Respi - rhinitis + dyspnee
18 belangrijke vragen over Respi - rhinitis + dyspnee
Niesziekte kat - definitie + overzicht infecties + voorkomen
<10 dagen = acuut --> niesziekte
> 10 dagen = chronisch --> chronische rhinosunusitis
Primaire infecties:
- Viraal: FHV-1, FCV
- Bacteriële pathogenen?: Bordetella bronchiseptica, Chlamydia felis, Mycoplasma
- --> mucupurulent of purulente neusvloei ontstaat.
Vaak katten in groep: asiel/cattery/pension.
Meestal jonge leeftijd (kittens: bij verlies maternale immuniteit)
Soms volwassen niet-gevaccineerde dieren
Niesziekte kat - anamnese
- Vaccinatiestatus
- Leefomgeving: binnen-/buiten?
- Verblijf in asiel, kennel, hospi?
- Contact andere katten (+gezondheidstoestand?)
- Contact honden (+ recent asiel/kennelverblijf)
- Kans op vreemd voorwerp (bv. planten)?
- Recente stress?
Belangrijk bij feliene herpesvirus --> kan latent in lichaam aanwezig zijn
Niesziekte kat - feliene herpesvirus (rhinotracheïtis) FHV-1
- Infectie bovenste luchtwegen --> oog- en neusvloei, conjunctivitis, niezen en soms speekselen en hoesten
- Oogaandoeningen: keratitis, cornea sequestratie en evt. uveïtis
- Soms algemeen ziek --> pneumonie, anorexie en koorts, vnl. jonge en onderkomen dieren
- Hogere cijfers + sneller leren
- Niets twee keer studeren
- 100% zeker alles onthouden
Voor mijn 1e tentamen haalde ik een 6. Toen ben ik gaan zoeken naar manieren om beter te leren en ben ik Study Smart tegen gekomen. Sindsdien heb ik een 9,0 - 8,0 - 7,6 - 8,0 - 8,0 gehaald. Ik raad het echt íédereen aan die het maar horen wil. Ik ben er zo blij mee!!
Met mijn oude methode was ik geslaagd voor maar 3 van de 8 vakken. Sinds ik mijn aantekeningen digitaal maak in study smart, ben ik voor alle vakken de éérste keer geslaagd. StudySmart neemt voor mij de stress van slagen of niet slagen weg.
Door StudySmart gaat het op zo veel vlakken beter met mij. Eerst had ik continu studiestress en ik had nergens tijd voor. Nu voel ik mij rustig en zelfverzekerd (door gebruik van het programma). Eerst haalde ik meestal een 7, nu vaak een 8 of zelfs een 9.
Hey Chris, ik wil je echt hartelijk danken voor het ontwikkelen van het platform. Ik haalde hiervoor altijd rond de 6/10 voor m'n tentamens, nu een 8,6, een 7,9 en een 7,6!!
Sinds ik Study Smart gebruik, is mijn gemiddelde 1 punt gestegen. Ik heb zelfs een statistisch vak met een 10/10 afgerond terwijl ik slecht ben in statistiek. Nu volg ik extra vakken omdat vorig jaar zo goed ging door Study Smart. Veel dank!
Sinds ik ben gaan leren met StudySmart ben ik geslaagd voor al mijn examens!!! Geen herexamens!! Eerst was ik al blij met een voldoende en nu haal ik alleen maar goede cijfers. Veel dank!
Ik heb alle vakken die ik met Study Smart heb geleerd gehaald. Met rechten ben ik van een 5 naar een 8 gegaan! Ik weet nu zeker dat ik al mijn vakken gewoon ga halen.
Ik dacht altijd dat ik goed studeerde. Mijn cijfers waren ook prima. Ik had mij nooit kunnen voorstellen dat ik zo veel beter en sneller zou studeren door het toepassen van deze vaardigheden.
Ik voel mij voor het eerst 100% zeker over de manier waarop ik leer. Ik heb nu het complete overzicht en de structuur die ik nodig had
Door Study Smart kreeg ik weer plezier in het studeren en haalde ik direct betere cijfers. Alles ging ineens beter. Ik raad Study Smart enorm aan aan scholieren en studenten.
Met dit plaform kan ik super snel en gestructueerd studeren. Ik ben nooit meer de weg kwijt in de stof of in mijn aantekeningen en maak veel sneller goede samenvattingen.
Eerst waren mijn aantekeningen een zooitje. Nu gebruik ik Study Smart en studeer ik super gestructureerd. Het helpt mij om tijd te besparen waardoor ik ook andere dingen kan doen die ik belangrijk vind.
Leerlingen die met het systeem hebben gewerkt hebben gewoon een beter resultaat behaald. Het systeem past alle leertrucjes zo toe, dat zowel de kinderen die goed scoren, maar ook zij die minder scoren, aan hun trekken komen.
Hey Chris, ik wil je enorm bedanken. Het vak waar ik vorig jaar nog net een 5,5 voor haalde, heb ik nu voor ditzelfde vak maar liefst een 9,7 gehaald! Mede dankzij jouw methode! Heel erg bedankt!
Het grootste effect is dat mijn kind veel enthousiaster is over school! Elke ouder wilt graag dat zijn kind het goed doet op school, en Study Smart draagt daar aan bij.
Dankzij StudySmart heb ik vorig jaar al mn examens gehaald en ook veel betere punten gehaald. Maar bovenal heb ik nu gewoon een heel goede studiemethode onder de knie, waarmee ik zeker weet dat ik de rest van mijn studie gewoon ga halen.
Niesziekte kat - felien calicivirus FCV
- Typisch: ulceraties mondholte (vnl. tong, ook elders in de mondholte), koorts, depressie
- Infectie bovenste luchtwegen, meestal in mindere mate
- Soms manken (polyarthritis) en koorts, +/- AH-problemen en letsels mondholte
- Virulente FCV --> evolueert heel snel, snel overlijden van kitten!!
Niesziekte kat - behandeling
Hydratatie, voeding
Vrijhouden van oog en neus (kat die niet ruikt heeft meestal geen zin om te eten!):
- Reinigen met fysiologische oplossing
- Evt. lysomucil neusdruppels
- Evt. oraal N-acetylcysteïne
- Oogzalf
Bijkomende behandeling:
- Evt. breedspectrum antibiotica bij vermoeden bacteriële bijbesmetting
- Antivirale therapie? Famciclovir zou effectief zijn bij FHV-1
- Supplementatie L-lysine? Effect niet bewezen
- Interferon? Effect niet bewezen
Als symptomen verdwijnen kunnen katten nog drager zijn van het virus. (herpes = latent virus, FCV + C. felis --> dragers). Best dier dat niesziekte heeft gehad apart houden van de groep!
Antibiotica bij respi patiënten
Wanneer antibiotica?
Enkel sereuze neusvloei: geen Ab
(Muco)purulente neusvloei:
- Als > 10 dagen en algemeen goed
- Onmiddellijk als koorts, lethargie of anorexie
- AMCRA: cefalexine, amoxicilline, doxycycline
- 1e keus = doxycycline > amoxycilline: 7-10 dagen
- Doxycycline werkt ook tegen B. bronchiseptica, C. felix en Mycoplasma
Nadeel doxycycline: oraal, bij andere bestaan wel injecteerbare vormen.
--> Tabletten/capsules met eten/drinken, zeker als doxy
Niesziekte kat - prognose
Indien geen verbetering na 10 dagen, zeker indien ook al antibiotica werden gegeven: verdere diagnostiek (zie chronische rhinosinusitis)
Niesziekte kat - preventie
- Vaccinatie
- Hygiëne
- Isoleer ziekte dieren
- Vermijd stress
Chronische rhinosinusitis kat - definitie en etiologie
Etiologie:
- Onzeker
- Recurrente FHV-1, calicivirus?
- Bacterieel (opportunistische infecties)?
--> virale infectie --> schade respiratoir epitheel --> destructie conchae --> bacteriële invasie
Chronische rhinosinusitis kat - symptomen
- Chronisch!
- Neusvloei meestal bilateraal (<--> mycotische rhinitis, neoplasie, tandproblemen)
- Neusvloei: muceus tot (mucu)purulent
- Kokhalzen, braken, (partiële) anorexie
- Variabele respons op antibiotica of ontstekingsremmers
Chronische rhinosinusitis kat - diagnose
Uitsluiten andere oorzaken van chronische neusvloei: (poliep, neoplasie, allergische rhinitis, mycotische rhinitis, vreemd voorwerp, tandaandoeningen, ...)
- Mondinspectie
- CT-scan + rhinoscopie
- Nasale lavage, nasale brushing of neusbiopt voor cytologie, bacteriële cultuur/antibiogram, schimmelcultuur, PCR Mycoplasma geadviseerd
--> om soort ontsteking te achterhalen - Neusbiopten voor histologie
= duur, dus soms lukt het niet om een definitieve diagnose te hebben.
Dyspnee - lichamelijk onderzoek
Observeer AH-patroon
Mucosae (cyanose?)
Palpatie hals, thorax, polsen
Auscultatie hart, longne, bovenste luchtwegen --> wheezes, crackles, demping, bijgeruis, aritmie, ...
Vnl. op afstand observeren
Dyspnee - restrictief AH-patroon
- Korte, snelle, oppervlakkige ademhaling
- Verminderde long compliantie (bv. aandoeningen pleuraholte, longparenchym, borstkas)
Dyspnee - paradoxaal AH-patroon
- ''Flail chest'': segment rib wand beweegt onafhankelijk van rest borstaks (bv. multipele ribfracturen) --> deel thorax beweegt naar binnen
- Erge dyspnee en vermoeidheid AH spieren --> caudale ribben bewegen en buik worden naar binnen getrokken bij inspiratie (vnl. katten met pleurale aandoeningen)
(Inspiratoire) dyspnee met stridor - oorzaken
Neus en sinussen:
- Congenitaal (bv. BOS) = meest voorkomend (Brachycefaal Obstructief Syndroom)
- Rhinitis (viraal, bacterieel, mycotisch, LPR, ...)
- Massa (poliep, neoplasie)
- Trauma
- Vreemd voorwerp
(Naso)farynx
- Massa (poliep, neoplasie)
- Nasofaryngeale stenose
- Vreemd voorwerp
- Faryngeale mucocoele
- Trauma
- Verlengd zacht gehemelte (BOS)
Larynx
- Larynxparalyse = meest voorkomend
- Larynxcollaps
- Trauma
- Massa (granuloom, neoplasie)
- Vreemd voorwerp
Trachea
- Tracheahypoplasie (ook samen met BOS)
- Tracheacollaps
- Massa (neoplasie)
- Vreemd voorwerp
- Trauma
(Inspiratoire) dyspnee met stridor - aanpak
- Lokalisatie stridor? --> symptomen, ausculatie, tracheareflex
- Medische beeldvorming: RX, CT (voor larynx en sinussen is vaak CT scan nodig)
- Mond- en keelinspectie: tanden, gehemelte, larynx
- Endoscopie: rhinoscopie, retrograad nasofarynx, laryngoscopie, tracheoscopie
- Evt. FNA (fijne naald aspiratie), bioptname, staalname voor cultuur (bacterieel, schimmel)
Tracheahypoplasie - algemeen + symptomen
Door vernauwing --> hogere luchtweerstand tijdens inspiratie en expiratie (erger bij inspanning)
Klinische symptomen:
- Geen
- Tekenen van obstructie bovenste luchtwegen
- Groeiachterstand en chronische bronchopneumonie
Tracheahypoplasie - diagnose + behandeling
Via radiografie: diameter van de trachea thv de borstingang (T) tov de diameter van de borstingang (B)
- Normale honden: T/B > 0,16
- Bulldog: T/B > 0,12
Behandeling:
- Geen chirurgische behandeling mogelijk
- Chirurgische correctie andere onderdelen van BOS
- Andere: inspanningen beperken, overgewicht vermijden, koele omgeving, bronchodilatoren??, behandeling van bronchopneumonie
--> enkel conservatief behandelen!!
De vragen op deze pagina komen uit de samenvatting van het volgende studiemateriaal:
- Een unieke studie- en oefentool
- Nooit meer iets twee keer studeren
- Haal de cijfers waar je op hoopt
- 100% zeker alles onthouden
