Endocrinologie: schildklier

11 belangrijke vragen over Endocrinologie: schildklier

Hypothyroïdie bij de hond - algemeen

Hypothyroïdie bij volwassen honden:
- Primair (95%)
  • Lymfocytaire thyroïditis = autoimmune destructie
  • Idiopathische thyroïd atrofie
  • Neoplastische destructie
  • Iatrogeen: chirurgie/schildklierremmers/131I (jood)
- Secundair (centraal)  

In 75% van de gevallen diagnose adhv kliniek, signalement, klachten en bepaling T4 en TSH

Hypothyroïdie bij de hond - symptomen

Frequent: lethargie/zwakte, gewichtstoename, droge huid, alopecie (thv staart/oorbasis/neusrug/flank)
Weinig frequent: pyodermie, externe otitis, myxoedeem, paralyse n. facialis, bradycardie, hypothermie

De meerderheid van de patiënten met overgewicht hebben geen hypothyroïdie!
Myxoedeem geeft hond tragische gezichtsuitdrukking

Hypothyroïdie bij de hond - diagnose

= moeilijk:
  • Klinische symptomen zijn vaag
  • Meerdere factoren kunnen schildklierfunctie beïnvloeden
  • Één eenvoudige, ideale en betrouwbare test voor evaluatie van de schildklierfunctie is niet beschikbaar
= meest overgediagnosticeerde endocriene aandoening!!
  • Hogere cijfers + sneller leren
  • Niets twee keer studeren
  • 100% zeker alles onthouden
Ontdek Study Smart

Primaire hypothyroïdie - labo

Algemeen: hematologie, biochemie
Niet specifiek:
  • Anemie (normochroom, normocytair, niet regeneratief)
  • Toename cholesterol en TG = weinig specifiek 

Primaire hypothyroïdie - schildklierfunctietesten

= specifiek
  • TT4
  • TSH

Bij combinatie laag T4 en hoog TSH = primaire hypothyroïdie

Als TT4 binnen de referentiegrens: hypothyroïdie veel minder waarschijnlijk.
Vele factoren beïnvloeden T4:
Oorzaken laag T4:
  • Hypothyroïdie
  • Systemische ziekte (euthyroïd sick syndrome)
  • Medicatie: trimetoprim-sulfa, glucocorticoïden, NSAIDs, fenobarbital (geeft ook hoog TSH)
  • ras!!! --> referentiewaarden voor schildklierwaarden zijn anders voor bepaalde rassen (windhonden + Shar Pei)

Het fenomeen waarbij een laag TT4 gevonden wordt bij dieren met een andere ziekte dan primaire hypothyroïdie wordt het sick euthyroïd syndrome genoemd!! 

Hyperthyroïdie bij de kat - signalement en klinische symptomen

- Middelbare - oudere katten (tumoren)
  • < 8 jaar is uitzonderlijk
- Geen geslachts- of raspredispositie 

Vermageren, hyperactief, polyfagie, pu/pd, onverzorgd, braken (1/2), diarree (1/3), cardiorespiratoire problemen (1/2)
10%: lethargie, anorexie
--> meestal hypertrofie hart, CNZ, andere ziekten
  • 1/2 heeft bijgeruisje

Gewichtsverlies ondanks polyfagie - DDx

  • Diabetes mellitus (ook pu/pd)
  • Acromegalie (=hypofyse tumor die groeihormoon produceert)
  • EPI (vaak diarree/toename faecaal volume)
  • Cushing (zelden bij kat)


Andere DDx van hyperthyroïdie is gastrointestinaal lymfoma, maar geeft eerder inappetentia

Hyperthyroïdie bij de kat - diagnose

- Klinisch beeld
- Nekpalpatie!!! --> vastnemen, naar beneden glijden tot de borstingang
  • 90% van de gevallen een vergrote schildklier voelbaar!!
- Hoog TT4


80-90% van de katten met hyperthyroïdie heeft ook gestegen leverenzymes!!
Grote meerderheid van de katten met hyperthyroïdie heeft een verhoogde TT4!!! --> kan dus diagnose bevestigen!! (anders bij de hond)

PUPD bij een geriatrische kat met gewichtsverlies - DDx = EX!!!!!!!

1. CNZ
  • Eetlust: +/- tot -
  • LO: nieren, acute blindheid
  • Diagnose: renale azotemie
  • Behandeling: nierdieet, F-binder, ACEI
2. DM
  • Eetlust: + of ++
  • LO: soms plantigraad, soms obesitas
  • Diagnose: hyperglycemie + glucosurie
  • Behandeling: insuline + dieet
3. Hyperthyroïdie
  • Eetlust: + of ++
  • LO: vaak nodule(s), soms bijgeruis, soms tachycard
  • Diagnose: T4
  • Behandeling: schildklierremmers, jodiumarm dieet, thyroïdectomie, radioactief jodium

Hyperthyroïdie bij de kat - behandeling

4 opties
  1. Schildklierremmers - meest gebruikt. Pakt de schildkliertumor niet aan, is op korte termijn goedkoop maar op lange termijn niet
  2. Dieet: jodiumarm --> schildklier kan geen T4 meer aanmaken
  3. Thyroïdectomie - wordt minder gedaan. Ook vaak meerdere nodules aanwezig = lastig!
  4. Radioactief jodium - minder invasief. Veroorzaakt selectieve destructie van het hyperfunctionerende schildklierweefsel

DDx hypercalcemie bij de hond

  1. Labofout!!
  2. Maligne lymfoom (mediastinale vorm --> kunnen we op LO niet detecteren). RX thorax nemen
  3. Adenocarcinoom anaalzak
  4. Melkkliertumoren
  5. Andere kwaadaardige tumoren
  6. Nierinsufficiëntie (CKD --> mild)
  7. Primaire hyperparathyroïdie
  8. Hypoadrenocorticisme = ziekte van Addison (mild)
  9. Hypervitaminose D (mild)
  10. Osteomyelitis

De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:

  • Een unieke studie- en oefentool
  • Nooit meer iets twee keer studeren
  • Haal de cijfers waar je op hoopt
  • 100% zeker alles onthouden
Onthoud sneller, leer beter. Wetenschappelijk bewezen.
Trustpilot-logo