Niet-conventionele geneeskunde

12 belangrijke vragen over Niet-conventionele geneeskunde

Wat is de historische context van niet-conventionele geneeskunde?

Geschiedenis van de geneeskunde:
  • Filosofische en religieuze blik op ziekte en gezondheid: waarom wordt deze persoon ziek? Waarom wordt deze persoon gestraft? Geen wetenschappelijke basis. Men heeft hier lang op vertrouwd.
  • Later introductie wetenschappelijke benadering

Vanaf het einde van de 19de eeuw heeft de wetenschappelijke benadering van geneeskunde exponentieel aan belang gewonnen:
  • Wetenschappelijke onderbouwde, transparante en betrouwbare verklaring van ziekte en gezondheid
  • Ontwikkeling van diagnoses en werkzame behandelingen

We vragen ook aan patiënten wat de behandeling heeft uitgehaald. We meten verbetering. Heeft de patiënt een beter leven? Wat verwacht de patiënt, wat wil die en hebben we het bereikt?

Wat zijn de verschillende concepten van de geneeskunde?

  • Westerse biomedische geneeskunde
  • Traditional medicine: niet-westerse geneeskunde. Mensen kunnen hier meer vertrouwen in hebben dan in conventionele geneeskunde.
  • Natuurgeneeskunde: gebaseerd op wat er in de natuur gebeurt
  • Alternatieve geneeskunde
  • Complementaire geneeskunde

Zijn er grenzen aan de concepten van geneeskunde?

Wat past er in het plaatje en wat niet? Evidence based is belangrijk waarbij men werkt met bewijs.

Conventionele geneeskunde: het gaat over een conventie, een afspraak. Als arts bepaal je wat erbij past en wat er niet bij past. Dis is geneeskunde en dit niet.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat is de evolutie van COM en CAM?


Bijvoorbeeld UK:
  • Osteopathie en chiropraxie hebben “statutory selfregulation” sinds de jaren 90
  • Acupunctuur wordt binnen de National Health Service (NHS) gebruikt voor pijnmanagement
  • Sommige huisartsen bieden naast conventionele geneeskunde ook homeopathische behandelingen aan
  • Sterke aanvaarding van CAM bij patiënten:
    • > 40% in US, > 20% in UK (Ernst et al 2004)
    • 10% van de Britten gebruikt jaarlijks CAM

Welke spanning is er tussen CAM en COM?

  • Effecten van CAM zijn vaak moeilijk empirisch of kwantitatief te meten:
    • Meestal geen potentieel om Evidence Based Medicine te worden
    • Werkt vaak met andere outcome parameters: holistische benadering waarin lichamelijke outcomes een beperkte rol spelen
  • Zowel CAM als COM:
    • Kunnen positieve (en negatieve) effecten hebben op de gezondheid van patiënten
    • Hebben inherente beperkingen als model


  • “clash of paradigms”
  • andere ethische kwesties!

Wat verwachten we van behandelingen in de publieke gezondheidszorg?

  • Nuttig/nodig: draagt het bij tot de gezondheid van de patiënt?
  • Effectiviteit: doet het wat we beogen?
  • Veiligheid: is het safe?
  • Betrouwbaarheid: kunnen we erop vertrouwen dat het onder vergelijkbare omstandigheden altijd werkt?
  • Maximale kost-effectiviteit: is het niet veel duurder dan een evenwaardig alternatief?
    • Kunnen we dit voldoende aantonen?

Wat wordt er gedaan met de opleiding en competentie van de verstrekkers?

  • Wordt vrijwel niet gegeven binnen universiteiten of medische opleidingen
  • Wordt vrijwel niet beoefend binnen de context van de publieke gezondheidszorg, waar duidelijke professionele standaarden gelden
  • Geen formeel erkende opleiding en formele erkenning beroepsbeoefenaars
  • Geen systematische kwaliteitscontrole van opleiding en praktijk



Kwalificatie van de verstrekkers?
  • basiskennis anatomie, metabolisme etc. relevant en nodig?
  • patiëntveiligheid?

Waarvoor zorgen de beperkte en gebrekkige regelgevende kaders?

  • Beroepsbeoefening, gebruikte producten en handelingen vallen niet onder de strenge regelgevende kaders die binnen de conventionele geneeskunde gelden
    • Erkenning van het beroep
    • Stellen van medische handelingen
    • Goedkeuring van producten en devices
  • Geen extern toezicht door controleorgaan
  • Meestal geen wetenschappelijk onderzoek dat werd geëvalueerd en goedgekeurd door een ethische commissie



Soms zelfregulering met als doel:
  • Kwaliteitsvolle praktijkvoering
  • Erkenning van en controle op competentie praktijkvoerders
  • Aansprakelijkheid / verantwoording


> Is deze via zelfregulering voldoende afgedekt?
> Nood aan extern toezicht!

Wat zijn de risico's van niet-conventionele geneeskunde?

  • Niet risicoloos voor de patiënt: geen ‘baat het niet dan schaadt het niet’
  • Aandacht voor veiligheid: worden risico’s en neveneffecten gemeten?
    • Miljoenen gebruikers: veiligheid moet ernstig genomen worden
  • Wordt de conventionele geneeskunde ontraden, ook waar ze heel relevant is?

Welke invloed heeft het op kwetsbare populaties?

Ziekte en uitzichtloze gezondheidsproblemen kunnen mensen radeloos maken:
  • Tijd dringt en groeiende hoop op een mirakel?
  • Risico op uitbuiting in naam van de geneeskunde

Wat zijn de moeilijkheden bij geïnformeerde toestemming?

  • Kwaliteit van informatieverstrekking?
  • Kwaliteit en publieke beschikbaarheid van informatie?

Welke respect moet er blijven voor de autonomie van de patiënt?

  • Vrije geïnformeerde keuze patiënt
  • Onverminderd recht op conventionele gezondheidszorg bij gebruik CAM

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo