Een hedendaagse visie op wetenschap en samenleving, Kennis en wetenschap - Dehypothetische-deductieve opvatting van wetenschap - Karl Popper

10 belangrijke vragen over Een hedendaagse visie op wetenschap en samenleving, Kennis en wetenschap - Dehypothetische-deductieve opvatting van wetenschap - Karl Popper

  • De belangrijkste karakteristieken van de hypothetisch-deductieve methode in de casus Semmelweis.

  • empirische feiten zijn niet zonder meer relevant, uitsluitend mbt een bep. probleem of problematische waarnemingen tegen een  bepaalde theoretische achtergrond
  • de problemen zeggen niet wélke feiten relevant zijn.
  • zoektocht naar mogelijke verklaringen (hypothesen) (dan worden bep. feiten belangrijk) context of discovery
  • hypothesen toetsen
  • context of justification, aanvaarden na toetsing   

Wat houd Karl Popper's (1902-1994) falsificatiebeginsel in en waarom lost hij daarmee het probleem van inductie op?


Een wetenschappelijke uitspraak moet weerlegbaarzijn.
Het probleem van inductie (Hume, na hoeveel waarnemingen kun je een uitspraak waar noemen) word opgelost om dat je nu enkel hoeft aan te tonen wat niet klopt.

5. Wat bedoelt Popper met de term corroboratie?


Indien een falsificatiepoging slaagt, dan is de wetenschappelijke uitspraak onwaar en dus onwetenschappelijk.
Mislukt de poging tot weerlegging, dan kunnen we weliswaar niet besluiten dat de uitspraak waar is (dat zou een drogreden zijn), maar wel dat ze "gecorroboreerd" (ondersteund) wordt.
Naarmate een uitspraak meer falsificatiepogingen overleeft, vergroot ze haar waarschijnlijkheidsgehalte.
Popper noemt gevestigde wetten en theorieën dan ook niet "waar", maar "sterk gecorroboreerd". Immers zelfs de meest ondersteunde wetenschappelijke theorieën kunnen in de toekomst alsnog gefalsifieerd worden.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Wat is Poppers probleem met de theorieën van Marx en Freud?

  • Te algemeen, dus altijd waar.
  • Verklaring van maatschappelijke fenomenen door sociaal-economische factoren is zo algemeen dat het altijd waar is en dus niet weerlegbaar.
  • Hetzelfde geldt voor menselijk denken en handelen altijd door het onbewuste bepaald.
  • Altijd waar – onbewuste hoort niet tot waarnemingsgebied en is dus empirisch onweerlegbaar 

Wat zijn de voordelen van het falsificatiebeginsel?

  • Afdwingen concreetheid en ondubbelzinnigheid  wetenschappelijke uitspraken
  • Hoe meer informatie uitspraak, hoe makkelijker te falsificeren
  • Zoeken naar tegenvoorbeelden zwengelt wetenschappelijk onderzoek meer aan dan zoeken bevestiging.
  • Groei kennis steunt op gissen en missen: steeds nieuwe hypothesen bedenken en weerleggen.
  • Steunt op geldige redeneervorm
    Alle zwanen zijn wit. Maar deze is zwart- uitspraak onwaar

Popper is geen voorstanden van een strikt logisch rationalisme, maar van een kritisch rationalisme. Leg uit

Het vinden van tegenvoorbeelden leidt niet gelijk tot het verwerpen van wet, weerlegging is uitnodiging om wet nieuwe start te geven

Wat ondersteunt notie corroboratie?

Mogelijkheid dat wetenschappelijke uitspraak in toekomst nog gefalsificeerd wordt, dit in tegenstelling tot verificatie.

Verklaar waarom Popper geen voorstander van logisch- maar kritisch rationalisme is.

  • Bij een logische interpretatie van falsificatie, zou het vinden van een tegenvoorbeeld leiden tot verwerping van de theorie.
  • Hij ziet verwerping van theorie uitnodiging voor 'nieuwe start' te.
  • Geeft vroegere corroboraties (ondersteunde) bewezen waarde niet uit handen – toevoeging nuanceringen en correcties.


Karl Popper erkende net als de Wiener Kreis dat waarheid bestaat in de overeenstemming (correspondentie) tussen wat in de uitspraak wordt beweerd en wat in de werkelijkheid het geval is. Het bereiken van een objectieve waarheid was volgens hem echter slechts een regulatieve idee: een na te streven ideaal. Met zijn falsificatiebeginsel probeerde Popper een oplossing te geven voor een specifiek probleem waarmee de wetenschapstheorie in zijn tijd kampte.
Welk probleem was dit?


De wetenschapstheorie in de tijd van Karl Popper ging uit van het verificatieprincipe.
Een uitspraak is dus waar als de feiten haar bevestigen.
Wetenschappelijke uitspraken zijn echter universeel, terwijl het aantal bevestigingen noodzakelijk eindig is.
Het probleem is dus de empirische onmogelijkheid om een oneindige set aan dat te genereren (observaties uit het verleden en de toekomst zullen bijvoorbeeld noodzakelijk ontbreken), terwijl tegelijkertijd conclusies op basis van zo een onvolledige set aan data nooit logisch sluitend kunnen zijn (en dus niet universeel zijn: je kunt van sommige gevallen immers nooit een sprong maken naar alle gevallen).

Waarom vormt Poppers falsificatiebeginsel een oplossing voor dit probleem? *proeftentamen 1*


Falsificatieprincipe - uitspraken wetenschappelijk wanneer ze falsifieerbaar zijn, ofwel weerlegbaar: op basis empirische informatie aantonen dat de uitspraak niet klopt.

Het falsificatieprincipe lost zo het bovengenoemde probleem op:
  • Popper laat eis los dat een wetenschappelijke uitspraak logisch sluitend moet zijn: een wetenschappelijke uitspraak is slechts "waar" totdat het tegendeel bewezen is. Tot die tijd is de uitspraak niet logisch sluitend, maar "ondersteund" (gecorroboreerd)
  • Voor falsifieerbaarheid is het niet nodig volledige set aan waarnemingen te genereren.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo