlijk?

Bram maakt zich zorgen, want er is waarschijnlijk iets aan de hand

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Een congenitale afwijking uit zich altijd direct na de geboorte.
II. Een congenitale afwijking kan door intra-uteriene infecties worden veroorzaakt.

Alleen II is juist

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Bottumoren zijn voornamelijk uitzaaiingen van kanker elders in het lichaam.
II. Primaire bottumoren zijn langzaam groeiende tumoren.

Alleen I is juist

Weefseltypering volgens het HLA-Systeem is gebaseerd op...

de aanwezigheid van antigenen op alle kernhoudende lichaamscellen

Hoe lang duurt het voordat een vrouw weer normaal vruchtbaar is, nadat zij is gestopt met het gebruik van de anticonceptiepil?

Drie tot zes maanden

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Met genetische manipulatie probeert men genezing voor bepaalde ziekten te vinden.
II. Kiembaangentherapie is in Nederland verboden.

I en II zijn beide juist

Lichamelijk gehandicapten worden in vijf categorieën verdeeld. Welk van de onderstaande antwoorden geeft een voorbeeld van een orgaangehandicapte?

Iemand met diabetes

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Een rechtsdecompensatie geeft aanleiding tot longoedeem.
II. Een rechtsdecompensatie wordt gekenmerkt door het ontstaan van ascites.

Alleen II is juist

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Onbehandelde strabismus kan leiden tot verlies van het gezichtsvermogen.
II. Een retinoblastoom is aangeboren.

I en II zijn beide juist

Injectievloeistoffen moeten voldoen aan een aantal eisen. Welke eis wordt gesteld vanwege het risico van hemolyse?

Vloeistof moet isotoon zijn

Suze van twee is van de trap gevallen. Ze is door de val tien minuten buiten bewustzijn. Van welk hersentrauma is hier sprake?

Commotio cerebri

Wat is het verschil tussen een herseninfarct en een hersenbloeding?

Bij een hersenbloeding gaat het om aangeboren zwakke plekken in de slagaderen. Bij een herseninfarct niet

Welk van de onderstaande symptomen is NIET kenmerkend voor de ziekte van Parkinson?

Verlammingen

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. De zieke heeft tijdens zijn ziek zijn een sterk verkleinde leefwereld.
II. Ziekte is een verstoring van de evenwichtssituatie en is nooit objectief.

I en II zijn beide juist

Een groep assistenten bespreekt eens in de maand een praktijkgerichte casus. Ze wisselen hierbij hun kijk op de situatie uit en hopen zo van elkaar te leren. Hoe wordt deze vorm van reflectie genoemd?

Intervisie

Waarom is de herstelfase voor een zieke zo zwaar?

Er kan ruimtevrees optreden door alles wat tegelijk op iemand afkomt

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Kroep is een kenmerk van difterie.
II. Kinkhoest is een ernstige virusinfectie.

Alleen I is juist

Hemorragische diathese kan optreden bij...
I. tekort aan stollingsfactoren.
II. trombocytose.
III. vitamine-K-tekort

I en III zijn juist

Glaucoom is een aandoening met een verhoogde oogboldruk met een gevaar voor ... 1 ... beschadiging. Het kan worden behandeld met een ... 2 ...

1: netvlies
2: mioticum

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Een belangrijke therapeutische maatregel bij arthrosis deformans is het geven van pijnstillers.
II. Arthrosis deformans is een auto-immuunziekte.

I en II zijn beide onjuist

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Bacteriële meningitis kan worden veroorzaakt door pneumokokken en meningokokken.
II. Vaccinatie tegen bacteriële meningitis is niet mogelijk.

Alleen I is juist

Welke bewering over MS is juist?

MS komt vaker voor bij vrouwen en komt minder vaak voor in landen rond de evenaar

Welk van de onderstaande geneesmiddelen is een cholestorolverlagend middel?

Inegy

Welke bewering over de ziekte van Henoch-Schönlein is NIET juist?

