Startpagina / Samenvattingen / Werkboek 1 Constitutioneel recht / kabinet-koning-demissionair

Kabinet en kabinetsformatie

4 belangrijke vragen over Kabinet en kabinetsformatie

Wat zijn de bezwaren van de koning bij de kabinetsformatie?

De koning zou staatkundig belangrijke beslissingen nemen waarvoor geen minister verantwoordelijk is en de koning niet kan worden aangesproken.

Dit bezwaar gaat niet helemaal op, want de koning conformeert zich zoveel mogelijk aan de openbaar gemaakte adviezen van de fractieleiders.

Tevens is niemand gehouden met de aangewezen (in)formateur te onderhandelen.

Tot slot hebben de (demissionaire) ministers nog een ministeriële verantwoordelijkheid op basis waarvan zij de koning op zijn verantwoordelijkheid kunnen wijzen.

Wat zijn redenen om over te gaan tot kabinetsformatie?

Indien een zittend kabinet de koning haar ontslag heeft aangeboden.

Dat gebeurt onder de volgende omstandigheden:

Periodieke verkiezingen Tweede Kamer
Interne breuk binnen het kabinet
Bij wantrouwen van de Tweede Kamer
Ontbindingsverkiezingen voor de Tweede Kamer (bv. bij tweede lezing grondwetswijziging)
Conflict met de koning

Wat is het verschil tussen een demissionair kabinet en een interimkabinet?

Bij het demissionaire kabinet biedt het kabinet haar ontslag aan de koning aan en deze wordt verleend op het moment dat de nieuwe leden van een kabinet worden benoemd.

Als er leden zijn van het demissionaire kabinet die direct ontslag willen en het staatshoofd het verzoek inwilligt dan is het mogelijk dat er een interimkabinet wordt gevormd.

Dit kabinet kan bestaan uit de resterende leden van het demissionaire kabinet, maar het is ook mogelijk dat er aanvulling met nieuwe leden plaatsvindt.