Psychodynamische benaderingen - Nieuwere ontwikkelingen

30 belangrijke vragen over Psychodynamische benaderingen - Nieuwere ontwikkelingen

Psychodynamische benaderingen hebben steeds vaker raakvlakken met andere therapieën. Kun je er een aantal noemen en toelichten? 3st

  • De experiëntiële therapie en de clientgerichte therapie.
Het gaat hierbij voornamelijk op een respectvolle, empathische "holding"  door de therapeut. Wat ook een raakvlak is met de psychodynamische therapie.
  • Cognitieve therapie waarbij gewerkt wordt aan denkschema's die in de jonge kinderjaren zijn vastgelegd maar waar ook gebruik wordt gemaakt van mentaliseren, kunnen reflecteren op jezelf, een cognitieve activiteit.
  • De DIT-therapie (dynamische Interpersoonlijke Therapie) gericht op hechting, objectrelaties, mentaliseren en de interpersoonlijke psychoanalyse, allen afkomstig van psychodynamische theorieën.

Noem de twee vaktermen voor processen die zich meer van binnen afspelen en meer zich afspeelt tussen verschillende mensen.

Van binnen afspelend proces: intrapersoonlijk
Tussen mensen: interpersoonlijk

Wat is de functie van narratieve therapieën

Het gaat er niet zo zeer om dat iemand inzicht creëert over het probleem maar meer om zin te geven aan zijn eigen levensverhaal. Een problematisch verhaal wordt cognitief her gestructureerd tot een beter verhaal, zodat je daar weer mee verder kunt. Het is dus van belang dat er een goed "verhaal" over zichzelf wordt ontwikkeld.
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Welke verschillende manieren zijn er volgens "De Wolf" om te kijken naar een depressie? Kun je er een aantal noemen? 7st

  1. Het zelf is aangetast door verlies
  2. Verstoorde separatie-individuatie-proces, geen veilige hechting en loskoming (Mahler)
  3. Angst voor eigen destructiviteit, agressie (Klein)
  4. Schuldgevoel hebben over agressieve impulsen (De Wolf)
  5. Leven voor een ander niet voor hun zelf
  6. Interpersoonlijke problemen
  7. Gebrekkig mentaliseren, niet weten wat je voelt, wel lichamelijk

Eén van de verschillende manieren die er zijn er volgens "De Wolf" om te kijken naar een depressie is verlies? Licht toe.

Verlies kan letterlijk zijn maar ook symbolisch, zoals het opgeven van hoge idealen en niet kunnen voldoen aan hoge eisen vanuit de omgeving of het superego of he verlies van het ideaalbeeld van een goede moeder.
Het roept agressie op maar die gaat niet naar buiten maar naar binnen en daar richt het schade aan.

Eén van de verschillende manieren die er zijn er volgens "De Wolf" om te kijken naar een depressie is de verstoorde separatie-individuatie? Licht toe.

Er is in de jonge kinderjaren een slechte onveilige hechting geweest met moeder waardoor het kind nooit de wereld op een veilige manier heeft kunnen bekijken en niet goed zelfstandig is geworden doordat het nooit grenzen heeft gekregen maar ook geen bevestiging. Hierdoor ontstaat tijdens de depressie angst voor bijv. verlating en een grote behoefte aan autonomie.

Eén van de verschillende manieren die er zijn er volgens "De Wolf" om te kijken naar een depressie is angst voor eigen destructiviteit? Licht toe.

Omdat er vroeger geen opvangnet was voor negatieve gevoelens kun je deze gevoelens nog steeds moeilijk integreren tijdens een depressie. Vaak ziet een client de wereld om zich heen als negatief en afwijzend.

Eén van de verschillende manieren die er zijn er volgens "De Wolf" om te kijken naar een depressie is het hebben van een schuldgevoel voor eigen agressieve impulsen? Licht toe. En hoe ging dat bij Marianne?

Het "zelf" wordt ervaren als slecht en vaak voelen cliënten zich waardeloos.
Marianne is kwaad op haar moeder omdat die er nooit voor haar was maar tegelijkertijd heeft ze daar een schuldgevoel over waardoor ze zich waardeloos voelt.

Eén van de verschillende manieren die er zijn er volgens "De Wolf" om te kijken naar een depressie is als je leeft voor een ander? Licht toe. En hoe ging dat bij Marianne?

Mensen met een depressie willen vaak alleen maar tippen aan de verwachting van een ander, waar ze vaak niet aan voldoen. Er ontstaat een schuldgevoel als dat niet lukt om aan de verwachtingen van je ouders te voldoen, zoals bij Marianne

Eén van de verschillende manieren die er zijn er volgens "De Wolf" om te kijken naar een depressie, zijn, interpersoonlijke problemen? Licht toe.

De omgeving kan soms negatief reageren op de depressie van een client.
Dit versterkt het gevoel van de vroege hechtingsproblemen. Client voelt zich afgewezen en waardeloos. Dit gevoel wordt op deze manier keer op keer bevestigd.

Eén van de verschillende manieren die er zijn er volgens "De Wolf" om te kijken naar een depressie is gebrekkig kunnen mentaliseren? Licht toe. En hoe ging dat bij Marianne?

Bij een depressie weet je vaak niet wat je voelt en waar het vandaan komt. Wel uit het zich vaak in lichamelijke klachten. Maar het kunnen metalliseren wordt bemoeilijkt door een gebrek aan energie en machteloze gedachten.
Bij Marianne is er meer sprake van pseudometalisatie.
Het lijkt alsof ze goed op zichzelf kan reflecteren en openstaat voor nieuwe perspectieven maar in werkelijkheid geeft zij geen ruimte om te voelen wat deze reflectie voor haar betekent.

Door wie wordt de psychodinamische zitting verzorgd?

Psychoanalyticus "Mees Anbeek"

Hoe ziet de zitting eruit tijdens de psychoanalyse van Mees Anbeek en Marianne?

  1. Ze zitten schuin tegenover elkaar
  2. Psycholoog Mees Anbeek, tutoyeert niet maar blijft in de U-vorm spreken, waarmee hij een bepaalde afstand schept
  3. Psycholoog is vriendelijk, betrokken en faciliterend
  4. Hij stelt direct een bepaald thema aan de orde: overstuur zijn
  5. Hij gaat daar dieper op in, verheldert en legt verbanden met kindertijd.
  6. Ziet verbanden in herhaling in het hier en nu
  7. Verteld dat het gevoel er mag zijn en het goed is als het erbij hoort zodat ze zich vitaler gaat voelen.

Wat is het antwoord dat Mees Anbeek geeft op Mariannes hulpvraag dat ze in contact wil komen met haar vitaliteit??

Hij vindt het belangrijk om een diep gevoel dat er eigenlijk niet mag zijn, toe te laten zodat we kracht en vitaliteit kunnen ervaren

Waaraan ligt het dat sommige mensen baadt hebben bij korte veranderingsgerichte therapie maar sommige mensen dat niet aankunnen?

Dat heeft volgens Mees Anbeek te maken met dat er dan veel tegenkrachten aanwezig zijn. Iets dat je niet kent, een gevoel, dat moet je eerst leren kennen om er mee om te kunnen gaan.
Er moet eerst betekenis aan geven worden wat er in iemand leeft.

"Zonder taal is er geen ontwikkeling mogelijk". Dit is een uitspraak van psychoanalyticus, Mees Anbeek. Wat bedoelt hij daarmee?

Samen met de patiënt zoek hij naar woorden die het gevoel uitdrukt van wat er bij deze patiënt speelt. Bij Marianne hebben veel gebeurtenissen haar "overstuur" gemaakt. Ze heeft het ondergaan zonder dat er veel over gesproken is. Het is dus van belang om over die dingen te praten die niet zo gewoon geweest zijn.

Op welke manier komen psychodynamische benaderingen ook voor in Zorg en Welzijn? Noem drie onderdelen waar je mee te maken kan krijgen

Veel onderdelen uit de psychodynamische therapie worden ook toegepast door social workers, verpleegkundigen en vaktherapeuten.
  • Denk aan overdracht en tegenoverdracht waarbij je een goede (therapeutische) werkrelatie moet hanteren
  • Denk aan verschillende afweermechanismen die cliënten gebruiken waar je mee om moet kunnen gaan. 
  • Denk aan onveilige gehechte cliënten, met een verstoord zelfgevoel en een gebrek aan mentaliseren waar je mee te maken krijgt.

Wat is de betekenis van het gebruik van holding environment binnen zorg en welzijn

Het bieden van een veilige, ondersteunende ruimte voor persoonlijke groei en ontwikkeling, vooral bij cliënten met hechtingsproblemen, zij moeten kunnen ervaren dat hulpverleners, "hun vervangende ouders" niet verdwijnen als de client hun angst of agressie laat zien en leren met grenzen om te gaan.

Hoe werken psychodynamische methoden door in jeugdzorg en jeugd ggz?

Bij meisjes met een hechtingstoornis, adoptieproblemen en zelfs borderline syndromen kunne psychodynamische methodes toegepast worden. Ze gebruiken ook het model van Freud, es, ego en superego waarbij uitgelegd wordt dat deze cliënten leven vanuit hun "es" (overmatig gaan eten omdat de orale fase als kind niet is ontwikkeld) en daarbij dat hun ego niet is opgebouwd en dat ze weinig besef hebben van de realiteit, woede projecteren op anderen, om hun eigen woede maar niet te voelen etc.
Hun "ik" moet vaak helemaal opnieuw opgebouwd worden dmv holding. Een veilige situatie is daarom geboden.

Wat is een ambivalente hechting? Bij wie komt dat voor?

Mensen die vroeger een grillige en onvoorspelbare hechting hebben gehad, die anderen vaak opsplitsen in goed en slecht. Komt vaak voor bij borderline.
Ze hebben noot geleerd dat beide eigenschappen voorkomen in een persoon en zijn bang om verlaten te worden.