De ziekte gaat gepaard met pijn in de spieren

Mevrouw Van Dam is tachtig jaar en heeft de laatste tijd veel last van obstipatie. Wat kan ze zelf doen om dit te bestrijden?

Meer fruit eten

Op welke manier kan een arts het beste inspelen op de behoefte van allochtone patiënten die de Nederlandse taal niet goed beheersen?

De familie bij de gesprekken betrekken

Welke bewering over flebotrombose is waar?

De therapie bestaat uit het toedienen van anticoagulantia

Welk van de volgende middelen hoort NIET thuis op de lijst van gecontraïndiceerde middelen bij astma?

Cromoglicinezuur

Een man van zeventig jaar die sterk opgewonden gedrag vertoont, last heeft van gewichtstoename en hallucinaties gedurende een periode van twee jaar, lijdt vermoedelijk aan...

dementie.
conversie.
schizofrenie.
Alle genoemde antwoorden zijn onjuist.

Wat is GEEN kenmerk van 'sociaal oud zijn'?

Volop tijd voor het maken van nieuwe vrienden en kennissen

Op een ochtend komt een patiënt in tranen een de balie en vertelt u dat zij door haar man is mishandeld. U neemt de patiënt even mee naar een aparte kamer, zodat zij in alle rust haar verhaal kan doen. Tijdens een etentje met collega's dezelfde avond komt het voorval ter sprake en een van uw collega's vraagt wat er met de patiënt aan de hand was. Wat antwoordt u?

U vertelt niet wat er aan de hand was. U geeft aan dat de betrokken arts op de hoogte is gesteld van het voorval en dat dit onder uw beroepsgeheim valt

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Embryo's mogen in een laboratorium niet langer dan dertig dagen in leven gehouden worden.
II. Embryo's die na een IVF-behandeling overblijven, mogen aan een andere vrouw worden afgestaan.

Alleen II is juist

Welke bewering is of welke beweringen zijn juist?
I. Allergisch contacteczeem wordt veroorzaakt door direct contact van een allergeen op de huid.
II. Dauwworm ziet men vooral bij jongvolwassenen.

Alleen I is juist.

Vervolgtheorie

287 belangrijke vragen over Vervolgtheorie

We zien nog steeds dat apotheker zelf bepaald geneesmiddel in aangepaste vorm/speciale samenstelling moet bereiden. Ook kan dosering op verzoek van behandelend arts worden aangepast. In recept geeft arts dan aan op welke wijze dit moet gebeuren.

Wanneer zullen bijwerkingen sneller optreden?

Nationale vergiftigingencentrum is voor elke arts/apotheker dag en nacht bereikbaar.

Op handgeschreven recept moeten volgende gegevens staan vermeld:

Afspraak bestaat dat automatisch door apotheek waarschuwing wordt gegeven dat het geleverde geneesmiddel(bijv. tranquillizers)invloed zou kunnen hebben op rijvaardigheid.

Biologische beschikbaarheid van geneesmiddel

Wat is de zin van toedienen van enteric-coated-tablet?

Waar kan men geneesmiddelen voor uitwendig gebruik in verdelen?

Biotransformatie en excretie(uitscheiding)

Hartaandoeningen berusten in algemeen op afwijkingen in:

Oorzaken decompensatio cordis

Als er in andere plaatsen in hart prikkelvorming optreedt, spreekt men van extrasystole.

Oorzakelijke factoren hypertensie:

Therapie bij essentiële hypertensie:

Diuretica worden onderverdeeld in 2 groepen:

Wat zijn ritmestoornissen/aritmieën. En op welke 2 manieren kunnen ze ontstaan?

Angina pectoris/hartkramp

Welk gevaarlijk risico heeft men met trombose?

Specifieke symptomen van longziekten:

Seizoensgebonden allergische rhinitis

Otitis media serosa

Expectorantia, emollientia en mycolytica

Middenoorontsteking(otitis media)

Onderverdeling van fractuur naar factuurlijn(richting van breuk):

Arthrosis deformans(=artrose)

Halfzijdige verlamming/hemiplegie

Apoplexie (=beroerte/attaque)

2 soorten pathogene bacteriën:

Tegen welke kinderziekten wordt gevaccineerd?

Symtomen tetanus(kaakklem):

Door plasmacellen van humorale immuniteit worden verschillende typen immunoglobulinen(antistoffen)gevormd:

Begrip allergie(overgevoeligheid)wordt gebruikt voor abnormaal sterke reacties van afweermechanisme:

Mestcellen zitten vol met biologisch zeer actieve stof:

Histamine speelt rol bij ontstekingsreacties;

Waarom worden corticosteroïdpreparaten gebruikt tegen allergische aandoeningen?

Bij voedselallergie bestaat er sensibilisatie (bepaalde gevoeligheid)voor bepaald allergeen;

Wat zijn gevolgen van cystische fibrose/taaislijmziekte/mucoviscidose op spijsvertering?

Wat kan er gebeuren als galsteen voor afsluiting van ductus cysticus zorgt?

Van welk hormoon is er tekort bij hypofunctie van achterkwab van hypofyse?

Symptomen diabetes insipidus:

Welke effecten op botweefsel worden waargenomen bij hyperparathyroïdie?

Symptomen van syndroom van Cushing zijn:

Hoe is het beloop van aandoening cystenieren bij volwassenen?

Waar kan een zeer grote steen in nierbekken tot leiden?

Veelvoorkomende vorm van incontinentie

Waarvan kan een complete/gedeeltelijke ruptuur van urethra het gevolg van zijn?

Syndroom van Klinefelter & en Syndroom van Turner

Aangeboren afwijkingen van uterus

Ander soort liggingsafwijking van uterus

Welke van goedaardige gezwellen is belangrijkste om te bespreken?

Hyperemesis gravidarum (gestose)

Wat is net als bij somatische aandoeningen en afwijkingen ook zinvol bij psychiatrische aandoeningen?

Stoornis in vorm van denken is perseveratie:

Het tegendeel van depressie wordt manie(=uitgelatenheid)genoemd. Zo'n toestand wordt gekenmerkt door sterk opgewonden gedrag:

Oorzaken dement gedrag

Stadia seniele dementie(na 65ste jaar):

Geestelijke handicaps: Dergelijke ontwikkelingsstoornissen hebben verschillende oorzaken:

Men onderscheidt 3 graderingen van geestelijke handicaps:

Sociaal-pedagogische dienst (SPD)

Waar wordt schizofrenie gekenmerkt door?

Bewustzijnsverandering tijdens epileptische aanval

Bijwerkingen anti-epileptica bij volwassenen

Prognose ziekte van Parkinson

Er zijn anti-emetica uit diverse groepen in gebruik:

Groep analgetica/pijnbestrijdingsmiddelen

Veelvoorkomende bijwerkingen van opioïden/opiaten zijn:

Toepassingsgebieden lokale anesthesie:

Heel vaak wordt antacidum gebruikt zonder arts te raadplegen.

Wanneer wordt er medicamenteus behandeld? In volgende gevallen bestaat er indicatie voor farmacotherapie (diarree)?

Tot geneesmiddelen die bij acute diarree kunnen worden toegediend, behoren:

Anti-emetica zijn stoffen die braakneiging kunnen onderdrukken. Ze worden alleen toegepast bij symptomatische bestrijding van misselijkheid en braken. Daarbij beschikt arts over:

Antibacteriële middelen/antibiotica

Antimicrobiële middelen/antibiotica

Antivirale middelen/virusstatica

Centrum voor hormonale regulering

Testes produceren mannelijke geslachtshormonen(androgenen)waarvan testosteron belangrijkste mannelijk geslachtshormoon is. Ovaria produceren 2 hormonen:

Welke ontwikkelingen beïnvloeden oestrogenen?

Meeste anticonceptiva zijn combinatiepreparaten, die zowel oestrogeen als ook progestageen bevatten. Combinatiepreparaten worden ingedeeld in: