Eigen waarde van mensen
10 belangrijke vragen over Eigen waarde van mensen
Welke codes bestaan er over experimenten met mensen en waar komen die vandaan?
- voorwaarden voor verantwoord experimenteren met mensen
- vrijwilligheid van proefpersonen!
• Code van Helsinki 1964/1975 (Hippocrates)
- verantwoordelijkheid arts (Childress & Beauchamp)
1. Goed doen 2. Niet schaden 3. Autonomie 4. rechtvaardigheid (goed doen is iets anders dan niet schaden: je kan geen proefpersonen onderzoeken zonder ze iets terug te geven, dus zonder iets goeds te doen.)
- typen experiment (kennis vergaren vs therapeutisch doel)
Welke waarden moeten gerespecteerd worden bij experimenten met mensen?
- Fysieke integriteit
- Psychische integriteit
• belangrijke noties:
- zelfbeschikkingsrecht - autonomie - privacy
• cultureel bepaald! (bijv. in China minder privacy bij dokter: hele familie gaat mee)
Welke wetten bestaan er over onderzoek met mensen?
• Wet Medisch-wetenschappelijk onderzoek met mensen (WMO)
• Wet op het bevolkingsonderzoek
• Embryowet
• Wet bescherming persoonsgegevens
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Welke ethische commissies bestaan er voor onderzoek met mensen?
- landelijk
- nieuwe ontwikkelingen waar nog weinig deskundigheid is
- niet therapeutisch onderzoek met wilsonbekwamen
• Medisch ethische toetsingscommissie (MEC)
- instellingsgebonden
- toetsing van onderzoeksprotocollen
- assisteren onderzoekers bij afweging
Is de wet voor onderzoek met mensen 'ja, mits' of 'nee, tenzij?'
, onderzoek goed is goedgekeurd
• (tijdelijk) wilsonbekwamen: Nee, tenzij
,risico’s relatief verwaarloosbaar zijn
, wilsonbekwame direct profijt heeft
, vergunning
• Bij verzet: NEE
Welke ethische punten bevat een goed opgezet experiment?
• kan niet anders dan met mensen
• voordeel > risico voor de proefpersonen
• informed consent
• minimaliseren van risico voor proefpersonen
• tussentijds op de hoogte gehouden (van medische conditie bijvoorbeeld)
• terugtrekking mogelijk zonder opgaaf van redenen
• vergoeding, verzekering
• getoetst door en positief advies van een ethische commissie
Welke wetten gelden voor lichaamsmateriaal en hoe wordt lichaamsmateriaal gedefinieerd?
‘al het materiaal dat op de een of andere manier deel uitmaakte van het menselijk lichaam en nu niet meer’ (code Goed gebruik)
• Informed consent!
Welke experimenten zijn verboden?
• menselijk klonen (reproductief)
• hybriden maken
• implanteren menselijk embryo in dier en vice versa
• genetische modificatie in de kiembaan
• onderzoek met embryo’s > 14 dagen (tijdstip van innesteling)
Hoe verloopt de morele status van een mens?
2-12 weken (embryo, ingenesteld)
12-24 weken (foetus, neurale buis gesloten & alles aangelegd)
24-40 weken (levensvatbare foetus)
pasgeborene
minderjarige
tijdelijk wilsonbekwame
wilsbekwame
Welke visies zijn er op beschermwaardigheid van embryo's?
2. Embryo = potentiele mens
a. dus volledig beschermwaardig; verschil geboren/ongeboren: tijd
b. dus niet volledig beschermwaardig; verschil geboren/ongeboren wel principieel
3. Leven kent gradaties -> graduele morele status; tegenargument: morele status is binair.
4. Alleen personen (dus: los van de moeder => geboren) genieten beschermwaardigheid
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden