Startpagina / Samenvattingen / VISIE / handen-handschoenen-contact

HYGIENE BINNEN DE VERPLEEGKUNDIGE ZORG

54 belangrijke vragen over HYGIENE BINNEN DE VERPLEEGKUNDIGE ZORG

WAT IS HET VERSCHIL TUSSEN BEROEPSHYGIENE EN ZIEKENHUISHYGIENE?

•Beroepshygiëne: doel: Gezondheid (werknemer) beschermen t/g schadelijke invloeden

•Ziekenhuishygiëne:
doel: Gezondheid (zorgvrager) beschermen t/g schadelijke invloeden

BH: werknemer: staat centraal
in relatie tot elkaar
ZH: zorgvrager: staat centraal

BESPREEK DE PERSOONLIJKE HYGIENE BIJ DE VERPLEEGKUNDIGE?

Goede persoonlijke hygiëne = BASIS voorwaarde in het VK beroep!
Verlaagt het risico op kruisinfecties*
voor de zorgvrager
voor de hulpverlener ( + familie)

•Zorgverleners: kunnen besmettingsbron zijn!

•Zorgvragers: vaak verminderde weerstand!
RESPECT BASISREGELS HYGIËNE!

BESPREEK WAARAAN DE NAGELS MOETEN VOLDOEN BIJ DE VERPLEEGKUNDIGE?

•kortgeknipt, proper
•geen nagellak
•geen kunstnagels               verband met ziekenhuisinfecties
Aantasting van de nagellak door ontsmettingsmiddelen, hierdoor ontstaan barstjes en deze zijn broeihaard van micro organismen

        = besmettingsbron

        schade a/d natuurlijke nagel
Bacteriële infectie, schimmelinfectie, dunner en brozer worden, herstel kan weken tot maanden duren

WAT DOE JE ALS JE WONDJES HEBT TIJDENS DE DIENST?

•Thv. Handen en onderarmen: ontsmetten en afdekken. Evt. handschoenen aantrekken.

HOE MOET DE HAARVERZORGING ALS VERPLEEGKUNDIGE ERUIT ZIEN?

•Haar moet zuiver zijn, min. 1 x per week wassen, kort geknipt of samengebonden, baard en snor ook verzorgen

MOGEN VERPLEEGKUNDIGEN TIJDENS DE DIENST SIERRADEN DRAGEN?

•Verboden: zo kan je geen handen efficiënt ontsmetten, waardoor het infectierisico ↑•Oorbellen en halsketting: mag indien ze geen contact met ZV kunnen hebben.

WAT IS HET DOEL VAN ZIEKENHUISKLEDIJ EN WAARAAN MOETEN ZE VOLDOEN?

ØDoel:bescherming: VK en zorgvrager

Ø
ØVoorwaarden:
•goed te reinigen
•comfortabel

ØOpgelet: ZH kledij basis kruisinfecties!
Ø Basiswerkkledij:
2.3.1.1 Broekpak:

§ gewone V.E.
§ mouwen: kort

WAT GA JE AANTREKKEN WANNEER JE VUILE HANDELINGEN MOET DOEN?

Bij vuile handelingen draagt men best een ondoordringbare schort voor éénmalig gebruik

HOE MOET DE VERPLEEGKUNDIGE HAAR SCHOEISEL ZIJN?

C §gesloten schoenen

§ goed te reinigen

§ geen lawaai

WAARAAN MOETEN DE ZAKDOEKEN VOLDOEN?

C §papieren
§ handhygiëne na gebruik zakdoek!

WAARAAN MOET DE OPERATIESCHORT IN HET OK VOLDOEN?

C OK: operatieschort: steriel: Voorwaarden: Europese normen voor chirurg. materiaal
Ø geen penetratie van MO ( schort droog/nat)
Ø zuiverheid: geen afgifte stofpartikels/pluizen
Ø vochtbestendig
Ø bestand t/g trekken/scheuren (droog/nat)
Ø brandbestendig

HOE MOETEN DE MUTSEN GEDRAGEN WORDEN?

C •omvat alle haren diensten:

Øhoog infectierisico: isolatie
Øomgekeerde isolatie
ØOK
Økeuken regelmatig verversen

WAT IS HET DOEL VAN HET DRAGEN VAN MASKERS?

Doel:

•bescherming zorgvrager vb. operaties, lage weerstand •bescherming VK vb. isolatie (bij overdracht via lucht)
éénmalig gebruik
regelmatig verversen
voor neus én mond
VK: verkoudheid: masker dragen

WELKE SOORTEN MASKERS ZIJN ER?

C . Ademhalingsmaskers: beschermen t/g spatten, aërosolen en kleine partikels
RESPIRATOIRE MASKERS VB BIJ VERKOUDHEID VPK

WELKE CATEGORIEËN VAN. BESCHERMINGSMASKERS BESTAAN ER?

ØFFP1 = Filtering Face Piece: = laagste niveau/ 78% bescherming

Ø FFP2 = min. categ. aanbevolen bij TBC   (door Vl. Ver. voor Resp. GZ. en TBC bestrijding)
     = 92% bescherming

Ø FFP3 = 98% bescherming     (verplicht bij TBC in Scandinavië)
      Hoogste bescherming

WAT IS HET DOEL BIJ HET DRAGEN VAN HANDSCHOENEN?

C Doel: ~ bescherming zorgvrager
§                vb. operatie (steriel!)
          ~ bescherming VK

                vb. mondtoilet

UIT WELK MATERIAAL BESTAAN HANDSCHOENEN?

LATEX NITRIL EN PVC

WAT IS HET DOEL VAN HET DRAGEN VAN SPATBRILLEN?

Doel: oogslijmvlies beschermen tegen spatten
event. combinatie met masker

ümasker met spatschermülosse bril

WAAROM DRAGEN WE SCHOENOVERTREKKEN IN DE ZORG?

C enkel bij kans op ernstige bevuiling

WAT IS DE INDELING VAN HUIDFLORA?

C •De huid heeft een eigen flora, die voornamelijk bestaat uit bacteriën.
•Men kan de huidflora indelen:
üin een tijdelijke (of transiënte)
üeen blijvende (of residente)
•De huid is gekoloniseerd met 2 types microbiële flora: residente (‘bewoners’ van de huid) en transiënte (‘bezoekers’ van de huid) flora.

WAT IS DE FUNCTIE VAN DE NORMALE HUIDFLORA?

C vBeschermt t/g pathogene MO

vHet evenwicht wordt bepaald door:
•Huidsmeer
•Vochtigheid
•MO
vIndien er een stoornis is in evenwicht van de huidflora werkt dit kolonisering door pathogene MO in de hand

WELKE KENMERKEN HEBBEN DE TRANSIËNTE FLORA?

C •Tijdelijke flora
•Belangrijkste oorzaak van kruisinfecties
•Groeit op oppervlakkige huidlagen
•Schilferen af
•Flora wordt bepaald door laatste contacten met voorwerpen en personen
•Overleven slechts 24u op de huid
•Zelden vermenigvuldiging (uitgez. bij huidbeschadiging of hoge vochtigheid) Flora is makkelijk te verwijderen bij grondig ontsmetten (99% MO ↑)

WAT ZIJN DE KENMERKEN VAN RESIDENTE FLORA?

C •Blijvende flora
•Zit in microscopische plooien en in openingen van talgklieren en haarfollikels
•Moeilijk te verwijderen zonder de huid te beschadigen.
•Veroorzaken zelden bijkomende infecties
•Soms infecties thv de huid en wanneer MO in het lichaam terecht komen vb. bij sondage

HOE GAAT MEN DE HANDEN WASSEN?

•Ten eerste water en zachte zeep (zonder toevoeging van een antisepticum).
•Hier combineert men de detergerende werking van de zeep, de mechanische werking van het wrijven van de handen evenals de mechanische werking van het stromend water, dat zeepresten en micro-organismen verwijdert en tenslotte de mechanische werking van het drogen van de handen.

WANNEER GAAT MEN DE HANDEN WASSEN?

Aan het begin en einde van je dienst
Vóór (bereiding van) de maaltijd

Na toiletbezoek

Na hoesten, niezen, snuiten

Bij zichtbaar bevuilde handen

Na accidenteel contact met lichaamsvochten, bloed of slijmvliezen.

WAT IS HANDEN ONTSMETTEN?

§overgieten en inwrijven van handen met handalcohol

§ Alcohol reinigt niet, de handen moeten dus gewassen worden indien ze bevuild zijn!

WAT ZIJN DE VOORDELEN VAN HANDGEL?

•Doeltreffender dan water en zeep
• Ook werkzaam tegen nosocomiale pathogenen (van het ziekenhuis)
• Snelle werking en snel uitgevoerd (30 seconden)
• Bevordert de naleving van handhygiëne
• Geen wastafel nodig
• Minder vervuilend voor het milieu
• Steeds binnen handbereik
• Minder irriterend voor de huid Handalcohol heeft geen reinigende werking (bevat geen detergens) en de werkzaamheid wordt verminderd in aanwezigheid van organisch materiaal.
Bevuilde handen moeten dus eerst worden gewassen.

WANNEER HANDHYGIENE WANNEER HANDEN ONTSMETTEN BIJ WELKE INDICTATIES?

•Voor zorgvragercontact
•Na zorgvragercontact
•Voor een zuivere of invasieve handeling
•Na blootstelling aan lichaamsvochten en slijmvliezen, die normaal met handschoenen worden uitgevoerd
•Na contact met de directe zorgvrageromgeving

WAAROM HANDEN ONTSMETTEN VOOR ZORGVRAGERSCONTACT?

•Reden: patiënt beschermen tegen de schadelijke kiemen afkomstig van jou handen.
•Voorbeeld: wassen van de patiënt, pols nemen, bloeddruk meten, patiënt helpen bij het rondstappen, palperen van het abdomen, gebaren van beleefdheid zoals de hand geven, arm aanraken enz.

MOET ER HANDONTSMETTING ZIJN : De verpleegkundige gaat de kamer binnen en neemt onmiddellijk de bloeddruk van de patiënt?

Ja patienten contact

MOETEN DE HANDEN ONTSMET WORDEN NA ZORGVRAGERSCONTACT ?

NA ZORGVRAGERCONTACT

•Reden: om jezelf en de omgeving te beschermen. Zo voorkom je dat de omgeving besmet wordt met kiemen van de patiënt.
•Voorbeeld: na elke zorgverlening, na elk fysiek contact, na klinisch onderzoek.

MOETEN DE HANDEN ONTSMET WORDEN IN DIT PRAKTIJKVOORBEELD?

De verpleegkundige legt de monitoring aan en noteert vervolgens administratieve gegevens.

MOETEN DE HANDEN BIJ ZUIVERE OF INVASIEVE HANDELING ONTSMET WORDEN?

VOOR EEN ZUIVERE OF INVASIEVE HANDELING

•Reden: om de patiënt te beschermen tegen het binnendringen van schadelijke kiemen op het ogenblik van een zuivere/invasieve handeling.
•Voorbeeld: toedienen van oogdruppels, aspireren van secreties, contact met niet-intacte huid: bv. bij wondzorg, elke vorm van inspuiting, voorbereiding van medicatie, van voeding, openen van een vasculaire toegangsweg, van een drainagesysteem enz.

handhygiene ontsmetten nodig of niet?Praktijkvoorbeeld indicatie voor handhygiëne:
voor een zuivere / invasieve handeling De verpleegkundige rijdt met de verzorgingswagen tot aan de kamer van de patiënt. Vervolgens maakt ze een inspuiting klaar.

MOET MEN HANDEN ONTSMETTEN? BLOOTSTELLING AAN LICHAAMSVOCHTEN EN SLIJMVLIEZEN, DIE NORMAAL MET HANDSCHOENEN WORDEN UITGEVOERD

NA BLOOTSTELLING AAN LICHAAMSVOCHTEN EN SLIJMVLIEZEN, DIE NORMAAL MET HANDSCHOENEN WORDEN UITGEVOERD

•Reden: om de zorgverlener, de patiënt en de omgeving te beschermen tegen schadelijke micro-organismen van de patiënt.
•Voorbeeld: na opruimen van faeces, urine, braaksel, bloed, na manipulatie van afval (verbanden, luiers..), na reinigen van besmet en visueel bevuild materiaal, na afname van om het even welk staal van lichaamsvochten, na het openen van een drainagesysteem enz.
•Opmerking: bij accidenteel blootstellen van de handen (dus zonder handschoenen): handen wassen en ontsmetten.

MOETEN WIJ ONZE HANDEN OTNSMETTEN ? De verpleegkundige giet de urine in het toilet, trekt de handschoenen uit en schrijft nadien de gemeten waarde in het verpleegdossier.

WAT ZIJN DE INDICATIES VOOR HET NA CONTACT MET DE DIRECTE ZORGVRAGEROMGEVING EN GEEF EEN VOORBEELD?

NA CONTACT MET DE DIRECTE ZORGVRAGEROMGEVING

•Reden: om de zorgverlener en de omgeving te beschermen tegen schadelijke micro-organismen van de patiënt.
•Voorbeeld: na aanraking van voorwerpen of oppervlakken in de onmiddellijke omgeving van de patiënt, na vervanging van bedlinnen, aanpassen van de infuussnelheid, uitschakelen van het alarm, vastnemen van de onrusthekkens, reinigen van het nachtkastje enz.

WAT ZIJN DE INDICATIES BIJ HET ONTSMETTEN VAN DE HANDEN IN DIT GEVAL? De verpleegkundige controleert de inhoud van de redon, gaat de kamer uit en noteert haar observaties in het dossier in de gang.

HOE HANDEN ONTSMETTEN?

•Neem een voldoende hoeveelheid handalcohol (om de handen volledig te bedekken) en wrijf de handen in.
•Handpalm tegen handpalm.
•Rechter handpalm over linker handrug en linker handpalm over rechter handrug.
•Handpalm tegen handpalm met de vingers tussen elkaar.
•Achterkant van de vingers in de tegenovergestelde handpalm brengen en de vingers tegen deze handpalm heen en weer wrijven.
•De duim van elke hand goed inwrijven met de palm van de andere hand.
•De vingertoppen van elke hand draaiend inwrijven in de palm van de andere hand. → Duur van de procedure: 20 à 30 seconden.
GEEN JUWELEN OF DRINGEN DRAGEN

WAT IS EEN Clostridium difficile?

difficile is een gram-positieve, anaerobe, sporevormende staafbacterie die veel voorkomt in de darmen maar daar doorgaans geen problemen veroorzaakt

WANNEER OPNIEUW WASSEN?

PROCEDURE 20-30 SECONDEN WASSEN

ü bij zichtbare bevuiling
ü na contact met infectie met Clostridium difficile
ü Wassen voor handontsmetting

WAT IS HET DOEL VAN HET CHIRURGISCH ONTSMETTEN PRE-OPERATIEF EN WAAROM?

üdoden tijdelijke flora (transiënte)
üvermindert blijvende flora (residente)
üremt ontwikkeling M.O. op de handen

•Door deze manier van ontsmetting:
üonmiddellijk effect
üverlengde werking van 2 tot 4 uur
ürisico infectie operatiewonde

WAT IS DE TECHNIEK BIJ DE TECHNIEK: ONTSMETTEN MET ALCOHOLISCHE OPLOSSING?

•Ook wel rubben genoemd
•Vooraf: handen wassen: met H2O en vloeibare zeep en bevuilde nagels borstelen:

•Wanneer:
üvoor eerste ingreep
üna toilet
üna eten
übij bevuiling

•handen goed drogen!
üvóór de ontsmetting
üvóór het aantrekken van steriele handschoenen

WAT ZIJN DE INDICATIES BIJ HET CHIRURGISCH ONTSMETTEN?

vóór heelkundige ingreep
vóór bepaalde invasieve technieken

vóór bevalling

Vóór uitvoering van bepaalde invasieve procedures: elke handeling waarvoor steriliteit van het chirurgische type vereist is: inbrengen van een centrale katheter, het uitvoeren van een biopsie enz.

WAAROM GEBRUIKEN WIJ HANDSCHOENEN IN DE ZORG?

Handschoenen beschermen:

Øhanden zorgverlener dus ook

Øzorgvrager

ØINFECTIEPREVENTIE
ØHANDEN BESCHERMEN T/G CHEMISCHE STOFFEN

WAT VERSTA JE ONDER STERIELE HANDSCHOENEN WANNEER?

C BESCHERMING VAN DE PATIENTE
bevalling
invasieve medische vb blaassonde plaatsen en radiologische procedures vb arteriografie
steriele bereidingen vb parentale voeding.

WANNEER GAAT MEN HANDSCHOENEN VERVANGEN?

üaccidenteel contact niet steriel materiaal perforatie van de handschoen

WANNEER GAAT MEN NIET STERIELE HANDSCHOENEN GEBRUIKEN EN ILLUSTREER MET EEN VOORBEELD?

Bescherming zorgverlener bij blootstelling aan:

übloed
üLichaamsvochten
üSlijmvliezen
üVoorwerpen bevuild met deze vochten
VOORBEELD

ürechtstreeks contact met bloed, IT,
üonrechtstreeks contact met ledigen bedpan, urinaal, …

WANNEER MOET MEN NIET STERIELE HANDSCHOENEN VERVANGEN?

C
üna iedere zv
ü na contact met elk soort lichaamsvocht (éénzelfde zv)
ü overgang van besmet naar niet besmet (éénzelfde zv)
ü na contact voorwerpen ( bevuilt met lichaamsvochten)

WAT MOET MEN DOEN NA VERWIJDEREN GEBRUIKTE NIET STERIELE HANDSCHOENEN?

•Na verwijderen: handen ontsmetten!

•Handschoenen worden niet ontsmet! Ontsmettingsmiddelen kunnen de handschoenen aantasten.

WAAR MOET JE OPLETTEN BIJ GEEN GEBRUIK VAN HANDSCHOENEN?

geen risico aan blootstelling aan bloed en lichaamsvochten of aan voorwerpen (zichtbaar) bevuild met deze vochten.
Voorbeeld

ürechtstreeks contact parameters, aankleden, SC, …
üonrechtstreeks contact telefoon, noteren, medicatie toedienen, …

indien infectieziekte en dus overdracht via contact is, dan wel handschoenen

WAT IS DE TECHNIEK VAN HANDSCHOENEN AANTREKKEN?

•Kies het juiste type en de juiste maat van handschoenen

•Neem de handschoenen uit de doos (zonder de doos en de inhoud te contamineren)

•Trek de handschoenen aan

WAT IS DE TECHNIEK VAN HANDSCHOENEN UIT TE TREKKEN?

•Neem de buitenkant van de handschoen bij de pols / de handpalm vast
•Trek de handschoen binnenste buiten uit
•Hou de handschoen vast in de andere (gehandschoende) hand
•Schuif de (wijs)vinger onder het polseinde van de nog aanwezige handschoen (binnenzijde)
•Wikkel af vanuit de binnenzijde, waarbij een zak wordt gemaakt voor beide handschoenen
•Deponeer de handschoenen in het juiste afvalrecipiënt

WAAROM SLUIT GEBRUIK HANDSCHOENEN HANDHYGIENE NIET UIT?

•Het gebruik van handschoenen sluit handhygiëne niet uit!
•Sommige handschoenen sluiten bv. niet goed aan.
•Handschoenen zijn ook niet steeds volledig ondoordringbaar voor micro-organismen.
•Bovendien scheppen handschoenen een warm en vochtig milieu zodat een toename van de huidflora ontstaat.
•Handschoenen kunnen ook stuk gaan en bij het verwijderen van handschoenen is er kans op besmetting of bevuiling van de handen.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

VISIE

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Studiemateriaal generieke omslagafbeelding