Het klassieke beeld van wetendachap - Resume

De centrale kenmerken daarvan werden langzaam opgegeven en nieuwe noties van wetenschap werden gangbaarder. (duh)

Omdat bij Ari alles samenhing: het was een geheel van begrippen en principes uit verschillende deelgebieden die onderling allemaal gerelateerd waren. 

De humanisten waren actief in de Renaissance (ongeveer tussen de 14de en de 16de eeuw) en grepen terug op literaire teksten uit de oudheid en hun tendens hierbij was seculier.

Secularisme is de opvatting dat kerk en staat gescheiden moeten zijn (religie = privé), secularisering is het proces van ontkerkelijking. 

Waar. 

Omdat Cicero werd gezien als een grammacitaal, retorisch en filosofisch model; zijn teksten voldeden aan de syntactische regels van wat toen Klassiek Latijn ging heten, hij was retorisch elegant, en bovendien had hij een stoïsche levensvisie: hij waardeerde het menselijk leven op ten opzichte van het hiernamaals. 

1. Petrarca (1304-1374): Italiaanse dichter, probeerde oorspronkelijke teksten te reconstrueren uit antieke boeken in kloosterbibliotheken. 
2. Boccaccio: (1313-1375): Florence, wilde het onderwijs in het Oudgrieks laten herleven.
3. Bracciolini: (1380-1459) zocht door heel Europa naar onontdekte teksten uit de Oudheid. 

De vroege humanisten gingen weinig systematisch te werk en baseerden zich nauwelijks op een methode. De latere humanisten (Valla en Poliziano) deden dat veel meer. Zo ontwikkelde Poliziano een veel kritischere en systematischer vorm van tekstanalyse en -kritiek. 

De uitvinding van de boekdrukkunst (omdat men nu de teksten veel makkelijker en sneller kon verspreiden) en de val van Constantinopel (veel antieke Griekse manuscripten werden door vluchtende monniken naar het Westen meegebracht. 

Erasmus (1466-1536) vertaalde de Bijbel vanuit een oudere versie, die eiste dat deze in de oorspronkelijke taal moest worden bestudeerd maar wel daarna met behulp van logica en gezond verstand moet worden geinterpreteerd. Dit zorgde weer voor vertalingen in de volkstaal. 

Nee, want als cultuurhistorisch verschijnsel kwam iets soortgelijks ook voor in China en India. Echter, de beschikbaarheid van de boekdrukkunst maakte de potentiële markt veel groter. Potentieël, omdat er indertijd nog bij niemand in Noord-Europa Oudgrieks kon lezen...

Copernicus (1473-1543)  stelde voor om het instrumentalistische model van de epicyclus van Ptolemeus  te vervangen voor het heliocentrische model, maar wederom als instrumentalistisch model. 

De primaire kwaliteiten zijn de eigenschappen die essentieel zijn voor fysieke objecten, zoals de omvang en de plaats ervan. 
Secundaire kwaliteiten zijn dingen zoals kleur en smaak, die geen eigenschappen maar illusies zijn omdat ze alleen bestaan in de geest van wie ze waarneemt. 

Galilei verwierp Ari's idee dat de dingen een essentie of vorm- of doeloorzaak hebben. Volgens Galilei wordt een fysiek object alleen door zijn primaire kenmerken gekarakteriseerd. Hij vervangt dus de teleologische visie door een mechanistische visie. 

Het opeens met andere ogen naar iets kijken. (Een haas zien waar je eerst een eend zag.)

Dat ze allebei vinden dat een theorie vooral een wiskundig model of hulpmiddel moet zijn en niet per definitie perfect hoeft te kloppen. 

Hij vond:
1. dat men om kennis te verwerven zelf onbevooroordeelde waarnemingen moest doen. 
2. dat dit op een systematischer manier moest dan Ari's ongeordende manier.
3. dat dit strikt inductief moest zijn vanuit de zuivere waarneming moest gebeuren. 
4. dat wetenschappelijke kennis een groepsactiviteit moest zijn en dat alleen zo het doel van het beheersen van de natuur bereikt kon worden (want kennis is macht). 

Galilei en Bacon verwerpen allebei de teleologie van Ari ten gunste van mechanisme. Maar Bacon hecht meer belang aan experimenten en systematische waarnemingen, terwijl Galilei meer belang hecht aan wiskundige modellen. 

Dat experimenten niet alleen en systematische verzamelingen van waarnemingen inderdaad heel belangrijk zijn, maar dat deze bovendien
1. niet gehinderd mogen worden door antieke autoriteiten, want theoretische kennis kleurt de de zuivere waarneming, en 
2. dat de wetenschapper zich moet bezighouden met de feiten zelf en bescheiden moet blijven
3. dat de feiten alleen achterhaald kunnen worden wanneer de experimenten strict gecontroleerd (kunstmatig) worden en door betrouwbare getuigen worden bijgewoond. 

Thomas Hobbes (1588-1679) viel de manier van kennisverwerven van Boyle aan, omdat hij (net als Ari) vond dat wetenschappelijk onderzoek moet streven naar onbetwistbare kennis, en dus niet op kunstmatige gecreeërde gegevens gebaseerd mag zijn. 

De nieuwe wetenschappers stelden waarneming, zakelijke beschrijving van feiten en de natuur boven de op tekst gebaseerde, fililogische methoden van de humanisten, met hun nadruk op afleidende retorische elegantie, en hun onderzoek op basis van onduidelijke methoden.

Hij was zowel pleitbezorger van de nieuwe natuurwetenschap, maar hield zich ook bezig met Bijbelkritiek en antiek Hebreeuws.

Omdat moderne historici steeds meer aannemen dat het eerder een evolutie was, een geleidelijk proces, en geen samenhangende en ondubbelzinnige omwenteling. 

Koyré (1892-1964) was een moderne wetenschapshistoricus die als een van de eersten van een radicale of unieke omwenteling sprak, en daarbij uitging van een internalistische verklaring.  

Een socioloog (1891-1944), tijdgenoot van Koyré, maar met de externalistische opvatting dat het nieuwe, op experimenten en instrumenten steunende kwantitatieve denken van de wetenschappelijke revolutie samenhangt met sociale emancipatie van de lagere klasse (negativiteit omtrent handwerk verdween en zorgde voor mogelijkheden).