Samenvatting: Vraagjes

Lees hier de samenvatting en de meest belangrijke oefenvragen van Vraagjes

• 1 Vraagjes

  Dit is een preview. Er zijn 28 andere flashcards beschikbaar voor hoofdstuk 1
  Laat hier meer flashcards zien

• Wanneer begon en wanneer eindigde de Verlichting?

  Begin 1650 Opkomen verlichtte ideeën
  Einde 1848 Uitbreken opstanden

• Welke twee denkvormen staan centraal in de Verlichting?

  1. Het Empirisme: waarneming en ervaring -> continuïteit, eerder was de wetenschappelijke revolutie
  2. Het Rationalisme: rede is enige of voornaamste bron van kennis -> verandering: dit was in tegenstelling tot de traditie van het geloof

• Wie was Descartes en wat zijn de voornaamste kenmerken van zijn gedachtegoed?

  • Rationalist: rede is enige bron van kennis
  • Hoe meer je weet, hoe minder je weet maar:
  • Cogito ergo sum Ik denk, dus ik besta!

• Wat zijn gevolgen van het groei van het vertrouwen in het menselijke verstand en rede?

  • Regels van de kerk worden met kritische blik bekeken 
  • Mensen zien meer ontwikkelingsmogelijkheden voor zichzelf en de wereld 
  • Positivisme en ongekend vooruitgangsgevoel

• Wat gaat door in staatskundig opzicht tijdens (het begin van) de Verlichting?

  De macht van vorstenhuizen wordt uitgebreid en gecentraliseerd in de volgende opzichten:
  

  • Militair
  • Politiek
  • Economisch
  • Religieus

• Welke veranderingen brengt absoluut vorst Lodewijk de XIV (1638-1715) door in het kader van centralisatie en machtsuitbreiding?

  1. Militair: leger wordt omgevormd tot nationale garde
  2. Economisch: mercantilisme wordt ingevoerd: veel export weinig import, focus op goud en zilver, grote staatsbemoeienis
  3. Religieus: katholicisme staatsgodsdienst

• Wat is een verlicht vorst?

  • Neemt verlichtte ideeën over zonder absolutisme los te laten
  • Verantwoordelijk voor welzijn onderdanen
  • Onderwijs, rechtsgelijkheid en eenheid kernpunten van beleid

• Waaraan kan je zien dan Catherina de Grote van Rusland (1729-1796) een verlicht vorst is?

  • Voert grotere geloofsvrijheid in
  • Schaft de pijnbank af
  • Organiseert landelijke vaccinatie tegen pokken
  • Richt universiteit en andere overheidsoverheidsinstellingen op
  • Oprichting van grondwet

• Wat is het gedachtegoed van Immanuel Kant (1724-1804) en waarom past dat in de Verlichting?

  
  Gedachtegoed:

  • 'Verlichting is de bevrijding van de mens uit zijn eigen onmondigheid die hij aan zichzelf te danken heeft. Onmondigheid is het onvermogen zich van het verstand te bedienen zonder de leiding van de ander.'
  • Waarschuwing voor constant doorvoeren rationalisme.

  
  Plek in verlichting:
  

  • In de ideale samenleving leveren burgers een verstandige bijdrage aan het verbeteren van de samenleving
  • Daarvoor is onderwijs nodig
  • Zo zijn zij mondig (Kant)

• Wat is het gedachtegoed van John Locke (1632-1704)?

  • Natuurwet, door God ingesteld die bepaalde grondrechten herbergt: recht op vrijheid, leven en bezit
  • Mensen zijn zelf verantwoordelijk voor de uitvoering en de overdraging hiervan aan een centraal gezag, als het vertrouwen wordt beschaamd mag het volk het recht weer in eigen hand nemen