Kritische theorie - Jürgen Habermas

17 belangrijke vragen over Kritische theorie - Jürgen Habermas

Met wie begint de naoorlogse generatie van de Frankfurter Schule?

Jürgen Habermas

Waarin verschilt Habermas van Horkheimer en de andere leden van de Frankfurter Schule die voor de oorlog publiceren?

FS van voor de oorlog gingen er van uit dat de dialectische filosofie hetgeen was dat het kader voor de kritische theorie creëerde. Habermas wijkt hiervan af met een invulling door de taalhandelingstheorie.

Habermas voert drie bezwaren aan tegen de dialectiek. Welke zijn dit?

1.  Ze is verbonden met een absoluut waarheidsbegrip dat als verouderd moet worden beschouwd nu wetenschappelijke kennis allom fallibilistisch wordt geïnterperteerd.

2. De normatieve rechtvaardiging die een dialectische kritische theorie levert voldoet niet aan de huidige maatstaven op dat gebied.

3. De ontwikkeling van de Frankfurter Schule laat zien in welke praktische moeilijkheden diegenen die vasthouden aan het dialectische stramien komen.

  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

In de laatste fase van hun ontwikkeling treffen Adorno en Habermas de aanzet de noodzakelijke maatschappelijke verandering nog slechts in kunst aan. Leg dit uit?

Sociale bewegingen die daadwerkelijk verandering kunnen voltrekken worden door de theorie niet meer voorzien.

Wat is de diagnose van Habermas?

De oorzaak van het tekort moet worden gezocht in het met de dialectische methode verbonden bewustzijnsfilosofische kader.

Wat is de theorie van het communicatieve handelen, volgens Habermas?

Het is een handelingstheorie die men in staat stelt om een antwoord te formuleren op de vraag van Georg Smmels: hoe zijn samenlevingen mogeljk?

Welke twee types waarop handelingen op elkaar kunnen worden afgestemd onderscheidt Habermas?

1. Communicatief handelen: Handelingen kunnen worden afgestemd door onderlinge afstemming van handelingorientaties van de betrokkenen.

2. Strategisch handelen: Men richt zich op eigen doelen ongeacht of dat ten koste van de doelen van anderen gaat. 

Hoe karakteriseert habermas communicatief handelen?

Wie op begrip en overeenstemming uit is, veronderstelt een ideale gesprekssituatie waarin iedere betrokkene de mogelijkheid heeft om de aanspraken op waarheid, juistheid en waarachtigheid ter discussie te stellen.

Wat beschouwt Habermas als exemplarisch voor communicatief handelen?

De relatie van spreker en toehoorder.

Wat is leefwereld volgens Habermas?

Achtergrond van een gedeelde en door de betrokkenen beaamde consensus

Wat beshouwt Habermas als exemplarisch voor strategisch handelen?

de markt

Wat zijn systeemmechanismen volgens habermas?

Anonieme economische wetmatigheden.

Welke drie ontwikkelingen onderscheidt Habermas?

1. De leefwereld kan veranderen

2. het systeem kan veranderen

3/ de relatie tussen leefwereld en systeem kan veranderen

Wat heeft de differentiatie van de leefwereld tot gevolg?

Onderlinge afstemming van handelingen gaan gevaar lopen.

Welke vier media's onderscheidt Habermas?

Invloed, waardegebondenheid zijn gebonden aan consensus en de instemming van de betrokkene.

Geld en macht zijn gebonden aan staat en economie.

Wanneer spreekt Habermas van kolonialisering?

Als via de media geld en macht systeemmechanisme binnendringen in de leefbare wereld.

Wanneer is er volgens Habermas sprake van structureel geweld?

Wanneer bepaalde aanspraken niet meer ter discussie kunnen worden gesteld.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo