Systeemgerichte benaderingen - verwante ontwikkelingen

44 belangrijke vragen over Systeemgerichte benaderingen - verwante ontwikkelingen

Welke nieuwe ontwikkelingen zijn verwant aan de contextuele benaderingen

1. Erkend:
Eigen kracht conferenties (familieraad onder leiding van een coordinator die oplossingen zoekt voor het gezinslid met problemen, tegenwoordig wijkteams)
2. Alternatief:
Familieopstellingen (vlg Bert Hellinger, 2001), kortdurende interventie met (groot)familie of groep, gaat uit van loyaliteiten in het systeem. Niet erkend/omstreden maar heel populair

Noem twee bekende verwante ontwikkelingen aan de contextuele benaderingen

  1. Eigen kracht conferenties
  2. Familieopstellingen

Wat viel Hellinger op door zijn werk als missionaris in Afrika

Herstel van de familieziel door:
1.  letterlijke opstelling van willekeurige mensen om client heen die zijn familie representeren (doel: inzicht in hoe vraag van client verbonden is met de familietraditie)
2. Verbondenheid tussen de generaties, ook als contact verbroken is, soms is verbondenheid onbewust   en onzichtbaar
3. Verstrikking in de positie van een ander
4. Identificatie met problematisch, buitengesloten of overleden familielid waardoor client lot schuld of boosheid overneemt van dat familielid
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Kritiek op de contextuele benadering Nagy vs Hellinger

Hellinger:
door familieopstellingen waarbij andere mensen de plek van familieleden innemen ontkomt client aan de verantwoordelijkheid van het rechtzetten bij de persoon zelf (kosmische aanpak van de familieziel).

Nagy:
doordat bij familieopstellingen het je echte familieleden moeten zijn, moet je iets goedmaken bij de betreffende persoon zelf, waardoor er direct recht gedaan wordt aan de juiste personen (concrete aanpak).

Wat is het verschil tussen Eigen Kracht Conferenties en de familieopstellingen? (de verwanten aan de contextuele benaderingen)

De groep of familie maakt bij EKC zelf een behandelplan voor de persoon uit dat systeem (vaak een kind). Deze is erkend.
Bij familieopstellingen worden andere personen neergezet als familieleden en door de personen te verplaatsen wordt de dynamiek in de groep gevoeld en ervaren. Deze is niet erkend, vanuit de alternatieve hulpverlening.

Vertel iets over Eigen Kracht Conferenties en het gevaar als je werkt met allochtonen

Ze hebben vaak een grote familie en als de therapie gericht is op 1 persoon, vanuit een westerse visie, dan kan er een gespleten loyaliteit ontstaan

Vertel iets over Eigen Kracht Conferenties en het gevaar als je werkt met allochtonen

Ze hebben vaak een grote familie en als de therapie gericht is op 1 persoon, vanuit een westerse visie, dan kan er een gespleten loyaliteit ontstaan

Is de EKC ook toepasbaar bij kinderen uit de jeugdzorg?

Ja, de EKC kan zeker ook toegepast worden bij kinderen uit de jeugdzorg. Het kan een waardevol om de emotionele ontwikkeling en hechting van deze kinderen te onderzoeken en te begrijpen. Maar EKC is vaak met eigen familieleden. Dat gaat in dit geval niet.
Het is belangrijk dat zaken als mishandeling en seksueel misbruik die vaak blijven rouleren binnen families, en vaak generatie op generatie wordt overgedragen, behandeld worden door andere mensen die deel nemen in de groep.

Wie is Bert Hellinger (2001)?

Oprichter van de familieopstellingen

Welke kritiek hebben de contextuele benaderingen op de EKC of familieopstellingen die familieleden representeren?

Zij vinden het belangrijk om het gedachtengoed van Nagy na te streven, nl dat het belangrijk is om daadwerkelijk iets tegen de persoon in kwestie te kunnen zeggen "het echte familielid). Wat heb je eraan om je te uiten tegen iemand die je niet kent, dan er zal ook niks veranderen in de familie.

Marlenen Diekmann werkt toch ook met duplopoppetjes? Ze is een contextueel therapeut die toch het liefst volgens de regels van Nagy werkt en met echte familieleden te werk gaat?

In dit geval wilde Marianne dat niet maar Marlene is wel gericht op het veranderen van de familie situatie want ze hoopt dat Marianne andere inzichten krijgt door de kleintjes te zien en ervaren van alle familieleden.

Wat betekent meerzijdige partijdigheid


Dat de hulpverlener zich opstelt en vanuit allerlei posities de belangen van de mensen uit het systeem te behartigen en te verbinden.

Binnen de groepsdynamica is er veel aandacht voor de communicatie. Wie was ook al weer de grondlegger van de communicatietheorie?

Watzlawick.

Welk uitganspunt heeft Leary (1957) (van de Roos van Leary)
Kun je hiervan een voorbeeld geven?

Dat een interactie of reactie (circulaire causaliteit) ontstaat vanuit het betrekkingsniveau, de manier waarop iemand zich verhoudt tot de ander.


De roos van Leary heeft twee dimensies (met de kanttekening dat iemand niet per definitie zo is, maar dat het zo gegroeid is door de interacties.):
  1. Je kunt boven iemand staan of je kunt jezelf onder iemand plaatsen.
  2. Je kunt samenwerken of tegenwerken

Een voorbeeld:
een autoritair iemand kan bepaald gedrag oproepen in de groep, wat weer ander gedrag bij anderen oproept, bijvoorbeeld terugtrekken of juist conformeren.

Wat bevindt zich in de Roos van Leary, tussen de twee dimensies, boven-onder en mee- tegenwerken?
Noem eerst de woorden die horen bij: als iemand boven iemand staat en niet mee werkt of wel samenwerkt.
Dan de woorden die voorkomen bij; als iemand zich onder iemand voelt staan en niet mee werkt of juist wel wil meewerken.

  1. Tussen Boven en Tegen (niet meewerken) staan de twee woorden: Winnen en strijden
  2. Tussen Boven en Samen (wel meewerken): Leiding geven en Zorgen
  3. Tussen Onder en Tegen (niet mee willen werken): Zich afzetten en zich terug trekken
  4. Tussen onder en samen: Afwachten en volgen

Wat bevindt zich in de Roos van Leary, tussen de twee dimensies, boven-onder en mee- tegenwerken?
Noem eerst de woorden die horen bij: als iemand boven iemand staat en niet mee werkt of wel samenwerkt.
Dan de woorden die voorkomen bij; als iemand zich onder iemand voelt staan en niet mee werkt of juist wel wil meewerken.

  1. Tussen Boven en Tegen (niet meewerken) staan de twee woorden: Winnen en strijden
  2. Tussen Boven en Samen (wel meewerken): Leiding geven en Zorgen
  3. Tussen Onder en Tegen (niet mee willen werken): Zich afzetten en zich terug trekken
  4. Tussen onder en samen: Afwachten en volgen

Welke nadelen heeft zorgkracht vanuit de familie?

Er wordt een groot beroep gedaan op de zelfstandigheid van de client.
er ontstaat een paradox waarbij cliënten onafhankelijker worden van zorgverleners maar ook van hun eigen familieleden omdat ze vaak niet geholpen willen of kunnen worden door hun eigen familie.

Hoe kun je de drie zorgniveaus weergeven in een diagram?

Microniveau met een genogram
Mesoniveau met een sociogram
Macroniveau met een ecogram

Een sociaal netwerk hebben betekent niet dat je er iets aan hebt.
Hortulanus onderscheidt vier groepen.
Hoe ziet het netwerk van eenzame mensen eruit?

Ze hebben een sociaal netwerk maar hebben er niet veel aan.

Een sociaal netwerk hebben betekent niet dat je er iets aan hebt.
Hortulanus onderscheidt vier groepen.
Wat zijn sociaal weerbare mensen?

Ze hebben een rij sociaal netwerk waar ze wat aan hebben

Hoe breng je netwerken in kaart?

Met een genogram, een sociogram en een ecogram waarin eerst familie aan bod komt, daarna de sociale netwerk en tenslotte alles eromheen, buurt, sport, werk instellingen. Deze kun je in nabijheid op verschillende plaatsen neerzetten om aan te geven hoe hecht zo'n contact is.
Net werken kunnen veranderen wanneer de gezinssamenstelling verandert of verandering in werk etc.

Hendrix (2001) onderscheidt 6 functies van een netwerk.
Eén daarvan is Cognitieve steun. Ligt toe.

School, een vriend, je vader, een instelling die informatie geeft, advies en feedback

Hendrix (2001) onderscheidt 6 functies van een netwerk.
Eén daarvan is Normatieve steun. Ligt toe.

Iemand die helpt bij het maken van een moeilijke beslissing, bij en scheiding, of je ouder naar een verzorghuis moet, hoe het op het werk verder moet etc.

Hendrix (2001) onderscheidt 6 functies van een netwerk.
Eén daarvan is Sociale steun. Ligt toe.

Steun in de vorm van gezelligheid, kopje koffie of een wijntje

Hendrix (2001) onderscheidt 6 functies van een netwerk.
Eén daarvan is Materiele en praktische steun. Ligt toe.

Steun in de vorm van geld, huishoudelijke hulp, boodschappen.

Hendrix (2001) onderscheidt 6 functies van een netwerk.
Eén daarvan is Sociaal Maatschappelijke steun. Ligt toe.

Bemiddeling bij een woning, referenties voor werk, lid zijn van een buurtverenigingen, sport of een politieke partij.

Hendrix (2001) onderscheidt 6 functies van een netwerk.
Eén daarvan is Emotionele steun. Deze kan ook belastend zijn. Ligt toe.

Als je steeds geclaimd wordt, geen steun krijgt niet begrepen wordt.

Hendrix (2001) onderscheidt 6 functies van een netwerk.
Eén daarvan is Cognitieve steun.  Deze kan ook belastend zijn. Ligt toe.

Als je zelf als moet uitzoeken, hoe regels, werken in Nederland voor allochtonen, hoe je moet plannen

Hendrix (2001) onderscheidt 6 functies van een netwerk.
Eén daarvan is Normatieve steun.  Deze kan ook belastend zijn. Ligt toe.

Als je onder druk gezet wordt bij een keuze of beslissing, door een geloof, politieke partij of strenge vader, uitgehuwelijkt worden.

Hendrix (2001) onderscheidt 6 functies van een netwerk.
Eén daarvan is Materiele en praktische steun.  Deze kan ook belastend zijn. Ligt toe.

Als jij iedere keer voor je karretje gespannen wordt, klusjes moet doen of de verantwoordelijk op je schouders draagt.

Hendrix (2001) onderscheidt 6 functies van een netwerk.
Eén daarvan is Emotionele steun. Ligt toe.

Aandacht, liefde, troost, begrip, luisterend oor

Hendrix (2001) onderscheidt 6 functies van een netwerk.
Eén daarvan is Sociaal maatschappelijke steun.  Deze kan ook belastend zijn. Ligt toe.

Gedwongen arbeid, uitkering die ingetrokken wordt, veel verantwoordelijkheid op het werk.

Welke interventies zijn er, om het netwerk te vergroten?

Er kan een netwerkcoach ingeschakeld worden, er kan gekeken worden of oude relaties weer opgepakt kunnen worden.
Een wijkmaatschappelijk werker kan dienen als contactpersoon in de wijk
Kwartier-maken: kwetsbare nieuwe bewoners wegwijs maken in de buurt.

Welke kritische kanttekeningen zijn er voor systeembenaderingen?

  1. Niet alle problemen, zoals biologische stoornissen kunnen worden behandeld in systemen.
  2. Effect van systeemtherapie is moeilijk te meten, begrippen zijn vaag en niet toetsbaar.

Hendrix (2001) onderscheidt 6 functies van een netwerk.
Eén daarvan is sociaal contact, steun.  Deze kan ook belastend zijn. Ligt toe.

Iemand die steeds contact zoekt waar je niet op zit te wachten.

Micro, Meso, Macro, zijn 3 niveaus van het sociale netwerk die als zorg betrokken kunnen worden.
Wat is Microniveau

Microniveau in het sociale netwerk verwijst naar de directe persoonlijke interacties en relaties die een individu heeft, zoals familieleden, vrienden en collega's. Op dit niveau wordt gekeken naar de nauwe banden en de invloed die deze naasten en relaties hebben op het welzijn en de zorg van het individu.

Micro, Meso, Macro, zijn 3 niveaus van het sociale netwerk die als zorg betrokken kunnen worden.
Wat is Meso-niveau

Op het Meso-niveau van het sociale netwerk zijn organisaties en groepen betrokken, zoals scholen, buurten of bedrijven. Dit niveau richt zich op de interacties en relaties binnen deze groepen en de invloed die zij hebben op het individu. Meso-niveau kan zowel ondersteunend als belemmerend zijn voor de zorg en het welzijn van een persoon.

Micro, Meso, Macro, zijn 3 niveaus van het sociale netwerk die als zorg betrokken kunnen worden.
Wat is Macro-niveau

Op macro-niveau binnen het sociale netwerk worden bredere systemen of structuren bekeken, zoals wetgeving, overheidsbeleid, culturele normen en economische factoren die van invloed zijn op zorg. Dit niveau richt zich op grotere sociale invloeden die het zorglandschap vormgeven en kan bijvoorbeeld beleidsbeslissingen over gezondheidszorg omvatten.

Binnen de groepsdynamica is er veel aandacht voor de communicatie.
Waar wordt vooral op gelet?
Op welke manier kun je posities binnen een groep weergeven?

Er wordt gelet op inhouds- en betrekkingsniveau.
Wie neemt altijd de leiding, is die formeel of informeel?
Wie is altijd overal tegen of juist altijd meegaand?

Als deze dingen kunnen in de Roos van Leary goed worden weergegeven.

Binnen de groepsdynamica is er veel aandacht voor de communicatie.
Waar wordt vooral op gelet?
Op welke manier kun je posities binnen een groep weergeven?

Er wordt gelet op inhouds- en betrekkingsniveau.
Wie neemt altijd de leiding, is die formeel of informeel?
Wie is altijd overal tegen of juist altijd meegaand?

Als deze dingen kunnen in de Roos van Leary goed worden weergegeven.

Op welke drie niveaus kan het sociale netwerk betrokken worden bij zorg en hoe kan dat in een diagram weergegeven worden? Geef de vaktermen

Micro (familie) met een Genogram
Meso (vrienden en kennissen, buurtbewoners) met een socio
Macro niveau (de samenleving in zijn geheel, wetgeving) met een ecogram

Wat brengt een netwerkanalyse in kaart?

  • De structuur en de functionaliteit van het netwerk van iemand.
  • De mate van steun en de mate van belasting.

Wat is multidimensionale familietherapie?

MDFT is een ambulante behandelmethode (vaak 2-3x per week) op het vlak van behandeling maar ook bemoeien met praktische zaken en sociaal-maatschappelijke dingen.
Het richt zich op mensen met een verslaving of andere problematiek waarbij het gehele netwerk aan bod komt. Het probleem zelf, de ouders, het gezin en de externe systemen zoals school, vrienden, werk, financiën.
mooi is hoe vrienden ook vaak loyaal zijn aan hun gabber, zo kan er door hulpverlener een afspraak gemaakt worden dat er niet wordt geblowd of gedronken op feestjes waar hij ook aanwezig is.

Hendrix (2001) onderscheidt 6 functies van een netwerk. Welke?
De eerste 5 betreffen de belangrijkste omdat die het dichts bij iemand staan.

  1. Emotionele steun
  2. Cognitieve steun (informatie geven, advies)
  3. Normatieve steun (moeilijke beslissingen)
  4. Sociaal contact (gezelligheid)
  5. Materiele, praktische steun (boodschapje doen)
  6. Maatschappelijke steun (bemiddeling, instanties, sport)

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo