De middeleeuwen (5e eeuw - 15e eeuw) - Thomas van Aquino(1225-1274) - Essentie en existentie

5 belangrijke vragen over De middeleeuwen (5e eeuw - 15e eeuw) - Thomas van Aquino(1225-1274) - Essentie en existentie

1. Op welke wijze brengt Thomas de christelijke godsopvatting en de scheppingsleer in overeenstemming met de aristotelische metafysica?


Thomas maakt hierbij het onderscheid tussen essentie en existentie.
De essentie:
  • is het wezen (de aristotelische vorm)
  • altijd een universeel begrip


De existentie:
  • is het reële (actuele) bestaan van de dingen
  • wordt door Gods scheppingsdaad aan de essentie toegevoegd


Met andere woorden: de essentie gaat aan de existentie vooraf.

Alles wat in de werkelijkheid bestaat, is dus in elk geval samengesteld uit essentie (vorm) en existentie (zijnsact).


Waar wijkt Thomas van Aquino met het ontwikkelen van de begrippen essentie en existentie af van het aristotelische model?
En wat is een Forma Subsistens?


Aristoteles:
vorm kan nooit op zichzelf bestaan, los van materie

Thomas:

een vorm kan puur op zichzelf bestaan: de zijnsact wordt gekoppeld aan de pure vorm, zonder stof.

Dan is er sprake van een forma subsistens: een substantie met enkel vorm en zijnsact; bijvoorbeeld engelen en de ziel.

Wat/wie is God volgens Thomas van Aquino?


God, het enige wezen waarbij essentie en existentie niet onderscheiden zijn.
Zijn essentie is enkelvoudig en volmaakt: er ontbreekt niets en we kunnen er niets aan toevoegen.
Gods essentie is zijn existentie: God is het zijn zelf dat op zichzelf bestaat.
Hij is puur act (pure zijnsact) en einddoel van alle geschapen werkelijkheid.
Hij is ook de scheppende God, die telkens opnieuw en op alle niveaus van de werkelijkheid, essentie en existentie met elkaar verbindt (scheppingsdaad).
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart


Op welke wijze is het volgens Thomas van Aquino mogelijk dat de ziel onsterfelijk is?



De ziel is verbonden met het lichaam, maar overstijgt deze middels het denken.
Hiermee dringt de ziel door in de intelligibele wereld. Dat wijst erop dat de ziel ook onafhankelijk van het lichaam kan opereren.De ziel kan, hoewel vorm, los van de constellatie stof/vorm bestaan: zij is een vorm die tegelijk zelf een substantie is.

De ziel kan daardoor nooit een puur biologisch gegeven zijn.
Thomas stelt dat elke ziel afzonderlijk als substantie door God wordt geschapen (de essentie krijgt ook existentie) en kan dus ook als zodanig blijven voortbestaan.

Thomas van Aquino hanteerde een onderscheid dat in de oudheid nog onbekend was, maar vanaf de middeleeuwen een prominente rol speelde in de filosofie: het verschil tussen essentie en existentie. Wat wordt bedoeld met essentie en existentie?

In de middeleeuwen heeft het zijn (esse) twee dimensies:  Het wezen of de essentie (essentia). Dit geeft aan wat wat is, wat het wezen ervan is.  De essentie van de mens is een 'met ratio begiftigd wezen'. Vergelijkbaar met de aristotelische vorm.
Existentie - het concrete actuele bestaan van iets.

Met de essentie - een met ratio begiftigd leven wezen - is nog niets gezegd over het actuele bestaan ervan. Pas als 'het met ratio begiftigd leven wezen' ook een existentie heeft, kunnen we zeggen dat het bestaat.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo