Het knowledge filter: leidt consensus tot betrouwbare kennis?

16 belangrijke vragen over Het knowledge filter: leidt consensus tot betrouwbare kennis?

Tomas Kuhn wordt er wel van beschuldigd dat hij in de wetenschap ruim baan gaf aan relativisme, in The Essential Tension komt hij met criteria, wat zegt hij hier over volgens de auteur?

  • Een aantal criteria vormen een vitale rol wanneer wetenschappers moeten kiezen tussen een gevestigde of concurrerende theorie:
    • Nauwkeurigheid,
    • consistentie,
    • reikwijdte,
    • eenvoud,
    • vruchtbaarheid
  • Kuhn stelt aan de hand van deze criteria twee problemen:
      • Afzonderlijke criteria zijn niet voldoende precies
        • Twee verschillende theorieën kunnen bijvoorbeeld op eigen wijze nauwkeurig zijn.
      • Twee criteria in onderling conflict met elkaar
        • Nauwkeurigheid --> theorie A, Rijkwijdte --> theorie B


Kortom de combinatie van de genoemde criteria geeft geen uitsluitsel bij het probleem van de theoriekeuze. De objectieve factoren moeten worden aangevuld met subjectieve overwegingen.

Wat is het knowledge filter

Dit laat zien welke mechanismen in de wetenschap werkzaam zijn en consensus kunnen bewerkstelligen.

Wat betreft de acceptatie van wetenschappelijke kennis, zegt de auteur, is wel gebleken dat consensus daar een belangrijke rol in speelt. Hij wil nu onder andere nagaan

Of er wel echt betrouwbare kennis is. Oftewel, of de resultaten van wetenschappelijk onderzoek niet gemanipuleerd zijn.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Welk aspect speelt een beslissende rol bij het oplossen van een wetenschappelijke controverse bij de Benveniste-affaire zoals de auteur die beschrijft?

Beslissende sociale processen of mechanismen waarin reputatie en belangen kernwoorden zijn.

Volgens de auteur zal de kwestie rond Homo Floresiensis uiteindelijk …

Meer steun vinden door verschillende bewijzen die elkaar versterken.
  • Onderzoekers vinden via geheel verschillende methoden en benaderingen (niet schedel maar bod in hand onderzoeken) oplossingen voor problemen.
  • Als langs deze wegen conclusies worden bereikt die elkaar versterken, spreken we van convergerend bewijs.
  • Door bewust naar feiten en theorieën te zoeken die naar dezelfde conclusies leiden – de methode van convergerend bewijs – kan de kans dat resultaten uitsluitend het gevolg zijn van subjectieve opvattingen, persoonlijke belangen of sociale onderhandelingen worden geminimaliseerd.
  • In die zin is het toelaten van zo veel mogelijke verschillende wetenschappelijke perspectieven zinnig.

Zet de methode van convergerend bewijs een streep door het relativisme van kennis sociologen?

  • Door feedback mechanismen lijken factoren die relativisme in de hand werken – bijvoorbeeld culturele veronderstellingen, religieuze overtuigingen en individuele belangen – te kunnen worden geëlimineerd.
  • Hierbij spelen een voorwaarde en aanname een rol en zonder deze twee aspecten kan het knowledge filter niet goed werken en dan werpt het relativisme wel in de hand.
    • Zo luidt de voorwaarde: de diversiteit van de wetenschappelijke gemeenschap ‘garandeert’ dat onderzoekers met uiteenlopende culturele en religieuze achtergronden en verschillende – soms zelfs tegenstrijdige – individuele belangen problemen proberen op te lossen.
    • De aanname betreft de gedachte dat wetenschappers uit zijn op waarheidsvinding en daarom coöperatief samenwerken.

Wat is het verschil tussen Popper en het standaardbeeld

Popper spreekt nog over falsificatie.
Het gaat hem vooral om het elimineren van onware uitspraken.

Hoe ziet Kuhn de verklarende factoren; waarheid en rationaliteit

Hij vindt dat dit geen verklarende factoren zijn.
Hij betoogt dat in perioden van revolutionaire wetenschap, een keuze tussen concurrerende paradigma's niet op grond van rationele argumenten kan worden gemaakt.

Deze paradigma's zorgen voor andere wereldbeelden onder wetenschappers, en kunnen hierdoor tot andere resultaten leiden.

Er zijn daarom volgens Kuhn geen neutrale paradigma's, deze zijn niet onderhevig aan het proces van verificatie en falsificatie.

Volgens Kuhn zijn er criteria verbonden aan onderzoek, deze criteria noemt hij ook wel waarden, noem er een paar

Nauwkeurigheid, consistentie, reikwijdte, eenvoud en vruchtbaarheid (bij nieuwe onderzoeksresultaten)

Wat zegt de auteur over subjectieve afwegingen bij theorie vorming?

Het subjectieve karakter van de theoriekeuze is geen vertekening of persoonlijke voorkeur, het gaat om een beargumenteerde afweging.

Hoe denkt de auteur over de benveniste affaire?


Kuhn & brown: beargumenteerde afwegingen
Collins: sociale processen waar reputatie en belangen kernwoorden zijn.

Auteur vraagt zich af, of deze mechanismen (externe factoren) te omzeilen zijn of dat dit onmogelijk is.

Waarom was de benveniste affaire niet op te lossen op basis van een experiment?

Er is geen algoritme voor de inrichting van een repolicatie van een experiment

Er is in een controverse geen onafhankelijke criteria voor goede of slechte experimenten

Oftewel: Slechts door de gangbare methoden aan te vullen, zijn mechanismen die het bereiken van consensus verhinderen te omzeilen.

Hoe vind de auteur dat je het knowledge filter moet zien?

Dat je kunt zien hoe de processen tot stand komen bij de overeenstemming over de geldigheid van een theorie.

Wat doet het knowledge filter?

Het laat zien hoe de methode van convergerend bewijs expliciteert op welke wijze controle plaatsvindt en op welke manier verschillende stappen elkaar kunnen versterken.

Wat vindt de auteur van naïef realisme en radicaal relativisme?

Hij vindt dat hier een streep door moet. Als stromingen wetenschappelijke kennis hieraan verbinden.

Gaat namelijk om; beargumenteerde afwegingen en cumulerend empirisch bewijs als externe factoren (sociaal-psychologische mechanismen en financiële belangen)

Wat zegt de uteur over concensus en betrouwbare wetenschappelijke kennis

Dat er over theorieën verklaringen en hypotheses consensus bestaat, garandeert niet dat het betrouwbare wetenschappelijke kennis is.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo