Startpagina / Samenvattingen / Week 3 - onrechtmatigedaadsrecht / schade-schuldaansprakelijkheid-aansprakelijkheid

Aansprakelijkheid voor zaken in Nederland en België: een economische analyse

5 belangrijke vragen over Aansprakelijkheid voor zaken in Nederland en België: een economische analyse

Zowel NL als Belgie hebben een systeem van risicoaansprakelijkheid als het gaat om aansprakelijkheid voor zaken. Wat is echter het substantiële verschil?

In tegenstelling tot het Belgische recht geldt de risicoaansprakelijkheid in Nederland enkel als de eiser het oorspronkelijk slachtoffer is. Een gesubrogeerde verzekeraar moet zich beroepen op de algemene aansprakelijkheidsregels. Met andere woorden, in België is de risicoaansprakelijkheid steeds van toepassing, terwijl in Nederland zowel schuldaansprakelijkheid als risicoaansprakelijkheid een rol spelen.

Hoe zien rechtseconomen aansprakelijkheid?

Als een systeem waarmee de totale kosten van ongevallen kunnen worden verlaagd, doordat prikkels worden verstrekt om ongevallen te vermijden en omdat niet-vermeden schade wordt gespreid.

Schuld- en risicoaansprakelijkheid en insolventie:

Als een laedens insolvent is en niet opdraait voor alle schade die hij heeft veroorzaakt, dan bestaat het gevaar dat aansprakelijkheid onvoldoende prikkels geeft. Een risicoaansprakelijke laedens weegt dan immers de kosten van zorg niet af tegen de volledige reductie in de verwachte schade, maar tegen de (lagere) daling in de verwachte aansprakelijkheid. Bij schuldaansprakelijkheid is dit probleem minder groot, omdat een laedens daar nog steeds zorgvuldig zal zijn als de kosten van de vereiste zorg lager zijn dan de (onvolledige) aansprakelijkheid die hij daarmee kan voorkomen.

Schuld- en risicoaansprakelijkheid en zelfselectie:

Bij risicoaansprakelijkheid kiest elke laedens zijn eigen zorgniveau, dat afhankelijk is van zijn individuele kosten en baten van zorg. Bij schuldaansprakelijkheid geldt de gedragsnorm echter voor een grotere groep actoren, zelfs als hun individuele optimale zorgniveau hoger of lager ligt. Actoren wiens optimale zorgniveau hoger ligt, zullen echter het lagere vereiste niveau hanteren, hetgeen niet optimaal is. En actoren wiens optimale zorgniveau lager ligt, zullen toch proberen het vereiste zorgniveau te hanteren, als ze daarmee duurdere aansprakelijkheid kunnen ontlopen. Dit is evenmin optimaal.

Wat is de 'least cost avoider'?

Degene die de schade het goedkoopste had kunnen vermijden.
Het is bijvoorbeeld voor een supermarkt moeilijker om te voorkomen dat de vloer nat en glad wordt bij hevige regen, dan voor de klanten om voorzichtig te lopen als het water en vuil duidelijk zichtbaar zijn. De klant is dan dus de 'least cost avoider'.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Week 3 - onrechtmatigedaadsrecht

Bekijk samenvatting