Waarom helpen straffen of belonen niet in de jeugdhulp?

Omdat daar jongeren zitten die niet veilig zijn opgevoed. Ze hebben nooit geleerd om grenzen te stellen voor hun zelf om hun eigen "ik" te ontwikkelen. Deze jongeren moeten eerst voelen hoe het is om in een veilige situatie te verblijven.
Straffen of belonen maakt geen enkele indruk zonder hechting. Het doet ze niets als iemand boos wordt, dat ondergaan ze gewoon. Belonen doet ze ook niks, het geeft ze eerder een belastend gevoel omdat ontvangen iets is dat ze nooit geleerd hebben.

Op welke manier kunnen psychologen in de jeugdzorg de jongeren bewust maken van hun eigenbelang en het belang van anderen?

Zichzelf opzij zetten en rekening houden met een ander is iets dat deze jongeren nooit geleerd hebben. Ze hebben een gebrekkig geweten, superego.
Om die te ontwikkelen wordt er veel al gebruik gemaakt van het G-schema incl. de G van Geschiedenis + gebeurtenis, gedachten, gevoelens, gedrag, gevolg.

Welke drie soorten hechtingsstoornissen worden er genoemd in de jeugdzorg?

  1. Geen enkel vorm van hechting: privation
  2. Wel hechting maar vroegtijdig verloren: deprivation
  3. Onveilige grillige gehechtheid: rejection

Wat is de betekenis van privation in de jeugdzorg? Hoe gaan ze daarmee om?

Privation in de jeugdzorg verwijst naar tekorten in basisbehoeften. Jongeren die vroeger helemaal geen hechting gehad hebben hebben een hechtingsstoornis die ze "privation" noemen. Er is bij deze client alleen de focus op basisbehoeften maar op binding met anderen hoef je niet te rekenen. Het wordt behandeld met individuele begeleiding en ondersteuning.

Wat is de betekenis van deprivation in de jeugdzorg? Hoe gaan ze daarmee om?

Deprivation betekent verwaarlozing. Er is wel hechting geweest maar ze zijn vroegtijdig hun ouders "kwijtgeraakt". Ze verlangen naar emotionele bindingen maar zijn bang om die weer te verliezen. Jeugdzorg biedt steun, holding en begeleiding voor kinderen die dit ervaren.

Wat is de betekenis van rejection in de jeugdzorg? Hoe gaan ze daarmee om?

Jongeren die vroeger een onveilige grillige hechting gehad hebben, hebben een hechtingsstoornis die ze "privation" noemen. Ze zien mensen alleen als goed of slecht en dus zorgen ze er in de jeugdzorg voor dat dit soort jongeren twee groepsleiders hebben om op terug te vallen. Woede en angst kan dan beter gereguleerd worden

Welke 5 termen, thema's zijn belangrijk in de jeugdzorg om bij stil te staan?

  1. Vorm van hechting
  2. Hechtingstijlen
  3. Overdracht
  4. Tegenoverdracht
  5. Projectie

Een belangrijk thema die ze in de jeugdzorg onder ogen zien is: "projectie". licht toe. Waarom is dit een belangrijk thema?

Projectie in de jeugdzorg verwijst naar een situatie waar een hulpverlener onbewust zijn eigen gevoelens, gedachten of ervaringen projecteert op het kind of de jongere. Dit kan de objectiviteit van de hulpverlening beïnvloeden en het lastig maken om de behoeften van het kind of de jongere effectief te begrijpen en te ondersteunen.
Het bewust worden, zelfkennis vergroten bij medewerkers en verminderen van projectie is belangrijk om de juiste bejegening toe te passen en zorgt voor een betere hulpverlening.

Er zijn in de loop van de tijd kanttekeningen geplaatst bij de psychodynamische methoden. De benadering zou geen eenheid vormen omdat er steeds aanvullingen op de theorieën van Freud werden toegepast.
Noem enkele punten van kritiek op de psychodynamische theorieën

  1. de gebrek aan empirisch bewijs,
  2. de nadruk op onbewuste processen zijn moeilijk te meten,
  3. er is weinig aandacht voor het huidige gedrag, of omgevingsfactoren meer de focus op verleden en innerlijke conflicten
  4. Het is ook goed om vaardigheden te leren, ipv alleen te praten
  5. De focus op problemen en niet wat wel goed gaat.

Welk verschil in benadering is er tussen de psychotherapie en de cognitief gedragstherapie?

Bij psychotherapie ligt de focus vooral op het verkennen van (onbewuste)gevoelens en ervaringen om inzicht te krijgen in de problemen.
Bij cognitief gedragstherapie ligt de nadruk meer op het identificeren en veranderen van (negatieve) gedachten en gedragspatronen die leiden tot problemen en nare gevoelens veroorzaken.

Bij de psychotherapie gaan ze ervanuit dat (onbewuste) gevoelens, gedachten veroorzaken terwijl ze bij de cognitieve therapie het juist andersom benaderen:
Gedachten veroorzaken gevoelens.

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo