Startpagina / Samenvattingen / Wijsbegeerte / theorie-onbewust-freud

Decentrering van het subject, de hedendaagse tijd - OU-vragen

Q: POPPER OVER FREUD Sigmund Freud is beroemd geworden vanwege zijn theorieën over de persoonlijkheid en het denken waarin de geest een Es (onbewuste), een Ich (ego) en een Über-ich (superego) bevat. Popper stelde echter dat de theorie van Freud niet wetenschappelijk, maar pseudowetenschappelijk was. Waarom vond Popper Freuds theorie niet wetenschappelijk?

Een theorie is volgens Popper wetenschappelijk wanneer die falsifieerbaar is. Deze methodische controle is bij de theorie van Freud echter niet mogelijk: mogelijke tegenwerpingen (ik heb dat niet verdrongen, ik heb geen onbewuste) worden met behulp van de psychoanalyse zelf verworpen (dat kun je niet weten, want dat heb je verdrongen, je bent je niet bewust van je onbewuste). Het onbewuste: behoort niet tot het domein van het waarneembare en is dus empirisch onweerlegbaar. De theorie van Freud voldoet aldus niet aan het falsificatiebeginsel en is daarom volgens Popper pseudowetenschappelijk.

Q: FEITEN BIJ POPPER Waarom is de rol die feiten spelen in de theorie van Popper problematisch?

Poppers theorie erkent de theoriegeladenheid of theorieafhankelijkheid van feiten. Dat wil zeggen dat de theorie die getoetst wordt: voor een groot deel bepaalt wat de observeerbare feiten zijn, en dat die feiten bovendien in termen van deze theorie worden beschreven. Diezelfde theorieafhankelijke feiten worden vervolgens aangewend voor het al dan niet falsifiëren van de theorie. Hier ontstaat een probleem, want hoe kan een theorie worden weersproken door feiten die hun bestaan (hun feit-zijn) danken aan diezelfde theorie?

4 belangrijke vragen over Decentrering van het subject, de hedendaagse tijd - OU-vragen

ONDERWERP VAN DE TEKST
Wat is het onderwerp van de tekst van Foucault?

Het onderwerp van de tekst van Foucault is (de werking van, het principe van, en de verschuiving naar) de disciplinerende samenleving.

6. De term ‘epistèmè’ heeft bij Foucault een andere betekenis dan bij antieke filosofen zoals Plato.

Wat is het verschil?

Bij Plato stond epistèmè voor echte kennis, dat wil zeggen universele kennis van de onveranderlijke Ideeën. Het stond tegenover doxa, opinie. Bij Foucault is epistèmè juist veranderlijk, want historisch bepaald: het is het historische a priori van het weten binnen een bepaalde periode. Bij Foucault zijn er dus meerdere epistèmès, want verschillende historische periodes hebben hun eigen epistèmè.

POPPER OVER FREUD
Sigmund Freud is beroemd geworden vanwege zijn theorieën over de persoonlijkheid en het denken waarin de geest een Es (onbewuste), een Ich (ego) en een Über-ich (superego) bevat. Popper stelde echter dat de theorie van Freud niet wetenschappelijk, maar pseudowetenschappelijk was.

Waarom vond Popper Freuds theorie niet wetenschappelijk?

Een theorie is volgens Popper wetenschappelijk wanneer die falsifieerbaar is. Deze methodische controle is bij de theorie van Freud echter niet mogelijk: mogelijke tegenwerpingen (ik heb dat niet verdrongen, ik heb geen onbewuste) worden met behulp van de psychoanalyse zelf verworpen (dat kun je niet weten, want dat heb je verdrongen, je bent je niet bewust van je onbewuste). Het onbewuste:

behoort niet tot het domein van het waarneembare en
is dus empirisch onweerlegbaar.

De theorie van Freud voldoet aldus niet aan het falsificatiebeginsel en is daarom volgens Popper pseudowetenschappelijk.

FEITEN BIJ POPPER
Waarom is de rol die feiten spelen in de theorie van Popper problematisch?

Poppers theorie erkent de theoriegeladenheid of theorieafhankelijkheid van feiten. Dat wil zeggen dat de theorie die getoetst wordt:

voor een groot deel bepaalt wat de observeerbare feiten zijn, en
dat die feiten bovendien in termen van deze theorie worden beschreven.

Diezelfde theorieafhankelijke feiten worden vervolgens aangewend voor het al dan niet falsifiëren van de theorie. Hier ontstaat een probleem, want hoe kan een theorie worden weersproken door feiten die hun bestaan (hun feit-zijn) danken aan diezelfde theorie?

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

Wijsbegeerte | 9789020988642 | Antoon Braeckman, et al

Bekijk samenvatting

Een unieke studie- en oefentool
Nooit meer iets twee keer studeren
Haal de cijfers waar je op hoopt
100% zeker alles onthouden

Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.

Decentrering van het subject, de hedendaagse tijd - OU-vragen

4 belangrijke vragen over Decentrering van het subject, de hedendaagse tijd - OU-vragen

ONDERWERP VAN DE TEKSTWat is het onderwerp van de tekst van Foucault?

6. De term ‘epistèmè’ heeft bij Foucault een andere betekenis dan bij antieke filosofen zoals Plato.​​​​​​​​​​​​​​Wat is het verschil?

FEITEN BIJ POPPERWaarom is de rol die feiten spelen in de theorie van Popper problematisch?

Samenvattingen die gerelateerd zijn aan De oudheid (6e eeuw v.Chr. - 6e eeuw n.Chr.) - Het ontstaan van de Wijsbegeerte - Van mythos naar logos

Wijsbegeerte

Recht en efficiëntie : een inleiding in de e…

Beginselen van het Nederlandse staatsrecht

DYA : stap voor stap naar professionele ente…

Cultuur & lichaam : een cultuurpsychologisch…

Pia Pia Método di Papiamentu

Basisboek journalistiek

Sociale hygiëne.

Cognitive development and learning in instru…

Eeuwige schoonheid

Nederland in de prehistorie. Revised ed.

Beleidsinstrumentatie

ONDERWERP VAN DE TEKST
Wat is het onderwerp van de tekst van Foucault?

6. De term ‘epistèmè’ heeft bij Foucault een andere betekenis dan bij antieke filosofen zoals Plato.

Wat is het verschil?

FEITEN BIJ POPPER
Waarom is de rol die feiten spelen in de theorie van Popper problematisch?