De deontologische traditie: Kant en Rawls - De morele ervaring - Een toepassing: verslaving en ascese

19 belangrijke vragen over De deontologische traditie: Kant en Rawls - De morele ervaring - Een toepassing: verslaving en ascese

Waarom is in klassieke subject- objectverhouding 'verslaving' niet goed te begrijpen?

Iemand lijkt zijn centrale positie als subject te hebben opgegeven.

Heidegger heeft in zijn kritiek op Husserl intentionaliteit verdiept tot een in-de-wereld-zijn.

Subject en object zijn in een voorafgaande relatie van toebehoren op elkaar betrokken. (voorafgaand aan centrale subject en tegenovergestelde object)

Hoe interpreteert Maurice Merleau-Ponty de relatie tussen subject en object?

  • Lichamelijke existentie.
  • Subject staat niet buiten of tegenover object, maar beiden op elkaar betrokken binnen mijn lichamelijke existentie. (wederzijds)
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Hoe interpreteert Maurice Merleau-Ponty de relatie tussen subject en object?

  • Lichamelijke existentie.
  • Subject staat niet buiten of tegenover object, maar beiden op elkaar betrokken binnen mijn lichamelijke existentie. (wederzijds)

Waarom is volgens visie Merleau-Ponty verslaving niet onbegrijpelijk of gek?

  • Ieder subject wordt binnen lichamelijke existentie door bepaalde objecten aangetrokken.
  • Binnen lichamelijke existentie verslaafde bepaalde objecten zo'n overheersingskracht => in greep gehouden.
  • Subject doet wat objecten willen, existeert op hun voorwaarden.  

Hoe verhoudt genieten volgens Levinas zich ten opzichte van verslaving?

  1. Een verslaafde is afhankelijk geworden van hetgeen waaraan hij verslaafd is, dit is dus geen genieten maar een bezetenheid.
  2. De verslaafde kent door zijn verslaving zijn primaire verantwoordelijkheid niet meer.
  3. Omdat de verslaafde niet in relatie met de ander kan treden zal hij erg eenzaam zijn.

Wat zijn consequenties vanuit Levinas concept genieten voor het fenomeen verslaving?

  1. Verslaafde volledig afhankelijk, genietend subject is dat niet.
  2. Verslaafde kent primaire verantwoordelijkheid niet, ontmoet ander niet ontmoeten, verneemt appel dat van verantwoordelijkheid uitgaat niet.
  3. Eenzaamheid  

Wat zijn consequenties vanuit Levinas concept genieten voor het fenomeen verslaving?

  1. Verslaafde volledig afhankelijk, genietend subject is dat niet.
  2. Verslaafde kent primaire verantwoordelijkheid niet, ontmoet ander niet ontmoeten, verneemt appel dat van verantwoordelijkheid uitgaat niet.
  3. Eenzaamheid  

Hoe interpreteert Levinas verslaving.

Het is een reeële mogelijkheid (net als bij Merleau-Ponty waar het slechts gradueel verschilt met niet-verslaving), maar het is de mogelijkheid van non-existentie. (Genieten en verantwoordelijkheid).

Ascese en zijn rol in de ethiek

Vanuit religie en cultuur is er een lange traditie van ascese, het is een eeuwenoude ervaringswijsheid dat de mensheid slechts komt in haar ontwikkeling door uitstel van de behoeftebevrediging. Gerichtheid op het eigen zinnelijke genot maakt volgens traditionele moraalopvattingen egocentrisch, of zelfs egoïstisch, en staat zo respect voor en dienstbaarheid aan andere in de weg.

Hoe probeert de hedendaagse dominante cultuuropvatting het conflict tussen uitstel/cultuur enerzijds en de behoeftebevrediging anderzijds op te lossen?

  • Men gaat ervan uit dat cultuur zelf ook tot behoeftebevrediging dient. => culturele behoeften.
  • Spirituele behoeften, verlangen naar kennis en zin.

Hoe staat de ethiek ten opzichte van ascese?

  • Zekere mate van ascese wordt goed geacht.
  • Morele waarde ascese <=> zinnelijke genoegens
  • In ethiek gaat het altijd om anderen. Gerichtheid op eigen zinnelijk genot staat dienstbaarheid anderen in de weg.   

Wat betekent ascese voor Levinas?

Voor Levinas is het niet ascese maar juist genieten, het opgaan in de geneugten van het goede leve, dat mij vrijmaakt voor de ander. Alleen een genietend subject kan zichzelf offeren. De waarheid van het hedonisme.

Hoe ziet Levinas de relatie van het subject met de ander?

  • Zelfoverschrijding, transcendentie en doorbreking van zelfgerichtheid.
  • Niet door ascese maar juist door te genieten word ik vrijgemaakt voor de ander.

Is volgens Levinas genieten dan het enige wat noodzakelijk is?

Nee, zoals ascese niet alleen volstaat, zo ook niet genieten. Pas als er sprake is van zelfopoffering kan de asceet of het genietend subject tot het goede komen.

Wat komen de verslaafde en asceet met elkaar overeen?

  • Beiden zijn gevangen in de afhankelijkheid van datgene waar zij tegen strijden.
  • (asceet - materiële begeerten. Verslaafde - dope).
  • Ze kunnen niet genieten. Niet onafhankelijk van waarvan zij afhankelijk zijn.
  • Kunnen ander niet ontmoeten.   

Wat is de parellel tussen de asceet en de verslaafde.

Door het gevangen zijn in hun afhankelijkheid zijn zowel de asceet als de verslaafde zozeer met zichzelf bezig, dat zij de opening of transcendentie naar de ander niet kunnen voltrekken.

De noodzakelijke zelfopoffering is pas mogelijk als het subject kan genieten.

Wanneer kunnen de asceet en het genietend subject volgens Levinas tot het goede komen?

Wanneer hun ascese en genieten vergezeld gaat van zelfoffering, kunnen zij tot het goede (Verlichting/God) komen.

Alleen ascese of alleen genieten => zelfgenoegzaam.

Kan Levinas filosofie worden gezien als adhesie aan de hedendaagse genotscultuur consumptie?

Nee, het is juist een stille kritiek op cultuur die verslaafd is.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo