Respi - hoesten
14 belangrijke vragen over Respi - hoesten
Hoesten - inleiding + oorzaken
Luid <--> zacht, voorzichtig
Droog <--> vochtig, productief
DDx: braken, kokhalzen!
Oorzaken: allergisch/inflammatoir, cardiovasculair (--> niet bij kat!), infectieus, neoplastisch, parasieten, trauma en fysische abnormaliteiten
Hoesten - niet specifieke therapie
Bevorderen excretie luchtwegsecreties
- Bewegen! --> Frequente korte wandelingen
- Bevochtigen luchtwegen (vernevelen, badkamer)
- Coupage/clapping (= op de buik/longen kloppen)
Stof- en rookvrije omgeving
- Vermijd tapijten, gordijnen + regelmatig wassen
- Dekens, kussens regelmatig wassen
- Stofzuigen?
Behoud optimale lichaamsconditie!
Let op met hoestremmers!
- Bij bepaalde aandoeningen zoals pneumonie is hoestremmer tegenaangewezen. Door de hoest te onderdrukken blijven slijmen en evt. infectieuze agentia langer in de long aanwezig
Bacteriële (broncho)pneumonie - oorzaken in 3 groepen verdeeld
Vele verschillende oorzaken: 3 groepen:
- Spontane pneumonie (<1j oud) (''community-acuired'')
--> vooral door Bordetella bronchiseptica (50% als <1), (Mycoplasma spp., S. equi zooepidemicus, S. canis, yersinia pestis) - Secundair aan onderliggende oorzaak (ouder; aspiratie, vreemd voorwerp, anatomische afwijkingen)
--> variabel (E. coli, Pasteurella sp., Streptococcus sp., B. bronchiseptica, Enterococcus sp., Mycoplasma, ...) - Gehospitaliseerde patiënten (''hospital-acquired'')
--> zie secundair
Hond >> kat
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Bacteriële (broncho)pneumonie - symptomen
- Acuut - chronisch
- Hoest, meestal productief/vochtig
- Tachypnee, dyspnee (restrictief)
- Nasale uitvloei
- Inspanningsintolerantie
- Anorexie, lethargie, vermageren
- Collaps
Kat: vage symptomen! --> anorexie, lethargie.
Bacteriële (broncho)pneumonie - lichamelijk onderzoek
- Versterkte ademhalingsgeluiden
- Niet-muzikale rhonchi: “crackles”
- Neusvloei
- Koorts
- Soms sepsis (infectie met tekenen van systemische ontstekingsreactie) of septische shock (sepsis met hypotensie die niet reageert op vochttoediening)
Bacteriële (broncho)pneumonie - behandeling
Secundaire bacteriële pneumonie: diagnose en behandeling van onderliggende aandoening
Antibiotica:
- Idealiter: gebaseerd op cultuur en antibiogram, maar in afwachting op dit resultaat: empirische Ab-therapie
- Goede algemene toestand: orale therapie volstaat
- Systemisch ziek: initieel parenterale therapie
- Sepsis: ASAP starten (<1-2u), evt. combinatietherapie
- Duur: 1 week na resolutie klinische tekenen (tekstboeken zeggen: 2-6 weken)
- Eerste keus = amoxicilline-clavulaanzuur en doxycycline
- Milde pneumonie zonder systemische ziekte of dyspnee: doxycycline
- Erge pneumonie +/- sepsis: parenteraal fluoroquinolone + een penicilline (bv. amoxicilline) of clindamycine --> combinatie erg belangrijk!!!
De-escalatie is mogelijk: spectrum vernauwen om impact op resistentie te beperken
Ondersteunende therapie:
- Infuustherapie: vaak essentieel, vooral bij jonge of net oudere dieren, vermijd overinfuus
- Glucosespiegel controleren bij anorectische en lethargische pups --> supplementatie!
- Nutritinoeel: evt. voedingssonde
- Vernevelen + coupage: 3-4x/dag, verdunnen + ophoesten slijmen
- Geen hoestremmers!!
- Vaak noodzakelijk!!
Bacteriële (broncho)pneumonie - opvolging
--> koorts + auscultatie in de gaten houden!
- Vaak verergeren klinische symptomen eerste 1-2 dagen, nadien snelle verbetering
- Aanhoudende koorts: foute keuze Ab?
- Hospitalisatie tot ze geen O2-supplementatie meer nodig hebben, goed eten en drinken, en geen koorts meer maken
- Pups: soms langdurig verloop, herval mogelijk
Radiografische opvolging
- Beoordelen therapeutische respons: Ten vroegste na 48-72u (RX loopt achter op kliniek!)
- Nagaan of Ab gestopt kunnen worden: eerste evaluatie na 10-14 dagen
Feliene astma - inleiding
- Eosinofiele ontsteking luchtwegen (bij chronische bronchitis: neutrofielen)
- Hyperreactiviteit luchtwegen
- Bronchoconstrictie
- Toename mucussecretie
- Remodellering luchtwegen
Allergische oorsprong? Moeilijk om onderliggende allergie vast te stellen
Chronische bronchitis - inleiding
- Neutrofiliaire ontsteking (bij feliene astma: eosinofielen)
- Mucosaal oedeem
- Hypertrofie mucosale klieren en verhoogde slijmproductie
Moeilijk klinisch onderscheid met astma
--> vaak identieke aanpak ondanks verschillende pathogenese
Feliene astma / chronische bronchitis - signalement
Vaak al veel langer problemen!
Meer bij Siamees?
Geen geslachtspredispositie
Feliene astma / chronische bronchitis - symptomen
- Vaak verward met braken of “ophoesten braakbal”
- Acuut open mond ademen, dyspnee
- Speekselen, braken
- Inspanningsintolerantie, lethargie
Feliene astma / chronische bronchitis - lichamelijk onderzoek
- Mild: geen afwijkende ademhalingsbewegingen, wel gemakkelijk hoesten bij druk op trachea
- Matig: tachypnee, expiratoire piepende geluiden (wheezes)
- Acuut (astma crisis): expiratoire dyspnee (obstructief), open-muil ademhaling, cyanose
Feliene astma / chronische bronchitis - therapie
- Vermijd stress!!
- Onderzoek beperken
- Zuurstofsupplementatie (zuurstofkooi)
- Bronchodilator
- Corticosteroïden (bv. dexamethasone)
- Evt. sedatie (ACP)
2. Chronische therapie
Niet-specifieke therapie: aanpassen omgeving
--> Minimaliseren allergenen en irriterende stoffen = stofvrij houden van de omgeving
Corticosteroïden
Verminderen luchtwegontsteking --> ESSENTIEEL!
- Initieel per os (bv. prednisolone)
- Eens gestabiliseerd: bij voorkeur inhalatie
Bronchodilatoren
- Opheffen bronchoconstrictie (kan levensreddend zijn!)
- ! Niet als monotherapie (geen remming inflammatie)
- Oraal: theofylline (vertraagde vrijstelling)
- Evt. inhalatie (niet continu)
Antibiotica?
- Doxycyline bij Mycoplasma
Pediatrisch of felien inhalatieapparaat (7-10 inspiraties)
Felien astma / chronische bronchitis - prognose
Vaak levenslange of intermitterende (seizoensgebonden) therapie nodig
Gereserveerde prognose indien erge dyspnee
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden