Startpagina / Samenvattingen / Voortplanting en seksualiteit Bio VWO / cel-chromosomen-dna

Ongeslachtelijke voortplanting - Celcylus

Q: Wat gebeurt er in de G1-fase? Noem de drie kenmerken.

- de cel neemt toe in grootte (plasmagroei). Cel heeft zich net gedeeld en is wat kleiner dan normaal (komt net van de mitose af). - cel maakt eiwitten die nodig zijn om DNA te kopiëren (eiwitsynthese) (ook voor de genexpressie is eiwitsynthese nodig) - Vermenigvuldiging van organellen. Cel komt net van de mitose af waar de organellen zijn verdeeld over twee cellen. Dus start met de helft van de celorganellen die nodig zijn.

Q: Noem drie kenmerken van de chromosomen in de de G1-fase (interfase)

- 23 paar chromosomen (dus 46 chromosomen) - 1 chromatide* per chromosoom - Aan de kern veranderd niets. Aan het einde blijven de bovengenoemde punten gelijk. Chromatide: één van de twee kopieën van een gekopieerd chromosoom.

8 belangrijke vragen over Ongeslachtelijke voortplanting - Celcylus

Noem de volgorde van de vijf fases van de celcyslus.

(interfase) G1-fase
(interfase) S-fase
(interfase) G2-fase
M-fase
G0-fase

Wat gebeurt er in de G1-fase? Noem de drie kenmerken.

- de cel neemt toe in grootte (plasmagroei). Cel heeft zich net gedeeld en is wat kleiner dan normaal (komt net van de mitose af).

- cel maakt eiwitten die nodig zijn om DNA te kopiëren (eiwitsynthese) (ook voor de genexpressie is eiwitsynthese nodig)

- Vermenigvuldiging van organellen. Cel komt net van de mitose af waar de organellen zijn verdeeld over twee cellen. Dus start met de helft van de celorganellen die nodig zijn.

Noem drie kenmerken van de chromosomen in de de G1-fase (interfase)

- 23 paar chromosomen (dus 46 chromosomen)
- 1 chromatide* per chromosoom
- Aan de kern veranderd niets. Aan het einde blijven de bovengenoemde punten gelijk.

Chromatide: één van de twee kopieën van een gekopieerd chromosoom.

Noem de kenmerken van de S-fase (interfase) (4) (ook de chromosomen)

- DNA-replicatie (kopieëren van het DNA)

- 23 paar chromosomen

- aan het einde van deze fase gaan chromosomen met 1 chromatide naar chromosomen met 2 chromatiden (identieke DNA-delen).

- oorspronkelijke DNA en kopie DNA blijven aan elkaar vastzitten door het centromeer.

Welke vijf kenmerken horen bij de G2-fase (interfase) ?

- celgroei
- eiwitsynthese, het maken van eiwitten (nodig voor mitose)
- organellen worden gekopieerd
- vorming celmembraan
- maken trekdraden (nodig voor mitose: kerndeling)

Chromosomen zijn nog steeds 23 paar met 2 chromatiden per chromosoom.

Het lichaam wil controle hebben over de snelheid van de celdeling. Wanneer die controle er niet is, vindt er een ongeremde celdeling plaats en dat heet een tumor.

Om de snelheid te regelen binnen de celcyclus zijn er een aantal controlepunten. Aan het einde van de G1- en vlak vóór de S-fase zit een controlepunt. Op welke vier punten wordt de cel gecontroleerd?

- celgrootte (is de cel groot genoeg om de celcyclus in te gaan)

- voldoende voedingsstoffen ( voor energie en opbouw van moleculen)

- Is er geen DNA beschadiging? (anders of in G0-fase (rustfase) of cel doden)

- concentraties van moleculen om de S-fase in te gaan

Aan het einde van de G2-fase zit het tweede controlepunt. Waar wordt de cel hierop gecontroleerd?

Of het verloop van het kopieren van het DNA is goed gegaan. Of er geen mutaties (verandering in het DNA) zijn opgetreden.

Anders gaat de cel de G0-fase in, zodat de cel dit niet kan doorgeven aan andere cellen of als de cel helemaal niet kan functioneren wordt deze gedood.

Het derde controlepunt zit in de metafase (binnen de M-fase). Waar wordt de cel op gecontroleerd?

War gebeurt er als de cel niet aan dit controlepunt voldoet (3)

Of alle chromosomen de verbindingen tussen de kernspoel en centromeren hebben.

Anders: kunnen de chromosomen niet eerlijk verdeeld worden over de dochtercellen.

Dan krijgt een chromosoom een te veel en een te weinig.

Dit geeft complicaties bij latere bevruchting van de cel.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Voortplanting en seksualiteit Bio VWO

Bekijk samenvatting